Steve Hanke: (Turkiye) Sinifta Kaldi

Bizim gazeteciler bunu ara ara yapiyorlar. Dunyaca unlu ekonomist Steve Hanke'ye krizin Turkiye'ye etkileri ile ilgili sorular yoneltmisler. Ulan herif nereden bilecek, ne diye soruyorsunuz ki. Ben burada Turkiye piyasalarina bir suru para yatiriyorum, dogru durust analiz yapacak vakit bulamiyorum. Elin ekonomisti nereden bilsin Turkiye nasil etkilendi, vs. vs.

Adam gayet yanlis bir yorum yaparak su sozleri soylemis:

''Türk Başbakanı, IMF ile anlaşmayı imzalamayarak çok akıllıca bir iş yaptı. Türk hükümeti krize karşı aşırı tepki vermeyerek doğru hareket etti. Ben öyle düşünüyorum. Başbakan birçok politikacının aksine son derece soğukkanlı davrandı, panik ve heyecan içinde olmadı. Bunun sonucunda da vatandaşlarda aşırı bir korku, panik oluşmadı. "

Ben gazeteci olsam adama bu cevap uzerine soracagim uc soru su olurdu: Turkiye'nin basbakaninin adi nedir? Ekonominin basindaki bakanin adi nedir? Merkez Bankasi baskaninin adi nedir? Bu sorulari dogru cevaplasin ondan sonra fikrini alayim. Economist'ten, FT'den iki tane makale okuyarak Turkiye uzerine yorum yapiyorlar, basbakanin adini bilmiyorlar.

Nükleer Nedir    Yatırım Fonları    Taksi Şöförü   VOB nedir?  IMF Nedir   Borsa Tüyoları  Borsa Nedir  Zaman Nedir  Pi Sayısı Nedir

Daha gecen gun burada bankalarin rakamlarini analiz ettik ve devlete borc vermekten ozel sektore kredi acamadiklarini gorduk. Bu ortamda sen kalkip "Turkiye IMF ile anlasmamakla iyi etti" dersen cehaletin ortaya cikar. Ben gidip Kongo veya Avustralya ekonomisi uzerine yorum yapiyor muyum? Bilmiyorum ki adamlar hakkinda bir sey, her uzatilan mikrofona konusmak zorunda miyim?

Ote taraftan adamin su yorumlari hukumetin suratina da samar gibi carpmis ama Hurriyet'in muhabiri durumun farkina varamamis, yoksa onu mansete tasirdi:

"'Krizle en iyi şekilde mücadele eden ülkeler olarak yorumlanan Hindistan ve Çin'e göre Türkiye'nin konumu nedir'' şeklindeki bir soru üzerine ise Hanke, Çin ve Hindistan ile Türkiye'nin farklı sınıflarda yer aldığını kaydetti.

Söz konusu iki ülkenin yanında Brezilya'nın da krizden öne doğru ilerleyerek çıkacağına inandığını ifade eden Hanke, ''Ama Türkiye'nin durumu aynı değil. Türkiye bu ülkelerle aynı ligde değil. Türkiye iyi durumda diyebiliriz, ama onlar kadar da güçlü değil. Bu nedenle hükümet inisiyatif alıp ekonomik reformlara hız vermeli. Bu reformlar ekonomide özel sektörü ilgilendiren konular ile yapısal konular üzerinde yoğunlaşmalı. Mali reformlar konusunda da harekete geçilmesi lazım'' diye konuştu."


Daha 3-4 sene once Brezilya borsasiyla bizim borsa birebir hareket ederdi, buyumede Brezilya'ya fark atmis, Hindistan'la kafa kafaya gidiyorduk, Cin'i de neredeyse yakalayacaktik. Nereden nerelere gelmisiz. Adam Turkiye Brezilya, Hindistan ve Cin ile ayni ligde degil demis. Bunlarla ayni ligde degilsek kiminle ayni ligdeyiz: Kazakistan ve Zimbabve mi?

11 Yorum Var.:

by-elestirmen dedi ki...

Hanke'nin ülke ekonomi kurmaylarını tanımaması onun türkiye hakkında yanlış değerlendirme yapacağı anlamına gelmez.Zaten Economist-FT gibi bilgi kaynaklarına göre konuşuyorsa da öncelikle kaynakların güvenilirliğini sorgulamak gerekli.
Adamın türkiye panik yapmadı yorumuna katılmamak mümkün değil çünkü başbakan zaten meşhur teğet fermanı ile krizi kabul bile etmediğini dillendirdiğinden aksini düşünmek yani ülke krize aşırı tepki verdi şeklinde yorum yapmak komik olurdu. Hanke de bu tespitte bulunmuş ve soğukkanlı davranıldığını belirtmiş. Başbakanın söylemleri ile bire bir örtüşüyor. Bu yorumu tersinden algılamak anlamsız olmuş.

