Amerika'da Yasam Standardi

Turkiye son 10 yilda cok zenginlesti. Ayni seyi Amerika'nin bir cok eyaleti icin soyleyemeyiz. Amerika son 10 yilda kisi basina sadece %16 buyudu. Bu demektir ki bir cok eyaletin buyume orani ortalama buyume oraninin da altinda kaldi. Bir eyalet ise son 10 yilda buyumeyi bir tarafa birakin, kisi basina gelirde geriye gitti. Amerika'da kisi basina dusen gelirin en az arttigi eyaletlerde cocuklarin yasam standardinin anne ve babalarininkinden cok farkli olmadigini soyleyebiliriz. Iste Amerika'nin yasam standardi bakimindan en az buyuyen 10 eyaleti:

Top 10 States with the Worst per Capita Income Growth Rates Read More!

CMUK İle CMK Arasındaki Fark

Yerleştirildikleri köşelerden yazdıkları yazılarla yeri geldiğinde hakimlere, savcılara, adalet bakanlarına bile akıl vermekten çekinmeyen köşecilerimiz bir tematik çalışmayla daha karşınızda.

Yalçın Bayer'in 21 Eylül 2010 tarihli yazısından alıntı:

Yaşları 90’a gelen Evren, Nejat Tümer ve Tahsin Şahinkaya’nın CMUK’a göre zaten zamanaşımı nedeniyle yargılanması olanaksızdır.

Yalçın Bayer'in 19 Haziran 2010 tarihli yazısından alıntı:

Anayasa’nın değişik 90. maddesi, AİHS’nin, CMUK’a göre uygulama önceliği olduğunu amir bulunuyor. Yargıtay Hukuk Dairesi, yargıçları bu hususu göz önüne almış görünüyorlar. Dava, nihai olarak sonuçlanınca durum netlik kazanacak.

Ergun Babahan'ın 6 Ekim 2010 tarihli yazısından alıntı:

İnsanları bulunmadığı ortamlarda, savunma hakkı vermeden suçlamak CMUK öncesi polis zihniyetine yakışır açıkçası.

Derya Sazak'ın "CMUK Seyfi" başlıklı 11 Haziran 2010 tarihli yazısından alıntı:

CMUK, açık adıyla Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu’ndaki değişiklikle, işkenceyi önlemek için, gözaltında avukat bulundurma olanağı tanınmıştı. Seyfi Oktay’ın bu değişiklik için Meclis’te nasıl gece gündüz ter döktüğüne tanığız.

CMUK yani 1412 sayılı yasa değiştirilmemiştir, ilga olmuştur. Onun yerine 5271 sayılı yasa geçmiştir. Ayrıntılar aşağıda. Azz sonra!

Bekir Hazar'ın 22 Eylül 2010 tarihli yazısından alıntı:

CMUK yasasını iyi öğrenmek lazım. OHAL kalktı malunuz… Hayatımızda daha APS, RTÜK, ATM, AÖF, AKM, CSO, DHMİ, MPM, KDV, TOKİ gibi neler var neler…

"CMUK yasası" yani "Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu yasası" öyle mi? İyi öğrenmek lazım tabi.

Boncukları dizdik şimdi sadede gelelim.

CMUK 6 yıl önce ilga oldu beyler. Yok artık öyle bir yasa. 1412 sayılı CMUK gitti 5271 sayılı CMK geldi.

İşin kötüsü, bu hatayı yapanlar sadece yukarı dizdiklerim değil. Daha onlarcası var. Sadece 2010 yılında bu hatayı yapanların sadece öne çıkanlarını sıraladım.

Bir hukuk öğrencisi bunu bilmeden dersten geçemezken, bir memur polislik yapamazken, ceza mahkemesi mübaşirine alay konusu olacak adamlar köşe yazarlığı yapıyor, ahkam kesiyor.

Resmi gazetede yayınlanan, resmi her yazıda adı geçen, meclislerde, barolarda her daim tartışılan yasanın adını, açılımını, CMUK'yı, CMK'yı bilmiyorlar ama Tuna Kiremitçi "MUCK Neyin Kısaltması" diye kitap yazsaydı onu bütün köşeciler bilirdi.

Yeni yasanın adı Ceza Mukamesi Kanunu. Usul kelimesi atıldı. Dolayısıyla kısaltması da değişti. Yasadan kelime atıldığından haberdar olmayan köşecilerimize söz konusu değişikliğin gerekçesinin yazdığı TBMM tutanağını da sunalım, hazır elimize geçmişken tam aydınlansınlar:

http://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem22/yil01/ss698m.htm

Muhakeme yanında ayrıca bir de "usul" tabirine yer vermek doğru değildir. 19. yüzyıl anlayışında belki "usul"den söz etmek yerinde idi. Çünkü o dönemde veya daha önceki dönemlerde, Ceza Muhakemesi Kanunları sadece şekiller ve formaliteler kanunu olarak kabul edilmekte idi. Oysa günümüzde, bilimin de gelişmesiyle, Ceza Muhakemesi Kanunlarının, şekillerden ve formalitelerden ayrı olarak, maddi içeriği de olan kanunlar olduğu artık kabul edilmektedir. Muhakeme hukukunun sadece formalitelerden ibaret olmadığını, maddi içeriğinin de bulunduğunu belirtmek üzere "Muhakeme Hukuku" tabiri kullanılmalıdır. Usul; kurallar, hükümler, normlar anlamına geldiğinden ve bu da hukuktan başka bir şey olmadığından, hem "usul" hem "hukuk"dan söz edilmesi mantıklı değildir. Muhakeme hukuku, muhakeme normlarının bütünü demek olduğundan, muhakeme hukuku tabiri için normları ayrıca belirtmeğe ve dolayısı ile usul kelimesini kullanmağa gerek yoktur. Aynı nedenle muhakeme faaliyetini düzenleyen kanunu da, "Muhakeme Kanunu" yerine Muhakeme Usulü Kanunu olarak isimlendirmek doğru değildir.

What is Insider Trading Anomaly
Recent Academic Studies on Insider Trading
How to Profit Legally From Illegal Insider Trading
Insider Trading in Germany
Inside Information About the Massive Insider Trading Probe
Insider Trading Returns
Definition of Insider Trading Read More!

Ekonomistlerin Gecmis Yazilari

Blogumuzda yazmis olan ekonomistlerin gecmis yazilarina bakmaya devam ediyoruz. Insanlar tarihin ne kadar tekerrurden ibaret oldugunu pek bilmiyorlar. Tarihin tekerrur etmesinin temel nedenlerinden bir tanesi de insanlarin sandiklarindan cok daha az zeki olmalaridir. Kendimden biliyorum, insanlar zeki falan degillerdir. Cok hata yaparlar, kolay kolay ogrenemezler, hatalardan ders cikaramazlar. Insanlarin verimli calisabilmesi icin uzmanlasma yapmalari gerekir. Beynimizin kapasitesi fazla olmadigi icin tum kapasiteyi tek alanda kullanmak ve o alanda herkesten cok daha fazla sey bilmek ve becerili olmak bize avantaj saglar.

Bunun disinda cok bilmediginiz ama ilgi duydugunuz alanlarda faaliyet gosterirseniz genellikle tongaya dusersiniz. Bir cok kucuk yatirimcinin da borsada kaybetmesinin temel nedeni budur. Adamlar kendilerini zeki zannederler, piyasalardaki bir cok kurt oyuncudan daha iyi performans gosterebileceklerini dusunurler ve para kaybedip giderler. Neyse bu konulara baska bir zaman deginiriz. Bugun 2008 Kasim ayinda yazilmis yazilara bakacagiz. Blogda yeni yazi yazilmiyor diye sikayet etmeyin, eski yazilari okuyun, cok sey ogrenirsiniz.

1. Sosyalistlerin, ya da devletçilerin, en iyi becerdikleri iş kendi suçlarını başkalarının üzerine yıkmaktır (Murat Belge ve IMF)

2.Uzun boylu baskan adaylari %60 kazanma basarisi gosteriyormus. Obama 2008 secimlerini bu yuzden kazanmis olabilir mi?

3. Ben 10 yaşındayken kırmızı bir bisikletim vardı. Bu bisikletimi bir asker çocuk istedi, vardır ya "bi tur biniyim mi" diye. Daha bisiklete binme hevesine doyamamış bir köylü çocuğu delikanlılığında 1.5 yıllığına askere almanın filan gereği, oluru olmazı bir yana, verdim bir tur binsin diye. (Devami Hukuk ve Hayat'ta)

4. Hamdolsun teget gecti laflarinin resesyon tahmini yapan kim: "Rakamlara falan bakmadim ama yine de boyle bir tahmin yapmaktan korkmuyorum. Turkiye resesyona girecektir."

5. 2009'un ilk ceyreginde negatif bir buyume ile karsilasabiliriz diyerek tarihi kuculme rakamlarinin arifesinde cok temkinli bir tahmin yapan ekonomist kim?

6. Bu ulke hangisi: Bir ülke düşünün. Uzun yıllar enflasyonun pençesinde inim inim inlesin. Enflasyonun hatıraları henüz taptaze iken yeni bir yönetim iş başına gelsin. Ülke işsizlik problem ile kavrulurken hem de. İş başına gelen yönetim de ekonomiyi düzeltmeyi, işsizliği azaltmayı birinci öncelik olarak kabul etsin. Üstelik de bu durum bütün dünyanın ekonomik krizle başa çıkmaya alıştığı bir dönemde meydana gelsin. Hikayenin devamı şöyle:

İş başına gelen yönetim bir teknotratı süper yetkilerle donatarak ekonominin yeniden inşası, enflasyona karşı savaş, dış ticaret dengesinin düzeltilmesini istiyor. Yetkileri alan teknotrat kıskanılacak bir biçimde üç sene gibi kısa bir sürede sorunları çözüyor. Kamu istihdamı artırılarak işsiz insanlara iş bulunuyor. Yarım milyon genç işsiz amme hizmetinde ya da devlet adına tarım projelerinde istihdam ediliyor. Diğer bir yarım milyon da yol, köprü gibi kamu yatırımlarında istihdam ediliyor. Devlet işçi ücretlerini yasa ile kontrol ederek özel sektörün de ucuz işgücüne erişmesini sağlıyor. Diğer yandan işverenlere ayrıca sübvansiyon verilerek daha fazla istihdam yaratılıyor. Devlet harcamaları beş yılda iki kata yakın artıyor. İnşaat, ulaştırma gibi sektörlere yapılan harcama toplam kamu harcamasının yarısını geçiyor. İstihdam artırıcı projelere yapılan harcamalar ise dört kat artırılıyor.

7. Yigit Bulut, Gungor Uras ve bilimum kose yazarina dokunduran sozler.

8. Rekor seviyelerde ekonomik kuculme yasarken gerceklesenler: 2002-2006 donemindeki gazetelerin merceginden bakarsak ekonomide cok guzel seyler oluyor. Birincisi cari acik azaliyor. Boru degil, cari acik bu. Ikincisi, TUIK, Merkez Bankasi artik verilerle oynamiyor. Bu da iyi. Artik tarim istihdami da azalmiyor. Hatta artiyor bile. Super! Isgucune dahil olmayip calisacak durumda olanlara gizli issiz diyorlar, gizli issizler artiyor diye agliyorlardi. Son rakamlara baktim gizli issizler de azaliyor. Harika! Ihracat da artmiyor eskisi gibi, artik buyuk Turk ulusunun kutsal alin terini uc bucuk dolara elin gavuruna peskes cekmek yok! Ne mutlu Turkum diyene! Turkiye de zaten Turklerindir. Ayrica kicimdan uydurdugum rakamlara gore Hans bize 10 milyar dolar, Yorgo da 25 milyar dolar borclu. Yani onumuzdeki seneler de garanti. Hem artik sicak para da gelmiyor. Turk sirketleri de artik yabancilara satilmiyor.

