Tarafsızlık nedir? Bias nedir?

Bir haftadır Türkiye’nin en iyi ekonomi yazarları kimlerdir başlığını taşıyan bir anket düzenledik. Bilimsel araştırmalarda ve anketlerde en önemli problem tarafsızlık problemidir. Bu konuya değinmeden önce bias nedir ve tarafsızlık nedir sorularına cevap vermemiz gerekiyor. Özellikle Türkiye’de tarafsız seçim anketi yapılmadığını, bazı bilimsel araştırmalarda dahi tarafsızlık probleminin göz ardı edildiğini göz önüne alırsak ekonomi ve bilim ile ilgilenen herkesin bias, yani taraflılık konusunu kavraması gerekiyor.

Bias toplanan verilerin rastgele olmaması veya belli bir veriye hakettiğinden daha fazla yer verilmesi durumuna denir. Bu durumda ortaya çıkan sonuçların tarafsız olduğunu ve gerçeği yansıttığını söyleyemeyiz. Mesela bizim düzenlediğimiz ankette en çok oyu bu sitenin yazarı olan Inan Dogan aldı. Eee, bundan daha doğal ne olabilir ki? Burayı okuyan üç beş tane takıntılı sosyalist veya komünist düşünceye sahip arkadaş dışında hemen herkes bizim yazdığımız yazıları beğendiği için burada. Haliyle en iyi yazar oylamasında da en fazla bizim almamız doğal. Diğer bir “bias” durumu ise blog yazarları ile paralel düşünceye sahip medyadaki yazarların da bu blogun ziyaretçileri tarafından daha çok takip edilmesi ve beğenilmesi olasılığının yüksekliğidir. O yüzden Fatih Özatay, Deniz Gökçe gibi yazarlara çok oy gelmesinin bir nedeni de bu olabilir.

Ancak burada bu tür bir anket yapmanın bir avantajı ise bu blogu takip edenlerin büyük çoğunluğunun üniversite eğitimi almış, aklı başında, kafası çalışan, okuduğunu anlayan, sapla samanı ayırdedebilen, popülizm yapan köşe yazarlarını gözünden tanıyan bir kitle olduğu da bir gerçektir. Anketin konusunun “en popüler ekonomi yazarları” değil de “en iyi ekonomi yazarları” olduğunu da göz önüne alırsak bu anket için bundan daha doğru ve isabetli bir ortam olmayacağı da açıktır. İşte ekonomiden ve yazarın iyisinden anlayan insanların oylarının sonucu:

Ankette beni en çok şaşırtan sonuçlardan bir kaçı Mahfi Eğilmez’in 31 oy alarak 3. seçilmesi oldu. Burada Mahfi Eğilmez’in yaptığı temel yanlışları (bkz. nominal nedir) içeren bir sürü yazı yayınlamamıza rağmen Mahfi Eğilmez’in albenisi okurlarımızın bir kısmını hala cezbetmeye devam ediyor anlaşılan. Bana sorarsanız Deniz Gökçe, Uğur Gürses, Orhan Karaca, Ercan Kumcu, hatta ve hatta Güven Sak bile Mahfi Eğilmez’den daha iyi yazarlardır ama daha az oy almışlar. Öte taraftan sol görüşlü yazarlardan Korkut Boratav’ın 20 ve Erinç Yeldan’ın ise 16 oy alması blogumuzu takip eden okuyucular arasında sol görüşe abone olmuş büyük bir kesimin varlığını işaret ediyor. Bu kesimden Mustafa Sönmez’e 7 oy gitmesi içlerinde bazılarının ekonomiden hiç anlamadığını işaret ediyor. Mustafa Sönmez hakkında Ekonomide Hurafeler ve Gerçekler kitabında bir kısım olduğunu, ilgilenenlere şimdiden duyurayım.

Öte taraftan Jale Özgentürk ve Meliha Okur’a da 10 ve 8 oy gitmesi ilginç olmuş. Bu iki yazarın ekonomik sezilerinin ne durumda olduğunu bir dizi yazıda 2 ay önce gözler önüne sermiştik. Türkiye’nin en saf bu iki yazarının listede yer bulabilmesi onlardan daha saf okuyucular olduğunu gösteriyor. Benim yorumlarım bu kadar. Biased (taraflı) bir anket yapsak da bence genel sonuçlar itibariyle Türkiye’nin en kaliteli yazarlarını gözler önüne seriyor.

Böylece tarafsızlık nedir ve bias nedir sorularına güzel bir örnekle cevap vermiş olduk. Bundan sonra Hürriyet’in ya da Zaman gazetesinin websitesinde gördüğünüz anket sonuçlarını daha iyi yorumlayabilirsiniz ve eksikliklerini anlayabilirsiniz sanırım.

Eski Yazilar:
2006 Ocak
2006 Subat
2006 Mart
2006 Nisan
2006 Mayis