Eşitlik Nedir?

Bu yazımızda bir yandan eşitlik nedir sorusuna cevap verirken bir yandan da yoksulluk konusuna değineceğiz. Yoksulluğun temel nedeninin şanssız insanlara hayatın fırsatlar sunmaması, geçmişten miras kalan yoksulluk ve kaynak yetersizliği nedeniyle bu kişilerin kendilerini geliştirememeleri ve iyi kazanç sağlayacak iş kapılarına gidecek yollarının olmaması bazı çevrelerce dile getiriliyor. Size de bu iddia çok mantıksız gelmiyordur.

Bu iddiaların sahibi kişiler yoksullara diğer insanlardan toplanan vergilerin aktarılması sonucu yoksulluğun ortadan kaldırılabileceğini de savunuyorlar. Bu kişilerin bu iddialarının arkasında yatan temel varsayım eşitliktir. Yani yoksul anababaya da doğsa, zengin anababaya da doğsa insanlar başlangıçta eşittir, ailelerin sunduğu farklı imkanlar farklı sonuçlar doğurmaktadır. Eşitlik matematiksel olarak cazip bir kavram olsa da insanların davranışlarını ve ekonomik performanslarını ifade etmekte oldukça zayıf kalır.

Amerika’dan farklı bir alandan örnek vereyim. Afrika kökenli Amerikalı sporcular beyaz ve sarı renkli sporculara kıyasla atletik arenada oldukça başarılılar. Hele hele 100 metre yarışında diğerlerine fark atarak dünya rekoru kıran Jamaikalı Bolt veya diğer Jamaikalı atletlerin olağanüstü performans göstermesi de ilginç bir durum. Şimdi ben kalkıp tüm atletler eşittir, mesela Seul’de doğan kısa bacaklı bir Koreli ile Jamaika’da doğmuş siyahi değişik kaslara sahip iki atlet
doğdukları zaman hayata eşit başlamıştır ama Jamaikalı atlet sonradan kendisine sunulan imkanlar yüzünden Koreli atlete 100 metre yarışında tur bindirir dersem hakkımda ne düşünürsünüz? Siyahların beyazlara karşı fiziksel olarak üstün oldukları tartışılmaz bir gerçek. Belli ki adamların genleri onlara bir üstünlük sağlıyor ve bunun neticesinde adamlar başarılı oluyorlar.

Insan beyni de bacak kasları gibi genler tarafından özellikleri belirlenen bir organ. Şimdi siz doğuştan bütün insanların benzer beyin kapasitesi ile doğduğunu yani eşit olduklarını iddia ederseniz saçmalamış olursunuz. Aritmetik ortalama nedir yazısında insanların normalden az zekaya sahip olduklarını kabul etmeyeceklerini belirttik ama bu bazı insanların ortalamanın çok altında bir zekaya sahip olduğu gerçeğini değiştirmiyor. Insanların eşit olmamasının bir nedeni bu.

Ikinci bir neden ise insanların ailelerinden ve kültürlerinden kaynaklanıyor. Her yiğit farklı şekilde yoğurt yer, her ailede farklı etik değerlere sahiptir. Kimi aileler çalışmaya, dürüst olmaya, yanlışlardan ders almaya çalışırken, kimi ailelerin etik değerleri yoktur, hayatları tembellikle geçer, çalışmadan nasıl günümü geçiririm diye düşünür. Bunun iki tane sonucu vardır.

Eşitlik nedir yazımızın devamını Ekonomi Türk 2 blogundan okuyabilirsiniz. Üyelik ile ilgili bilgilere blog nedir yazısından ulaşabilirsiniz.