Ekonomix'in Balonu Sondu mu?

Bu haftasonu Ekonomi Turk'un yazarlarindan Ekonomix ile yaptigimiz roportaji yayinliyoruz.

EkonomiTurk (ET): Sayin Ekonomix 2008 yilinda isabetli tahminlerinizle piyasalari kasip kavurdunuz, ancak son gunlerde sizin yaptiginiz tahminlerin neredeyse hepsi fos cikti. Ekonomix'in balonu sondu diyebilir miyiz?

Ekonomix: Simdi olaya balonu sonmek sonmemek olarak bakmamak lazim.

ET: Hadi hadi kivirmayin, balonunuz resmen patlamis iste. Baskalarini durust olmamakla sucluyorsunuz, kendiniz de durustce performansinizin bir analizini yapin.

Ekonomix: Peki o zaman. Borsa 20000'e dusecek dedim, 30000 bine cikti. Dolar 2 YTL'ye cikacak dedim, 1.6'ya dustu. Altin yukselecek dedim, yerinde saydi. Petrol yukselecek dedim, yerinde sayiyor.

ET: Hah soyle durust olun.

Ekonomix: Tahminlerim tutmadi ama niye tutmadi diye bir sorun.

ET: Iyi soralim bakalim. Niye tutmadi tahminleriniz?

Ekonomix: Birincisi benim tahminlerim her zaman tutar diye bir iddiam olmadi. Hatta normalde tahminlerimin %60 civarinda dogru ciktigini, 2008 yilinda bu oranin %90'a cikmasina kendimin de sasirdigini belirtmistim. Ayrica ben yatirim yaparken birinci amacimin para kaybetmemek oldugunu da surekli belirtiyorum. O yuzden de bu krizde bir suru kisi para kaybederken ben kaybetmedim. Piyasalar ara ara benim goruslerim disinda hareket ediyor. Mesela 2008'in Agustosunda IMKB 43000'e yukseldigi zaman da bu duruma aklimin ermedigini belirtmistim. Sonraki gelismeler beni hakli cikardi. Simdi de benzer hisler tasiyorum. Piyasalar bu krizden cikmaya basladigimizi ve senenin ikinci yarisinda ekonomik buyumenin gerceklesecegini ve 2010'dan itibaren de normale donecegimizi dusunuyor. Ben bu gorusu destekleyecek verileri henuz gormedim. Piyasalar belki hakli olabilir ama ben veriler gosterene kadar maalesef riski alip pozisyon acmayi dusunmuyorum.

Dolarin dusmesi meselesine gelince ben Turkiye'de bir veya birkac buyuk sirketin acik pozisyonda yakalanacagini ve bunun piyasalari dalgalandiracagini varsaymistim. Bu konuda tamamen yanildim, bankalarimiz kadar sirketlerimiz de eski krizlerden ders cikarmislar anlasilan. Dolarin bundan sonraki seyrine gelirsek bence 1.5 YTL'nin altini gorecegiz onumuzdeki 6 ay icerisinde.

Nükleer Kirlilik  Gönüllü Çevreci Kuruluşlar  Olasılık Soruları ve Çözümleri  Marksizm Nedir  Spam Nedir    Nükleer Enerjinin Zararları  Bono Nedir?  Fareli Köyün Kavalcısı  Arge Nedir?  Kalite Nedir  Açık Arttırma Nedir  Pesimist Nedir?

Altin ve dolar iliskili. Altinin dolar cinsinden deger kazanacagini dusunuyordum, hala dusunuyorum. Amerika para basmaya devam ettikce altin da yukselecektir. Benzer sekilde dolarin degerini kaybetmesiyle petrol de yukselecektir. Hatta tuketimin de artmasiyla petrol fiyatlari onumuzdeki 2 sene icerisinde tekrardan $100'a yukselecektir diye dusunuyorum.

