Sene Sonu Degerlendirmesi

2006 yilini finansal piyasalar acisindan geride biraktik. Bundan yaklasik 1 sene once yaptigimiz tahminler nasil gerceklesmis tek tek bakacagiz bu yazida. O yuzden biraz uzun olacak.

Analizlere gecmeden once bundan sonra yan tarafta bulunan tahminlerimi ve portfoyumdeki kagitlarin listesini kaldiracagimi soylemek istiyorum. Bunun sebebi borsaya ilgi duyan okuyucularin bizim siteden cok daha fazla hizmet sunan diger finansal siteleri ziyaret etmesidir. Maalesef biz de hergun "borsa cikti, 38300'de destek 39500'de kostek var. Destek kirilirsa borsa daha asagi dusebilir, yok direnci gecerse daha da yukari gidebilir" seklinde gerizekali yorumlar yazacak sabir yok. Biz borsaya uzun vadeli bakiyoruz, cogu zaman ancak haftada bir hisselere ne olmus diye bakabiliyorum mesela. O yuzden borsa odakli bir site olma iddiamizdan vazgectigimizi belirtelim. Bu durumda enerjimizi okuyucularimizin daha cok ilgi gosterdigi ekonomi yorumlarina harcamaya karar verdik.

Sadede gelelim. En son 5 Aralik tarihinde performans degerlendirmesi yapmisiz. O zamanki getirimiz %34.5 imis, IMKB ise %18 getiriye sahipmis. Bu yil sonu itibariyle bizim getirimiz %37.2'e yukselmis, IMKB'nin getirisi ise %22.2 olmus. Demek ki yaklasik 15 ayda IMKB endeksinin %15 uzerinde bir getiri elde etmisiz. Mayistaki krize kadar portfoyumuzun %100'unu borsada tutuyorduk ancak en son durumda portfoyumuzun yaklasik %70'i borsada. Yani daha dusuk riske ragmen borsanin uzerinde getiri saglamaya devam etmisiz.

Doviz Tahmini

Doviz tahmini ile ilgili yazimizi 23 Ocak 2006 tarihinde yazmisiz. Demisiz ki doviz tahmini yapmak her babyigidin harci degildir, dogru cikma olasiligi %50'dir. Buna ragmen sene sonunda 1 Euro= 1.27 Amerikan Dolari, 1 Amerikan Dolari = 1.35 YTL olacak demisiz. Mayis ayinda kriz ciktiktan sonra bir kac tane okuyucumuz bizi "tahminleriniz dogru cikacak gibi gorunmuyor" diyerek taciz etmislerdi. Biz de tahminleri sene sonu itibariyle verdik, sabrederseniz sene sonunda tahminlere ne olmus gorecegiz seklinde cevap verdik. Sene sonu geldi, sans perisi yuzumuzu kara cikartmadi. Amerikan dolari bizim tahmin ettigimiz gibi euro ve Turk lirasi karsisinda (reel olarak) deger kaybetti. Sene sonu itibariyle 1 Euro=1.32 USD, ve 1 USD =1.42 YTL gerceklesti, demek ki gerceklesmeler nokta tahminimizin %4 uzerinde gerceklesmis. Doviz tahminlerinde onemli olan yonu bilmektir zaten. Merkez Bankasi sagolsun faizleri hayvan gibi arttirarak dolarin 1.77 YTL'den donmesini ve sene sonunu bizim tahmin araligimiz icerisinde tamamlamasini saglamistir.

Borsa

Borsa yorumumuzu 29 Aralik 2005 tarihinde yapmisiz ve onumuzdeki 2-3 sene icerisinde dusecek faizlerin de etkisiyle borsanin yonunun artida olmasini bekledigimizi belirtmisiz. Maalesef doviz tahminimizin dogru cikmasina neden olan Merkez Bankasi bu sene icin borsa tahminimizin yanlis cikmasina neden oldu. Biz de salak degiliz zaten faizler %13'den %20'lere cikinca borsadaki paralarimizin %30'unu tahvile kaydirdik. Neticede portfoyumuz bir sene oncesine gore hala artidadir, IMKB endeksi yerinde saymis olmasina ragmen.

Borsa vs. Faiz

5 Ocak 2006 tarihinde bu yorumda bulunmusuz. Uzun vadeli yatirim yapacaksaniz adresiniz borsadir demisiz. Ancak kisa vadeli (bir kac yil) yatirim yapacaksaniz biz karismayiz cunku her zaman terste yakalanma olasiliginiz vardir diye de uyarmisiz. Nitekim borsa yerinde saydi ve faizler de yukseldi. Neticede bu sene kisa vadeli faize yatirim yapanlar kazandi. Kisa vadede bu tahminimiz de faizlerin yukselmesinden dolayi yanlis cikti. Ancak tahminimiz uzun vadeye yonelik oldugu icin bir degerlendirme yapmak icin henuz cok erken.

