Bosanma Oranlari: Amerika vs. Turkiye

Amerika'da farkli egitim ve farkli irklar -ozellikle beyaz ve siyah- arasinda bosanma ve evlilik trendlerini inceleyen bir arastirma yayinlandi. Arastirmaya gore, lisans duzeyinde egitim almis kadinlarin bosanma orani, daha az okul egitimi almis kadinlara gore daha az cikti. Arastirma 1950-2008 yillarini kapsiyor. Ozellikle 1950'li yillarda lise ve daha az egitimli kadinlarin %93'u ,universite mezunlarinin ise %74'u 40 yasina kadar evlenmis. Daha sonra 1980'e kadar bu sayi sirasi ile %96 ve %92'ye cikmis-egitimli kadinlardaki trend artisi daha belirgin- Fakat 1980'den sonra gunumuze kadar bu sayi %81 ve %86'ya dusmus, sirasiyle. Bu arada bu oranlar soz konusu erkekler olunca tem tersi oluyor! Egitimli kadinlarda evlenme oranindaki dusus biraz daha az olmus. Bunun sebebi ne olabilir? Egitim duzeyinin evliligin korunmasina yardimci midir?

Arastirmacilara gore fark suradan geliyor: evlilige karsi degisik egitim gruplarina mensup bireyler arasinda farklar var. Lise ve daha az egitimi olanlarin -erkek ve kadin, ikiside- %20'si icin evlilik "finansal acidan bir guvenlik" araci olarak goruluyor, universite mezunlarinda bu oran %6.

Bende yaziyi biraz daha zenginlestirmesi ve "bizden" kilmasi icin biraz arastirma yaptim, bulgular sunlar; Turkiye'de kadinlarin evlenecekleri insanlarda aradiklari ilk ozellik su: %95 oraninda(18 yas uzeri ve ankete yanit veren insanlarin) erkegin bir isinin olmasini istemisler. Ankete yanit veren kadinlarin, erkegin kendilerine asik olmasi secenegine %90 oraninda evet diyerek, onem sirasinda ikinci sirayi vermisler. Ayrica kadinlar "aile yapilarinin benzerligi" konusunda ise %87 oraninda evet demisler ve ucuncu siraya bu ozelligi yerlestirmisler.Burada birsey belirtmek istiyorum, ki bence bu bizi Amerika ya da diger Bati toplumlarindan ayiran ozelliklerden biri, Amerika ozellikle sosyal yapisi itibari ile, farkli olmayi aile evliliklerinde cok normal karsiliyor. Basit bir ornek, Baskan Obama'nin babasi Kenya'dan, annesi taa Amerika'nin ortasindan, Kansas, bir beyaz kadin ve bu evlilikte 60'li yillarin Amerikasinda olmus!!! Bizim ulkemizde ailelerin anlasabilmesi gercekten onemli sayiliyor ve evliligin sagligi acisindan bir gosterge olarak aliniyor. Yine kadinlar erkeklerin ilk evliligini yapiyor olmasi konusunda %79 oraninda onem atfetmisler. Erkegin kadindan daha yuksek gelire sahip olmasina, kadinlar %56 oraninda evet demisler. Erkegin yakisikli olmasi ise %43 ile altinci sirada. Yine erkegin kadindan daha yuksek egitimli olmasi konusunda da %43 orani cikmis, kadinlardan.

Erkeklerde, kadinlarin onlara asik olmasini %90 ile birinci siraya koymuslar. Gercekten romantik bir cevap, genelde elestiri alan Turk erkekleri icin guzel bir sonuc. Erkekler, kadinin ilk kez evleniyor olasi icin %86 ile aradiklari ozellikler listesinde ikinci siraya koymuslar. Aile yapilarinin benzerligi ise %81 ile ucuncu sira aliyor, erkeklerin onemle aradiklari arasinda. Kadinin guzel olmasi, onemli mi, yoksa degil mi sorusuna ise %59 oraninda, evet onemlidir demis, erkekler. Kadinin bir ise sahip olmasi onemlidir diyenler ise %36 oraninda. Erkeklerin %30'u ise, kadinin geliri az bile olsa, az saat calisiyor olmasina olumlu yaklasmislar. Kadinin egitim seviyesinin, esine gore yuksek olmasi onemlidir diyen erkeklerin orani ise %17 oranina ulasmis. Esimin benden daha yuksek gelire sahip olmasi onemlidir diyen erkeklerin oranida %14 ile az sayilmayacak bir rakam.

Ulkemizdeki bosanma sebelerinde ise su sonuclar var: kadinlar, sirasiyla, aldatma %32, sorumsuzluk&ilgisizlik %21, dayak&kotu muamele %17, icki-kumar aliskanliklari %12 ile sebeblerini siralamislar. Erkeklerin bosanma sebelerinde ise su sebebler var: %35 ile aldatma yine ilk sirayi aliyor. Ikinci sirada sorumsuzluk-ilgisilik %20 olarak verilmis. Ucuncusu sirada "diger" sebebler gosterilmis, arastirmada bu sebebler verilmemis, herhalde daha kisisel nedenler var. Ama benim kendi kisisel gozlemlerim sunlar, erkegin evliligin baslangicina gore daha zenginlesmesi ve yola beraber basladigi insani artik begenmemesi, evliligin baslangicinin zayif olmasi gibi. Neyse dorduncu sirada kadinlarin erkegin ailesine karsi saygisiz davranmasi %14.5 ile geliyor.

Genel olarak ulkelerde kadinin is gucune katilimi arttikca, bosanma oranlari artiyor. Artik insanlarin da tahammul seviyeleri azaldi, benim cocuklugumda ilkokulda iken, ki ben genc bir insanim, hic annesi babasi bosanan bir arkadasimiz yoktu, ya da biz oyle biliyorduk. Ama simdi cevremde bosanmaya baslayan insan sayisinda ciddi bir artis var.

Yine ulkemizdeki arastirmalara gore: bosanma orani ozellikle 6 yil ve uzeri olan evliliklerde artiyor. Ozellikle 6-10 yillari arasindaki her yuz evliligin 21.5'i bosanma ile sonuclaniyor. Ve 16 yil ve uzerinde bu artis orani %23'e ulasiyor.

Simdi bu konu uzerinde neden durduk? Ekonomi kelimesinin kelime koku, eski Yunancadaki bir kelimeden geliyor. O kelimenin anlami da su: ev islerini yoneten kisi. Yani aileyi anlamak, aileyi olusturan kisileri, sebebleri bilmek, ya da onu sonlandiran nedenleri bilmek ekonomik karar alicilarin, sirket yoneticilerin karar kalitesini yukseltebilir. Herkese uzun omurlu ve mutlu evlilikler dilerim.

0 Yorum Var.: