Libor Nedir?

Libor nedir sorusu finansla bir miktar ilgilenen insanların sıkça sorduğu soruların başında gelir. Libor London Interbank Offered Rate kelimelerinin baş harflerinden oluşturulan bir kısaltmadır. Londra’da bankalar arası piyasada borçlanmalarda ortaya çıkan faiz oranına verilen isimdir. Ancak burada ortaya çıkan faiz oranı sadece Londra’daki bankalar tarafından kullanılmamakta, bir çok finansal işlemde Libor referans faiz oranı olarak kullanılmaktadır. Faiz oranını belirleyen bankalar da sadece Ingiliz bankaları değil, 60’dan fazla ülkenin bankası sisteme dahildir.

Libor (faiz oranları) forward, swap, konut kredisi, değişken faizli borçlar ve eurodollar işlemlerinde referans olarak kullanılmaktadır. Diyelim ki senelik Libor + 300 baz puanı ile değişken faizli konut kredisi aldınız ve konut faiziniz her yıl 1 Mart tarihinde belirleniyor olsun. Eğer 1 Mart tarihinde Libor %1,5 ise siz de bir yıl boyunca %4,5 faizden konut kredisi kullanıyor olacaksınız. Bir sene sonra Libor %3,5’e yükselirse sizin ödeyeceğiniz konut kredisi faiz oranı da %6,5’e yükselecektir. Türk bankaları uluslararası bankalardan 1 veya 3 yıl vadeli faizlerle borçlandıkları zamanlar da ödeyecekleri faiz oranı Libor +75 baz puanı gibi miktarlar oluyor genellikle. Ufak ve riskli bankalar daha yüksek bir risk primi ödemek zorunda kalırken Garanti, Akbank gibi riski daha düşük bankalar Libor üzerine daha düşük bir prim ödeyerek borçlanmaktadırlar.

Hedge fonlar da çalıştıkları aracı kurumlardan borçlanırken Libor üzerinden borçlanırlar. Mesela benim daha önce danışmanlık yaptığım büyük bir hedge fon kaldıraç kullanarak sermayesinin ben diyeyim 3 katı siz deyin 5 katı bir miktarla yatırım yapıyordu. Borçlanırken de Libor + 200 baz puanı faiz ödüyordu. O yüzden bu hedge fon yaptığı işlemlerden karlı çıkabilmesi için senelik en azından Libor +200 baz puanı getiri sağlamak zorundaydı. Libor’un %4 olduğunu varsayarsak, hedge fonun bir senelik getirisi en azından %6 olmalı değil mi? Gerçek hedge fonlar %7-10 gibi getiriler sağlar, ama bunu yaparken piyasa riski (beta) almazlar. Bunun nedeni de fonlarının maliyetinin %6 olmasıdır. 2008 yılındaki gibi borsanın %35’den fazla kaybettiği bir yılda siz borsadan daha iyi bir performans gösterip sadece %25 kaybediyor olsanız dahi 3 katlık bir kaldıraç kullandığınızı varsayarsak bu iflas etmeniz için yeterlidir. Ama stratejinizi hedge ediyorsanız (yani piyasayı açığa satıyorsanız), yukarıda verdığimiz senaryoda getiriniz %10’dan (alfa) fazla olacaktır, kaldıraçı da hesaba katınca borsanın %35 kaybettiği bir zamanda siz neredeyse %35 kazanıyor olacaksınız.

Libor’a dönecek olursak, Libor (faiz oranları) gecelik faizden başlayan ve bir yıla kadar uzanan vadelerde ve 10 tane ayrı para birimi için hesaplanmaktadır. Biraz daha detaylı bilgi için wikiye bakabilirsiniz.

Diğer Tanımlar:
Iktisat nedir?
Resesyon nedir?
Bütçe nedir?
Deflasyon nedir?
Nominal Ne Demektir?
Enflasyon nedir?
Reeskont nedir?
Bono Nedir?

3 Yorum Var.:

çağatay dedi ki...

hocam sade bir uslup ile çok faydalı bilgiler veriyorsunuz. Bu arada libor deyince çağrışım yaptı liboş diye bir kavram da sıkça kullanılıyor.Bildiğiniz üzere çoğunlukla liberaller kasdediliyor.Bu konu hakkında da fikirlerinizi öğrenmek isteriz.Yanlış anlaşılmasın soruda art niyet kinaye yok.yalnızca amaç bu konuda kimin ne düşündüğünü öğrenmek.

Editor dedi ki...

Cagatay,

Zannetmiyorum ki ogrencilerimiz bir derste veya sinavda libos nedir sorusuyla karsilassinlar. Daha once kadir'in bana sordugu libor nedir sorusuna cevap vermemin nedeni kendi hazirladigim yazi planinda zaten yer alan bir konu olmasindandi.

Ogrencilerin cok isine yarayacagini dusundugum sorularin haricinde uye olmayan okuyucularimizin sorularini yanitlamaya ayiracak vaktim maalesef yok. Lutfen yanlis anlasilmasin. Iki aydir oldukca cok zaman harcayarak hem Ekonomi Turk kitabinin hem de yeni blogun promosyonunu yapmak ve kendimi tanitmak adina cok fazla sayida yazi yazdim. Kabul edersiniz ki isi gucu olan birisinin surekli bu tempoda yazi yazmasi ve faaliyet gostermesi mumkun degil. O yuzden anlayisiniza siginiyorum.

Kadir dedi ki...

Liboş, eskisen sosyalist olup daha sonra doğru yolu bulup liberalizme inanan kişilere denir. Bu yüzden Besim Tibuk liboş iken ben liboş değil liberalim.

Ayrıca Editör'e bu konuya değindiği için teşekkür ederim. Burada libor +300 de ki 300 margin mi oluyor? Değilse margin konusuna da değinirseniz sevinirim.