Spekülasyon Nedir: Yenzedeler

Spekülasyon nedir diye merak edenler icin guzel bir ornek olacak bu yazi. Hic gulecegim yoktu, simdi de "yenzede" diye bir kavram ortaya atmislar. Ben size buradan pesinen soyleyeyim, ben kul yutmam. Yenzede diye bir kavram yoktur, buna biz ya "doviz spekulatoru" ya da "spekülatif gerizekali" deriz. Bazi kisiler bunlara "uyanik" da derler, kayiplarini devlete odetmeye calistiklari icin ama o kadar uyanik olsalardi parayi kaybetmezlerdi degil mi?

Deniz Gokce kendisine su mesaji atan yenzedeyi (döviz spekülatörünü veya gerizekaliyi) kosesine tasimis:

'Deniz Bey, size danışmak istediğim önemli bir sorunum var; biliyorum ki benim gibi aynı konuda mağdur birçok kişi var. Ben bankaların peynir ekmek gibi Japon Yeni kredisi dağıtmaya başladığı dönemde; kendi çapımda araştırarak ve Japon Yeni'nin, İsviçre Frangı'ndan sonra en güvenilir istikrara sahip bir para birimi olduğu gibi bilgileri edinerek (?), ne yazık ki Japon Yeni üzerinden 8 yıllık konut kredisi aldım. Krediyi aldıktan 2 hafta sonra, dünyada ekonomik kriz çıktı ve ben de ilk kredi taksitimi % 75 gibi bir artışla ödeme durumunda kaldım. Bankalar bu ciddi kur farkı konusunda kredi kullanmış mağdurlara hiçbir şekilde yardımcı olmadılar. Umudumuz bu konuda çıkabilecek bir yasadadır. Ancak, bugünkü şartlar altında yarınımızı görememekteyiz. Sizden ricam bir ekonomist olarak en azından yarına dair belirsizlikler içerisindeki zihnimizi aydınlatmanız.1. Sizce Japon Yeni'nin gelecek yıllarda TL'ye karşı hareket grafiği ne olacak? Önümüzdeki 7 yıl Yen'in daha da yükselme şansını ne ölçüde öngörüyorsunuz?2. Güç kaybeden dolara alternatif başka para birimlerinin rezerv olarak gündeme geldiği dünya piyasalarında durum ne olur? Bu gerçek olursa Japon Yeni'nin yükselmesi kaçınılmaz mıdır?3. Devletin bu tip olağanüstü kriz durumlarında oluşan kur hareketlerinden insanları korumak için bir yasal düzenleme yapmaya çalıştığını duydum. Bu doğru mu? Doğruysa ortada bir tarih var mı?

Kapitalizm Kapitalist nedir  Faşizm nedir?  Fraktal Nedir  Kırmızı Başlıklı Kızın Hikayesi  Çernobil Faciası

Birçok Yen mağdurunun facebook'ta açtığı 'Yenzedeler' gibi gruplarda, ne kadar büyük bir çoğunluğun bu şekilde mağdur olduğunu görebilirsiniz. Yaklaşık 280 bin yen mağduru var! Şimdiden ilginize çok teşekkür ediyorum.

Deniz Gokce de efendi adam, hic agzini bozmadan cevap vermis. Ben olsam su sekilde cevap verirdim:

1. Yarin yukselir, obur gun duser, sonraki gun yukselir, bir sonraki gun duser ve bu boyle sonsuza dek devam eder. Muneccim miyim ben evladim, nereden bileyim yen ne yapar? TL'ye karsi grafigi ne olurmusmus, tovbe tovbe.

2. Dolarin alternatifi yok, hic kusura bakmayin. Sanki Avrupalilarin ve Japonlarin durumu Amerika'dan cok daha iyi. Yok boyle bir sey, Amerikan dolarinin rezerv ozelligine hic bir sey olmaz, o ufak beynini boyle seylere hic yorma sen.

3. Devletin boyle bir calismasi yok ama oy potansiyeli olarak 250,000 kisi (yenzede veya her neyse) toplayabilirsen Erdogan sizi de kurtarir. Bu konuda yol kapatip cengame cikaran findikcilardan cok sey ogrenebilirsiniz. Hatta ben de size bu konuda ucretli (TL cinsinde rica edecegim ucreti) danismanlik da yaparim. Turkiye'de bu isler boyle yurur, her gun eylem yapmaniz, ortaligi velveleye vermeniz gerekir.

Aslina bakarsaniz bugun dövizde spekülasyon yapmak istiyorsaniz yine belli bir ucret karsiliginda benim goruslerime basvurabilirsiniz. Bana parayi oderseniz size muhtemelen sunlari soylerim:

" Turk lirasinin onumuzdeki yillarda dolar, avro ve yen dahil olmak uzere gelismis ulke paralarina karsi deger kazanmasini bekliyorum. Yani icerisinde bulundugunuz durum gecici. Japonya'nin borcluluk orani GSYH'nin 2 katina ulasmis durumda, bu boyle gitmez. Ha ben iyice spekulasyon yapacagim diyorsaniz o zaman gideceginiz adres Hint ve Cin paralaridir. Bu ulkelerin paralari gelismis ulke paralarina karsi acaip deger kazanacaktir. Benim favorim uzun vadede Hind rupisi."

Ama tabii kimse bana bir odemede bulunmadigi icin boyle bir sey soyleyemiyorum.