9. Af icin zemin nasil hazirlanir: Yenzede Ornegi

10. Issizlige son verecek muthis cozum Nobel'e aday.

11. herkes bir kilo findik yese Fiskobirlik bayram eder.

12. Borç almak için gerekli tek güven: Kendine güven. Bir Murat Cokgezen klasigi.

  Read More!

Maverick Capital'in Portfoyundeki En Buyuk Hisseler

Maverick Capital son 15 senede senelik %15'e yakin ortalama getiri saglayan basarili hedge fonlarindan bir tanesidir. Turkiye'deki insanlar %15 getiri de birsey mi, ben bir gunde bu kadar kazaniyorum seklinde sacmalayabilirler, kulak asmayin. Goreceli olarak dusuk risk alarak %15'lik bir getiri saglamaniz sizi uzun vadede milyoner yapmaya yeter. Bahsettigimiz bu %15'lik getiri de hedge fon yoneticilerinin yaptiklari kesintilerden sonraki getiridir.

Hedge fon yoneticilerine on milyonlarca dolar para odemeyelim, onlarin portfoylerinde bulunan hisseleri taklit ederek yatirim yapalim diye dusunen kisiler Maverick Capital'in portfoyunde hangi hisseleri tasidigini merak ediyordur. Lee Ainslie’s Maverick Capital’s New Stock Picks and Portfolio baslikli yazidan Maverick Capital'in hangi hisseleri portfoyunde tasidigini ve en son yaptigi en buyuk alimlari gorebilirsiniz. Adamlarin portfoyunun buyuklugu 9 milyar dolardan biraz fazla yanilmiyorsam. Read More!

Lee Ainslie ve Maverick Capital'in En Guvendigi 7 Hisse

Hedge fon yoneticisi Lee Ainslie oldukca basarili bir performansa sahip fon yoneticilerinden bir tanesi. Maverick Capital son 10 yil icerisinde senede ortalama %7,7 getiri saglayarak S&P 500 endeksinden de %7 civarinda daha yuksek getiri saglayabilecegini kanitlamistir. Bunu da portfoyunde sadece %50 civarinda net hisse senedi pozisyonu tasiyarak basarmistir.

Lee Ainslie ve Maverick Capital'i tanitan 7 High Conviction Stock Purchases Made By Lee Ainslie’s Maverick Capital Hedge Fund baslikli guzel bir yaziya Insider Monkey blogundan ulasabilirsiniz. yazida Maverick Capital'in ucuncu ceyrekte sifirdan satin aldigi ve yukselecegine en cok guvendigi 7 hisseyi de gorebilirsiniz. Read More!

Özel ve Tüzel Kişi

Köşecilerin gidermek yerine pekiştirdiği yaygın yanlışlardan biriyle daha karşınızdayız. Konumuz dillere, daktilolara, klavyelere pelesenk olmuş "Özel ve Tüzel Kişi" öbeği.

What is Insider Trading Anomaly
Recent Academic Studies on Insider Trading
How to Profit Legally From Illegal Insider Trading
Insider Trading in Germany
Inside Information About the Massive Insider Trading Probe
Insider Trading Returns
Definition of Insider Trading

Sami Hocaoğlu'nun 23 Kasım 2007 tarihli yazısından alıntı:

Bununla da yetinmedi sürek avcıları. Bu insanlar sivil hayatta birer iş buldular. Geldiler, onları işe alan özel ve tüzel kişilere baskı yaptılar.

Kimlere baskı yapmışlar? "Özel ve tüzel kişilere". Kim ki onlar?

Ahmet Yavuz'un 9 Ekim 2006 tarihli yazısından alıntı:

EĞİTİMİN FİNANSMANINDA KİMİN NE KADAR PAYI VAR

Merkezi hükümet 64,81
Yerel idareler 0,70
Özel ve tüzel kişi ve kuruluşlar 1,55
Hane halkı 32,85
Uluslararası kaynaklar 0,09
Toplam 100,00

(*) 2002 itibarıyla, yüzde

Bir istatistik kalemi de olabildiğine göre önemli biri olmalı bu "özel ve tüzel kişi".

Son olarak, biz zavallı aciz okurları özel/tüzel ayrımı konusunda aydınlatacak bir yazı geliyor.

Ahmet Kurucan'ın "Borç Ödemede Özel ve Tüzel Kişi Farkı" başlıklı 13 Kasım 2008 tarihli yazısından alıntı:

Önce şu tüzel kişi-özel kişi ayırımına bakalım: Tüzel kişi, maddî veya manevî belli bir amacı hayata geçirmek üzere ilgili ülkenin hukukî mevzuâtına göre kurulmuş kişi veya mal topluluklarına verilen isimdir. Bunlar hem hak hem de borç ehliyetine sahiptirler. Dolayısıyla borç edinme veya geri ödemede özel-tüzel kişi farklılığının İslamî kaide ve kurallar açısından hiçbir farkı yoktur.

İkinci olarak, alacaklı olan tüzel kişi eğer devlet ise yapılan bu yardımlar devlet bütçesinden karşılanmaktadır. Bütçenin ister gelir kaynağı isterse harcama kalemi olarak başlıca muhatabı halktır. Devlete olan borcu karşısında kanuna karşı hile yapan kişi, halkın hakkına tecavüz ediyor ve resmen kul hakkına giriyor demektir. Alacaklı devlet değil kâr amacı ile kurulmuş şirketler ise, kul hakkı açısından durum değişmemekte, söz konusu şirkette küçük-büyük payı olan herkesin hakkına tecavüz edilmektedir. Bu zaviyeden baktığınızda tüzel kişilere olan borcun ödenmemesi, özel kişilere olan borcun ödenmemesinden çok daha vahim bir manzara karşımıza çıkartmaktadır. Özel kişi son tahlilde bir kişidir; hile yaparak şimdi ödemediğiniz borcunuzu pişman olup 10-20 yıl sonra ödemeye karar verdiğinizde ona veya vârislerine öder kurtulursunuz. Aynı pişmanlığı devlet veya şirkete olan borcunuzda yaşarsanız nasıl olacak? Veya ahirette özel kişi hakkını helal edebilir, tüzel kişiliklerde hak sahibi olanlara teker teker nasıl helal ettireceksiniz?

Gördünüz mü donanımlı yazarı? Nasıl da cahil okur kitlesini aydınlatıverdi.

İşin ilginci bu yazıların ilki Türkiye'nin en esaslı gündemi hakkında siyasi bir yazı, diğer ikisi ise "ekonomi" yazısı. Peki hukuk bilmeden siyaset olur mu? Zorlarsan olur netekim. Peki hukuk bilmeden ekonomi olur mu? İşte o hiç olmaz.

İşin doğrusuna gelince:

"Kişi"ler medeni hukukta ikiye ayrılır: gerçek kişi - tüzel kişi
İdare hukukunda da şu ayrım vardır: özel hukuk kişisi (özel kişi), kamu hukuku kişisi (kamusal kişi)

"Özel-tüzel" ikilemesi kulağa şiir gibi gelebilir ama köşe yazarına şiir değil şuur gerekir.

Yukarıda kullanılan ilk yazıda yazarın kast ettiği gerçek ve tüzel kişilerdir. İkinci yazıda kast edilen özel ve kamu kişi ve kuruluşlarıdır. Üçüncü yazıda kast edilen ise yine gerçek ve tüzel kişi ayrımıdır.

Hakkını yemeyelim. İkinci yazının sahibi muhtemelen bu ikilemeyi resmi bir istatistik kaynağından aldığı için bu tuzağa düşmüştür çünkü bu yanlışı tüzük, yönetmelik gibi yasa alt metinlerinde köşe yazılarından daha çok görüyorum ama aldığı istatistik verisinin kaynağını okuyucularından esirgemiş olduğu için kendisine muafiyet tanımayacağız.

Burada tüm köşecilere ve yönetmelik, tüzük, şartname vs. resmi metin hazırlayanlara seslenelim: dişlerinizi her gün fırçalayın ve özel-tüzel tekerlemesini bırakın.

Read More!

Köşelerin Ustasıyım Forward Email Hastasıyım

Ekşi Sözlük'ten enthus #21003936 entry'siyle ve dimag #21004400 Fatih Altaylı'nın evlere şenlik kopyala-yapıştırıcılığını bulmuşlar. Görelim.

What is Insider Trading Anomaly
Recent Academic Studies on Insider Trading
How to Profit Legally From Illegal Insider Trading
Insider Trading in Germany
Inside Information About the Massive Insider Trading Probe
Insider Trading Returns
Definition of Insider Trading

Fatih Altaylı'nın 28 Kasım 2010 tarihli yazısından alıntı:

Güzel bir yazı
BAZEN çok güzel yazılar çıkıyor karşımıza, mail'lerde, bloglarda.
Bunu da bir okur yollamış.
Nejdet Baykal yazmış. Çok beğendim doğrusu. Paylaşmak istedim.
Nejdet Baykal yazmış. Çok beğendim doğrusu. Paylaşmak istedim.
"Üç tarafı denizlerle çevrili olmasına rağmen çipurayı çiftlikte yetiştirmeyi başaran Türkiye, dünyanın en güzel meralarına sahipken, ineği de taaa Uruguay'dan getirmeyi başardı.
Yeterli ineğimiz yok çünkü.
Koyun sayımız iyi. Öküz de getireceklerdi aslında. Şöyle bi baktılar etrafa...
Eee, yeteri kadar var. Var ama, hayvan başka şey, hayvancılık başka şey maalesef. Bu Uruguay'dan ilk önce Lugano gelmişti bize.
Bonservisi 6.5 milyon Euro'ydu, 4 yılda ödenen para 14.5 milyon Euro. Uruguay ineklerinin tanesi 1800 Euro. 8 bin tane gelecek, onlar da 14.5 milyon Euro...
Hadi diyelim, inek yetiştiremiyoruz. Bi tane Lugano yetiştirip Uruguay'a göndermeyi becerebil-seydik, inekler bedavaya gelecekti yani. O nedenle, Lugano'nun kaptanı olduğu Uruguay Milli Takımı, Dünya Kupası'na katılıyor, biz ise Uruguay ineklerinden mangal yapıp kupayı televizyondan seyrediyoruz anca.
Top çevirmeyi bırakıp kıyaslarsak: Türkiye'nin nüfusu 72 milyon. Alt tarafı 10 milyon ineği var. Uruguay alt tarafı 3.5 milyon kişi. 13 milyon ineği var.

Nejdet Baykal'a ait bir blog yok. En azından Google'a kayıtlı değil. "Mail'lerde bloglarda" sözüne de dayanarak Altaylı'nın bu oltaya kendisine iletilmiş bir email'den ötürü yakalandığını tahmin etmek güç değil.

Güya Nejdet Baykal'a ait olan yazı bakın Yılmaz Özdil'in 9 Haziran 2010 tarihli yazısına ne kadar çok benziyor. Sanki hık demiş burnundan düşmüş:

Üç tarafı denizlerle çevrili olmasına rağmen çipurayı çiftlikte yetiştirmeyi başaran Türkiye, dünyanın en güzel meralarına sahipken, ineği de taaa Uruguay'dan getirmeyi başardı.

*

Yeterli ineğimiz yok çünkü.
Öküz de getireceklerdi aslında.
Şöyle bi baktılar etrafa...
E yeteri kadar var.

