Böbrek Nakli ve Organ Satışı

Organ bağışı yapmak iyi hoş bir olay da insanımız için hiç de cazip olmayan bir hadisedir. Böbrek nakli konusunda yazdığım yazıdan sonra bu konuda biraz daha araştırma yaptım. Geçenlerde de çok büyük miktarda borcu olan birisi internetten bizim organ bağışı konusunda yazdığımız yazıları görmüş olacak ki böbrek nakli ve satışı işinde kendisine aracı olabileceğimizi düşünerek bir dizi mesaj atmıştı. Organ satışı yasadışıdır, açıkca söyleyelim, biz bu işlerin ticaretini yapmıyoruz, teşvik de etmiyoruz. Tam olarak ne söylediğimizi öğrenmek için Ekonomide Hurafeler ve Gerçekler kitabımızı okumanız gerekiyor. Bu yazıda Türkiye ile ilgili bir kaç istatistik vereceğim.

Ihlas haber’in bu konuda bir kaç tane haberini kaynak göstereceğim. Birincisi Türkiye’de organ ve doku bağışı yapanların %80’inin aile fertleri olduğunu, bir kişiden 12-13 farklı hastaya yetecek kadar organ bağışı yapılabileceğini anlatıyor.  Ikinci haber organ mafyası tarafından kaçırılan çocuklardan bahsediyor. Yani organ bağışı konusunda bir düzenleme yapılmaması organ hastalarının yanında organları için kaçırılıp öldürülen masumların da zarar görmesine neden oluyor. Vebali hükümetin boynuna.  Üçüncü haber 10 aylık beyin ölümü gerçekleşmiş bir bebeğin 5 yaşındaki karaciğer hastası olan çocuğa hayat verdiğinden bashediyor.

Dördüncü haber organ mafyası olarak adlandırılan ama aslında organ arabulucusu olan bir çetenin çökertildiğini söylüyor. Bu çete organlarını satmak isteyen kişilere 20 ile 80 bin lira arasında ödeme yapıp, organları 200 bin liraya satıyormuş. Aradaki farkı da cebe atıyorlarmış. Devlet bu işe çözüm bulmadığı takdirde bu kişiler de bu işi Türkiye’de olmazsa Asya’da, Asya olmazsa Afrika’da yapmaya devam edeceklerdir. Sistemi devlet kursun, aradaki fark organ çetesine değil devletin sağlık sistemine ve organ bağışlayanlara gitsin.  Çeteyi çökerterek böbrek nakli yapılmasına engel olunan çocuk öldüğü zaman vebali kimin boynuna olacak siz söyleyin?

Beşinci haber sadece böbrek ticaretine aracı olanların değil, böbrek alan ve satanların da suç işlediğini belirtiyor. Çete lideri için 651 yıl hapis cezası istenmiş. Organ alan ve satanlar hakkında ise 8 ile 15 yıl arasında hapis cezası işlenmiş. Trafikte 200 km hız yapıp başkalarını resmen öldürenler, maçlardan ve düğünlerden sonra tabancasına sarılıp havaya ateş ediyorum diyerek yüzlerce kişileri öldüren magandalara bu kadar ceza verilmiyor. Organ satın alıp kendilerinin ve çocuklarının hayatını kurtarmaya çalışanların maruz kaldığı muameleye bir bakın.

En güzel haberi en sona sakladım. Türkiye’de 50 bin kişi dializ makinesine giriyormuş. Bu sabah yazdığım Böbrek hastaliklari ve nakli başlıklı yazıda benim yaklaşık olarak hesapladığım rakam kaçtı bir bakar mısınız? Türkiye’de her yıl sadece 800 tane böbrek nakli yapılıyormuş. Arada sırada bazı bilgisiz vatandaşlar hastaneye gelerek “böbreğimi satmak istiyorum, alır mısınız” diye soruyormuş. Muhtemelen sonra bu kişiler organ ticareti işiyle ilgilenenlere bir şekilde ulaşıyorlardır. Hatta aslını sorarsanız senede yapılan 800 böbrek naklinin %80’i aile fertleri tarafından bağışlandığına göre demek ki organ ticaretinin boyutu en fazla senede 160 tane böbrektir. Tanesi 200 bin liradan 30 milyon lira yapar. 50000 dializ hastasının senelik devlete maliyeti ne imiş peki? 1 milyar dolarmış. Yani bizlerden toplanan vergilerin 1 milyar doları dializ makinesi ve ilaçları satan Amerikalı ve Avrupalı şirketlere gidiyor demektir. Böbrek işini biz yapalım, onların parası bize aksın. Hastalarımız da acı çekmekten kurtulsun, çocuklar babasız, anneler çocuksuz kalmasın. Vebali kanunları düzenleyebilecek gücü olup da düzenlemeyenlerin boynuna.

