Dunya'daki toplam askeri harcamalara ait 1988-2006 tarihleri arasindaki su grafige ulasabildim. Askeri harcamalar soguk savasin bitmesiyle dusmeye baslamis ve 1998'e kadar %30 civarinda dusmus, sonrasinda ise ozellikle teror saldirilari, Ruslarin, Araplarin ve Cinlilerin zenginlesmesi sonucu tekrar 1988'deki seviyesine yukselmis.
Turkiye'ye donecek olursak 2004 yilinda $10.1 milyarlik harcama yapilmis. Daha sonraki yillara ait verilere ulasamadim. Bugunku Hurriyet'te kaynak, yil, vs. belirtilmeden Turkiye'nin harcamalarinin $9.9 milyar olduguna dair bir haber gordum ama boyle gazetecilik olmaz.
Ben de edindigim izlenimlere gore yorum yapacagim. Gorunen o ki askeri harcamalarimiz krizden sonra dolar olarak asagi yukari sabit kalmis. GSYIH'a oran olarak ise 2004'den itibaren dusmeye baslamis. Kriz oncesinde gelirimizin %5'i civarinda seyreden askeri harcamalar tahminime gore GSYIH'nin %3'u civarina gerilemis. Anlayacaginiz dolarin dusmesi butce acigimizin onemli olcude azalmasina sebep olmus. Reel olarak da askeri harcamalarda azalma var, bu da askerlerin de butce aciklarinin azalmasinda katkisi oldugunu gosteriyor.
Gerci 2003 sonrasinda teror saldirilarinda ciddi azalmalar vardi, bu sene ise bu saldirilardaki artislarla birlikte askeri harcamalar da onemli olcude artacaktir. Ozellikle butce aciginin ve borc stokunun oransal olarak dusmesinden cesaret alarak, ve halkin tepkisini de yanina alarak askeri harcamalarda ciddi artislar gorebiliriz.
Diger soylenmesi gereken nokta ise Turk ordusunun ucretsiz askerlerden olusmasi. Aslinda askerlerin senelik ucretlerini de askeri harcamalar icerisine dahil etmemiz gerekiyor. Yaklasik 700-800 bin civarinda askere sahip Turkiye'de bunun ulkeye maliyeti de $5 milyar civarinda. Yani Turkiye'nin askeri harcamalari $15-20 milyar dolar arasinda. Onumuzdeki bir kac yilda da bu miktarin artmasi kacinilmaz gibime geliyor.
Askeri Harcamalarda tartisilan konulardan bir tanesi de askeri harcamalarla ekonomik buyume arasinda olan iliskidir. Amerika gibi ulkelerde bu iki degisken arasinda pozitif bir iliski vardir cunku askeri harcamalar ve odenen ucretler yurticinde kalir, yani bir nevi Keynezyen sosyal harcama gibi. Turkiye'de ise durum farkli, askeri harcama yaptigimiz zaman bu genellikle ithalat yaparak gerceklesiyor. O yuzden de bu acidan milli geliri azaltici bir etki yapiyor. Yurticinde yapilan harcamalar da milli geliri arttirici bir etki yapiyor, net etki ise bana sorarsaniz sifir civarinda seyrediyordur.
3 Yorum Var.:
Sayin Ekonomiturk yetkililerine
Uzun bir sureden beri blogunuzu takip ediyorum.
Bu ekonomi blogunu duzenleyen siz arkadaşlara hayranlık duyuyorum.Gunluk yorumlarınızı izliyorum.turkiye ekonomisine koydugunuz teshis ve izlenecek politikalar önemli derecede yol gostericidir. Ben ekonomist falan degilim ama turkiyede izlenen ekonomi polikaları,bir kaç yılda bir tökezlemesi artık sokaktaki adami bile bu ekonomi hakkında bir seyler ogretmistir.Ozellikle
Sayin Ekonomix
Sizin yorumlarinizi buyuk bir keyifle takip ediyorum.Sizin alaniniza olan hakimiyetiniz,kivrak diliniz,espriyle karisik hitabetiniz bana anlatılmaz bir ziyafet cektiriyor.Sizin gibilerin ulke ekonomisine yon verenlerin icinde yer almamasi büyük bir kayıptir(Belkide gorevlisiniz)
Ayrica sizin diger ekonomistleri tahlilleriniz apayri bir guzellik kazandiriyor.
Ben neyi ediyorum biliyor musunuz? acaba siz hic telefizyonlara cikip yorumda bulundunuz mu? Takip ettigim kadariyla hic bir yorum isabetli olmamistir.
sizin yorumlariniz benim icin onemli derecede genis bir ufuk kazandirmistir.
Ekonomiturku takip etmeye devam...
ekonomix'i izlemey devam
selam ve saygilarimla
Sagolun. Artik kitabimiz ciktigi zaman bir tane alirsiniz!!
savunma bakanliginin raporu
Yorum Gönder