Bu yazıda 2009 yılında toplamı 172 milyarı bulan dolaysiz vergi gelirlerine eğileceğiz. Kişilerin kazançlarında kesilen gelir vergisinin toplamı 38 milyar gibi güdük bir rakam olmuş. Ülke ekonomisinin büyüklüğüne kıyasla bu vergilerin oranı %5 civarında gerçekleşmiş. Gelir vergisine uygulanan vergi oranlarının ne kadar yüksek olduğunu hepimiz biliyoruz, nasıl olur da toplanan gelir vergisi bu kadar az olabilir? Cevabı basit, kayıtdışı çalışanların oranı kayıtiçi çalışanlarla aynı düzeyde, yaklaşık 21 milyon işçinin olduğu ülkemizde insanların neredeyse yarısı kayıtdışı çalıştığı için vergi vermiyor. Serbest meslek erbabı veya esnaf ve zanaatkar takımı ise (bunlara fırıncılar, kahvehane işletmeleri, doktorlar, avukatlar, vs. dahil) büyük çoğunlukla gelirlerinin büyük kısmını saklayıp vergi kaçırıyorlar. Bir kaç sene önce bu kişilerin %60’ının asgari ücretlilerden daha az vergi verdiğini okumuştum. Haliyle geriye doğru dürüst gelir vergisi veren 8-9 milyon kişi kalıyor. Onlar da kişi başına ortalama 4000 TL vergi vermişler geçen sene. (Bir bakıma vergi kaçırmak suç olarak kabul edilmiyor ve vergi kaçıranlar için her sene devletin gizli bir vergi affı çıkarıyor diyebiliriz.)
Kurumlar vergisi 18 milyar olarak gerçekleşmiş. Burada da aynı vergi kaçırma hikayesi geçerli, özellikle tamamen kayıtdışı çalışan işletmelerde. Yanlış hatırlamıyorsam 2006 yılında tekstilciler Unakıtan’a KDV oranlarını indirin şeklinde lobi yaparken 1,5 milyon kayıtlı işverenimiz var, onların sorunlarına bir çare bulun şeklinde şikayet ediyorlardı. Unakıtan ise kurnaz “bizim kayıtlarımızda 750 bin tane tekstilci görünüyor, sizin bahsettiğiniz 1,5 milyon nereden geliyor?” şeklinde tecahül-ü arif sanatını içeren bir ifadeyle karşılık veriyordu. Keşke Unakıtan sanat falan gerçekleştirmeyip, kayıtdışı çalışan işletmeleri kayıt içerisine alabilseydi.
2009 yılında dolaysız vergi gelirleri gördüğünüz gibi 56 milyar TL civarında gerçekleşmiş. Bir sonraki yazımızda önce dolaylı vergi gelirlerine baktıktan sonra analizimize geçeceğiz.
5 Yorum Var.:
Türkiye vergi kaçıranlar için bir cennet, vergi ödeyenler için bir cehennemdir.
gelir vergisinde en çok vergi ödeyen iş kollarına bakın- noterler ve eczaneler. neden? çünkü onların kayıt dışı satış yapma şansı yok, bu bile açık açık vergi kaçırıldığının kanıtı.
Eczanelerin ortalama vergileri hakkinda bir bilgin veya istatistiklerin var mi Ozkan? Yaziyi guzellestirelim.
hocam asıl kaçak uluslararası şirketlerde.transfer fiyatlandırması denen bir olay var malumunuz.bizim vergi mevzuatımızda bu konuyla ilgili düzenlemeler henüz yeni getirildi ve emekleme döneminde ancak atı olan üsküdarı geçti.
çok uluslu şirketlerde üst düzey çalışanlar bu mevzuyu iyi bilirler.küreselleşmenin geri kalmış ülkelere vergi anlamında iyi bir kazığıdır.vergi kaçağı arıyorsanız üzerinde kafa patlatmaya değer.
pişman olmazsınız.
2008 de gelir idaresi başkanının bir konferansında verdiği bilgi idi, her yıl böyle olur demişti, diyen o olunca sorgulamadım ama su an istatistiklerde teyit edemedim bunu hocam. şu adreste çok ilginç istatistikler vardır, yıl yıl.
iyi günler ben o kadar zor durumdayımki belki de bu internette son girişim 20000tl borcum banka avukatlarıyla uğraşıyorum ve evliyim ve bir kızım var asgari ücretle çalışıyorum 685 tl ben bu parayla kira mı ödiyeyim yoksa eltrk mi yoksa su bunlar bır kısmı ben ne yapayım ya bana biri akıl versin allah için
Yorum Gönder