IMF ile anlaşmama hususuna gelince iki eksi bir artı yapmış demek daha doğru.
Hanke anlaşma olmamasını soğukkanlılığa bağlamış ekonomiks ise cahilliğe. Yorum farkı olmuş. Bu olayı değerlendirirken artık IMF'nin yeni bir rol üstlendiğini stratejisini değiştirdiğini ve zorla dayatmalarda bulunarak yardım etme misyonunu terkettiğini de dikkate almak gerek.

Çin-Hindistan-Brezilya ekonomilerini türkiye ile aynı kategoride değerlendirmeye atıfta bulunmak komik olmuş.Hanke'nin türkiyenin bu ülkelerle aynı kategorilerde bulunmadığı tespiti ekonomi ile ilgili herkes tarafından kabul görecek bir görüş.Ülke ekonomilerini bire bir borsa verileri ile değerlendirmek çok akıllıca değil.Zaten bizim en büyük ekonomiler listesinde sidik zoru ile zorladığımız 15.lik ile bu ülkelerin sıralamadaki yerleri arasında açık ara fark mevcut.

Hep aynı hataya düşüyoruz kendine güven iyi de hayalperestliğin lüzumu yok. Dünya derbisi diyoruz bir tane yabancı kanal yayın yapıyor. Aynı tarihteki ispanya derbisini 162 yabancı kanal yayınlıyor.
Futbolda markayız diyoruz.Finallere bile gidemiyoruz. Bu iş türkün türke propagandasına benziyor.
Bizim ekonomi nireeeee Çin_hindistan_brezilya nire.

Blog Sahibi dedi ki...

Yazinin can alici kismini kacirmissin. Neticede Hanke "Turkiye IMF ile anlasma yapmamakla akillilik etmistir" diyor, biz ise tam tersini soyluyoruz.

Reformlar kismina soyleyecek bir sey yok da, onlari zaten (Turkiye'dekiler haric) herkes soyluyor.

Turkiye ile BRIC ulkelerinin ayni sinifta olmamasina gelince. Bu ulkelerden Turkiye en cok Hindistan'a benziyor, en az Rusya'ya. Turkiye'nin simdi bunlar kadar hizli buyumemesinin sebebini Erdogan hukumetinin 2007-2009 performansinda aramaniz gerek (reformlardan ve IMF ile anlasmadan kacinmak vs). Ondan oncesindeki 3-4 senede biz Cin disindaki BRIC ulkelerinden daha iyi performans gosteriyorduk, ne cabuk unutuyorsunuz?

Unknown dedi ki...

ekonomix,asil senin bu yaziyi hanke yle paylasman lazim,gerektiginde turk economist lere ayar veriyorsun,yanlis konustuklarinda yabanci economistlerede ayni ayari vermen lazim,nasil mahfiye hem burdan hem emaille ayar verdin,eger yabancilar da ayni ayari hakediyorsa aynisini yapman lazim.cunku turkiyede ve dunyada bir cok kisi bu tur insanlara inanip geleceklerine donuk kararlar veriyor ,yatirimlar yapiyorlar. hanke,roubini,krugman,stiglitz v.b yalan yanlis konusuyorsa uyarilmalari,duzeltilmeleri gerekli.(tabiki herkese laf yetistirecek vaktin yok ama arada bir meydanin bos olmadiginida gormeleri iyi olur.)

Blog Sahibi dedi ki...

Sen yaziyi bir Ingilizce'ye ceviriver de ben de Hanke'nin emailini bulup gondereyim :)

Problem adamin test edilebilir bir arguman sunmamasinda. Mahfi Egilmez petrol fiyatlarinda balon var diyerek piyasalarda test edebilecegimiz bir iddia da bulunuyor.

Biz bunlari unutmuyoruz, iki sene sonra donup Mahfi Egilmez'in bugun soyledigi laflar dogru mu degil mi bakacagiz. Bundan emin olabilirsin. Hatta belli mi olur, belki kitap yazip eski gunahlari ortaya falan bile dokebiliriz :)

Bu arada Roubini'nin icabina bakacak adam Amerika'da cok, Turkiye'de ise bu isleri yapan pek yok.

Unknown dedi ki...

