Bir tanidigim koyde ogretmenlik yaparken arkadaslariyla icmeye gitmisler. Tesaduf bu ya koylulerden biri de kasabaya is icin inmis, onlari gorunce yanlarina gitmis. Adama raki ikram etmisler, daha hayatinda raki icmemis. Tadina bakar bakmaz yuzunu eksitmis ve bizim tanidiga "Hocam bi soru soracam, siz simdi bu rakiyi hukumat zoruynan mi iciyonuz yoksam kendi rizaniznan mi?" demis. Bizim Devlet opera ve balesi de o hesap. Devlet buyuklerimiz Turk insani okuzdur, kendi basina bunlari dinlemez, biz kendimiz calip kendimiz oynayalim hesabina ulkede toplanan 3-5 kurus vergiyi ecnebi dans ve cengisine carcur ediyorlar.
Nedense Devlet Havyar ve Sampanya Genel Mudurlugunu kurmak kimsenin aklina gelmemis. Bizim halkimiz bu tur seylere de pek ilgi gostermez, belki bunlari da devlet subvanse ederse halkimiz bu elit urunlerden de faydalanabilir.
Saka gibi yahu. Devletin tiyatro da, opera da, bale de ne isi var. Uc kurusa sattiklari biletleri bile bitiremiyor bu deyyuslar, "normal" fiyatina satsalar kimse seyretmeye gelmeyecek. Kapatin gitsin, itiraz edene de "buyur kardes sen kendine bir opera bale sirketi kur, elini tutan mi var" de.
Sadelestirin su devleti, azaltin vergileri. Halkin da bu konularda duyarli olmasi lazim. Kriz bitti, borc sarmalindan kurtulduk, vergilerde artik artis olmamasi lazim demesi lazim.
16 Yorum Var.:
Operayi da severim baleyi de.
Iyi ki Devlet Opera ve Balesi vardi, annem daha ben kücük bir cocukken elimden tutar götürürdü, opera ve balenin ne oldugunu bilerek, onlardan tad alarak, Türkiye'de belki dünya standartlarinin altinda, fakat en azindan temel bir egitim sinifina rahatlikla girebilecek opera ve baleleri seyrederek büyüdüm. Bana, ve kardesime kattigi kültürel zenginligi anlatmak zor. Kardesim simdi cok basarili bir klarnetci oldu, Avrupa'nin önde gelen orkestralarindan birinde Türkiye'den de böyle sanatcilar cikabildigini ispatliyor.
Simdi dünyanin en zengin 10 ülkesinden birinde oturuyorum. Devlet opera ve balesi dünyanin (ülkenin degil, dünyanin) en saygin kurumlarindan biri burada.
Öte yandan Türkiye'deki cumhuriyetin ilk döneminden itibaren süregelen ideolojik bati müzigi saplantisinin gerzekligi ve zorlamasi bir kenara, o ayri tartisma konusu cünkü, opera ve baleyi sevmedigi icin "ecnebi dans ve cengisi"ne indirgeyebilen bir anlayisa da bunlari anlatmak bosa kürek cekmek herhalde.
Devlet havyar ve sampanya genel müdürlügü yok muymus? Cok komik bir latife olmus, kasiklarim agridi gülmekten.
"Devleti kücültmek" talebinize bu konuda anlayisla yaklasmam mümkün degil, özür dilerim. Sacmasapan bir yazi olmus. Hayatta her seyi "devleti kücült, vergileri indir, kâr-zarar" ekseninden görmeyi birakirsaniz sanirim daha doygun ve zengin bir yasam sürebilirsiniz, zenginlikten kastim maddî zenginlik degil tabii.
Cüneyt
Hamis: Neydi "merit good"un Türkcesi?
Operayı da baleyi de (ben de) severim.
Müzik ve dans evrenseldir! Daha bu sabah avazım çıktığım kadar je Crois Entendre Encore a eşlik ediyordum, süper bi şey bir dinlemenizi tavsiye ederim.
Ülkemizde opera ve baleyi sevenler de var yani! Devlet desteklemezse kimsenin yapacağını da zannetmem!
Sadece daha verimli hale getirilebilir, bu konuya katılabilirim.
Fakat siz nasıl bir liberalsiniz kuzum:)
Özge
Hani bir halk deyimi vardır."Zorla Güzellik Olmaz" patlıcan ile hiyar nesnel olarak benzeşebilirler,ancak hiç bir zaman ikisi aynı anda ya patlıcan yada hiyar olamazlar.