7 Yorum Var.:

Acttt dedi ki...

hımmm:D

Unknown dedi ki...

Hocam merhabalar, saglıklı insanların bir böbreğini satması yasal ve etik olarak uygun olmadığı gibi ölen kişilerin organlarının bir bedel karşılığı verilmesi dinen yasaklanmıştır. %99.9 müslüman bir ülkede bahsettiğiniz sistemin kurulması yada sürdürülmesi bu açıdan da kolay gözükmemekte.
Saygılar.

Unknown dedi ki...

Yazınızı okuyunca bundan yıllar (sovyetler birliğinin dağıldığı yıllar) önce Son derece mantıksal düşünen bir elektronik mühendisi abimin bir sözü geldi aklıma
Demiştiki;
-"Devlet hayat kadını olarak çalışan tüm rusları ülke dışına çıkarmalı doğu bloku ülkelerinden gelen kadınların girişlerine izin vermemeli, çünkü türk hayat kadınlarının işlerini engelliyorlar ve milyarlarca dolar paranın ülkeden çıkmasına sebep oluyorlar. Türk hayat kadınlarının haksız rekabete karşı korunması ekonomik bir zorunluluktur."

Ekonomik olarak %100 doğru olan bu gerçeğin halka yukarıdaki mantıkla açıklanması pek doğru olmazdı sanırım.

Sizin böbrek yada organ ticareti ile ilgili yaklaşımınız ekonomik açıdan %100 doğru olmakla birlikte hiç bir dünya ülkesinde bu vakte kadar uygulanmamış olmasının altında yatan sosyolojik insani ve duygusal nedenleri irdelemek lazım.
Hesap kitap doğru, uygulamaya nasıl konacak? Yasallaşabilirmi? Yasa çıkarmayla bitermi bu iş?

Editor dedi ki...

Insanlarin bobreklerini satmasi etik olarak neden uygun degil anlamis degilim. Insanlarin isgucunu satmasi dogru, kanini veya spermlerini satmasi dogru, saclarini peruk yapilmak uzere satmasi dogru ama baska bir insanin yillarca suren bir iskenceden ve bu iskencenin sonunda karsilasacagi olumden
kurtaran organ satisi etik degil?

Musluman demisken organ satisi konusunda bir numarali ulkenin Iran oldugunu bilmiyorsunuz galiba. Sadece kendi aralarinda ve gizli bir sekilde yapiyorlar, bobrek basina da yanlis hatirlamiyorsam $2000 gibi ufak bir rakam belirlemisler. $2000'a da satsaniz, $200000'a da bence bir farki yok.

Size yuklendigimi dusunmeyin. Organ konusundaki argumanlari tam olarak anlamaya calisiyorum. Karsilastigim diger bir arguman ise "organ bagislarsak olmemek uzere olsak dahi doktorlar organ nakli yapmka icin organlarimizi alip bizi oldurebilirler" seklindeki paranoyak bir arguman.

Neyse benim en cok merak ettigim konu organ ticaretinin neden "etik" olmadigi. Bana sanki organ ticaretini engellemek etik degilmis gibi geliyor ama tartisalim ve dogru yolu bulalim.