*

Var ama, hayvan başka şey...>
Hayvancılık başka şey maalesef.

*

(Bakın, bu Uruguay'dan ilk önce Lugano gelmişti bize; Başbakan'ın takımı Fenerbahçe'ye... Tosun gibi çocuktur maşallah, bonservisi 6.5 milyon Euro'ydu, 4 yılda ödenen para 14.5 milyon Euro... Uruguay ineklerinin tanesi, 1.800 Euro... 8 bin tane gelecek, onlar da 14.5 milyon Euro... Hadi diyelim, inek yetiştiremiyoruz... Bi tane Lugano yetiştirip Uruguay'a göndermeyi becerebilseydik, inekler bedavaya gelecekti yani... O nedenle, Lugano'nun kaptanı olduğu Uruguay milli takımı Dünya Kupası'na katılıyor... Biz ise Uruguay ineklerinden mangal yapıp, Kupa'yı televizyondan seyredeceğiz anca.)

*

Top çevirmeyi bırakıp, kıyaslarsak...
Türkiye'nin nüfusu 72 milyon.
Alt tarafı 10 milyon ineği var.
Uruguay alt tarafı 3.5 milyon kişi.
13 milyon ineği var.

Köşe yazarı olduğunu iddia eden bir insan gazetelerin köşe yazılarını okumaz mı? Hadi hepsini okumuyor diyelim hem Muhtesip'te hem de forward email'lerde en çok adı geçen Yılmaz Özdil'i de okumazsa kimi okur? Okudu da unuttu desen, Özdil'i üslubundan da mı tanımazsın? Özdil yazıları 100 metre öteden seçilebilen satır boşluklarıyla dünyanın en seçkin yazılarıdır.

Diyelim Yılmaz Özdil'i takip etmiyor, sevmiyor. Peki insan kendisine gelen bir forward email'de yazanları kopyala yapıştır usulü köşesine koyup okuruna satmadan önce onun içinden bir cümleyi de Google'da bir yerde aratıp kontrol etmez mi? Sonra o mesleğin adı köşe yazarlığından köşeciliğe inmez de ne olur?

Read More!

Ekonomi ve Piyasa Gundemi: Iki Yil Oncesine Bakis

Ekonomiyi ve piyasalari takip ederken kimin ne mal oldugunu anlamanin en isabetli yollarindan bir tanesi kisilerin bugun ne soyledigine bakmak degil, bundan 2-3 sene once ne soylediklerine bakmaktir. Iki sene once yapilan tahminlerin gerceklesmesi icin yeterince zaman gecmistir. Kim ne tahmin yapmis, kim neyi nasil yorumlamis bunlari artik interneti kullanarak gorebiliyoruz. Google'da bir arama yaparak eskinden kutuphanelerde saatlerce arayip da bulamadigimiz bilgilere saniyesinde ulasabiliyoruz. Internet dogru kullanmasini bilen icin mukemmel bir kaynaktir.

Ekonomi Turk blogunda iki sene once yazilan yazilara Aralik 2008 arsivinden bir goz gezdirdim az once. Iste gozlemlerim:

1. Tayyip Erdogan IMF'ye umugumuzu siktirmayiz demis. Zamaninda ekonomiye mudahale etmedigi icin 2009'un ilk ceyreginde ekonomik kuculme rakami %15'e yakin bir rakam aciklandi.

2.  Hukumet yanlisi yazi yazan Suleyman Yasar, bu sefer sasip dogru yolu bulmus: ""IMF’ye ümüğümüzü sıktırmayız” diyenlerin, vatandaşın ümüğünü sıkacak bir İhale Yasası’nı sessizce Cumhurbaşkanı’na onaylaması için gönderdiğine şahit olduk. AKP Hükümeti’nin altı yıllık iktidarında on altı kez değiştirdiği İhale Yasası’nda yapılan son değişiklikler aynen İngiliz’in Burmalıya yaptığını yapacak. Vatandaşın kollarını tutacak, AKP’li yandaş müteahhitlere vatandaşın ceplerini boşalttıracak"

3.Rdnyk borsa tarihi dip seviyelerine gerileyecek ve alim icin mukemmel bir firsat olusturacak seklinde bir tahmin yapmis. Oldukca isabetli bir tahmin. Rdynk nerelerde, coktandir yazmiyor?

4. Deniz Gokce ve Osman Ulagay resesyon iddiasinda kazanan Ekonomix olmus. Ekonomix Lehman batmadan bir gun once ABD ekonomisinin resesyona girme olasiligi %70'dir, 500 TL'sine iddiaya girmeye hazirim diye konusmus.

5.Ekonomix Fed'in piyasalara mudahale etmesinin Amerika'yi tekrar buyumeye sokma olasiligini yukselttigi tahmininde bulunmus. Amerika'da faizlerin cok dusuk oldugunu, bunun boyle devam etmeyecegini de belirtmis. Petrol fiyatlarinin ise $40 ile dusuk oldugunu ve almak icin hazirlik yaptigini soylemis. Bunlarin hepsi isabetli tahminler. Yanildigi tek nokta enflasyonun yukselecegi tahmini olmus. Amerika'da enflasyon %1'in altinda seyrediyor su gunlerde. Yine de o zamanlar %2.65 olan 30 yillik faizler bugun %4.25 civarinda. Tahmin yanlis ama tahminin sonucu olarak ortaya cikan yatirim karli olmus.

6. Erdogan Hamdolsun Teget Gecti demis. Ekonomix de bunun uzerine "bariz bir krizin icerisinde, tum dunyada ekonomiler ya daralirken ya da yavaslarken kalkip da 'hamdolsun teget gecti" ya da "kriz psikolojik" gibi desteksiz incileri ortaliga sacarsan biz de seni burada sutunlarimiza tasiriz. Nasil zamaninda Yigit Bulut'la dalga gectiysek bugun de sira sana geldi." demis. Ekonomix hakli cikmis, politikacilarin tahminlerine guven olmaz.

7. Junior Yunanistan devletinin genclerden alip yaslilara verdigini ilk soyleyen yazarlardan bir tanesi olmus. Beyinsiz devlet politikalarinin ceremesini cekiyorlar simdi.

8. Krize Keynesyen politikalarla mudahale etmek konusu tartisilmis. Aradan 2 yil gecti hala tartisiliyor. Read More!

Kaynak Yetersizliği

Savarona ülke gündeminde, denizde gittiğinden daha hızlı bir şekilde yol alıyor. Bugün tartışmaya büyük (!) tarihçimiz Soner Yalçın da dahil oldu. Savarona tarihini anlattığı yazısında bir cümle dikkatimi çekti:

Neyse, Türkiye sonunda Savarona’yı 23 Şubat 1938’de resmen aldı. Ödenen para 1 milyon 200 bin dolar idi.

Savarona'nın Türkiye Cumhuriyeti tarafından kaç paraya satın alındığı konusunda resmi bir açıklama hiç bir zaman yapılmamıştı diye biliyorum. Soner Yalçın ise 1 milyon 200 bin dolar rakamını telaffuz ediyor. Kendisi, geçmişten beri kaynak göstermekten hoşlanmayan "post-modern" bir tarihçi olduğu için bu bilgiye nereden ulaştığını bilemiyoruz. Ama ben Batılı kaynaklarda bu rakamın 1 milyon dolar olarak telaffuz edildiğine rastladım. Mesela, Sports Illustrated'da dünyaca ünlü yatların tarihini anlatan bir yazıda:

.....the Savarona was sold to the Government of Turkey for $1 million

ibaresi var. Çakma tarihçimizden de bir kaynak alsak hoş olurdu, doğrusunu öğrenme konusunda fikir sahibi olurduk diye düşünürken, bir yandan da Soner Yalçın için üzülüyorum. Bu altyapı ve kaynak yetersizliği ile nereye kadar?

What is Insider Trading Anomaly
Recent Academic Studies on Insider Trading
How to Profit Legally From Illegal Insider Trading
Insider Trading in Netherlands
Insider Trading Returns
Inside Information About the Massive Insider Trading Probe
Definition of Insider Trading Read More!

TRT'nin Paha Biçilemez Bütçesi

Tufan Türenç 25 Ekim 2010 tarihli yazısında şöyle demiş:

TRT bir devlet kurumudur. Yıllık bütçesi 1 trilyon TL’den fazladır.

Türkiye Cumhuriyeti devletinin 2010 toplam bütçesi 286,9 Milyar TL. Dolayısıyla TRT'nin sayın Türenç'in ileri sürdüğü rakama ulaşması için Türkiye'nin 4 yıllık bütçesinin tamamına el koymuş olması lazım.

Herhalde TL'den atılan 6 sıfır ihmal edilerek yazılmış bir rakamdır, asıl kast ettiği 1 milyon TL'dir diyecektim ama bakalım CHP milletvekili Muharrem İnce 8 Temmuz 2010 tarihli TBMM oturumunda hiçbir itirazla karşılaşmaksızın ne demiş:

TRT'nin bütçesi 1,2 milyar lira.

Hay Allah. Yine tutmuyor. Bir de Atıcılar Derneği bütçesine baksak mı acaba?


Diger TRT Yazilari:
TRT icin kesilen vergiler
Ozellestirme Idaresi: TRT Kapatilsin

TRT'ye Ihtiyacimiz Var mi? Read More!

Turkiye'nin Cahil Kose Yazarlari

Ekonomi Turk blogunun getirdigi en iyi yeniliklerden bir tanesi Turkiye'deki cahil kose yazarlarini ifsa etmesi olmustur. Bu yazilar daha cok 2006-2007 yillarinda yayinlandi. Ekonomi Turk kitabinda da bu hem eglendirici hem ogretici yazilari gorebilirsiniz.

Tahmin edebileceginiz gibi Turkiye'de egriye egri demek egriyi duzeltmeye pek fayda etmiyor. Gazete yoneticilerinin ve editorlerinin dogru ve tarafsiz yazi yayinlamak gibi bir onceligi yok, hatta cogunun tarafli ve yalan haber yazmak gibi bir misyonlari oldugunu bile soyleyebiliriz. O yuzden de Tayyip Erdogan'in Dogan Medya'ya aba ustunden sopa gostererek ders vermesini ulkede hemen hemen hic kimse yadirgamiyor.

Medya tarafsiz olmayinca bu sefer internetten Ekonomi Turk gibi kaynaklar tarafsiz ve dogru haber yayinlamak konusunda alternatif yaratmaya calisiyor. Bundaki problem ise cok basit. Birincisi ulkemizde herkes internete ulasamiyor. Ikincisi de vatandas da tarafsiz ve dogru haber pesinde degil. Cogunluk politize olmus, dogruyu bulmak yerine kendi hayat felsefesine ve politik goruslerine uyan yazilari okumak istiyorlar. O yuzden tarafsiz ve dogru yorumlarin musterisi de pek yok.

Neticede tek suclu medya degil yani. Talebi olmayan urunu uretmek ekonomik degil, iki gunde kapanirsiniz. Dogru ve tarafsiz haberi okuyacak ve buna para verecek insanlari bir platformda bulusturan bir ekonomik model henuz Turkiye'de olusturulamadi. Biz de zaten Ekonomi Turk kitabi yayinlandiktan sonra kelimenin tam anlamiyla olmasa da pes ettik. Insider trading sitesi Insider Monkey'i kullanarak Amerikali okuyucularla goruslerimizi paylasmak ekonomik olarak daha basarili olacak gibi gorunuyor. Turkiye'de de tarafsiz ve dogru yazilara ilgi gosteren kesim de zaten cogunlukla ingilizce bildigi icin Ekonomi Turk sitesinin misyonu da bir derece daha devam ediyor.