Altin

Yine 5 Ocak 2006 tarihinde altin fiyatlari $500 civarindayken su yorumda bulunmusuz. Demisiz ki dolarin dusmesini ve Hindistan'in buyumesini goz onune alirsak onumuzdeki 1 sene icerisinde altinin dusme olasiligi yoktur, %15-20 araliginda da bir getiri elde edebilirsiniz. Tam 12'den vurmusuz. Altin bu yili $639'dan kapatti, son bir yil icerisinde %25'in uzerinde bir getiri sagladi. 2006 yilinda altin alanlar en yuksek getiriye sahip oldu.

Faiz

Bir tahmin ancak bu kadar yanlis cikabilir. Biz kati maliye politikasinin faizlerde dususe neden olacagini dusunuyorduk. Neticede bu sene butce fazla verecek, en azindan denk butceye yaklasacak bir performans gosterdi. Bu reel olarak kamu borclarinin azaldigi anlamina geliyor. Maalesef borclarin azalmasi bekledigimiz etkiyi gosteremedi. Faizlerin artmasi demek, tuketimin artis hizinda yavaslama ve finansal varlik fiyatlarinda dusus anlamina gelir. O yuzden ekonomik buyume hizinda dusus gozlemlememiz ve borsanin 45 binlerden dusmesi kimseyi sasirtmamali.

Petrol

Petrol fiyatlari bir ara $80'a yaklasmis olsada son bir yilda fiyatlarda bir artis goremedik. Biz uzun vadede ozellikle Cin ekonomisinin daha da buyumesiyle talep kaynakli petrol fiyatlarinda artis bekledigimizi belirtmistik. Bu konuda karar vermek icin henuz cok erken. Yine de yanildigimiz tahminlerden bir tanesi de budur diyebiliriz.

Otomotiv Piyasasi

Biz 14 Ocak tarihinde otomotiv piyasasinin yukselecegi yonunde tahminler yapmistik. Bu yuzden de 5.90 YTL'den DOAS hissesi almistik. Mayis ayindaki krize kadar gelismeler beklentilerimiz dogrultusunda gerceklesti. Hatta elimizdeki DOAS hisselerinin bir kismini 11 YTL'den de sattik. Ancak krizden sonra DOAS haliyle dustu, otomotiv piyasasi da darbe yedi. Sene sonu itibariyle bu tahminimiz de yanlis cikmasina ragmen, bu tahmini baz alarak yaptigimiz yatirimlardan iyi para kazandik.

Gayrimenkul

Ulkemizdeki gayrimenkul fiyatlarinin ucuz olmadigini ama pahali da olmadigini, gayrimenkul fiyatlarinin yukari gitme olasiliginin asagi gitme olasiligindan fazla oldugunu 23 Ocak tarihinde soyledim. Elimizde bakabilecegimiz objektif bir endeks yok ki gayrimenkul fiyatlarina ne olmus diye bakabilelim. Ancak bneim Turkiye'de konustugum kisiler gayrimenkul fiyatlarinin bu yil yaklasik %20 civarinda yukari gittigini belirtiyorlar. Bu konuda yaptigim tahmini dogru kabul ediyorum, ve hala da ortada bir gayrimenkul balonu olmadigini iddia ediyorum.

Devalüasyon Nedir    Verimlilik Nedir    Altın Yorumları    Hedge Fon Nedir    Resesyon Nedir    Nükleer Santraller

Bank of America

25 Ocak tarihinde Bank of America icin "BAC'nin bugunku fiyati $44.44 ve fiyat kazanc orani sadece 10.7. Ayrica hersene $2.20 kar payi dagitiyor. Bence iyi bir fiyat ve senelik %15 nominal getiriyi rahatca yakalar gibime geliyor" demisiz. Ne olmus? BAC 2006 senesini $53.39'dan kapatmis. Ayrica $2.12'da kar payi dagitmis. Bizim sozumuzu dinleyip bu hisseyi alan arkadaslar 11 ay icerisinde dolar bazinda %25'in uzerinde bir getiri elde etmislerdir. Turnayi bu tahminde de gozunden vurmusuz.

Cin

Bank of America kagidini onermemizin bir sebebi Cin'e dolayli da olsa yatirim yapmak istememizdendi. Aslini sorarsaniz Cin'e hala nasil guzel yatirim yapabiliriz kavrayabilmis degiliz. Vaktimizin darligindan arastirmiyoruz. Ancak 2006 senesinde Cin'in de yukari gidecegi yonunde tahmin yapmistik, ve gerceklesmeler de bu yonde.

Hindistan

2006 senesinde uzun vadeli yatirim yapmak istiyorsaniz Hindistan'i tercih etmenizi, bunu da Amerika'dan IBN kodlu ICICI Bank hisselerini alarak yapabileceginizi belirtmistik. Bu oneriyi yaptigimiz zamanlarda IBN $30 idi, ve Mayis Ayindaki kriz zamanlarinda $22'a kadar dustu. Cok iyi alim firsatiymis. IBN 2006 senesini $41.74'den kapatti. Subat ayinda alin dedigimiz zaman alanlar %40 getiri elde ettiler, Subattaki fiyati pahali bulup daha sonra dustugunde alanlar ise daha fazla. Hindistan borsasi da Subat ayinda 10000 civarindaydi, seneyi 13800'den kapatmislar. Demek ki Hindistan pahali degilmis.