Unknown dedi ki...

zaten organ etik kurulu diye bir sey var,akrabalik disindakiler icin bu kurulun onayi gerekiyor.
neden etik mi degilmi?daha once garibanlikdan perisanlikdan organini satan koylulerin durumu bazilari icin bunu aciklar.neden amerikada bobrek satisi illegal??,ekonomix bizlere bunu ilk agizdan aciklayabilir.slumdog millionaire de hindistanda durumun nasil suistimal edildigi gozler onundeydi,gerci o filmi referans gostermeye bile gerek yok/bizde su an etik kurullar olusturuldu,nasil calisacak,isleyecek bilemiyoruz,belki iyi isler.iran i referans vermemeliyiz,olay sadece muslumanlik degilki?muslumanlik olsa bizde iranlilar gibi fuhus icin 1 saatlik muta-hulle nikahi yapardik.fahiselerle yatmayi dinimize uygun hale getirirdik.
organ satisinin pazarinin olmamasinin en buyuk sebebi suistimal,insanlarin durumlarinin kotuye kullanilmasidir.
sanirim ispanyada olen her kisinin organlari kanunen nakil yaptirilabilir,bir tur devletin oluyor,yani olen insanlar zorunlu olarak organ transferini kabul etmis oluyor,ve epeyde basarili oluyor.organ transferinde sadece zenginler degil,herkes yararlanabiliyor.

pelin s. dedi ki...

Çok güzel bir fikir ama yukarıda mümin bir vatandaşımızın da dediği gibi suistimale açık olduğundan böyle bir şeye kalkışmak tabi ki zor ama imkansız ve mantıksız değil. Hem ekonomik yönden hem de sağlık yönünden toplum refahını önemli ölçüde artırır.

İkincisi, bu iş Dünya'da ilk olacağından diğer Dünya vatandaşlarının gözünde değerimiz düşebilir. Çünkü tüm Dünya'da böyle bir işe sağlıklı ve zengin insanların neredeyse tamamı karşı çıkacak, ahlak dersi vermeye kalkacak, bizi küçümseyecektir. Ancak "birinci gün şerefsiz derler, ikinci gün şerefsiz derler, üçüncü gün beyefendi derler". Para konuşur.

--------------------------

Son olarak size "uyuşturucunun serbest bırakılması" hakkında bir yazı yazmanızı öneriyorum.

Televizyonlarda uyuşturucu yüzünden kötü yola düşen, öldürülen çocuklar görüyoruz ama bir düşünün onlar uyuşturucu yüzünden mi yoksa uyuşturucu yasağı yüzünden mi bu haldeler? Serbest olsa hem ucuz olacak hem devlet kontrolünde olacak kimse ölmeyecek. Ölmek isteyen tabi ki ölmeyi başarır. 10 paket sigarayı arka arkaya içen ya da 3 tane 70'lik rakı içen biri da çok Cennet kayığına biletini kolaylıkla alabilir. Ve (cümle başında ve kullandım yanlış oldu) en önemlisi mafyaların en önemli gelir kaynaklarından biri kesilmiş olur. (Ek olarak; mafyaların küçülmesi ülke yönetimini de iyileştirebilir, milletvekillerinin çoğunun, ihalelerin, imarların, belediyelerin mafya bağlantısını düşünürsek).

Neyse bu konuda yazmanızı öneriyorum. Tabi ister yazın ister yazmayın, 6 ayda $39 dolar verip soru soracak yazı isteyecek durumum gerçekten yok, öğrenciyim otobüse verdiğim 1,1 liranın hesabını yapıyorum. Ama bu fikri insanların duymasını isterim.

pelin s. dedi ki...

Bir de $2K dolar $200K dolar hesabını görünce aklıma şu geldi;

İngiltere'de bir kadının 12 yaşındaki kızının bekaretini satacağı ihbarını alan polis, Arap Şeyhi kılığında kadınla konuşmuş ve $150K dolara kızı satın almış böyle olunca da kadını tutuklamış dava açmışlar.

2-3 ay önce gördüm bu haberi ama hala aklım almıyor. Polis vatandaşı tuzağa düşürüp tutuklayacak. Belki 10 milyon dolar teklif etseler İngiliz kadınların %5'i kızını böyle satacak. Bu kadının tek suçu kızının fiyatını düşük tutmak galiba. Haksız rekabetten mi suçladılar yoksa?