Bu uzun giristen sonra asil soylemek istedigim konuya geleyim. Bugun Muhtesip isimli bir blog karsima cikti. Ekonomi Turk blogunda yazilan, cahil kose yazarlarini afise eden, yazilarin benzerlerini yaziyor. Bu blogu takip edenler o tur yazilari da begenen kisiler olduklari icin duyurayim dedim. Yazilarindan bir ornek vereyim:

GazeteVatan yazari Mustafa Mutlu 15 yillik ogretmen Almanya'da 46 bin, Yunanistan'da 24 bin, Turkiye'de ise 7 bin dolar kazaniyor seklinde sacmalamis. Muhtesip blogunun yazari da Turkiye'de ogretmen maasinin aylik 1400 TL oldugunu, bunun da yillik 11500 dolara karsilik geldigini belirterek Mustafa Mutlu'nun yanlisini ortaya koymus.

Basarili ama biraz eksik. Aciklayayim. Almanya'da calisan ogretmen nasil 46 bin dolar kazaniyor ki? Dolar kuru lastik gibi bu sene icerisinde avroya karsi neredeyse %20 civarinda deger kazanip kaybetti. Bu demektir ki Almanya'daki ve Turkiye'deki ogretmenlerin maasini karsilastiracaksaniz dolar kurunu degil, avro kurunu kullanmaniz daha dogru olur. Boylece sadece Turk lirasini avroya cevirmek durumunda olursunuz. Kurlardaki oynaklik da analizinizi daha az etkiler.

Ikinci hata ise bu maaslarin net veya brut olup olmadigi sorgulanmamis. Avrupa'da ve Amerika'da maaslar brut olarak aciklanir. Net maas olayi Turkiye'ye mahsus bir durum. Amerika Avrupa'dan daha zengin bir ulke. Amerika'nin bir cok bolgesindeki ogretmenler brut 40-45 bin dolar arasinda maas alir. Aldiklari bu maas uzerinden adamlar bir de vergi verirler. Bu vergilerin de yaklasik %25 oldugunu varsayarsak adamlarin aldiklari net maas $30 bin veya biraz uzerindedir. Almanya'daki ogretmenlerin Amerika'dakilerden daha yuksek maas aldigini zannetmiyorum.

Ucuncu hata Almanya'da her yerde ogretmen maaslarinin ayni oldugunu varsaymaktir. Turkiye cok guclu (ve salakca) bir merkezi yonetim sistemine sahip. Polislerin, ogretmenlerin ne kadar maas alacagina yerel yoneticiler degil Ankara'daki politikacilar karar veriyor. O yuzden de hayat pahaliligin farkli oldugu Istanbul ve Mersin'de calisan ogretmenler veya asgari ucretliler ayni parayi aliyorlar. Amerika'da ve Almanya'da durumun boyle oldugundan supheliyim. Simdi Avrupa'daki durumu arastirmaya vaktim yok, kimse bana bu yaziyi yazmak icin ayda binlerce lira para vermiyor maalesef. O yuzden de Amerika'daki durumu anlatmakla yetinecegim, Almanya da cok farkli degildir. Hayat pahaliliginin fazla oldugu yerlerde ogretmen maaslari da daha yuksek olur. Yoksullugun fazla, fiyatlarin dusuk oldugu guneydeki eyaletlerde ise ogretmen maaslari ulke ortalamasinin cok altinda olur (bkz. poverty rates by state). O yuzden Mustafa Mutlu burada da baltayi tasa vurmus.

Goreceginiz uzere Almanya'da ogretmenler sandiginiz kadar yuksek ucret almiyor. Turkiye'deki ogretmen maaslari da dusuk degil. Aslina bakarsaniz Turkiye'deki ogretmen maaslari olmasi gerekenden cok daha yuksek. Bunun neden oldugunu merak ediyorsaniz Ogretmen Maaslari Az mi baslikli yazimizi okumanizi oneririm. Mustafa Mutlu'nun derdi Turkiye'deki yuzbinlerce ogretmene "sirin" gorunmek oldugu icin ogretmen maaslari 10 milyon lira da olsa kose yazarlarimizin ve ogretmenlerimizin gozunde her zaman dusuk olacaktir!!! Read More!

Best Buy Insider Trading

Amerika'nin en buyuk elektronik perakendecisi Best Buy bu sene satislarin gecen seneye kiyasla cok daha iyi olmasini bekliyor. Yalniz bunu uzun suredir beklediklerine yonelik bazi isaret var. Agustos ayinda iki tane Best Buy tepe yoneticisi $32 civarindan alim yaptilar.

Eylul sonunda ise ucuncu bir insider $39,76'dan alim yapti. Bugun Best Buy hisseleri neredeyse $45'dan islem goruyor. Best Buy insiderlari ve o insiderlari taklit ederek alim yapanlar borsa endeksinin uzerinde getiri saglamayi basardilar. Bu konuyla ilgili detayli yaziya Best Buy (BBY) Insider Trading baslikli yazidan ulasabilirsiniz. Read More!

Flas Haber: Teknolojinin Gucu

Simdi sizlere teknolojinin gucunu gosteren flas bir haber gececegim. Az once Radikal gazetesinin ekonomi bolumunde Kablosuz Modemin Sok Etkisi baslikli bir haber gordum. Haberde Hollanda'da yapilan bir arastirmada modemlerin yaydigi radyasyonun oradaki agaclar uzerindeki olumsuz etkisinden bahsediyordu. Eee, ne var bunda diyeceksiniz. Bunda bir sey yok. Haberin icerisine bir de resim koymuslar yan tarafa ekran ciktisini koydum. Resimdeki agac Amerika'daki agaclara o kadar cok benziyor ki anlatamam.

Amerika'daki -ozellikle New York'taki- agaclar sonbahar gelince sari-turuncu-kirmizi renge boyanirlar. Abartmiyorum, gercekten yapraklari kipkirmizi olan agaclar vardir. Gozleriniz sonbahar boyunca bayram eder. Radikal'deki resimde Amerikan agacina ek olarak parkin icerisinden gecen dar asfalt yok ve yolun kenarinda da dikili cesme var. Ayni bizim Central Park'takiler gibi diye icimden gecirdim. Yani Radikal Hollanda'da agaclari etkileyen bir haberden bahsederken gitmis Amerika'dan bir agacin resmini yaziya koymus diye dusundum.

Bu benim dusuncem ama kanitlayabilir miyim dersiniz? Internette milyarlarca resim arasindan ben Radikaldeki resmin nereden alindigini, nerede cekildigini nasil bulabilirim ki? Cevap basit.

TinEye isimli bir arama motoru. Resminizi siteye yukluyorsunuz veya resmin internet adresini giriyorsunuz ve o resme benzeyen tum resimleri karsiniza cikariyor. Ben de radikal'deki resmin adresini bu arama motoruna yukledim ve karsima resmin orijinal adresi cikti: iste burada.Resmin yaninda da copyright hakkinin Tatiana Grozetskaya isimli kadina ait oldugu New York'ta bir parkta cekildigi bilgisi var. Teknoloji nelere kadir degil mi?

Turkiye'de kac kisi internetteki resimlerin de copyright kapsamina dahil oldugunu, bu resimlerin izinsiz ve ucret odemeden alinamayacagini biliyor? Goruyorsunuz resimlerin orijinal kaynagina nasil saniyeler icerisinde ulasilabiliyor.

Bu yaziyi begendiyseniz twitter'da, friendfeed'de veya facebook'da paylasin. Insanlar da yeni bir sey ogrenmis olurlar.

Not: Bu yazinin sponsoru insider trading veri hizmeti veren Insider Monkey sitesidir. Read More!

Kucuk Yatirimci Borsada Surekli Kazanabilir mi?

Kucuk yatirimcilarin tamami grup olarak borsa endekslerinin altinda performans gosterirler. Bunu kanitlamis bir cok bilimsel arastirma mevcut. Ortalama kucuk yatirimci borsada kaybeder anladik ama bu kucuk yatirimcilar arasinda hic mi kafasi calisan yok diye bir soru akliniza gelebilir. Isvec'te bir grup arastirmaci bu soruya yanit vermisler.

Calismanin detaylarini Individual Investors Can Persistently Beat the Stock Market baslikli yazidan okuyabilirsiniz. Ben size sonucunu soyleyeyim. Kucuk yatirimcilar arasinda en iyi performans gosterenlerin daha sonraki 3 yilda da yuksek performans gosterdigini bulmuslar. Yani kucuk yatirimci borsada surekli kazanabilir sonucu ortaya cikmis. Etkin pazar hipotezine bir darbe daha boylece vurulmus. Read More!

Illegal Insider Trading'den Yasal Olarak Kar Nasil Edilir

Etkin pazar hipotezi finans profesorlerinin iskembesinden cikan en buyuk yalanlardan bir tanesidir. Milyonlarca kucuk yatirimcinin piyasadaki kurtlar tarafindan yenilmesinde buyuk payi vardir. Etkin pazar hipotezi piyasalarda herkesin esit oldugunu, kucuk yatirimcilarin da buyuk yatirimcilar kadar getiri elde edecegini savunur. Oysa gercekler bundan cok farklidir.

Piyasalardaki hisselerin belli bir oraninda yonun ne olacagi piyasadaki kurtlar tarafindan onceden bilinir. Bu oran %5 olabilir %10 olabilir, tam bilemiyorum; diyelim ki %5. Piyasadaki kurtlar iceriden illegal olarak bilgi alarak (buna illegal insider trading diyoruz) bazi hisseler hakkinda kucuk yatirimcilara karsi ustunluk elde ederler.Bazen insiderlar kendileri bu bilgileri kullanarak kar ederler. Neticede birileri bir miktar her zaman kar eder.Siz mal gibi gidip endeks fonu alirsaniz bu kisilerin kari da sizin cebinizden cikmis olur.

Kucuk yatirimcilar da aslinda illegal insider trading kullanarak bir miktar kar elde etmeyi basarabilirler. Bunun 3 yolu var:

Simdi bu uc yolu siralayacaktim ama neyse siz en iyisi gidip yaziyi orijinal kaynagindan okuyun:  How to Legally Profit From Illegal Insider Trading

Read More!

Amerika'nin Yonetim Sisteminin Abukluklari

Amerika'da her sey sistemler uzerinden yurur. Amerika'ya ilk geldigim zaman insanlar neredeyse ellerini kollarini sallaya sallaya ucaklarin kapisina kadar yolcu olmamalarina ragmen gidebilirlerdi. Cok sasirmistim. Sistemlerini ilk boyle kurmuslardi ve bir daha da degistirme geregi duymamislardi.

Sonra 11 Eylul saldirilari gerceklesti. Sistemin aciklari ortaya ciktigi icin guvenlik onlemlerini de arttirdilar. Artik bileti olmayan ucagin kapisina kadar gidemiyordu. Sadece yolcular ciddi aramalardan sonra iceri girebiliyorlardi.

Bir kac ay sonra Ingiliz ayakkabi bombacisi ortaya cikti. Amerika'daki sistem de hemen degisti. Artik iceriye girerken ayakkabilarinizi da cikarmak zorundaydiniz.

Bundan bir muddet sonra su sisesinde patlayici sokan baska bir terorist yakalandi. Artik havaalanina girerken yaninizda su, sampuan gibi hacmi 90 ml'nin uzerinde olan sivilarla giremiyordunuz.

En son gecenlerde baska bir terorist donunun icerisine sakladigi bombayi patlatamadan yakalandi. Simdi ne mi oldu? Havaalanlarinda artik 7'den 70'e herkesin uckurunu avuclamaya basladilar. Yukariya gecen hafta 3 yasindaki bir cocuga yapilan aramanin resmini koydum (Kaynak: Youtube, link koymuyorum nasilsa seyredemiyorsunuz).

