Ticaret Açığı ve Perakende Satışlar Sevindirdi

Amerikan ekonomisi veriler açısından hayli sıkıntılı bir dönem yaşıyor. FED faizleri yükselterek enflasyon etkilerini azaltmaya çalışırken başına bir de konut sektöründeki durgunluk ve fiyat düşüşleri ile birlikte ortaya çıkan durgunluk belası sarıldı. Şimdilik kafalar oldukça karışık. Kafaların karışıklığı ekonomik tahmin yapan kurumların artık tahminlerinin yazı tura atmaktan farksız hale gelmesinden de belli. Bir yanda büyüme sıfıra vuracak tahminlerini büyük bir inançla devam ettirenler, diğer yanda Amerika bu! hiçbir şey olmaz sadece geçici bir sıkıntı yaşanır ve önleyici politikalarla çabuk aşılır diyenler... Açıklanan her veri bir taraftan sevinç çığlıkları duymanıza sebep oluyor. Tonlarca yazı da cabası. FED’in faizleri 5.25 seviyesinde sabit tutup Çin’in yolunu tuttuğu haftada iki önemli veri geldi. Bunlar üzerinde kısaca kafa yoralım.

Sindirella Hikayesi  Tahvil Nedir  Gönüllü Çevreci Kuruluşlar  Çernobil Faciası  Türev Konu Anlatımı

Çarşamba günü Perakende satış verileri açıklandı. Sürpriz bir şekilde aylık bazda yüzde birlik bir artışla 368.9 milyar dolarlık satış gerçekleşti. Son bir yıla bakıldığında bunun karşılığı yüzde 5.6’lık bir büyüme. 2006’nın ilk onbir ayında büyüme ise yüzde 5.3. Bu veriler en iyimser ekonomistlerin beklentilerinden bile daha iyi gerçekleşti. Otomotiv sektöründeki yüksek büyüme ilk etapta en sevindirici unsur. Zira daha önceki yazılarımızda konut ile birlikte otomotiv sektöründeki sıkıntıları da konu almıştık. Bununla birlikte bu sektördeki büyümenin önemli bir bölümünün yabancı üreticiler tarafından gerçekleştirilmiş olması ayrıca değerlendirilmesi gereken önemli bir konu. İki aydır azalan perakende satışlardan sonra bu ay iyi gelen rakamlar ağır resesyon beklentilerini biraz olsun hafifletmiş oldu.

Diğer taraftan Salı günü açıklanan Amerikan ticaret açığı da sürpriz bir şekilde çok iyi geldi. Ciddi oranda açıkta gerileme gözleniyor. Eylül’de 64.3 milyar dolar olarak gerçekleşen açık yüzde 8.4 gerileyerek 58.9 milyar dolar olarak gerçekleşti. Ağustos 2005’ten beri en düşük gerçekleşme bu. Aralık 2001’den beri gerçekleşen en ciddi yüzdesel düzelme anlamına geliyor aynı zamanda. İhracat 123.6 milyar dolar olarak gerçekleşirken ithalat yüzde 2.7 azalarak 182.5 milyar dolar oldu. Petrol dışı ürünlerin ticaret dengesinde stabilizasyon devam ederken, ticaret açığının azalıyor olması güzel bir gelişme. Ancak buradaki dikkatli olunması gereken nokta buradaki azalmanın en önemli sebebinin petrol fiyatlarındaki hatırı sayılır düşüşler olduğunu gözden kaçırmamak lazım.

Çin Amerika arasındaki ticaret dengesi ise Çin lehine 24.4 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bir önceki ay 23 milyar dolardı bu denge rakamı. Bu iki ülke arasında ilk on bir ayda gerçekleşen toplam ticaret 281 milyar dolara ulaştı. Meksika’yı geçen Çin, Amerika’nın en büyük ticaret partneri olma yolunda hızla ilerliyor. Yuan’ı değersiz tutma politikaları sayesinde oldukça ivme kazanan Çin ekonomisi yıllardan sonra ilk defa enflasyon tehlikesi ile karşı karşıya kalınca para politikasını tekrar gözden geçirmeye başladı. Enflasyon tehlikesi deyince yanlış anlaşılmasın ortalama yüzde 1 civarlarında gerçekleşen yıllık enflasyon yüzde 1.9 civarında gerçekleşince birden heyecanlandılar. Tam da bu dönemde gerçekleşen Bernanke başkanlığındaki FED ziyareti çok önem arzediyor. “Yuan’ı serbest bırak!” baskılarına Çin’in ne kadar dayanabileceği merak konusu. Yuanın değer kazanmasının bütün piyasaları oldukça rahatlatacağı konuşulurken Çin üzerine yapacağı etki konusunda ise bir konsensus yok. Neyse biz başladığımız yere, verilere geri dönelim.

Kasım ayında Amerikan ekonomisi 132000 yeni iş üretti. İşsizlik oranı ise geçen aya gore 0.1 puan kötüleşerek yüzde 4.5 oldu. Üretimde çalışanların sayısında Ekim’deki 44000 azalmadan sonra kasımda da 15000 azalma görüldü. Kısaca üretimden kaçış var. Ancak şunu da unutmamak gerekir ki işsizlik genelde ekonomik (ekonomi nedir?) etkiyi arkadan takip eder. Dolayısıyla bu önceki dönemlerdeki güçlü büyümenin devamı olarak görülebilir. Son olarak tüketici kredilerinden bahsedelim. Ekim ayında tüketici kredilerinde 1.2 milyar dolarlık bir azalma gerçekleşti. Bu son 14 yılda gerçekleşen en büyük aylık daralma. Artık nasıl değerlendirirseniz.

Selcuk Hakan (selcukh61.blogcu.com)