ET: Piyasalar hakkinda peki neden bu kadar karamsarsiniz? Dusus herhalde hep boyle devam etmeyecek!

Ekonomix: Ekonomi tabii ki surekli daralmayacak ama bu herseyin eski haline donecegi anlamina gelmez. Hatirlayin, dunya ekonomisinin %5 hizinda buyumesinin sebebi Amerikalilarin "zengin" olduklarini zannetmeleri yuzunden tuketim yapmalari, Cin ve Uzakdogu ulkeleriyle Avrupalilarin da Amerika'ya mal satmasi idi. Amerikalilar birden tuketimlerini %10 civarinda dusurunce hem Asyalilar hem de Avrupalilar essekten dusmuse donduler. Bunun neticesinde Avrupa'ya ihracat yaparak buyuyen Turkiye de katir tepmise dondu ve krizin "kaynagi" olan Amerika'dan daha fazla kuculdu. Bu arada yeri gelmisken belirteyim Asyalilar ve Avrupalilar nedense krizin kaynagi olarak Amerika'yi goruyorlar. Bana sorarsaniz asil suclu kendileri.

Neyse, konuyu dagitmayalim. Nerde kalmistim?

ET: Essek ve katir diyordunuz.

Ekonomix: Evet. Krizden cikip tekrar normale donmemiz demek ya Amerikali tuketicilerin eski tuketim davranislarina geri donmesi ya da Avrupa ve Asyali tuketicilerin tuketimlerini senede $600 milyar kadar arttirmalari anlamina geliyor. Simdi devletlerin piyasaya girip tuketimi "canlandirmaya" kalkmasi sadece kisa vadeli sonuclar dogurur, uzun vadede zararlidir hatta. Yani simdiki Keynesyen politikalar uzun vadeli surdurulebilir politikalar degildir. Amerikali, Avrupali ve Asyali tuketiciler de kemer gevsetip tuketimlerini arttirmadiklari surece yerimizde saymaya devam ederiz diye dusunuyorum.

ET: Amerikali tuketiciler harcamalarini neden arttirmasinlar ki?

Ekonomix: Essekten dusenin halinden ancak esekten dusen anlar. Amerika'da issizlik orani su siralar %8.5'e yukselmis vaziyette. Bu oran sene sonunda %10'u asacak. Adamlarin servetleri bir senede 11 trilyon dolar dusmus, 7 milyon kisi isini kaybetmis olacak. Bu durumda tuketimin tekrar eskiye donecegini dusunmek hayalperestlik bana sorarsaniz. Avrupalilar ise hem yaslaniyorlar hem de servet acisindan benzer bir surecten geciyor. Tuketimi arttirabilecek bir tek Cin var. Adamlarin barutu kuru. Ama Cin'in 2 trilyon dolarlik rezervlerini bozdurup harcamasi demek kendi paralarinin cok daha hizli bir sekilde degerlenmeye baslamasi demektir. Cinlilerde bu yurek oldugunu zannetmiyorum.

ET: Yani hala karamsarsiniz?

Ekonomix: Gercekci deseniz daha iyi olur kanaatindeyim. Bizim goruslerimiz sabit degil tabii ki. Bugunku verilerin isiginda bu sonuclari cikariyoruz. Yarin baska verilerin isiginda baska sonuclari cikarmamiz muhtemeldir.

ET: Neyse simdilik sizi gecen sene isabetli cikan tahminlerinizin hatirina biraz rahat birakacagiz. Siz de bizi biliyorsunuz ama. Soylediginiz laflari unutmayiz, hafizamiz kuvvetlidir. Tahminlerinize tekrar bakacagiz.

Bu konu ile diger alakali bir yazi ise Borsa Nasıl Oynanır? En Sağlam Tüyolar baslikli yazimizdir.

19 Yorum Var.:

tekeli71 dedi ki...