Her milletin kendine has bir kültürü vardır.Kültür değişimi toplumlara kalkınma hamlesi yaptırmaz.Çağın gerektirdiği insan eğitimine sunulan imkanların seferberliği ve anlayişi sağlar.
Hindistan'nın kültürüne bakın.
yarattığı mücizeye bakın.
Nükleer enerji keşfetmiş.
Dünyanın en büyük yazılım devi haline gelmiştir.
Biz başkalarına benzemeye çalışabiliriz.benzemekle olmak ayri şey.
Cuneyt Bey,
Ben siz operaya veya baleye gitmeyin demiyorum. Benim dedigim "benim paramla operaya ve baleye gitmeyin". Ben de sizin kesenizden devlet tiyatrolarina gitmeyeyim. Sizin paraniz cebinizde kalsin, istediginiz gibi harcayin, benim param da cebimde kalsin istedigim gibi harcayayim.
Ozge Hanim,
Benim pozisyonumda tutarsizlik yok. Isadamlari, ciftciler, isciler, vs. devletten (aslinda vergi veren vatandastan) avanta istedigi zaman nasil karsi cikiyorsam insanlar devletin kesesinden opera, bale, konser, tiyatro seklinde avanta istedigi zaman da karsi cikiyorum.
Haa, bu alanlara giden kaynaklari kesmemiz bu alanlarda yetisen sanatcilarin sayisinin dusmesine yol acar, ben acmaz demiyorum ki. Insanlar bu sanatcilara deger verse zaten bu isler devlet yardimi olmadan kendi kendine de yurur. Siz bu isler devlet yardimi olmadan yurumez diye dusunuyorsaniz ve hala devletin bu alanlara kaynak ayirmasini istiyorsaniz, yollari kapatan findikcilara veya OTV'yi arttiran Erdogan'a kizmayacaksiniz o zaman.
piyasada bazi hizmetler ve urunler serbest piyasaya birakilamaz..toplumun refahını artirmak bazen devlet eliyle bu hizmetlerin ve urunlerin saglanmasindan gecer..bugun eger benim ihtiyacim degil diye bu hizmetlerin yapilmasina katilmak istemesem ilk anda mantikli gelse de aslinda degildir..bunu siz de herhalde klasik fiscal policy dersinden bilirsiniz...bunun icin cok fazla ornek verilebilir..bazi devlet eliyle saglanan avantalari bol keseden dagitmlalar ayridir..bence konu devlet opera ve balesinin serbest piyasaya birakilmasi degildir..burada bunlarin devami toplumun geneli icin refah fonksiyonunu bir ust seviyeye cikartacak boyuttadir..bu da sanat ve muzigin eveensel islevidir..buna deger veren ulkeler devletler halklar daha faydali seyler ureten dusunen olacaktir..mesela internetin dogusu Amerikan ordusunun uzun sureli buyuk miktarda paralar harcamasiyla olmustur..oysa suan sadece amerika degil dunyayi daha ileriye ve iyiye iten bir guc olup cikmistir..buraya harcanan kaynak icin kimse avanta gozuyle bakamaz..yalniz benim eklemek istedigim esas konu devletin konservatuar egitimini neden bu kadar bati kokenli yaptigidir..ozel konservatuarlar da bu sekilde..neden buradan cikanlar bati muzigini Turk muziginden daha fazla bilrler..ozumuze yaklastikca daha arjinal ve ses getiren isler yapabilriz..hatirliyorum da bir gun ODTU kultur kongre merkezinde halk muxigi konserini yaptirmamak icin binbir takla atmislardi..
Arkadaşlar,
Bilgimin kaynağı bir sohbetten duymak, teyit edemedim ama Türkiye'de ilk operalar Trabon ve Selanik'te özel şahıslarca açılmış ve özel sektörce işletilmiş.
Bugün adam gibi özel opera gayet güzel iş yapar. Yapamazsa da bu işi devletimiz yürütsün demek beyhudedir, daha nice sanat dalının cümlesini devletin icra etmeye kalkması mantıksız, tuhaf bir durumdur.
Devletin sanatçısı olmaz, olsa olsa soytarısı olur. Devlete yamanan adamdan aydın da olmaz, sanatçı da. Hatta "Kültür" Bakanlığı da topyekün sorgulanmalıdır.
FST, izlenimler
Fethi Bey,
Sanirim bir süre yazmayacaginiz icin cevap vermeniz mümkün degil ama hedef dogru fakat nisanda hata olmus sizinki. Devlet sanatcisi, devletin sanatcisi vs. olgularinin garabetinin farkindayim. Sanirim sadece ben degil, herkes farkindadir. Kimse de "devlet sanatcilari maasa baglasin, memur statüsünde oynatsin" demiyor zaten.
