Mankiw de bu konuda Avrupa ve Amerika'yi karsilastiran ufak bir yazi yazmis. Yazinin ana fikri su: Amerika'da gelir dagilimi Avrupa'dan daha kotu ama Amerika'dakiler daha cok kazaniyor. Neticede Amerika'daki yoksulla Avrupa'daki yoksul arasinda cok fark yok ama Amerikali zenginler Avrupali zenginlerden daha zenginler diyor.
Bizim Turk yazarlar buna ne tepki verirler diye dusundum ve ideal tepkiyi galiba buldum. Tipik Turk yazari Mankiw'e soyle diyecektir:
"Mankiw'cugum, seni severim, okumus cocuksun ama olaylari tam kavrayamamissin, dur ben sana dogrusunu anlatayim. Simdi Amerika'nin cari acigini biz taaa buralardan endise ile takip ediyoruz, o kadar Nobel alan iktisatci yetistirdiniz bizim kose yazarlari kadar ekonomiden anlayan adam cikaramadiniz aranizdan. Simdi, sizin bu fazla onemsemediginiz cari aciginiz bir gun yabanci yatirimcilarin hep birlikte komplo kurmasi ve paralarini cekmeleri neticesinde elinizde patlayacak. Dolar acaip deger kaybedecek (bu arada Turk lirasi ne hikmetse dolardan daha fazla deger kaybedecek), ve neticede Avrupa ve Asya paralari deger kazanacak. Iste o gun geldigi vakit Avrupa'nin kisi basina dusen geliri Amerika'yi gececek ve bakalim o gun geldiginde boyle kasilip kasilip gezinebilecek misiniz?"
Swap Nedir Deflasyon Nedir Bono Nedir? Reeskont Nedir Ekonomi Nedir Enflasyon Nedir
Bu arada Amerikalilarin cari acik ve bunun doviz kuru uzerindeki etkilerini anlamadiklarini gosteren baska bir olay daha gerceklesti. Citibank Akbank'in %20'si icin $3.1 milyar vermeyi kabul etmis. Citibank'in basinda kafasi calisan bur Turk ekonomist olsaydi beklerdi, cari acik patladigi, dolar kuru firladigi zaman ayni fiyata bankanin tamamini satin alirdi. Bu Amerikalilarin kafasi da hic bir seye calismiyor canim!!!
Fraktallar
Fraktal nedir?
Çernobil Faciası
Türev Konu Anlatımı: Türev Nedir
Iktisat nedir
Nükleer Kirlilik
Nükleer Santraller
Nükleer Enerjinin Zararları
Gönüllü Çevreci Kuruluşlar
Borsa Yorumları
Altın Yorumları
6 Yorum Var.:
Bu amerikanın cari açığıyla bizimkinin kıyaslanması acayip bişey bence.
Adamlar amerika ya..likitidenin kendisi nerdeyse. Böyle bi ülkedeki cari açık riskiyle bizim ülkeninki karşılaştırılır mı??
Ya da onlar takmıyo abi bize de bişey olmaz denebilir mi?
Eflatun
Eflatun Bey, gayet tabii açıklanamaz. Ancak "ABD'nin cari açığı var, bizde de olması normal" fikri kamuoyunun beynine kazınırsa, 'yüksek faiz-düşük kur' sistemine geniş kesimlerden tepki gelmez. 16 senedir sürdüğü gibi sürmeye devam eder.
"Türkiye cari açıkla büyümeli" zihniyetinin en kuvvetli dayanaklarından biridir bu örnekleme. Halbuki gelişmekte olan ülkeler için cari açıktan daha zararlı pek az şey vardır.
Nedense Çin, Hong Kong, Kore ve Singapur gibi 'düşük faiz - rekabetçi kur' sistemi ile "cari fazla vererek büyüyen" gelişmekte olan ülkeler Türkiye için örnek gösterilmez. Neden diye sorarsanız, "Bize uymaz" gibi hafif mi hafif bir cevap alırsınız. İkna olmamışsınızdır. İçinizden geçirirsiniz : "Yahu asıl neden 'düşük faiz' olmasın?". Öyle ya, faiz düşünce tatlı reel faiz karları eriyip gidecek. Kim ister böyle olmasını? Durup dururken suyu bulandırmanın ne alemi var?
""Türkiye cari açıkla büyümeli" zihniyetinin""
açıçası ben böyle bir zihniyette ne kadar var bilmiyorum,,ama körükörüne böyle bişeyi savunuyosa birileri tabi ya çıkarı vardır durumdan ya da cari açığın ne olduğununu bilmiyordur.
Yanlız bana acayip gelen bişey daha var o da şu; faizler düşürülsün demek niye bu kadar kolay?
Faiz düşünce bişey olmuyomu bu memlekette, mesela talep artmıyomu, talep artarsa yine ithalat artımıyomu, ithalat artarsa cari açık yine artmıyorumu.