Yazı kendi içinde çelişki dolu;
1- Başbakanı ve ilgili bakanları tanımamak o ülkenin ekonomisi hakkında bilgi sahibi olmamak anlamına gelmez.
2- Hemen altta "hükümetin suratına çarpmış" "aynı ligde değiliz dedi" diyerek aynı ekonomistin yorumlarını zevkle yazına taşımışsın. Hani adam türkiye ekonomisinden anlamıyordu. Bu ne yaman çelişki tommiks!
3- Çin, brezilya, hindistan ile aynı ligde olmadığımız gerçeğini hükümetin kalesine gol olarak göreciğene kendi kalene gol olarak görmeliydin. Sen bizi bu ülkelerle aynı ligde görmen garabet. Ekonomik performansın iyi olması(büyüme borçluluk falan) bu ülkeler kadar iyi olduğumuzu göstemez. ABD ve AB ülkelerindende iyi olduğumuz performans göstergeleri vardı o yıllarda yani biz Amerika, Almanya ile aynı ligdemi idik.
Ne oldu sana ekonomi X başına bişeymi düştü. seni tanıyamıyoruz.

Editor dedi ki...

Havzali

1. Ekonomi politikasina kim yon veriyor, Economist'in kose yazarlari mi? Sacma sapan laf etmissin yani.

2.Okudugunu anlamiyorsan ben ne yapayim. Ben Turkiye'yi her zaman Hindistan ile ayni ligde goruyorum, gormeyen Hanke.

3. Ayni performansi gostermek ayni ligde olmak anlamina gelmez. Sen en iyisi yaziyi bir daha oku.

Ama ben senin derdini anliyorum, gecen ettigim laflar kanina cok dokundu herhalde, simdi acisini cikarmaya calisiyorsun. Bu isler fanatik takim taraftarlari gibi yorumlar yapmakla olacak isler degil. AKP ozellikle Kemal Dervis ve IMF'nin katkilariyla 2002-2006 arasinda muthis bir performans gosterdi. Ama 2007'den beri de Coban Sulu koalisyonlarinin 1978-80 arasindaki berbat performansina geriledi. Ulkenin 2007-2009 buyume orani eksi. Gozlerini ac. (sana demiyorum tabii, senin nezdinde laftan anlayan diger okurlara lafim) Bu isler laf cambazligi yaparak cozulecek isler degil. Simdi atilabilecek dogru adimlar vardir, bunlari yapsalar ekonomi gelecek sene %6-7 buyur, secimlere rahat girerler ama Erdogan'da bu vizyon yok. Etrafindakilerde de adama dogruyu soyleyecek cesaret.

Iste bu yuzden ekonomi yonetimini tanimak ulke ekonomisi hakkinda dogru yorum yapmak icin onemlidir.

Muhittin

Unknown dedi ki...

okuduğumu anlama değilde, düşündüğümü anlatabilme yeteneğimin olmadığı kesin.Yine beni taraftarlıkla suçlamışsın senin dediğin gibi "kanıma" olmazsada canıma dokunduğunu itiraf etmeliyim. Zira hayvanlar dünyasında nasıl yenmek ve yenilmek hayatın başat gücünü belirliyorsa insanlar dünyasında da "tanımlamak" ve "tanımlanmak" mutlak galibi belirliyor. Birine bir ad takdınmı onu tabiri caizse "yemiş" oluyorsun. Örneğin fundamantalist, gerici, dinci, erbakancı vs. dedinmi adamı bitirdin demektir. Artık o adamın her dediğine gülüp geçebilir kamu oyunda da onun sesinin çıkmasını engelleyebilirsin. hatta abd gibi askeri hareketler düzenleyip onu yok etmeye çalışabilirsin. kimsecikler çıkıp bişey demez teröris dersin olur biter.
Sende ucundan bu eğitim rahle-i tedrisından geçtiğin için "taraftar" "hükümet yanlısı" dedin bitirdin beni:)
Madem yorumlarımız dikkate alınmayacak sadece soru sormakla yetinelim.
1- ABD'nin kısa uzun vadeli ekonomik göstergelerini inceledim, krizdeki önlemlerini, merkez bankası kararlarına göz attım, diğer ülkelerle karşılaştırdım fakaaat obamayı tanımam ekonomi ile ilgili kurmaylarıda pek bilmem acaba abd ekonomisi hakkında yorum yapabilirmiyim.?*
2- Tutumlu davranıp maaşımın %50 sini tasarruf ediyorum. Koç ise gelirinin %20 sini tasarruf ediyormuş, ben koçtan daha üst ligde sayılırmıyım.? **
3- Çin ile değil ekonomik alanda hiç bir alanda benzerlik taşımadığımızı düşünerek bir kaç yıl beraber büyümemizin bir anlamı olmadığını söylemek yanlış bir düşüncemi, ekonomi aleminde bu düşüncemi açıklasam alaya alınırmıyım?
Saygılar.

Blog Sahibi dedi ki...

Sayin Havzali,

Sorular sorarak meraminizi daha etkili anlatabiliyorsunuz, ben begendim bu yontemi. Cevaplayayim.

