Finansal Piyasalarda Buyuk Cokus!

Economist's View blogunda unlu ekonomist Paul Krugman'in NY Times gazetesinde yayinlanan, Amerikan borsasinda cokus kehanetinde bulunan yazisina rastladik. Paul Krugman global ticaret konularinda dunyanin onde gelen ekonomistlerinden bir tanesi, ancak finansal piyasalardaki goruslerini okuyunca bu konulardan cok anlamadigi anlasiliyor.

Krugman'in yazisindan goreceginiz uzere hedge fonlarin kullandiklari kaldiraclar yuzunden sorun yasayacagini, riskli kisilere verilen konut kredilerinin bankalar icin problem cikaracagini ve finansal piyasalardaki dususlerin zincirleme reaksiyon sonucu giderek artacagini ve buyuk cokusu ortaya cikaracagini belirtiyor.

EFT Nedir?  Faşizm nedir?  Özel Üniversiteler  Devlet Üniversiteleri  Türk Bilim Adamı

Kahinler konusundaki goruslerimizi daha once belirtmistik. Mesela bunlardan bir tanesi Morgan Stanley'in ekonomisti Andy Xie idi. Andy gecen sene haziran ayinda burada yazdigimiz yazida da belirttigimiz gibi su tahminlerde bulunuyordu:

"Andy Xie simdi kalkmis diyor ki Hindistan borsasi 10000'den 4000'e, Turk ve Brezilya borsalari 40000'den 15000'e dusecek diyor. Boyle dangalaklara soylenecek tek soz var: baba ne duruyorsun, tasini taragini evini barkini neyin varsa hepsini sat borsada gelisen piyasalar dusecek diye (short sales yap, call option sat) bahis yap. Birak %70 dusmesin %30 dusse bile emekli olursun. Sanirsiniz ki gok basimiza yikilacak, %70 dusecekmis!!!!"

Peki "korkulan" basa geldi mi? Hint Borsasi 4000'e dusecegine 14000'e yukseldi, Brezilya borsasi 15000'e dusecegine 45000'e cikti. Umarim Andy Xie tum PILINI PIRTISINI satip borsanin dusmesi uzerine yatirmistir. Gecenlerde Morgan Stanley'den kovuldu, bunun ustune borsada tum parasini da kaybederse tam super olacak.

Paul Krugman'a diyecegimiz sozu anladiniz siz. Baba ne duruyorsun, tasini taragini evini barkini neyin varsa hepsini sat Amerikan hisse senetleri dusecek diye (short sales yap, call option sat) bahis yap. Bunlari yaparken parani tek bir bankanin hesabinda tutma, sigortali tum bankalar arasinda dagitki bu bankalar da battigi zaman devlet sana kazandiklarini geri odesin.

Bilmeyen okuyucularimiz icin soyleyelim, borsalarin uzun vadede trendi yukariya dogrudur. Genellikle buyume potansiyeli olan gelismekte olan sirketler borsada islem gordukleri icin borsadaki sirketlerin buyume orani ekonominin buyume oraninin 2-3 kati civarinda seyreder. O yuzden de uzun vadede borsa diversification yapmis yatirimcisina kazandirir. Bu kadar basit. Eger siz mal gibi borsa treninin onunde durmaya kalkarsaniz %90 olasilikla sizi ezer gecer. Tarihte ara ara borsanin dustugu donemler olmustur ama bunlar az sayidadir, 9 atin 1 de esegin kostugu at yarisinda esegin kazanmasi olasiligi kadardir borsada uzun sureli buyuk dusus olma olasiligi. Paul Krugman madem cok akilli, gitsin parasini essege yatirsin, elini tutan yok!

2 Yorum Var.:

Adsız dedi ki...

Aslında oldukça enteresan bir noktaya değindiniz. Borsalar uzun vadede neden sabit getirili enstrumanlar ve genel ekonomik büyümenin üzerinde getiri sağlarlar? Literatürde buna “equity premium puzzle” adı veriliyor.
Öncelikle “genellikle buyume potansiyeli olan gelismekte olan sirketler borsada islem gordukleri icin borsadaki sirketlerin buyume orani ekonominin buyume oraninin 2-3 kati civarinda seyreder” savınıza çok da katılamıyorum. Dediğiniz “Nasdaq” gibi yeni şirketlerin kote olduğu borsalar için geçerli olabilir ama oldukça eski şirketlerin yer aldığı Wall Street ve LSE gibi borsalar için aynı mantığı yürütmek doğru olmaz. (Ayrıca özellikle son 3-4 yılda, asıl büyümeyi gösteren şirketler borsa içinde değil, borsa dışındaki “private equity” şirketleri oldu.)
Endeks bazında borsaların neden daha fazla getiri sağlar göründüğünün aslında basit bir cevabı da var: İflas eden, gözden düşerek işlem hacmi azalan veya bir başka şirket tarafından satın alınan şirketler borsa endeksinden çıkarılıyor. Bu durum da “endeks” getirisinin gerçek hisse getirilerinin her zaman üzerinde olması sonucuna yol açıyor. (Ancak bu durumun “equity premium puzzle”ı tam olarak da açıklayamadığını da belirtmek gerekiyor. Bu arada “hisse senetleri daha fazla kazandırır çünkü sabit getirililere göre riski daha fazladır” şeklinde düşünmeyin çünkü karşılaştırmalar risk faktörü dikkate alınarak yapılıyor.)
Krugman’a gelince: Ben ona “Crookman” isminin daha çok yakıştığını düşünüyorum!

Adsız dedi ki...

Bahsettiginiz survivorship bias. Ancak bu calismalar icin kullanilan CRSP database'i iflas etmis sirketlerin getirilerini de icerdigi icin bahsettiginiz "survivorship bias"in equity premium puzzle'i aciklama durumu maalesef yok.

O kadar kolay olsaydi zaten "puzzle" denmezdi degil mi?

Bottomline: whatever the reason is, stocks beat bonds.