Gungor Uras son 2.5 yildir dunyadaki neredeyse tum para birimlerine karsi deger kaybeden Amerikan dolari cinsinden odedigimiz faizi hesaplamasini cok iyi biliyor. Tacizci Ayse Teyze ve Ali Riza Amca kendisine "madem oyle, paramizi dolarda mi tutalim, yoksa yabancilarin yaptigi gibi TL'ye cevirip faize mi koyalim?" diye sordugu zaman da "valla sizin bileceginiz istir, her ikisi de risklidir" diye isin icinden siyrilmaya calisiyor.
Gungorum tosunum. Bu isler hem oyle hem boyle olmaz. Ya dedigin gibi risklidir, adam risk aldigi icin getirisi yuksektir; ya da ortada gercekten balli kaymakli bir durum vardir, yabancilar yiyor biz seyrediyoruzdur. Hangisi?
Iflas Nedir Borsa Nedir Hisse Senedi Nedir Risk Nedir Libor Nedir Ikame Etkisi Nedir
Gungor Uras'in buna cevap verebilecegini zannetmiyorum, ben vereyim:
Doviz kurlarindaki gelismeleri surekli tutarli bir sekilde tahmin edebilecek adam sayisi cok azdir, buyuk olasilikla yoktur bile diyebiliriz. Daha bu senenin basinda tahmin yapan gerizekalilarin cogu dolarin avroya karsi 2008 senesinde ufak bir miktar deger kazanacagindan bahsediyorlardi. Ben ise dolarin deger kaybedecegini ve dolar-avro kurunun sene sonunda 1.5'e yukselecegi tahminini yapmistim. Aradan 6 ay gecti ve simdilik ben hakli gorunuyorum (sans iste). Simdi dolar boyle dramatik bir sekilde deger kaybederken dolar satip neye yatirsaniz getiriniz yuksek gorunur. Ornek vereyim:
1. Avrupa'da faizler %4 civarinda seyrediyor. Bundan 1 sene once 14 Haziran 2007'de 100 dolarini avroya ceviren bir kisi 75 euro (o zaman kur 1.3307 idi) alabiliyor. Sonra bu parasini Avro faizine yatiriyor. Bir sene sonra 16 Haziran 2007'de eline 3 euro faizle birlikte 78 euro para geciyor. Sonra bunu tekrar dolara (kur 1.5489'a yukselmis) ceviriyor ve tam tamina $120.9 elde ediyor. Yani bir senede kazandigi faiz %21 olmus. Soruyorum, siz yabanci olsaniz Turkiye'de kazanacaginiz %26'lik faize mi para koyarsiniz, yoksa guvenli Avrupa'da kazanacaginiz %21'lik faize mi? Hem Avrupa niye bu kadar yuksek faiz veriyor, aklim sirrim ermedi!!!
2. Bundan 6 ay once 21 Aralik 2007 tarihinde 100 avro bozduran bir Avrupali (adina Hans ya da Yorgo diyebiliriz) parasina karsilik 168 YTL aliyor. Daha sonra bunu %17'den 5 aylik faize koyuyor (o zamanlar faizler daha dusuktu ama neyse yuvarlak hesap olsun). Aradan 5 ay geciyor ve 21 Mayis tarihinde faizden 12 YTL kazaniyor ve toplam parasi 180 YTL'ye yukseliyor. Daha sonra parasini o gunku kurdan tekrar avroya ceviriyor ve eline sadece 90.45 avro geciyor. Demek ki bahsettigimiz bu 5 aylik sure icerisinde Yorgo (veya Hans) para kazanmayi birakin, para kaybetmistir. Adamlar birakin Gungor Uras'in bahsettigi %26'lik REEL faizi 5 ay gibi kisa bir surede %9.5 kaybetmislerdir. Bunu senelik hesaba vursaniz %20'nin uzerinde zarara karsilik gelir. Niye boyle? Cunku bahsettigimiz 5 ay boyunca avro YTL'ye karsi %18.5 deger kazanmistir. Avro satan herkes zarar etmistir. Peki bizim hazine bu isten nasil etkilenmistir? Yorgo'nun avro satip zarar etmesi Yorgo'yu baglar, bizim hazine Yorgo zarar etti diye kar etmez, zarar da etmez. Bizim hazinenin odedigi bedel avro ciksa da dusse de %17'dir. O kadar.
3. Suudi Araplar bundan bir sene once 100 varil petrol satip ellerine gecen parayi YTL'ye cevirip faize koyuyor. 1 sene sonra kazandigi paraya bir bakiyor ki ancak 60 varil petrol alabiliyor. Bu durumda "yabancilar bizden az faiz kazaniyor" sonucunu mu cikarmamiz gerekiyor? Suudiler petrollerini satip bizim hazineden kagit alip 40 varil petrol kaybettilerse, bu, bizim hazine bu isten 40 varil petrol kazandi anlamina mi gelir?
Sindirella Hikayesi Tahvil Nedir Gönüllü Çevreci Kuruluşlar Çernobil Faciası Türev Konu Anlatımı
Bizim odedigimiz faizi bulmak istiyorsaniz cok karmasik islemler yapmaniza gerek yok. Hazinenin ihalelerde odedigi faiz orani neyse odur. Isin icine dolari, avroyu, petrolu karistirirsaniz yanlis yaparsiniz. Bu yazimiz da Gungor Uras okuyan okuyuculara bir ders olsun. Adamin niyeti fesat, hukumete yukleneceksen boyle belden asagi vurarak yuklenmene gerek yok ki. Hukumet o kadar buyuk hatalar yapiyor ki, artik sokaktaki vatandaslar bile farkinda.
2 Yorum Var.:
herkez doları baZ alıyor. avro'yu kimse hesaplamıyor.
yazınızın 2. paragrafı herşeyi açıklıyor. o zaman, türkiyede dövizle oynayan kar mı etmiş?zarar mı etmiş????
döviz üzerine benim görüşüm:avro-yen paritesinde büyük oynamalar olmadığı sürece bu düzen devam eder.
Bu bir operasyondur ve surecegini dusunuyorum. Amac ekonomik olarak Avrupa'yi bitirmektir (gule gule AB).
Buna gore 1.75 seviyelerini EURUSD icin bekleyebiliriz.
Yorum Gönder