Bundan sonra ne olacagini dusunmek bile istemiyorum ama yine de soyleyeyim. Teroristin bir tanesi ayni kokain ve eroin kacakcilarinin yaptigi gibi rektumuna patlayicilari sokarak ucaga binerken yakalanacaktir. Buna tepki olarak Amerikan sisteminin ne tur bir cozum getirecegini siz soyleyin, benim soylemeye dilim varmiyor.

Bu konuya teget gecen The Underwear-Bomber Insiders: Why Insiders Should Be Required to Report All of Their Transactions baslikli bir yazi yayinladik. Ilgilenenler okusun. Read More!

Roubini Popülerlik Endeksinde Düşme Eğiliminden Nötrlüğe

Insider Monkey olarak Roubini Yatırımcı Güven Endeksinin son 4 yıldır borsa için güvenilir bir gösterge olduğunu göstermiştik. Roubini' nin popülerliğinin artması sonucunda borsa düşüşe geçmekte aynı zamanda popülerliğinin azalmasıyla birlikte borsa boğalar eğilimine-yükselişe- geçmekteydi.

Roubini Güven Endeksi göstergesi 22 ağustos sıralarında düşüş eğilimini gösteriyordu. Ardından 19 eylül de yükseliş, ve 10 ekimde ise satın al sinyali veriyordu. Yükseliş sinyali 17 ekimde de ortaya çıktı. Tüm bunlar doğru sinyallerdi.

Roubini' nin popüleritesi 24 ve 31 ekimde keskin bir biçimde arttı. Bu da kasım ayındaki borsadaki düşüşün göstergesiydi. Fed 600 milyar $ lık tahvil alımını açıkladıktan sonra, Roubini' nin popülaritesi %20 oranında azaldı ve nötr oldu. Şimdilerde Roubini' nin popülaritesi Mayıs ayına oranla %50 daha düşük seviyede. Temmuz ayının başlarında da bu seviyelerdeydi ve borsa endeksi epeyce yükselmişti. Görünüşe göre Roubini' nin popülaritesi için iyi olmayan borsanın geleceği için iyidir.

Bu yazı insider trading sitesi insider monkey den çevrilmiştir. Yazının orijinali: Roubini Popularity Index Turns Neutral From Bearish

Read More!

Roubini Popularity Index

Roubini'nin populeritesi ile borsa endeksleri arasinda negatif bir iliski oldugunu daha once Granger testini kullanarak gostermistik. Roubini'nin populeritesi Ekim ayinin sonunda %50'e yaklasan oranlarda artis gosterdi ancak Kasim ayinda Fed'in aciklamalarindan sonra tekrar azaldi. Bugunlerde Roubini endeksinin borsanin gelecegi ile ilgili neler soyledigini merak ediyorsaniz Roubini Popularity Index Turns Neutral from Bearish baslikli yaziyi okumanizi oneririm. Read More!

Hedge Fon Yoneticisi David Einhorn

David Einhorn Wealthtrack programina konuk olmus. David Einhorn bizim de severek takip ettigimiz Yahudi hedge fon yoneticilerinden bir tanesidir. Insider trading blogunda da yakinda kendisi hakkinda bir yazi yayinlayacagiz. O zamana kadar kendiniz izleyerek bir fikir edinin.

Read More!

Illegal Insider Trading Gundeme Oturdu

Akademisyenler genellikle dunyadan cok haberi olmayan kisiler. Finans alaninda bunun en guzel ornegi etkin pazar hipotezidir. Chicago Universitesinden Eugene Fama rastgele hisse secen bir maymunla milyar dolarlik fon yonetenler arasinda fark yoktur tahminini baska nasil yapabilirdi ki?

Fon yoneticilerinin pozitif alfa yaratmada kullandiklari etkin yontemlerden bir tanesi illegal insider trading yapmaktir. Amerika'da genellikle bu haliyle insider trading yasak olmasina ragmen islemler onemli aciklamalardan bir kac gun once yapilmadiysa pek cezalandirilmiyordu.

Son bir kac yildir illegal insider trading konusunun uzerine daha fazla gidilmeye baslandi. Yine de illegal insider trading oldukca yaygin ve bizim insider trading islemlerini taklit ederek dahi borsa endeksinin uzerinde performans gostermemiz bunun indirekt kanitlarindan bir tanesi.

Bu hafta sonu WSJ'da onumuzdeki aylarda cok buyuk gurultu kopartacak tutuklamalarin yapilacagini, bir cok hedge fonun ve yatirim fonunun arastirildigini duyuran bir haber yayinlandi. Oysa bundan bir ay once bassavci bu haberi kendisi avukatlara bizzat vermisti. Demek ki bir haber WSJ yazana kadar haber olmuyormus.

Neyse biz de bu konu ile ilgili Inside Information About the Massive Insider Trading Probe baslikli bir yazi yazdik, ilgilenenler okusun. Read More!

Amerika'da Kisi Basina Dusen Servet Ne Kadardir

Zenginin mali zugurdun cenesini yorarmis serisinin son yazisinda Amerika'da kisi basina dusen servet miktarinin eyaletlere gore siralamasini yaptik. Karsimiza cok ilginc sonuclar cikti. Kisi basina dusen servet miktarinin en yuksek oldugu eyaletler New York sehrinin cevresindeki eyaletlerle baskent Washington sehrinin cevresindeki eyaletler. Chicago sehrinin yer aldigi Illinois eyaleti mesela ilk 10'a giremiyor. Miami, Orlando gibi buyuk sehirleri bulunan Florida da ilk 10'da yok.

Amerika'da kisi basina servet ortalama $200 bin civarinda. Ilk 10'daki diger eyaletleri veya Amerika'nin en yoksul eyaletlerini merak ediyorsaniz Secret List of the 10 Wealthiest States in America baslikli yaziyi okumanizi tavsiye ederiz. Ozellikle yesil kart piyangosunu kazanip da Amerika'ya gelenler yanlislikla bu eyaletlerden bir tanesine gitmesinler, sefil olurlar... Read More!

Amerika'nin Serveti Ne Kadar Artiyor

Amerika'nin toplam serveti 1995 yilinda 32 trilyon dolar idi. Bu rakam 2007 yilinda 62 trilyon dolara yukseldi. Kriz boyunca servet geriledi ama bugunlerde de 60 trilyon civarinda olmasi lazim. Yani 15 yilda adamlarin serveti 30 trilyon dolar kadar artis gostermis.

Simdi bir suru ekonomist kafasini kasiya kasiya "Amerika nasil oluyor da hic tasarruf yapmayip dunyanin cari acigini verebiliyor" sorusuna cevap ariyordur. Bulmacanin en onemli parcalarindan bir tanesi bu iste. Amerika fazla tasarruf yapmiyor cunku serveti cok uzun bir sure cok hizli bir sekilde artti. Ne zaman 2007 yilinda kriz cikti, servet gerilemeye basladi, Amerika'nin tasarruf orani da yukselmeye basladi. Ulkenin serveti genel olarak cok buyuk artis gosterirken bazi eyaletlerde artis daha dusuk seviyelerde gerceklesti, bazilarinda da daha yuksek seviyelerde. Hangi eyaletler en cok zenginlesti diye merak edenler 10 States That Got The Most Wealthy baslikli yazimizi okuyarak ogrenebilirler.

Turkiye'nin toplam serveti sizce ne kadardir? Read More!

Amerika'nin En Varlikli Eyaletleri

Ulkelerin gucunu karsilastirirken genellikle milli gelir kullanilir. Milli gelir kadar onemli diger bir istatistik de milli servettir. Geliri bir kisinin eline gecen aylik veya yillik toplam maas olarak dusunebilirsiniz. Bu kisi bu maasi aldigi zaman zaruri ihtiyaclarina harcamak zorunda, neticede her sey harcanip bittikten sonra geriye pek bir sey kalmayabilir. Servet ise bir kisinin toplam birikimleridir. Aylik maasiniz 1000 TL olabilir ama bankada 1 milyon liralik tasarrufunuz varsa isin rengi daha degisiktir.

Amerika'nin toplam serveti 2007 yilinda 62 trilyon dolardi. Yani Turkiye'nin bir senelik gelirinin 100 kati kadar. Bu 62 trilyonun eyaletlere gore dagilimini Wealth Distribution By State baslikli bir yazida guzel bir grafikle gosteriyoruz. Ilgilenenler okusun, zenginin mali zugurdun cenesini yorarmis. Read More!

Oprah Etkisi

Amerika'da kimsenin dil uzatmadigi iki kisi varsa bunlardan bir tanesi Warren Buffett digeri de Oprah'dir. Oprah Amerika'daki dusuk ve orta gelirli bayanlar tarafindan 25 yildir izlenen talk show sahibesidir. Servetinin bir milyar dolari astigi soyleniyor. Yani bu isten servet yaratan nadir kisilerden bir tanesidir.

Oprah'in elinin dokundugu urunler, sirketler ve kitaplar satis rekorlari kirar. Oprah senede bir kez de "en sevdigim urunler" baslikli bir bolum yapar ve en cok sevdigi urunlerden olusan bir paketi programi canli izleyen kisilere verir. Iste bu seneki programda da reklami yapilan urunleri ureten sirketlerin bir listesini cikardik ve Oprah Effect: 10 Stocks Benefitting From Oprah’s Endorsement baslikli bir yazida sizlerle paylastik. Bizim Ekonomi Turk kitabini Oprah okurlarina "alin" deseydi muhtemelen 2-3 milyon tane satardik mesela. Oprah etkisi o derece buyuk. Neyse yukaridaki linki kullanarak yazinin tamamini okuyabilirsiniz. Read More!

Almanya'da Insider Trading

Insider trading, Amerika'da son 50 yıldır kârlı bir yatırım stratejisidir. Önceki yazımızda Hollanda'da insider trading' in kârlılığını gösteren bir çalışmayı ele almıştık. Insider Trading' in bazı ülkelerde de kârlı bir strateji olduğunu göstermiştik ve bu bizim iddiamızı desteklemişti. Insiderlar şirketleri hakkında, diğer yatırımcıların bildiğinden daha değerli bilgileri bilirler. Esas soru ise, bu değerli bilgileri kullanarak borsada kârlı işlemler yapıp yapamayacakladır. Belki biz dışaridakiler olarak bu işlemleri taklit edip daha fazla getiri elde edebiliriz.

Insider işlemleri Almanya'da çok eskiye dayanmaz. 1994 e kadar kamuya açık olmayan bilgileri kullanarak insider trading yapmak suç bile değildi. 2002 Temmuz ayına kadar da insiderlar ve onların aile üyelerinin yaptıkları işlemleri kamuoyuna duyurmasına gerek yoktu. Böyle olunca Almanya'da insider trading'in getirilerini inceleyen az sayıda çalışma bulduk. Bunlar da yeni yeni araştırılmış.

Bir çalışmada, Almanya'daki insiderların kendi şirketlerinin hisse senetlerini alıp-satarak oldukça iyi kâr ettiklerini göstermekteydi. Bu işlemlerin ardından 20 gün sonra, insider alımları yapanlar toplam %4,38 gibi olağandışı gelirler elde etmekte, insider satışları yapanlar da ise %1,47 oranında zarara uğramakta. Bu rakamlar Amerika'da gözlemlediklerimizden bile daha iyi. Başka ilginç bir durum ise şirket yetkilileri(CEO, CFO, vs.) nadiren işlem yapıyorlar ve olağandışı getiriler elde edemiyorlar. Oysa yönetim kurulu üyeleri ve diğer insiderlar yapılan duyurulardan önce alım satım işlemleri yaparlar. Bu kişiler olağandışı getiriler elde ederler. Almanya'daki savcılar şirket yetkililerinin yaptıkları işlemleri hoş görmemekte ama diğer insiderlara ise göz yummaktalar.