Dolayisiyla "devlete yamanma" tarifi de biraz agir kacmis. Devletin operayi desteklemesi maasli sanatci calistirmasi demek degil. Misal egitime verilen devlet bursu da devletin operayi desteklemesi demek, ki dünyanin her yerinde olan bir sey.
Bu tarz tartismalarda neden insanlar sürekli iki uc arasinda baska alternatif ya da olgular yokmus gibi tartisiyorlar anlamiyorum.
Bir de Türkiye'de söz konusu böyle opera/bale gibi konular olunca hayatinda operanin önünden gecmemis, tartismaya bodoslama "o bizim kültürümüz degil, tu-kaka" diye dalan ekol var, orasi da apayri bir komedi.
Cüneyt
Bu arada Kültür Bakanligi bütcenin %1'inden azini aliyor, sanki devlet operaya verdigi destegi cekerse bütce düze cikacakmis gibi hararetle tartismanin abesligini göstermesi acisindan önemli bir nokta.
Cüneyt
Valla ben devletçi değilim! öncelikle bu konuya açıklık getirim!
Arkasından devlet sanatçısı ünvanına da ötedne beri gıcığımdır!
Devlet sağlık, eğitim ve kültür- sanat harcamaları yapabilir. Önem derecesine göre kaynak ayrılır. Gerisine karışmaz!
Ben bi dönem milletvekili olmuş birine ömür boyu maaş bağlanmasına da karşıyım! Bu ne!! Niye ben adamın tekini ölene kadar besliim. Benim vekilim bile değilse! ki olsa da karşıyım ( yok şu an o ayrı dava!)
Bu meselelere girersek çoook uzun konuşmamız gerekir! Çünkü kültür sanat desteğine gelene kadar devletin hiç ettiği bi ton para var!
Kültür sanat ( bizim bağlamda opera bale) özel sektörce de ele alınabilir. Kesinlikle karşı değilim! Devlet harcamaları içindeki payına bakmak lazım bir de! En büyük lüsuzmsuz harcama kalemleri hala yerinde sayıyorsa buna 3 ileri 2 geri yapmak derler!
Ayrıca sadece ekonomik güçle insan zihniyetinin değiştirilemediği aşikar! Hepimiz Brunei Sultanlığına da iltica talebinde bulunabiliriz, insan refahı için tek geçer yol bu olsaydı!
Maslow'un ihtiyaçlar hiyerarşisine bakarsak mesela, en üst ve ondan bir önceki basamakta yer alan esteem ve self actualization kapsamında Cognitive ve Aesthetic ihtiyaçlar da yerini almaktadır. Fiziki, barınma ve sevgi ile ilgili ihtiyaçlar giderildikten sonra insanoğlu daha üst düzeyde tatmin istemektedir! Ki allahtan istemektedir! Yoksa Homo neanderthalensis sınırından öteye geçemezdik!
Cuneyt Bey,
Yanlis yanlistir, yanlisin ufak ya da buyuk olmasi yanlis olmasini degistirmez. Kaldi ki, ben devlet opera ve baleye harcadigi parayi harcamazsa butce duzluge cikar demedim, ya da Devlet sadece opera ve baleye harcadigi parayi kessin ama diger taraflardaki gerizekaliliklarina devam etsin diye bir sey dedigimi de zannetmiyorum. Aksine kucuk veya buyuk farketmeden devletin tum gerizekaliliklarina son vermesini istiyorum. Pozisyonu celiskili olan sizsiniz, "kucuk harcamalar problem degil once buyuklerin uzerine gidelim" imasinda bulunuyorsunuz.
Burada hareket plani olusturmuyoruz farkindaysaniz, ifade ettigimiz vatandastan toplanan vergilerin harcandigi bir kalem dogru veya yanlisligidir. Bu arada benim opera ve baleye gitmedigimi nereden cikardiniz?
Ozge Hanim,
Sizin soylediklerinizle benim soylediklerim farkli seyler. Ben insanlar opera ve bale izlemesin demiyorum, bana ne? kendi paralariyla istediklerini yapsinlar, neye ihtiyac duyuyorlarsa gidersinler. Porno film izlemekten hoslanan bir suru vergi veren Turk vatandasi var, simdi bunlardan bir tanesi cikar da "Opera ve baleye nasil para harciyorsaniz porno'ya da para harcayin, Devlet Porno Film Genel Mudurlugu kurun" derse ne diyebilirsiniz? Bu istege karsi cikmak fasistlik olmaz mi?
