Konsolidasyon Nedir? Neden Gereklidir?

Türkçe karşılığı olmayan kelimelerin ingilizce söylenişini kullanarak yaratılan terimlerden bir tanesi de konsolidasyondur. Konsolidasyon nedir sorusuna en güzel cevap “birlikten kuvvet doğar” atasözüdür. Ekonomiyi ve şirketleri anlamak için bilmeniz gereken kavramlardan bir tanesi ölçek ekonomisidir. Ölçek ekonomisinde şirketin üretimi iki katına çıktığında maliyetleri iki kattan daha az artar ve üretilen birim başına maliyet geriler. Böylece şirket büyüyerek maliyetlerini düşürebilir. Bu tür bir sanayı dalında faaliyet gösteren bir şirketin kendisi gibi ufak şirketleri satın alarak büyümesine konsolidasyon denir. Eğer bir endüstride bir çok şirket bu şekilde davranıyorsa o endüstri konsolidasyona gidiyordur denir.

Bir kaç örnek verelim. Bakkallar ufak oldukları için maliyetleri düşüktür. Bütün bakkallar birleşerek ölçek ekonomisinden faydalanıp maliyetlerini düşürebilirler. Diğer bir alternatif de hipermarketlerin ortaya çıkarak de facto konsolidasyon sağlamasıdır.

Ikinci bir örnek tarım arazileridir. Türkiye’de miras yoluyla bölüne bölüne bahçe boyutuna inmiş topraklarda milyonlarca ekonomi cahili çiftçilik yapmaktadır. Çiftçilik dediysem de dededen ne gördülerse onu bir kaç yaparlar, yılın geri kalanında da köy kahvesinde kumar oynayarak zaman öldürürler. Bu şekilde çiftçilik yapmanın maliyeti yüksektir, piyasadaki ürün fiyatları ise düşüktür. O yüzden de habire devletten taban fiyat adı altında rüşvet koparmaya, yol kesip politikacıları haraç vermeye zorlamaktadırlar. Politikacılar da kendi paralarını değil halkın parasını dağıttığı için çok direnmezler ve bir harama vesile olurlar. Tarım sektöründe de bir konsolidasyon olması lazım ama Allah kerim...

Üçüncü örneğimiz endüstriyel et üretimidir. Bu da aynen tarım gibi konsolidasyona ve bilimsel tekniklerin uygulanarak ve üretime ölçek kazandırarak maliyetlerin düşürülmesinin gerektiği sektörlerden biridir. Yok ama gerek yok, millet 25 TL’ye et yerken neden maliyetleri düşürüp 15 TL’ye et yiyelim ki değil mi?

Dördüncü örneğimiz futbol takımlarıdır. Türkiye’de doğru dürüst taraftarı olan, adam gibi 30-40 TL bilet ücreti ödeyerek 20-30 bin kişilik stadyum dolduracak takım sayısı 10’u geçmez. Buna rağmen yüzlerce spor kulübü vardır, belediyeler halka hizmet vereceklerine ellerindeki kaynağı hiç bir eğitimleri olmayan top ve manken peşinde koşturmaktan başka bir şey yapmayan milyonluk eşeklere vererek Ankara Belediyespor, Istanbul Belediyespor gibi süper projelere imza atarlar. Diğer alanlarda olduğu gibi futbol alanında da konsolidasyona gidilmesi neticesinde gelirlerin çok daha az takım arasında bölüşülmesine neden olacağı için her takıma daha fazla kaynak aktarılmasını sağlayacak ve Türk takımları yurtdışında daha başarılı sonuçlar alabileceklerdir.

Verdiğimiz örneklerden konsolidasyon nedir sorusunun cevabı ve konsolidasyonun neden gerekli olduğu anlaşılmıştır umarım.