Bütçe Nedir? Kamu Harcamaları Ne Kadardır?

Bu yazı Bütçe Giderleri: 2009 Ocak-Aralık Dönemi başlıklı yazımızın devamıdır. Bu konuyla bağlantılı olarak önce bütçe nedir sorusunun cevabını verelim, ardından da 2009’da kamu harcamalarının kalemlerine bakmaya devam edelim. Bütçe bir devletin veya şirketin veya kişinin belli bir süre içerisinde yapacağı harcamaları ve elde edeceği geliri önceden planlayan ve önünü görmesini sağlayan bir araçtır. Türkiye 2010 yılında yaklaşık 250 milyar lira gelir toplamayı bütçelerken, 300 milyar liralık da harcama yapmayı kafasına koymuş mesela. Önceki yazımızdan devam edelim.

...Demek ki devlet dediğimiz mekanizma bizim kendi rızamızla yapmayacağımız harcamaları yapmamıza neden olan bir mekanizmaymış. Bu arada yeşil kartlıların tedavi giderleri bir önceki seneye kıyasla %37 oranında artmış. Bundan 15-20 sene sonra bundan dolayı bütçeye binen yük emeklilerin bindirdiği yükü geçmezse ben de bu işi bilmiyorum. Mehmet Şimşek ise “sağlık harcamaları Allah’ın emri, orada biz kontrol edemiyoruz” diye demeç vermiş. Yeşil kartları Allah mı dağıttı?

Çiftçilere verilen avantaların toplamı ise 4,5 milyar olmuş, bunun teknik adı tarımsal destekleme alımı oluyor. Tübitak’a ise 740 milyon lira harcanmış. O kadar paraya ben size Tübitak’ın 10 senede keşfedeceği teknolojiyi bir senede satın alırım. Tübitak kiminle rekabet ediyor ki adam gibi çalışıp bir şeyler üretsinler? Milli Savunma Bakanlığının payı ne kadar diye merak ediyorsanız aşağı yukarı söyleyeyim. 2009 için bütçelenen toplam harcamalar 14,5 milyar lira. Bunun 6,2 milyar lirası personel giderleri, 1 milyarı SSK primleri iken mal ve hizmet alımları için 7,2 milyar lira ayırılmış. Yani devlet bütçesinin sadece %5’lik küçük bir kısmı askeri harcamalara harcanmış. Devletlerin vergi toplamasının bir numaralı bahanesi savunmadır oysa.

Mahalli idarelere 21,3 milyar lira dağıtılırken, KIT’lerin sermaye desteği için de 3 milyar lira harcanmış. Boğaziçi Üniversitesinin vergi veren vatandaşlara maliyeti 110 milyon lira, Yıldız Teknik Üniversitesinin maliyeti 93 milyon civarında gerçekleşmiş.

Liste uzayıp gidiyor. Türkiye gibi tasarruf eksikliği olan ülkelerde bir de devlet 50 milyarlık bütçe açığı vererek ülkenin büyümesine iyice balta vuruyor. Geçen sene ödenen faiz giderleri neredeyse bütçenin %20’si olmuş, bu yine iyi. Eskiden bütçenin %40’ı gibi rakamları faize veriyorduk. AKP 2006 yılından beri harcamaları enflasyonun çok üzerinde arttırarak şimdiki duruma düşmemize neden oldu. Ondan sonra da muhalefetteki Tekel işçilerine hayır diyorlar. Diyecekseniz herkese hayır deyin, Tübitak’a, TRT’ye, Diyanet işleri başkanlığına, Devlet Opera ve Balesine, Devlet Tiyatrolarına, Devlet üniversitelerine (burada öğrencilere eğitim giderlerini hibe etmek yerine borç olarak verip bu kişiler çalışmaya başladıktan sonra makul taksitlerle ödeme yapmalarını sağlayıp toplanan fonları yeni öğrencilerin finansmanında kullanmalıyız) hayır deyin. Bugün 5,6 milyar olan yeşil kart sağlık rüşveti bir kaç sene sonra 10 milyarı bulacak bu hızla giderse. Ona hayır deyin. Genç yaşta insanları emekli ederek 50 milyar liralık açık vermişler. NASA’nın bütçesi bunu yarısı kadar, adamlar Mars’a gidiyor. Biz gençleri emekli yapmayıp uzay teknolojisi kursaydık şimdiye Jüpiter’e koloni kurmuş olurduk (biraz abarttığım doğrudur ama 38 yaşında insanların emekli edilmesi kadar da abzürd bir durum değil bu)

Kamu harcamalarına hayır deyin ki bütçe fazlası verip, borçları kapatıp hiç faiz ödemesi yapmayalım. Devletlerin borcu olacak diye bir kural yok ki! Sanki para borçlanıp geleceğe yatırım mı yapıyoruz! Para borçlanıp sağa sola seçim rüşveti olarak dağıtıyoruz. O zaman hic borclanmayalim daha iyi.


Diger Tanimlar:
Iktisat nedir?
Resesyon nedir?
Bono nedir? Bond nedir?
Deflasyon nedir?
Enflasyon nedir?
Reeskont nedir?
Swap Nedir?