Almanya'daki yapılan insider trading işlemleri 5 gün içinde kamuya açıklanmalıdır . 5. günün sonuna kadar beklediklerini varsayalım, bu 5 günün getirileri diğer kişiler için mümkün değildir( ayrıca medyan raporu 3 gün içinde yazılmalıdır). Çok şükür ki bu 5 günün toplam getirisi sadece %1,62 oranında. 20 gün içinde toplam getirinin %4,38 olduğu göz önünde bulundurursak, bizim gibi dışarıdakiler insiderların alımlarını taklit ederek 15 iş günü içerisinde %2,76 getiri elde edebilir. Bu durum borsanın insider işlemlerine çok yavaş tepki verdiğinin kanıtıdır.

Insider alımlarını taklit ederek endeks fonlarına göre daha fazla getiri elde edilebilir.

Konuyla İlgili;

Recent Academic Studies in US

Unbelievable Insider Trading Returns in Italy

Yazının orijinali: Is Insider Trading Profitable in Germany

Read More!

Joel Greenblatt' ın Yatırım Formülü ve Alfası

Joel Greenblatt, Gotham Capital adındaki iyi getirileri olan hedge fonun kurucularından biri. Insider Monkey olarak Joel Greenblatt' ı incelememizin nedeni ise onun çok zeki olması ve yatırım stratejisini kimseyle paylaşmayacak kadar ağzının sıkı olması. "You Can Be A Stock Market Genius" ve "The Little Book That Beats The Market" diye iki tane kitap yazdı.

"The Little Book That Beats The Market" kitabında, Greenblatt bir sayısal strayejiyi anlatıyor ve bu stratejiyi de hisse senedi alırken kullanacağımız "sihirli formül" olarak belirtiyor. Aslında bu basit bir sayısal olarak hisse senetlerini sıralama planı diyebiliriz. Sermayenin getirisi ve girdilerin verim olarak kazancını kullanılmakta ve sermayenin getirisi; bir alım-satımın iyi olup olmadığını gösteren bir metrik ölçüdür. Verimli kazanç ise firmanın ucuz olup olmadığını gösterek metrik bir ölçüdür. Greenblatt, bu tedbirleri kullanarak bir alım-satımın bizim açımızdan iyi ve ucuz olup olmadığını öğrenmemizi ve bunun sonucunda satın almamızı önerir. "sihirli formül" ün arkasında bulunan sır da budur. "The Little Book That Beats The Market" kitabında Greenblatt, bu yöntemin teorik olarak 1988-2004 periyotları arasındaki getirilerini hesapladı. S&P 500 endeksi yılda ortalama %12.4, piyasa yılda %12.3 civarında getiri sağlarken, sihirli formül yılda %30,8 oranında getiri sağlamakta. Yani bu formül yılda %18 oranında borsa endeksinden daha fazla getiri sağlayabilir. Sanki gerçek olamayacak kadar iyi bir formüle benziyor.

Sihirli formülle yatırımın ayrıca bir websitesi var. Bu sitede ise hipotetik olarak 1999-2009 periyotları arasındaki gelirler hesaplanmış. Bu 10 yıl boyunca toplamda bu strateji teorik açıdan %289 civarında getiri elde etti. Oysa aynı periyot içinde S&P 500 endeksinin toplam getirisi ise %-1,5 idi. Aynı internet sitesi, bu stratejiyle yatırım yapıp endeks fonlarına oranla daha fazla getiri elde etmek isteyen yatırımcılara profesyonellerce yönetilen hesapları tavsiye ediyor. Ücretsiz insider trading kaynağınız Insider Monkey olarak Formula Investing Management ile irtibata geçtik ve onlardan 10 yıl öncesinin aylık olarak hesaplanmış teorik getirilerini istedik. İsteğimizi geri çevirdiler. İşte bu da sitenin halkla ilişkiler yöneticisinin bize yazdığı mesaj:

"Magic Formula Investing' in profesyonellerince yönetilen hesaplarımızda, 24 adet değeri en az 1.164 milyar $ ı bulan en tepedeki hisse senetleri mevcuttur. Bu ekibimiz en üst sıralardaki hisse senetleri sıralaması başladıktan sonra portföyleri her çeyrekte dengeliyorlar. Kısa vadede ilk yıl içinde vergi yükümlülükleri doğurabilir. İlk 12 ay sonra, bir yıl boyunca tutulan ama değeri düşenleri ve aynı süre boyunca değer kazananları satarak uzun vadede vergiden verimliliği sağlanabilir. Ve tüm bunlar "The Little Book That Beats the Market" kitabında da yazar."

2009 mayısdan beri sitede bu stratejinin gerçek getirisi(ücretler ve diğer giderler çıkınca) de gözükmekte ve Insider Monkey olarak Sihirli Formülle Yatırım' ın borsa endeksinden %18 daha fazla getiri iddiasını test etmeye karar verdik. Özellikle çift basamaklı olağandışı getirileri merak ediyorduk. Bu olağandışı getirileri hesaplamak için Fama- French' in üç faktör modelini kullandık. Sadece 14 ayın getirilerini inceledik yani sonuçlar bu stratejinin performansını tam olarak göstermeyebilir. Ama yine de bu sonuçlar üzerinden gitmeliyiz. Sonuçlarımız bu stratejinin betasının 1.05 olduğunu gösterdi. Hafif olarak daha küçük firmalara eğimliler(güçlü hisse senetlerini-blue chips- ucuza satmıyorlar) fakat ilginç biçimde fiyata eğimleri yok. Bu stratejinin aylık alfası ise 37 baz puan. Diğer giderler çıktıktan sonra Joel Greenblaat' ın "Sihirli Yatırım Formülü" yıllık %4.5 alfa yaratabilir. Bu endeks fonlarından %18 daha fazla getiri sağlamak anlamına gelmez, yıllık %5 daha fazla getiri anlamına gelir . Bu strateji Euqene Fama' nın küçük değerli hisse senetlerine yatırım stratejisinden daha iyi. Aynı zamanda davranışsal finans profesörü Lakanishok' un yatırım stratejisinden de daha iyi. Görünüşe göre hedge fon yöneticileri yatırım konusunda üniversitelerdeki ünlü profesörlerden daha başarılıdır.

Yazının Orjinali: Does Joel Greenblatt's Magic Formula Investing Have Any Alpha?

Read More!

Joel Greenblatt Hedge Fon Yoneticisi ve Alpha

Joel Greenblatt Gotham Capital isimli cok basarili bir hedge fonun kurucularindan. Piyasada iki tane de kitabi var. Ben Ekonomi Turk 2 blogu uyelerine bu kitaplarin ikisini de tavsiye ettim. Bir tanesi su: You Can Be a Stock Market Genius: Uncover the Secret Hiding Places of Stock Market Profits

Bu yazida bahsedecegim konu ikinci kitapta geciyor. Endeks fonlarindan cok daha yuksek getiri saglamanin sirlarinin aciklandigi bu ikinci kitabi merak ediyorsaniz Joel Greenblatt’s Magic Formula Investing Have Any Alpha baslikli yaziyi okumanizi oneririm. Bu yazi daha once reklam amacli yaptigim onerilerden biraz farkli bir oneri. Gercekten yaziyi okumanizi oneriyorum.

Kitapta borsa endeksinden senelik %18 daha yuksek getiri saglayan sihirli bir formulden bahsediyor. Ben bu sihirli formulu daha yakindan inceledim ve uygulamada %18 degil sadece %5 civarinda endeks fonlarindan daha fazla bir getiri sagladigini tespit ettim. Iyi de bugun piyasada %5 alpha yaratabilen kac kisi var ki? Yatirim fonu yoneticilerinin cogu endekslerin altinda performans gosteriyor. Burada potansiyel olarak %5 ekstra getiri saglayabilecek bir sistem var. En azindan okuyup ogrenin, kendiniz arastirin.

Bu yazi tavsiye niteligi tasimamakta, kimseye bir sey alin ya da satin denmemektedir. Ortaya cikacak hic bir sonuctan biz sorumlu degiliz. Yanlis anlasilma olmasin. Read More!

Kacak Gocmenler Hangi Eyaletlere Giderler

Amerika'da 11 milyon kacak gocmen var. Ozellikle issizligin %9,6 gibi yuksek bir rakama ulasip bir turlu asagi inmemesiyle kacak gocmenlere kafayi takan insanlarin sayisi herhalde 111 milyona ulasmistir.

Amerika'da kacak gocmenlerin yogun olarak yasadigi 10 eyaleti merak ediyorsaniz 10 Best and Worst States for Illegal Aliens baslikli yaziyi okuyun. Read More!

Italya'da Insider Trading

Italya'daki adli sistemin adaletsizligi meshurdur. Italyanlar insider trading konusunda da bir cok kanun yapmislar ama nedense bir turlu bu kanunlari uygulamak akillarina gelmemis. Italya'da insiderlar tarafindan satin alinan hisseler borsa endeksinin %14 uzerinde getiri sagliyormus bir yil icerisinde. Desenize zengin olmak icin Italya'da italyan insiderlar ne yapiyorsa onu yapmak lazimmis.

Insiderlarin sattigi hisselerin performansi bundan cok daha iyi. Detaylari Unbelievable Insider Trading Returns In Italy baslikli yazida bulabilirsiniz. Read More!

Iş Aramaya Ne Zaman Başlanmalı

Finans ve ekonomi master programları başlıklı bir yazımızda öğrenci okurlarımıza iş aramaya mezun olmadan 2.5 sene önce başlamaları gerektiğini söylemiştim. Neden böyle bir tavsiyede bulundum onu açıklayayım.

Öğrencilerin çoğunluğu ne tür bir iş yapmak istediklerini, iş hayatında kendilerini neyin beklediğini pek bilmez. Yumurta kapıya gelinceye kadar bekler. Oysa mezun olmadan 2.5 sene önce piyasadaki işlere, verilen ücretlere dair araştırma yapan öğrenciler hem ne tür bir iş yapmak istediklerini öğrenecek hem de o işlere girebilmek için kendilerinde bulunması gereken nitelikler hakkında bilgi sahibi olacaktır.

Iş bununla da bitmiyor tabii ki. Önlerinde mezun olmadan önce 2 tane yaz olduğu için yaz aylarını istedikleri işle alakalı stajlarla değerlendirip gerçekten bu işi yapmak isteyip istemeyeceklerini de öğreneceklerdir. Eğer gerçekten bu işi yapmak istiyorlarsa stajda çok çalışarak ve işin bazı detaylarını öğrenerek hem kendilerini geliştirebilirler hem de kendilerini buradaki yöneticilere göstererek daha mezun olmadan çalışmak istedikleri alanlardan iş teklifleri alabilirler.

Eğer ilk stajın sonunda yaptıkları işten memnun kalmadılarsa önlerinde yeni bir alan seçmek için 2 yıl ve bir staj denemesi yapmak şansı daha olacaktır. Yine de hayatta başarılı olabilmek için ne yapmak istediğinize ne kadar erken karar verirseniz o kadar iyi. Dört yıllık eğitiminizin son iki yılını çalışmak istediğiniz alandaki derslere ve faaliyetlere ayırarak mezun olduğunuz zaman bir çok kişiden daha iyi bir konumda bulunabilirsiniz.