Futbol

Dogru durust topa vurmasini, calim atmasini bilmem ama nedense futbol ile alakali tahminlerim dogru cikiyor. Ilk tahminim Galatasaray'in sampiyon olmasi. 12'den vurmusum. Daha sonra daha grup maclari oynanirken, Fransa'nin galibiyeti bile yokken, kimse Fransizlara yaslandilar, vs. diyerek sans vermez iken Fransa sampiyon olacak dedim. 11'den vurdum. En isabetli tahmini ise 14 Eylul tarihinde yazdigim yazida yapmisim. Galatasaray grubunda sonuncu olur, Besiktas ve Trabzon UEFA kupasindan erken elenir, Fenerbahce de kotunun iyisi oldugundan ligde sampiyon olur demisim. Fenerbahce > Galatasaray > Besiktas > Trabzon seklinde yorum yapmisim, ve ilk devrenin sonunda bu tahminim aynen gerceklesmis.

Ekonomik Buyume

21 Mayis tarihinde piyasalarda kan govdeyi gotururken Asaf Savas Akat ekonominin "Sert inis" yapacagini tahmin ettiginde ben de "Ben bugun Savas Akad'in yaptiginin tam tersi bir tahminde bulunacagim ve ekonominin en kotu ihtimalle yumusak inise gececegini (%4 buyume), normalde de %6-7 civarinda bir ekonomik buyumenin gerceklesecegini soyluyorum. Eger ekonomik buyume %4'un altinda gerceklesirse Savas Akad'in yaptigi "sertimsi inis" tahminin dogru ciktigini kabul edecegim. Amerika'da sertimsi inis dediginiz zaman bu en fazla %2 buyumedir ama olsun, ben Akad'in kotu tahminciligine guveniyorum ve tersinin gerceklesecegine inaniyorum" demisim. Henuz 2006 yilinin tamamina iliskin buyume rakamlari belli olmadi ama gorunen koy kilavuz istemez ekonomik buyume %4'un uzerinde gerceklesecek. O yuzden ben Asaf Savas Akat'in yanildigini ve benim de hakli ciktigimi simdiden soyluyorum.

Okurlarimiza neden diger ekonomistlere nazaran iyimser tahminlerde bulundugumu aciklayayim. Bir aciklamayi hakediyorlar. Son yuzyila bakarsaniz ekonomiler cogu zaman buyur, arada sirada kisa donemli olarak krizlere girilir ama buyume devam eder. Genel egilim bu. Ekonomik buyumenin arkasinda iki tane neden var. Birincisi tiptaki ilerlemeler neticesinde nufusun her sene artmasi, ikincisi ve en onemlisi ise teknolojik ilerleme. Anlayacaginiz ekonomik buyume Fenerbahce'nin Turkiye'deki performansi gibi bir sey. Arada sirada bir iki tane gol yese de her zaman daha fazlasini atiyor. Simdi ben "eger hic bir sey bilmiyorsan ve sadece bunu biliyorsam" bir sonraki golu kimin atacagini tahmin etmemi beklersiniz? Fenerbahce'nin mi yoksa rakip takimin mi? Bildiniz, 10 puan.

Ancak ben ayrica bir suru olumlu gelisme de goruyorum. Haa, defansta aciklar vermiyor muyuz, veriyoruz ama bu bizim once gol yiyecegimiz anlamina gelmez. Bu senede defansta aciklar verdik, rakip cok tehlikeli geldi ama golu atan yine biz olduk. Asaf Savas Akat iste bu yuzden 2005 senesinde oldugu gibi 2006 senesinde de yanildi. Haa, 2007 veya 2008 senesinde yaptigi karamsar tahminler dogru cikabilir mi, cikabilir. Biz zaten hic gol yemeyecegiz demiyoruz ki. Bizim dedigimiz ne zaman gol yiyecegimizi ne zaman gol atacagimizi tahmin etmeye calismayin, kendinizi cumle aleme rezil etmeyin. Uzun vadede "buyuk sayilar kanununa" dayanarak yedigimizden daha fazla golu atacagimizi biliyoruz zaten, o yuzden kendinizi kisa vadeli tahminlerle kasmayin derim. Haa, kumar oynamayi seviyorsaniz o zaman bunu finansal piyasalarda degil bizim yaptigimiz gibi futbol uzerine bahis oynayarak yapin. Kazanma sansiniz daha fazla, topa vurmasini bilmeseniz bile!!

2007 yilinin hepimiz icin hayirli olmasini diliyorum. Tahminlerimle ilgili sorulariniz veya yorumlariniz varsa onlara da cevap vermeye hazirim.

Not: Bu arada hic biriniz Ekonomi Turk dogum gununu ne hatirladiniz ne de kutladiniz, hepinizi esefle kiniyorum. Bugun Ekonomi Turk 1 yasina basmistir, iyi ki dogdun Ekonomi Turk.

Ekonomix