Hedge foncu Sprott’un Amerika’nın borçlanması hakkında söylediği “gizli bir Ponzi sistemi mi?” şeklinde söylediği sözlerin, sanki kimsenin bilmediği bir gerçeği ortaya çıkarmış gibi tavırların gerçekle alakası yok. Amerikan piyasalarını takip edenler bilir, Fed dünya aleme 1,3 trilyon dolarlık hazine kağıdı ve mortgage kağıdı alacağını duyurdu ve 9 aydır da alım yapıyor. Fed o kadar çok mortgage kağıdı aldı ki normalde 30 yıllık hazine kağıtlarından 200 baz puanı yukarıda getiriye sahip mortgage kağıtlarının getirisi normalin 150 baz puanı altına kadar geriledi. Alımlar hala da devam ediyor. Dünyanın en büyük bono fonu yöneticisi Bill Gross geçtiğimiz Mart ayından bu yana piyasaların yükselmesini bu 1,3 trilyonluk dev dopinge bağlıyor. Kendileri de yanılmıyorsam $60-$70 milyarlık mortgage kağıdı satıp yerine hazine bonosu almışlar. Bir çok fon yöneticisi de böyle yaptı. Öte taraftan 2009’un başında bir ara yatırımlarının neredeyse yarısını kaybeden Amerikalı küçük yatırımcılar da borsaya hala çok temkinli yaklaşıyorlar. O yüzden onların da yatırımlarını bono piyasalarına yönlendirmiş olması hiç de mantıksız görünmüyor doğrusu. Normalde bankada paralarını tutan küçük yatırımcılar bankaların verdiği SENELIK %0,05’lik faizin çok yüksek olduğunu düşünmüyorlardır herhalde. Bu kişilerin birazcık vade riski alıp bono piyasalarına girmiş olması kuvvetle muhtemel.
Bu yüzden Eric Sprott’un ortaya kimsenin bilmediği bir şey çıkardığını söyleyemeyiz, hatta bir şey çıkardığını dahi söyleyemeyiz. Bu tür mesnetsiz iddiaları Türkiye’de de “Tüik rakamlarla oynuyor” şeklinde çok duyuyoruz. Bloomberg’de Eric Sprott hakkında yayınlanmış asıl ilginç yazıya dönecek olursak, Eric Sprott borsaların 2009 Mart’ında gördükleri düşük değerlerin de altına gerileyeceğini söylüyor, aynen Roubini’nin söylediği gibi. Ekonomik büyümenin Fed yukarıda bahsettiğimiz 1,3 trilyon dolarlık alımları durdurduğu zaman ortadan kaybolacağını ve yıllarca devam edecek ayı piyasalarına geri döneceğimiz kehanetinde bulunuyor. 2000 yılından bu yana Sprott yatırımcılarının parasını 5’e katlamış ve bunu yapmasının sırrı da altına yatırım imiş. Portföyünün %34’ü maden şirketlerinde, %39’u ise külçe altın da olan Sprott kısa vadede altından başka hiç bir yatırım aracını sevmediğini söylemiş. Altın dışında diğer yatırım yaptığı bir alan ise petrol arama teknolojisiyle alakalı şirketler.
Yaptığı yatırımlara diyeceğim yok ama borsanın Mart ayında gördüğü seviyeye geri döneceği hakkında söyledikleri tam bir saçmalık. Kafasında kurduğu senaryoya göre devletler para basmaya devam edecek ve bu da enflasyon yaratarak emtia fiyatlarını arttıracak. Enflasyon olursa hem nominal faizler hem de reel faizler yükselecek. Bu da özellikle uzun vadeli bono yatırımcısının kaybetmesi demek. Reel faizlerin yükselmesi demek borsanın da bir miktar düşmesi demek. Yani beklenen şirket kazançlarını geçmişte olduğu gibi 16 ile çarpmak yerine belki de 10-12 ile çarparak değerleme yapacağız demektir. Bu da borsalar değerinin %25-40 arasında bir bölümünü kaybedecek anlamı çıkarıyor gibi görünüyor. Ama atladığı bir nokta var. Nedir?
Türkiye’de uzun yıllar yaşamadığı için olsa gerek enflasyonlu ortamda şirket karlarına ne olduğu konusunu çok iyi irdeleyememiş. Enflasyon demek fiyat artışı demek, fiyatları da şirketler arttırıyor. Yani şirketlerin kazançları da reel bir artış olmadığı durumlarda dahi enflasyon oranı kadar artıyor demektir. Ekstradan 10 puanlık enflasyon olursa şirketlerin değerleri de %10 oranında artacak demektir, enflasyon artışı 20 puan olursa şirket değerleri de20 puan artacak ve yukarıda bahsettiğimiz borsadaki nominal değer kaybı %25’i geçmeyecektir. Bu sebepten dolayı ben borsaların Mart ayında gördükleri düşük değerleri bir daha görmelerinin oldukça zor olduğunu düşünüyorum. Kaldı ki merkez bankaları piyasa çöküşü esnasında enflasyon yaratarak problemi ileri yıllara devretme niyetinde olduklarını açıkca gösterdiler. Yani borsalar söylenilen kadar düşmeyecek ama Eric Sprott muhtemelen para kazanmaya devam edecektir.
0 Yorum Var.:
Yorum Gönder