Çin Piyasalarında Neler Oluyor?

Çin piyasalarında neler oluyor diye düşünüyorsanız, bundan 4 ay önce hedge fon yöneticisi Jim Chanos’un Çin balonu hakkında söylediği sözleri okuyarak araştırmaya başlayabilirsiniz. O yazıda Chanos ile Jim Rogers arasında geçen tartışmayı gündeme getirmiştik. Daha sonra ise New York Times gazetesi köşe yazarı her haltı bilen Tom Friedman da Chanos ile dalga geçen Çin işkencesi kıvamında bir yazı yazmıştı. Yatırım yapmaktan biraz anlayan bir kişi Çin’de bir balon olduğunu düşünmese dahi “Enron gibi bir skandalı ortaya çıkarak Chanos gibi başarılı bir hedge fon yöneticisi balon iddiası ortaya atıyorsa bu işte insanın burnuna kötü kokan kokular geliyordur” diyerek Çin’de yatırım konusuna biraz temkinli yaklaşması gerekir.

Aradan 4 ay geçti ve bu sürede neler olmuş Hürriyet’teki bir haberden okuyalım:

Krizlere yönelik önceden yaptığı doğru tahminler yüzünden Doktor Kıyamet olarak bilinen, ABD’li yatırımcı Marc Faber, bu gelişmenin tam da Çin’deki hisse senedi fiyatların geçen Ağustos ayında gördüğü zirveye kıyasla yaklaşık yüzde 25 gerilediği bir dönemde görüldüğüne dikkat çekti.
Faber, “Çin ekonomisi önünde sonunda yavaşlayacak. Şu anda gayrimenkul piyasasında büyük bir balon şişiyor ve bu balon bir noktadan sonra kesinlikle patlayacak” dedi.
Pekinli kanun yapıcılar ise, son haftalarda konut satış işlemlerinde gerçekleşen düşüşün önüne geçmek için agresif adımlar attı.
Hükümet, ön ödeme oranlarını yükseltti ve satın alınacak ikinci evler için ödenen mevduat faizi oranlarını yüzde 40 ile 50 arasına çekti. Üçüncü ve dördüncü evlerini alacak olanlara verilen mortgage kredilerini kısıtladı ve müteahhitlerin banka kredisi erişimlerini sıkılaştırdı.
Eurasia Group’un Çin analisti Nicholas Consonery, ülkede konut fiyatlarında bir dalgalanma beklediklerini, çünkü Pekin’in uzun bir süredir Çin’in gayrimenkul sektöründe agresif bir rol üstlendiğini ifade etti.

Evet Şangay borsası ayı piyasasına girmiş durumda. Gelişmeler Chanos’u eleştirenleri morartacak gibi görünüyor. Bu arada Hürriyet’in haberinde dikkatimi çeken nokta oldu. Birincisi lakabı Dr. Doom olan Marc Faber’ın lakabını Türkçeye Doktor Kıyamet olarak doğru çevirmişler. Oysa Nouriel Roubini’nin de Amerika’daki lakabı Dr. Doom idi, onu Türkçeye neden “kahin” olarak çeviriyorlar pek anlam veremedim :)
Ikinci nokta da yazıda “satın alınacak evler için ödenen mevduat faizi oranlarını yüzde 40 ile 50 arasına çekti” şeklinde ne idüğü belirsiz saçma sapan bir cümlenin kullanılmış olmasıdır. Bu yazıyı yazan arkadaş mevduat faizinin ne demek olduğunu biliyor mu acaba. Yazıda geçen %40-50 arasındaki rakam da kesin yanlıştır, bahsedilen konu faiz oranı değil muhtemelen peşinat miktarıdır ama yazıyı kim ingilizceden çevirdiyse kavramları karıştırmış.

Neyse Çin gayrimenkul balonu ilginç bir hikaye, izlemeye devam edeceğiz.