Erken kalkan yol alır.

Not: Bu yazı insider trading sitesi Insider Monkey sponsorluğunda yazılmıştır. Bu yazıyı beğendiyseniz kendi websitenizden Insider Monkey sitesine “insider trading” kelimeleri üzerinden link veriniz. Read More!

Amerika'da Eyaletlere Gore Nufus Dagilimi

Amerika dunyanin en zengin ulkesi. 300 milyondan biraz fazla nufusa sahip. Ulke alan olarak oldukca buyuk ve nufus daha yogun olarak dogu sahillerinde (Kuzeydoguda) ve bati sahillerinde yasiyor. Ulkenin orta kesimi nufus yogunlugu olarak bos sayilir. 50 eyalete sahip koca ulkede New York sehrinden daha kalabalik olan sadece 10 eyalet var. Wyoming, Alaska gibi koca koca eyaletlerde yasayan insan sayisi 500 bin kisinin biraz uzerinde.

Amerika'nin en kalabalik ve en tenha eyaletlerini insider trading veri hizmeti sunan Insider Monkey sitesindeki Population by State baslikli yazidan gorebilirsiniz. Read More!

Son Insider Trading Islemleri

Gecen hafta icerisinde 5 sirkette insider'lar alim gerceklestirdi. Bu sirketlerden bir tanesi Live Nation. Live Nation ve diger 4 sirkette gerceklesen islemlerin detaylarini 5 Stocks Insiders Are Certain Will Outperform the Market baslikli yazidan ogrenebilirsiniz. Read More!

Yasadisi Insider Trading

Insider'larin yaptiklari islemleri takip ederken ara ara burnunuza cok pis kokular gelir. Mesela gecen hafta Chevron Atlas isimli bir dogalgaz sirketini satin alacagini duyurdu ve bir anda bir cok dogalgaz sirketinin piyasa degeri %5 civarinda yukari gitti. Bundan daha dogal bir sey olmaz zaten. Piyasaya yeni bir haber geldigi zaman bu haber sirketlerin piyasa degerini etkiler.

Problem bu haberin aciklanmasindan bir gun once EQT isimli sirkette yonetim kurulu uyesi olan bir kisinin 10000 tane EQT (bir dogalgaz arama sirketi) hissesi satin almasinda. Bu adamin 30 yillik bu sektorde is tecrubesi var, muhtemelen tanimadigi insan yoktur. Hayatinda simdiye kadar daha once calistigi veya yonetim kurulu uyeligi yaptigi hic bir sirketin hisse senedini piyasaya cikip almamis. Durup dururken yaklasik $400 bin dolarlik islem gerceklestirmesi, hele hele bunu bu sektor icin onemli bir haberin aciklanmasindan saatler once yapmasi acikcasi bizde suphe uyandirdi. Bu tur islemler yasadisi insider trading kapsamina girebilir.

Bu konunun diger detaylarini ogrenmek icin Insider Monkey blogunda yayinlanan Coincidence or Borderline Legal Insider Trading baslikli yaziyi okumanizi oneririz. Read More!

Dogan Grubuna Dev Vergi Affi: Hurriyet Bir Ses Ver

Tayyip Erdogan'in her turlu muhalefeti susturmayi kendine dustur edindigini, bunun icin elinden geleni ardina koymadigini Hurriyet Gazetesinin gecmis yillardaki sayfalarinda cok okuduk. Beni ilgilendirmeyen konularda Dogan Medya'ya kesilen vergi cezalarinin en ince detaylari belgeleriyle birlikte Hurriyet ve diger Dogan medya grubu gazetelerinde yayinlandi. Bir kere de degil, defalarca.

Dogan Grubu da basta Erdogan ile savasmaya yeltendiyse de sonradan bu savastan galip gelemeyecegini anlayarak kuyrugunu bacaklarinin arasina alip muhalif isimlerle yollarini bir bir ayirdi. Muhalif isimler cok iyi yazarlardi, hep dogruyu soylerlerdi gibi bir anlam cikarmayin. Adamlar muhalifti iste, yillardir o koselerde yetenekli olduklarindan vs. degil Dogan Grubu mecmualarini takip eden kemiklesmis kesimin istedigi turden yorumlar yaptiklari icin keselerini doldurdular. Aydin Dogan da varligini surdurebilmek icin Erdogan'a olan muhalefetini bitirmesi gerektigini anladigi icin bu gazetelerin politik felsefesi de bir suredir degisim surecinden geciyor.

Turkiye bu. Insanlar yeteneklerinden dolayi degil, politik goruslerinden veya kimleri tanidiklarindan dolayi pastanin buyuk payini aliyorlar. Medya dogrunun yaninda belki de hic bir zaman yer almadi, her zaman kendi veya belli basli gruplarin cikarlarini kollama gorevi gordu. Bu soylediklerim sadece Dogan Medya icin de gecerli degil. Zaman, Vakit, vs. gibi gazeteler de farkli politik kesimlere ayni felsefe dahilinde hizmet veriyorlar.

Neyse, biz Dogan grubuna geri donelim. Aydin Dogan bir suredir Erdogan'a kendini affettirmek icin elinden geleni yapiyordu. Nihayet Erdogan da dun aciklanan "vergi affi" paketiyle Aydin Dogan'i iflas ettirecek 4.8 milyar TL'lik vergi ve cezalarini 1.4 milyar TL'ye indirdigini Ali Babacan vasitasiyla acikladi. Iki gundur Hurriyet ve Radikal gazetelerine bakiyorum, vergi affinin Dogan Grubuna ne kadar yaradigi ile ilgili tek bir habere dahi rastlayamadim. Aylarca beynimizi bu vergi cezasi ile sisiren Dogan Grubunun bu kadar onemli bir haberi nasil oldu da atladigina akil sir erdiremiyorum. Sanki vergisini kaciran bordrolu vatandasmis gibi deyaptiklari haberlerde "kredi kartina taksit yapiliyor" seklinde bilgilendirmeler de yapiliyor. 4.8 milyar TL'lik vergi (ve cezasindan) geriye kalan 1.4 milyar TL'ye acaba kac taksit yaparlar? Kim bilir kac yuzbin milyon bonus puan toplanir kredi kartiyla yapilacak odemelerden?

Hurriyet'in Dogan Grubuna yapilan dev vergi affiyla ilgili bir haber yazmasini isteyenler Hurriyet Bize Ulasin sayfasindan Hurriyet'e bir mesaj atmalarini istiyorum. Muhtemelen mesajlar direkt cop kutusuna gidiyordur ama yine de biz uzerimize duseni yapalim ve yillardir ardi arkasi kesilmeyen Dogan Medya Vergi Cezasi yazi dizisinin son yazisini ve getirilen 3.4 milyar TL'lik vergi affinin detaylarini anlatan bir yazi yazmalarini isteyelim.

Tayyip Erdogan'in onu bundan sonra aciktir. Hem orduyu sindirdi, hem medyayi dize getirdi, hem de anayasa mahkemesini halletti. Sabreden dervis muradina ermis. Turkiye'ye demokratik diktatorluk insallah hayirli olur. Tek problem kabinesinde Erdogan'a laf anlatabilecek, yol gosterebilecek kalibrede pek bir adam bulunmamasi. Hayirlisi olsun ne diyelim.

Bu yaziyla alakasiz diger yazilar:
Bank of America Hisselerinde Insider Trading
Insider Trading: En Genis Kapsamli Alimlar Read More!

Açığa satmak nedir? Açığa satış nasıl yapılır?

Borsadaki en tehlikeli işlemlerden bir tanesi açığa satış işlemidir. Bu yazımızda açığa satmak nedir ve açığa satış nasıl yapılır sorularına cevap vereceğiz. Ben olayın Türkiye’deki teknik detaylarını pek bilmiyorum, Amerika’da nasıl yapıldığını anlatayım, en azından kavram olarak anlarsınız. Aciga satmak sahip olmadığınız hisse senetlerini borç alıp borsada satmanıza verilen isimdir. Bunu yaparken ki amacınız bugün yüksek fiyattan açığa sattığınız hisseleri bir gün, bir hafta, bir ay veya bir yıl sonra çok daha ucuz fiyattan satın alıp aradaki fiyat farkından kar etmektir. Yani borsadaki hisselerin değer kazanmasıyla para kazanan normal borsa yatırımcılarının aksine açığa satan kişiler borsadaki hisselerin değer kaybetmesiyle para kazanırlar.

Açığa satış satın almanın tersiymiş gibi görünse de aslında ondan çok daha riskli bir işlemdir. Borsada fiyatı 10 TL olan bir hisse senedinden 100 adet aldığınızı varsayalım. Bu hisse senedine yatırım yaparak aldığınız risk 1000 TL’dir. Şirket iflas ederse siz yatırım yaptığınız paranın tamamını kaybedersiniz o kadar. Öte taraftan aynı hisse senedini 10 TL fiyattan sattığınızı varsayalım. Bu durumda aldığınız risk teorik olarak sonsuzdur. Siz bu hisse senedini açığa sattıktan sonra hisse fiyatları 50 TL’ye yükselirse sizin kaybınız 4000 TL olacaktır. Oysa sizin için en iyi sonuç şirketin iflas etmesidir ve bu durumda elinize sadece 1000 TL geçecektir.
Açığa satmanın neden riskli olduğunu anladınız mı? Bir de VOB gibi borsalarda kaldıraç kullanarak açığa satma işlemleri var ki onlara hiç değinmeyeyim. Açığa satış yapmak riskli ama bazı ülkelerde olduğu gibi yasaklanması ve engellenmesi de doğru değil. Açığa satış yapan kişıler de borsada fiyatların gerçek değerini bulmasına katkı sağlayan kişilerdir ve yaptıkları davranış topluma faydalıdır. Tabii açığa satıştan kastım hisseleri açığa satıp sonra gazetelerde yalan haber yayınlayıp daha sonra düşük fiyattan alanlar değil. Buna manipülasyon denir.

Açığa satış yapabilmeniz için birilerinden bu hisseleri ödünç almanız gerekir. Küçük yatırımcılar genellikle aracı kurumları vasıtasıyla bu hisseleri ücret ödemeden borçlanabilirler. Büyük yatırımcılar ise borçlandıkları hisseye göre bir miktar bedel öderler. Küçük yatırımcıların açığa satıştan elde ettikleri para hisseler tekrar yerine konana kadar bloke edilir ama faiz kazanır. Genellikle bu faiz piyasa faizinin altındadır, aracı kurumların ücretsiz hisse senedi borç vermelerinin nedeni budur. Büyük yatırımcılar açığa satarak ellerine geçen parayı diğer hisseleri almakta kullanabilirler. Neticede ne yapıp yapamayacakları, hangi fiyattan ne yapabilecekleri aracı kurumları ile yaptıkları anlaşma ile belirlenir.

Açığa satmak ile ilgili canlı bir örnekten Jim Chanos’ Ford Short Gone Wrong isimli yazıyı okumanızı öneririz. Bu konuyla ilgili diğer bir yazı da Whitney Tilson is short Open Table and Netflix (NFLX) başlıklı yazıdır. Hedge fonlar genellikle uzun pozisyon alırken kısa pozisyon da alırlar ve borsanın genel hareketlerinin portföyleri üzerindeki etkisini minimuma indirirler. Buna hedging denir. Hem bir hisse alıp hem de açığa bir hisse sattığınızda temel olarak söylediğiniz şey açığa sattığınız hissenin borsa endeksinin altında, satın aldığınız hissenin de endeksin üzerinde artmasını beklediğinizdir.