"Umut etmek yerine korkmalı, kormak yerine umut etmelidir. Zararın daha da büyümesinden korkmalı, kârların daha da artmasını ummalıdır. Ortalama insan ise bunun tam tersini yapar ve bu yaklaşımla borsada oynamak tehlikeli bir kumara benzer."

Junior dedi ki...

S&P 715’den aldiklarinizi satmasaniz tam super olacakmis. Hakkinizi yemeyelim, orada bir yukselis bekliyordunuz. Bu arada artik her dediginizin cikmamasi (en azindan simdilik) piyasalarin normallesmeye basladigina dair bir isarettir =) %90 demissiniz ama %100 gidiyordunuz benim hatirladigim S&P 1500’lerden bu yana…

Unknown dedi ki...

BİR FİNANSÇI ARANIYOR!
Bir yakinim toki namlı devlet müteahhidinden ev almış, şimdi bu toki derki peşin ödeyene %21 indirim yapacağım.
Borç 77.00 tl
vade 4 yıl (48 ay)
her altı ayda bir memur maaşına endeksli artış öngörülmüş.
Faiz haram.ÖFK mümkün.
Sizce bu indirimden yararlanmak akıllıcamı?

Kubilay dedi ki...

sn havzalı, kişi sabit gelirli mi? mesela TOKİ memur maaş zammı oranında artıyor ya bu kişinin gelirleri de benzer şekilde mi artıyor?

Bir de faiz haramsa ÖFK'lardan da almamalı parayı. Ben konut kredisi aradığım dönemde birisine gitmiştim, şartları büyün bankalardan kötüydü (faiz oranları, dosya masrafları vs) sordum, neden bu kadar yüksek diye "faizsiz bankacılık yaptığımız için" dedi. Ne farkı var ikisi arasında, hesaplamalar tamamen aynı dedim, bu faiz değil dediler. ne dedim, kar payı dediler. ne fark var dedim, bu faiz değil işte dediler.

Anladığım kadarıyla adını değiştirip satıyorlar, hem de aynı fiyata. eşeği sarıya boyayıp satan kayserili mi ne öyle bir fıkra vardı, onun hesap sanırım.

Unknown dedi ki...

Sayın Denemeler;
Kişi devlet memurudur.
Aylık şu an 1615.00 TL ödemektedir.
fetva istememektedir. ilginize teşekkür etmektedir.

Blog Sahibi dedi ki...

Junior,

Sen benim 2 ay once tavsiye ettigim sirketlerin ortalama getirisiyle IMKB'nin getirisini bir hesaplayabilir misin (arada kar payi dagitmislardir falan benim haberim olmamistir belki).

S&P 500'de gercekten iyi gidiyordum da onda da son haftalarda cuvalladim. Neyse, hele bir yaz gelsin, biraz daha veri aciklansin, yine analiz ederiz.

Unknown dedi ki...

sn havzalı, bence peşin ödemeden alacağınız indirimin daha fazlasını 4 yılda bankaya ödemek zorunda kalırsınız. ben yakın zamanda bir öfk'dan taşıt kredisi aldım oradan biliyorum.

ayrıca öfk'lar zaten satın alınmış bir mala kredi vermeyebilirler. çünkü sizin hesaba hiçbir zaman para geçmez, gerekli belgeler görüldükten sonra satıcının hesabına geçer.

sn. denememeler, öfk'lar ancak faturalı bir mal karşılığı satıcıya ödeme yapar. mantık olarak da, size o malı, borcunu ödeyinceye kadar kiralamış kabul ederler. kâr payı dedikleri de rant/kira ücretidir.

ayrıca yök denklik vermedikçe hiçbir üniversite eğitimi türkiye'de geçerli değildir. istediğiniz kadar eğitim aynı hatta daha iyi bir eğitim deyin. kar payı ve faizlerin hesaplanma yönteminin de benzer olması, bunların aynı etkiye sahip olduklarını veya aynı şey olduklarını göstermez. akit/sözleşmenin niteliği farklı çünkü.

tersaci dedi ki...

faiz haramsa haram, degilse degil. bir karar verin. yok denklik belgesini bana ya da baska birisine yutturabilirsiniz ama o akrobatik muhasebe/akit-sozlesme tricklerini "tanrin" yutmaz gibi geliyor bana.