Ya herşeyi bi tarafa bıraktım, bu yüksek faiz senaryosunun arkasında bu kadar büyük bi kötü niyet aramak fazla kurtlar vadisi havası vermiyomu ortalığa. Koca Merkez Bankası diyoruz,,hepsi eğitimli görmüş geçirmiş abiler amcalar,,E baya bi bağımsızda sayılır Merkez Bankası artık,,hep beraber komplomu kuruyolar kendi ulkelerine?? Yapmayın allah aşkına biraz insaf,,
Cart diye indirince faizi böyle kabak gibi çözülecekmi bide sorunlar, öyle kolaymı ekonomide işler,,Yok arkadaş yok,,Ekonomide hep trade-off hep trade-off...
Eflatun
Seker Kardesim olayin ozunu anlayamamisin.CitiBank kaybetmez.Citibank koca Amerikaya bagli bir finans kurulusu degilki.Citibank devletlerustu bir sermaye.Karisani yok goruseni yok.Bu sermayeler daha cok politik ic gudulerle hareket eder.Akbank'tan yakisikli kar gelse ne olur?Gelmezse ne olur?Secimlerin yaklastigi su donem,boyle bir hamle dusundurmeli.Turkiye gibi Transprancy olmayan kirilgan ulkelerde kimse risk almak istemez. Demekki Olaya bu acidan bakarsan yanilirsin.Citibank Amerikada dahami az kazanacakti?Citbank kaitlarina bakacak olursan en dusuk 30$ en yuksek 50$ civarinda seyrettigini gorursun.Ama bunlardan zararda etmezsin.Meshur Prof.Salih Nefci'ye balon konusunda hep hak vermisimdir.Simdi STAR'a gecti.
Madem soru yöneltildi, cevap vereyim.
Evet, Merkez Bankası dilediği gibi faizi indirir, bu gayet kolaydır.
Faizler düşünce, içerideki sıcak para Türkiye dışında yüksek getiri dağıtan başka ülkelere doğru kayar. Döviz arzı düşer, kurlar hızla yükselir. Kurların yükseldiğini gören ve kağıtta kalanlar hızla ellerindeki kağıdı boşaltmaya başlarlar. Yani ikinci el piyasa faizleri uçar gider. Finans çevresi müthiş zarar yazmaya başlar.
Reel sektörün 100 milyar dolar üzerinde açık pozisyonu olduğunu biliyoruz. Bunların çoğu iflas noktasına gelir. Ticaret hayatı kilitlenir. Yükselen kurlar iç piyasada yavaş yavaş fiyatlara yansımaya başlar. Enflasyon hortlar.
Bütün bunlar geçici bir süreçtir.
Kurlar, Merkez Bankası tarafından kontrollü bir şekilde rekabetçi seviyede tutulursa, cari açık, cari fazlaya dönecektir. Yani öyle Kemal Derviş gibi yüksek reel faiz verip, devletin YTL borçta kalması olayı yok. Devlet de döviz borcuna dönecek. Uzun vadeli ve düşük faizli borçlanacak.
Aslında bu filmi hepimiz gördük. Tek farkı, Kemal Derviş gibi yüksek faiz politikasına devam edilmeyecek olması.
Peki sonra ne olacak?
Cari fazla verdiğimiz için artık döviz kazanıyoruz, döviz arzımız artıyor. Hem de bu döviz, borç değil, kendi paramız. Döviz arzı arttıkça, döviz kurlarının kronik yükselme hastalığı da sona erecek. Dolar ve Euro karşısında yine sabit seyreden bir YTL göreceğiz. Enflasyon Batı seviyelerine düşecek, istihdam artacak.
Peki bunların önünden engel var mı?
1-Yerli ve yabancı finans çevreleri
2-Yerli ve yabancı Bono sahipleri
3-Ekonomi yönetimi
4-Büyük devletler
5-Yabancı sermaye
Peki faiz düşürülmezse n'olacak?
Gayet basit, böyle giderse birgün gelecek büyük bir kur düzeltmesi yaşanacak, YTL'nin değeri hızla eriyecek, finansal kriz tetiklenecek, bir ekonomi yazarı kurlar yükselirken spor yazacak.
Esas ondan sonra ne olacağı önemli: Kemal Derviş'in yaptığı gibi yüksek faize devam mı? Yoksa rekabetçi kura dayanan u yeni bir sistem mi?
Türkiye, Mustafa Kemal'ini bekliyor.
Soru sormadik aslında biz,,bişeyler ima etmeye çalıştık ama boşverin.
Yanlız kimileri, milletin yüz küsür yılda çözemediğini kendince üç beş hesapla çözüyor.
ABD de takılan tanıdıklar bilgiye saygı var diyorlar buralarda,,keşke ordakinin onda biri burda olsaydı.
Eflatun
Yorum Gönder