Yanlis yanlistir, yanlisin ufak ya da buyuk olmasi yanlis olmasini degistirmez.
Tabii ki öyle, fakat ben devletin opera ve baleye mali destek vermesini külliyen yanlis olarak nitelendirmiyorum, aramizdaki fark bu. Siz devlet "0" lira harcasin bu ise diyorsunuz, ben misal sanatciya maas baglamasi sacma tabii, fakat burs vermesinde sakinca yok diyorum.
Pozisyonu celiskili olan sizsiniz, "kucuk harcamalar problem degil once buyuklerin uzerine gidelim" imasinda bulunuyorsunuz.
Celiski bunun neresinde anlamadim. Elbette düzeltilecek bir sey varsa büyüklerden baslamak daha mantikli diyorum. Cünkü genelde Türkiye'de kücüklerle ugrasmaktan büyüklere ve asil yük olanlara bir türlü sira gelmiyor.
ifade ettigimiz vatandastan toplanan vergilerin harcandigi bir kalem dogru veya yanlisligidir.
bkz. birinci paragraf. Bence külliyen yanlis degil.
Bu arada benim opera ve baleye gitmedigimi nereden cikardiniz?
Sahsen sevmedigim seyleri yapmaktan kacinirim. Siz de operayi ve baleyi sevmediginize göre sizin de gitmeyeceginizi düsündüm, nereden bileyim sevmeye sevmeye seyrettiginizi?
Cüneyt
valla porno ile sanat aynı kefeye konuyorsa bilemem!!??
Çocuk ve kadın istismarı olmadığı sürece herkes dilediğini yapsın
Sonuçta cinsel ihtiyaçlar için de Genelevler var! Devlet sübvanse etmiyorsa bile kontrol ediyor! Hiç karşı değilim, o da bazıları için bi ihtiyaç ama elma ile armutu birbirine karıştırmayalım lütfen!
Herşey kamu ekonomisinde fayda temellidir. sosyal maliyet yaratmayacak! negatif dışsallığı olmayacak!
Ayrıca ayrı şeylerden bahsetmiyoruz bence! Ben de size insanlar opera bale izlesinler dediniz demiyorum ki! Siz herşeyi özel sektöre bırakalım diyorsunuz, opera bale için istisnaya ne gerek var o da piyasa ekonomisi içinde dengesini bulsun diyorsunuz. Ben de olabilir diyorum ama bu arada opera bale sevgimden de nedenleri ile makro analizle birlikte bahsediyorum. Özgür bir platform değil mi burası:)
Maria Callas dinleyin seversiniz...Yağmurlu bir günde arabayla deniz boyunca gidin, açın Maria Callası hayat ne güzelmiş deyin:))
düzeltme:
insanlar opera bale izlemesinler dediniz demedim şeklinde olacaktı!
Zannedersem şunu dikkate almak lazım. Operanın devlet eliyle yürütülmesi ayrı şey, opera sevmek ya da sevmemek başka şey.
Bendeniz operayı severim. Azerilerin Köroğlu, Arşın Mal Alan, Leyla ile Mecnun operalarını zevkle izlerim.
Devletin bu işi bizzat yürütmesi gerektiğini de zannetmiyorum. Devlet ve belediye tiyatrolarını da kapansa özel tiyatrolar çok daha iyi hizmet verebilir, daha geniş kesimler için rekabet edebilirler.
Neyse bunlara benim aklım ermez, iktisatçılar söylesin.
Bu arada Türkiye'de operanın tarihi epey eskiymiş:
http://ansiklopedi.turkcebilgi.com/T%C3%BCrkiye'de_opera
Süreyya Opereti
http://www.musikidergisi.net/?p=158
Türkiye'de Opera
http://www.idobale.com/opera.php
Bir de aklıma sirk geldi. Devletin kadrolu sirki var mı? Devletin trapezcisi, cambazı, ayısı, maymunu niye olmasın? Yanlış bilmiyorsam özel sirkler de var, bunda bir problem de yok.
Özel bir opera ekibi olsa, İstanbul, Ankara, İzmir gibi yerlerde iş yapacağını zannediyorum. Gidip de Sivas'ta Timur zulmü tekrar edilmesin. Belki zamanla onlar da sever belli mi olur?
Devlet işini bir daha düşünelim derim.
Yorum Gönder