Kubilay dedi ki...

bariş'ın dediklerini ben diyecektim. "alavere dalavere kürt memet nöbete" diye bir laf vardır. benim aklım almıyor "kiralamış kabul etmenin" mut'a nikahından ne farkı var.

Konuya gelince, bence banka kredisi alıp ödeyiniz. ben olsam öyle yapardım. vadeyi aynı tuttuğunuzda önce aylık ödemeleriniz artacak, ama sonra düşecek. TOKİ biraz da peşine indirim yapıyor, sanki slightly daha iyi olur gibi geliyor.

Unknown dedi ki...

İyi ki ekonomi bloguna bir soru sorduk. Maşallah her yer molla dolu. Yahu vatandaş hazırdaki peşin parasını öfk na yatırmak yerine toki borcunu kapatırsa daha mı karlı olur, yahut bu miktarı bankadan borçlanırsa daha mı karlı olur diye sorduk.
öfk larına gelince bunlar trilyon dolara hükmeden uluslararası kurumlar, abd, ingiltere borsalarında helal pörtföy oluşturuluyor. Yüzlerce dini kurum binlerce din eğitimi almış kişi var. öyle ben öfk ye gittim bu veznedeki kız cevap veremedi, bence, dayıma göre, dayımın bir yakınına göre vs, şeklinde fetva vermek te neyin nesi. Ayrıca ben yutarım "tanrin" yutmaz şeklinde alaylar neyin nesi. Kırk yaşımdan sonra ilkkez okuduğum Kur' an mealinde bazı ayetlerde insanların çok şiddetli azapla tehdit edildiklerini gördüm. Ayetlerin devamında, bunun nedeninin onların günahkar olmaları değil Allahın dini ile alay etmeleri olduğunu belirtilmiş. Dinler tarihinde de peygambererin ve getirdiklerinin sürekli alay konusu yapıldığını görüyoruz. Unutmayın inanmamak hesaba çekilmeye engel değil kurtuluşa ermeye engeldir. Bir ekonomi sayfasına da bunları yazdırdınız ya Allah hayrınızı versin.

Unknown dedi ki...

aynı evde bir kadınla evli gibi yaşıyorsan ve nikahın yoksa zina etmiş olursun. nikahın varsa helal birşey yapmış olursun. yaptığın şey aynıdır ama değerlendirmesi farklıdır. kafanız almıyorsa ne yapalım.

Unknown dedi ki...

ayrıca biz böyle değerlendiriyoruz...size giren çıkan ne...faiz günahınıza zorla bizi de mi ortak etmek istiyorsunuz?

alpine dedi ki...

Yok sizinki imam nikahini nikahtan sayip remisini saymamak oluyor bana kalirsa.

Ekonomix'in tahminlere gelince, senenin sonunu beklemek lazim. Su ortamda tahmin tutturabilen zaten bu isten ancak benim kadar anliyor demektir. Nasil para kaybetmeyeceginizi gayet guzel aciklamis, ancak kaybetmeyerek kazanacaginizida.

tersaci dedi ki...

Allahla, dinle alay eden yok, cehaletin boyutu ile alay ediyorum, ki az bile. "tanrin" dememin nedeni, oyle koftiden uckagitla, ayak oyunlariyla, 'kabultu-vehebtu' gibi hile-i ser'iyelerle kandirilabilacek tanri benim tanrim olamaz. nerde yaziyormus faizin haramliginin sozlesmeye gore degistigi? uc kurusluk bilginizle hemen "dinsiz, imansiz, zindik" diye baslamayin. 40 yasindan sonra okudugunuz kitap cahiller hakkinda ne diyor bir de ona bakin bakalim.

Unknown dedi ki...

yahu bu kadar kalınlık beklemezdim.

1) iki şeyin mahiyetinin aynı görünmesi, aynı şey olduklarını veya aynı etkiye sahip olduklarını göstermez. bunu ifade etmek için iki örnek verdim.

2) ancak zaten mahiyetleri de yüzde yüz aynı değil. piyasada rekabet etmek için benzer oranlar ve hesaplama yöntemi uygulanıyor. ancak hiçbir zaman öfk'lar size para verip al bunu istediğin gibi harca demez. hesabınıza para geçişi bile olmaz.

artık bundan sonrası helale haram demektir ki, bu Allah katında günah olmakla birlikte, sizin açınızdan mantıklı bir açıklaması da yoktur. dediğim gibi bizi de kendiniz gibi günahkar mı addetmek istiyorsunuz??

Unknown dedi ki...
Bu yorum yazar tarafından silindi.
Unknown dedi ki...

Yuh diyorum, başka da bir şey demiyorum. Bir finans sorusu sordum. verilerden biri de faizin kullanılamayacağı. barış denen hamakat abidesi okulda sana öğretmen "beş tl min 2 tl sine armut aldım geriye ne kaldı? diye sorduğunda, armut almayın hocam bu mevsimde iyi gitmez hıyar alın ben hıyarı çok severim diyemi cevap veriyordun. Faizin helalmı harammı olduğunu merak etsem soracak binlerce otorite var. ben ikisininde ne olduğunu farklarını cemiyet hayatına etkilerini iyi biliyorum. Kırk yaşımdan sonra okuduğum kitabım cahilleri hoş karşılamıyor doğru fakat orada cahil kavramı biraz geniş tutulmuş. hakikati anlamayan, görmeyen, karşı çıkanlar anlamı da yüklenmiş.Faiz ile ilgili ayet çok ilginç bin yıl öncesinden senin gibilerin itirazlarına cevap vermiş sanki "onlar alışverişte faiz gibidir derler oysa Allah alışverişi helal faizi haram kılmıştır" sonuç olarak bunlar beni ilgilendiren konular. Ne iş yaptığını bilmiyorum ama eskaza borsacısın vatandaşın biri geldi bana hisse senedi al fakat alkolli içecekler olmasın dedi. sen cevap olarak "boşver hacım bu üzüm suyu ha sirkeyi lök lök döküyorsun salataya bunu niye içmiyorsun Allahımı kandırıyorsun diyeceksin. K.Kerim mealini baştan sona Kırk yaşımda okumak nasip oldu ama İslam Hukukunda Master yapmıştım Marmara Üniversitesinde, şimdiki Diyanet İşleri Başkanı da İslam Medeni Hukukuna giriyordu. Hey gidi günler bu da garip bir tezad işte cahilliğime bağışla.

mr. brooks dedi ki...
Bu yorum yazar tarafından silindi.
Pasha dedi ki...

Ekonomix'in balonu diye bir yazi ve altinda 18 tane yorum gorunce birden heyecanlandim. Senenin geri kalani ve Nisan ayinda aciklanacak sirket bilancolari ile ilgili yorumlar vardir zannettim. Ama bir de baktim yorum adi altinda asil yaziyla hic munasebetsiz bir soru sorulmus. Bence ilk 2 yorum haric, benimki de dahil hepsinin silinmesi gayet uygundur.

Beni biri biraz aydinlatsin: Bu OFK ile "kira oder" gibi mi, yoksa "mortgage oder" gibi mi ev sahibi olunuyor? Yani odemeler "kira" piyasasina mi yakin, yoksa "faiz" piyasasina mi?

Mesela bu sistemle Manhattan'da ayda 2000 dolar kira odeyerek oturdugum evi kac senede satin alabilirim?