1. Amerikan ekonomisi hakkind ayorum yapabilmeniz icin bundan sonra ne tur bir yol izleyeceklerine dair bir kanaatinizin de olmasi lazim. At sahibine gore kisner diye bir atasozumuz vardir, Obama'yi Geitner'i ve Bernanke'yi tanimadan gelecek hakkinda isabetli ongorulerden bulunmaniz zor. Haa, bana Amerikan ekonomisinin 10 seneki onceki haliyle alakali yorum yapip masal anlatacaksaniz o zaman Obama'yi tanimaniza gerek yok.

2. Iki nesnenin ayni sinifta olup olmadigini belirlemek icin cok boyutlu bir analiz yapmaniz gerekir, tek degiskene bakarak analiz yapmaniz cogu zaman dogru olmaz. Biz istatistikte buna clustering diyoruz (detaylarini erak edip google'da arama yapmak isterseniz diye soyledim). Bu baglamda Turkiye'nin BRIC ulkelerine olan uzakligi diger grup ulkelere olan uzakligindan daha kucuk oldugu icin Turkiye'yi bu ulkelerle ayni sinifa koyuyoruz. Mesela 70'li yillarda Turkiye Yunanistan, Ispanya, Portekiz gibi ulkelerle ayni siniftaydi. 90'li yillarda Cek, Polonya gibi ulkelerle ayni sinifa girdik. Simdi ise BRIC ulkeleri.

3. Ben size soruyla karsilik vereyim. Turkiye ile ayni sinifta olan ulkeler hangileridir size gore? Hangi matematiksel kistaslara gore bu ulkeleri belirlediniz? Baz aldiginiz zaman dilimi nedir? Detayli cevabinizi bekliyorum.

Unknown dedi ki...

Son soru;
''Türk Başbakanı, IMF ile anlaşmayı imzalamayarak çok akıllıca bir iş YAPTI*. Türk hükümeti krize karşı aşırı tepki vermeyerek doğru hareket ETTİ*. Ben öyle düşünüyorum. Başbakan birçok politikacının aksine son derece soğukkanlı DAVRANDI*, panik ve heyecan içinde olmadı. Bunun sonucunda da vatandaşlarda aşırı bir korku, panik OLUŞMADI*. "

paragrafta anlatılan olayın zamanı nedir? Fiiller büyük harfle yazılmış ve yanına yıldız konulmuştur.(paragrafta geleceğe ilişkin tahminlerden bahsedilebilirmi.?

Not:bu yazdığını anlatamama durumu bende kökleşmiş en iyisi ben bi kursa falan yazılıyım.

Editor dedi ki...

akillica is YAPTI: hic de akillica degil, etkilerini simdi issizlik rakamlarinda goruyoruz, gelecekte de gormeye devam edecegiz.

dogru hareket ETTI: yok ya, ekonomi %6,5 kuculsun, issizlik %15'e ciksin, ondan sonra hareket dogru olsun. secimlerde gorecegiz bakalim vatandas ne kadar dogru hareket edildigini dusunuyor.

sogukkanli DAVRANDI: deer in the headlights?

panik OLUSMADI: oldu, gozlerim doldu. o yuzden zaten borsa 23bine dusmedi, faiz %25'e cikmadi, hic panik olmadi.

Adamin laflarinin elle tutulur bir yani yok, savunulacak tarafi hic yok. Sizden hala Turkiye ile ayni sinifta olan ulkelerin listesini ve bunun yontemini bekliyorum, adam gibi bir seyler yazip yollamazsaniz bozusuruz.

Unknown dedi ki...

Doğru cevap; cümlelerde geçmiş zaman kullanılmıştır.(past tense or past perfect tense) Yazınızdaki çelişkilere parmak basınca iktisat 1 deki teori derslerini buraya taşımanın anlamı yok. 1,5 milyar nüfusu, 2 trilyon dolar rezervi olan piyasası kendi kurallarına göre işleyen Çinle aynı sınıftayız diyen bir kişi daha çıkarsa kendimi torinos kayasından atmaya hazırım. Clustering, istatistik veri falan hoş şeyler. Bunlar sitelerde yayınlanıyor zaten. Hanke bunlara senden daha iyi ulaşmaktadır. Bunu mu inkar ediyorsun.
Not:Tanımam etmem bi de henke savunucusu olduk anasını satıyım. Banane henkeden kardeşim ben sadece zihin yürütme yöntemi, siyasal düşüncelerin verileri ve olayları yorumlama etkilerine dikkat çektim. Çelişki, çatışkı, inkar, kör bakış, ben merkezci, hata kobul etmeme,yok yok psikolog lazım bloga psikolog.Hatta şöyle bir doktora çalışması yapılabilir.Siyasi düşüncelerin bilimsel verileri yorumlamada etkisi. Yahut bilginin siyasal düşünceler üzerinde etkisi. Aman tanrım yoksa ekonomiks yılmaz özdilmi?