Ben de şahsi olarak açığa satmayı sevmem ve genellikle yapmadığım bir şeydir. Bu sene içerisinde sadece bir hisseyi açığa sattım ve elde ettiğim getiri %65 oldu. Bu hissenin hikayesini de izin verirseniz sadece Ekonomu Türk 2 bloguna üye olmuş arkadaşlarla paylaşacağım. Normalde bu yazıyı da Ekonomi Türk 2’de yayınlardım da son iki aydır kafanızı insider trading sitesi olan Insider Monkey reklamlarıyla ütülediğim için kendimi biraz suçlu hissediyordum, onun bir bedeli olarak kabul edin. Read More!

En İyi Yatırım Fonları: Dimensional Fund Advisors

Dimensional Fund Advisors(Boyutlu Fon Danışmanlığı), 1981 yılında Şikago Üniversitesi mezunlarından David Booth ve Rex Sinquefield tarafından kuruldu. Şirketin yönetim kurulunda ise Eugene Fama, Kenneth French, Roger Ibbotson, Myron Scholes and Robert Metron gibi isimler vardır. Görünüşe göre ağzına kadar Nobel ödülü alanlarla dolu …

DFA’ nın internet sitesi Fama’ nın teorilerine saygı gösterir. Bu kadar sadık olmaları geçenlerde David Booth’ un Şikago Üniversitesi işletme okuluna $300 milyon bağış yapmasıyla pekişti. Ve böylece David Booth adını Şikago Üniversitesi Booth İşletme Okulu’ na verdi.

Bundan 30 yıl önce, DFA, Banz’ ın Boyut Etkisi teorisine dayanarak öncelikle küçük değerli hisse senetlerine yatırım yaptı. Bu plan tamamen Etkin Pazar Hipotezi ve Varlık Fiyatlama Modelini yoksayıyordu ve DFA’ nın küçük hisse senetlerinin büyük hisse senetlerinden daha fazla getiri getireceği fikrini destekliyordu. Yıllar sonra bu hizmetlerini genişlettiler. Ve şimdi DFA $187 milyar lık bir miktarı yönetiyor. Bu iş dünyasında kesin bir başarıdır. Peki şimdilerde getirileri ne durumda? Spesifik olarak alfası var mı?

Ücretsiz insider trading kaynağınız insider monkey, DFA fon danışmanlığının düşük değerli hisse senetleriyle oluşturduğu portföyün gelirlerini inceledi. Fonun alfasını bulmak için Carhart’ ın 4 faktör modelini kullandık. Fama French’ in 3 faktör modeli de muhtemelen aynı sonuçları verecektir. Nedeni ise az önce bahsettiğimiz portföyün yıllık gelirinin %25 inden azının pasif olarak yönetilmesidir.

Sonuçların ilk 5 yılını incelersek - 1996 ve 2001 arası- bu fonun yıllık alfası -0,11% idi ve fiyatın eğimi boyutun eğiminden daha fazlaydı . 9 yıl sonra Haziran 2010 da , bu fonun alfası yıllık olarak -0,13% idi bu sefer boyutun eğimi fiyatın eğiminden daha fazlaydı . Fama ve French’ in yatırım stratejileri DFA’ ya alfa oluşturamadı. Bu ise sürpriz değildir çünkü Fama ve French hayatlarını insanlara, piyasaların etkin olduğunu ve kimsenin alfa türetemeyeceğini inandırmaya adamışlardı. 13 baz puanının, küçük ve değerli hisse senetlerine yatırım yapmanın çok küçük bir maliyeti olduğunu düşünebilirsiniz. Gerçek ise çoğu yatırım fonu kendi kriterleri altında daha düşük bir performans gösterir. Bu ise tüm giderler müşteriden karşılandıktan sonra yılda 13 baz puandan daha fazladır.

DFA kendi giderlerini bireysel müşterilerine kaydırmak için bazı stratejileri uygulamaktadır. Örneğin; küçük yatırımcı direk olarak DFA’ nın fonlarına yatırım yapamaz. DFA’ nın “onaylı” finans uzmanına gitmelidir, bu kişide genellikle bu iş için yatırım varlıklarının %1 ini talep eder. Eğer küçük yatırımcıysanız, az önce bahsettiğimiz DFA’ nın fonunun alfası size her yıl -1.13% civarında olacaktır. Bu diğer endekse sarılan yatırım fonlarının alfasından pek farklı değildir. Bu arada DFA zamansız itfaları ve gereksiz harcamaları minimize etmek için finans uzmanını kullanır. Dahası bu finans uzmanlarının şirkette çalışabilmeleri için bazı finans "üstat"larının verdiği seminerlere gitmelidirler. Ancak uzmanlar kendi ulaşım vb. masraflarını kendileri karşılamaktadırlar.

Insider Monkey olarak bu fonun bireysel yatırımcı için iyi bir yatırım fonu olmadığını düşünüyoruz. Kurumsal yatırımcılardan ne kadar ücret talep ettiklerini bilmiyoruz. Talep ettikleri ücret aşırı değilse ve kurumsal yatırımcılar endeks fonlarıyla yarışmak istiyorlarsa DFA’ nın fonlarını düşünebilirler. Best Mutual Funds: LSV Value Equity Fund Returns and Alfa adlı yazımızda, Josef Lakanishok’ un yılda 120 baz puanına sahip alfası olduğunu göstermiştik. O zaman:

"Davranışsal Finans" Profesörleri=1

"Etkin Pazar Hipotezi" Profesörleri=0

Yazının Orjinali: Best Mutual Funds: Dimensional Fund Advisors US Small Cap Value (DFSVX) Read More!

Insider Transactions at AMN Healthcare Services Inc. (AHS)

Gectigimiz hafta yuklu miktarda insider trading gerceklesen sirketlerden bir tanesi de saglik alaninda insan kaynaklari uzerine calisan AMN Health Services (AHS) sirketi idi. Bu sirketteki 5 insider yuklu miktarlarda alim yaparak sirketin gelecegine olan guvenlerini ortaya koymus oldular.

AHS hisseleri Mayis ayinda $9'dan islem gorurken, gectigimiz hafta insider'larin cogu bu hisseleri $5'in altina aldilar. Genellikle insider islemleri fiyati yakin zamanda cok dusus gostermis sirketlerde daha karli olur. Piyasalar sirket hakkindaki olumsuz aciklamalara asiri tepki vermistir ve bu da sirkette alim icin bir firsat yaratmistir.

Bu konuyla ilgili detayli bilgilere Insider Monkey'de yayinlanan Insider Transactions at AMN Healthcare Services Inc. (AHS) baslikli yazidan okuyabilirsiniz. Read More!

Town Sports International Holding'de Insider Trading

Kasım ayının başından beri Town Sports International Holding'teki insider'lar çeşitli alımlar yaptılar. SEC'te bulunan insider trading raporlarında göründüğü üzere dört insider CLUB hisselerini $ 3.05 ve $3.20 arası değişen fiyatlardan satın aldı. Bu işlemlerden önce son 12 ayda hiçbirinin böyle bir kaydı bulunmuyordu. Aslında dünyadaki en büyük hedge fund'lardan biri olan Farallon Capital, Mart 2010'a kadar bu şirketteki hisselerini satıyordu. 5 Mart'tan sonra satmayı bıraktılar.

Insider'lar ve yaptıkları alımlar:

1. Kevin McCall 1 Kasım'dan beri $ 3.05- $ 3.10 fiyat aralığında 30,000 hisse aldı. McCall Mart 2007'den beri direktör olarak görev yapmaktadır ve aynı zamanda Paradigm Properties, LLC ve onun yatırım iştiraki Paradigm Capital Advisors, LLC'nin başkanı ve CEO'sudur. McCall 1997'de Paradigm'i kurmadan önce Aldrich, Eastman & Waltch, L.P. (şimdiki adı AEW Capital Management, L.P.)'de direktörlük ve Spaulding & Slye Company'de ortak ve kıdemli başkan yardımcısı görevlerinde bulundu. McCall Boston Museum, MetroLacrosse, Hearth, Inc., Building Impact ve National Association of Industrial & Office Parks - Massachusetts Chapter'da direktör olarak hizmet vermektedir.

2. Thomas J. Galligan III  2 Kasım'dan beri $ 3.05 ve $ 3.20 aralığında değişen tutarlardan 18,000 adet hisse satın aldı. Gilligan Mart 2007'den beri direktör olarak görev yapmaktadır ve Mart 2010'da Yönetim Kurulu Başkanı olarak atanmıştır. Galligan Papa Gino's Holdings Corp.'da İcradan Sorumlu Başkan ve Yönetim Kurulu üyesi olarak görev yapmaktadır. Galligan Mayıs 1996'dan Ekim 2008'e kadar Papa Gino's Holdings Corp.'ta Yönetim Kurulu Başkanı, Başkan ve CEO olarak, Mart 2009'a kadar da Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO olarak görev yapmıştır. Galligan Mart 1995'te İcradan Sorumlu Başkan Yardımcısı olarak Papa Gino'ya katılmadan önce, Morse Shoe, Inc. ve PepsiCo., Inc.'da çeşitli yöneticilik pozisyonlarında görev yapmış olup şu anda Bay State Milling Co. ve Dental Service of Massachusetts, Inc.'da direktör olarak görev yapmaktadır.

3. Paul Arnold 9 Kasım 2010'da yaklaşık $ 3.16'dan 5,000 hisse satın aldı. Arnold Nisan 2007'den beri direktör olarak görev yapmaktadır. Arnold Mayıs 2006'dan Şubat 2009'a kadar Yönetim Kurulu Başkanı'ydı. Arnold 2000 yılından beri aynı zamanda bir Berkshire Hathaway şirketi olan kiralanabilir mobilya tedarikçisi Cort Business Services, Inc.'da Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO olarak görev yapmaktadır. 1992'den 2000 yılına kadar Arnold Cort Business Services'da Başkan, CEO ve direktörlük görevlerinde bulunmuştur. 1992 öncesinde ise Arnold 24 yıldan fazla bir süre Mohasco Industries'in bir kolu olan Cort Furniture Rental'de çeşitli görevlerde bulunmuştur. Arnold şu anda H&E Equipment Services'de direktör olarak görev yapmaktadır.

4. J. Rice Edmonds 1 Kasım'da $ 3.11'den 30,000 hisse almıştır. J. Rice Edmonds Temmuz 2002'den beri direktör olarak görev yapmaktadır. Edmonds bir girişim sermayesi şirketi olan Edmonds Capital, LLC.'nin kurucusu ve yönetici direktörüdür. Edmonds 1996'dan Eylül 2008'e kadar çalıştığı BRS'te en son yönetici direktör olarak görev yaptı. 1996 öncesinde ise Edmonds yüksek getirili finansal grup olan Bankers Trust'ta çalıştı. Edmonds şu anda McCormick & Schmick's Seafood Restaurants, Inc. ve birkaç özel şirkette direktör olarak görev yapmaktadır. Aynı zamanda 2005'ten beri The Sheridan Group, Inc., Real Mex Restaurants, Inc. ve Penhall International Corp.'da direktörlük görevinde bulunmaktadır.

Edmonds bir yıl önce hisse başına $ 6 ödeyerek McCormick & Schmick's Seafood Restaurants, Inc.
(MSSR) hisselerinden 6.000 adetten fazla satın almıştı. Bugün MSSR hisseleri $ 8'dan işlem görüyor. Edmonds aynı dönemde yaklaşık % 10 getiri sağlayan S&P 500 endeksini geçerek bu insider satın alma işleminden bir yıl içinde % 35 kazanç sağladı.

Not: Bu yazi Erhan isimli okuyucumuz tarafindan Turkce'ye cevrilmistir. Read More!