Çocuklarınız ve Maddi Konular

Çocuklarımız ve maddi konularla alakali kafamızı değiştirmek lazım…

Tabii ki kendi kafamdan bahsetmiyorum. Benimkinden memnunum(!?). Genel olarak toplumun bazı yaklaşımlarından bahsediyorum. Sosyolog değilim ama 42 senedir amatör olarak sosyolojinin içinde sayılmaz mıyım?

Türkiye’de yaşam koşulları çetin, hayat pahalı ve zor. Ortalama geliri bizdeki ortalama gelirin hayli üstünde olan elin Amerikalısı benzini, otomobili, telekom hizmetlerini bizdekinin üçte birine satın alabiliyor. Yaşam standartları bize göre çok daha yukarıda. Buna mukabil çocukları 9-10 yaşındayken ya kendi kardeşlerine ya da komşunun çocuklarına göz-kulak olarak para kazanmaya başlıyorlar. Aileler genellikle bu kazanılan paranın bir kısmının tasarrufa, bir kısmının yardıma, bir kısmının da harcamaya ayrılmasını istiyorlar. Amerikalı bir arkadaşımın çocukları bu şekilde önce ufak tefek paralar kazandılar ve 13 yaşından itibaren de ciddi ciddi her yaz çalıştılar. Bir doktorun ofisinde dosyalama işi, Starbucks baristalığı, pastanede tezgahtarlık, çocuk yuvasında yarı zamanlı çalışma, aklınıza ne gelirse, her yaz çalıştılar. Bu da yetmedi kiliselerinin üye olduğu bir programda gönüllü olarak yani karşılıksız olarak da çalıştılar. Hatta biri şu sıra New Orleans’da Katrina kasırgasından etkilenenler için ev yapımı ya da ev restorasyonu işinde çalışıyor. Bence bir önemi yok ama bu iki çocuğun da kız olduğunu belirtmek isterim.

Kapitalizm Kapitalist nedir  Faşizm nedir?  Fraktal Nedir  Kırmızı Başlıklı Kızın Hikayesi  Çernobil Faciası

Bizde de ailenin maddi durumunun zorlaması yüzünden tatillerde çıraklık, ayakkabı boyacılığı yapan çocuklarımız var. Onlarınki mecburiyetten çalışma. Yukarıda bahsettiğim örnekler ise mecbur oldukları için değil doğrusunun bu olduğuna inandıkları için çalışıyorlar.

Bir sürü arkadaşım var. Değil çocuklarının çalışmasını teşvik etmek, çalışmak isteyen çocuklara bile engel oluyorlar. Bahaneleri de çocuklarının hiçbir eksiğinin olmaması. İnsan ille eksikleri için mi çalışmalı? Paranın ağaçta yetişmediğini çocuklar ne zaman öğrenecek? Onu da bırakın, yakın çevre ve okul arkadaşları hariç her türden insanla iletişim kurmayı nasıl öğrenecek? Kaldı ki birçok aile maddi durumu müsait olsun olmasın çocuğunun iyi bir eğitim alması için koşullarını zorlayarak, belki borca girerek özel ders ve kurslara para ayırmak zorunda kalıyor. Böyle diyorum çünkü maalesef velileri ve çocukları dershanelerden kurtaracağını söyleyen büyüklerimiz SBS midir, OKS midir nedir bir şeyler icat edip, dershane ve kurs azabını 1-2 yıldan 4 yıla çıkardılar. Üniversite için de 2-3 yıl kurs lazım desek, hemen her aile bir çocuğu iki defa okutuyor gibi oluyor. Çocukların sürmenaj geçirmemesi de büyük şans, dersten başka bir şeye vakitleri kalmıyor.

Pekiyi bunca fedakarlıkla büyütülen, yediği önünde yemediği ardında bu çocuklar ileride ailelerinin kendilerine sunduğu hayat biçimi ve gelir seviyesini yakalayabilecekler mi? Bunu garanti edebilen birileri var mı? Daha da önemlisi ailelerinin fedakarlığının farkındalar mı? (Bazı annelerin sürekli saçı süpürge etmekten yakınmasını, babaların harcadıkları paraları durmadan kafaya kakmalarından bahsetmiyorum; bu doğru yaklaşım değil).

Bir çocuk aile bütçesinin neye benzediğini bilir mi? Kendi masraflarının bu bütçenin ne kadarını oluşturduğunun farkında mıdır? İstekleri ve ihtiyaçlarını ne zaman ayırt etmeye başlayabilir?

Memleketim insanı hep uç noktalarda geziyor. Ya yığınla çocuk yapıp, sokağa salıyor, mendil sattırıyorlar ya da çocukları pamuklara sarıp, kavanozda büyütüyorlar. Yok mu bunun orta noktası? Biliyorum şimdi bazıları benim çocuk sahibi olmadığım için ailelerin ne hissettiğini bilemeyeceğimi, başıma gelse benim da farklı davranacağımı düşünüyorlar. Belki… Ama bu yine de yapacağım seçimin doğru olacağını göstermezdi. Aynı hatalara ben de düşüyor olurdum… Çocuklar hayatla ne kadar erken yüzleşirse bence o kadar iyi olur. Onlar için…

N.B. Dün bu yazıyı yazdım sonra da tesadüfen şu yazıya rastladım. (bkz. tutumlulukla ilgili atasozleri)