Tüm dünyada böbrek nakli için bekleyen onbinlerce insan var. Maalesef bu talebi karşılayacak düzeyde organ bulunamadığından, birçok hasta sıra kendisine gelmeden ölüyor.
Bu durum bir iktisatçı bakış açısıyla değerlendirildiğinde basit bir talep fazlası sorunu. Çözümü de basit: fiyatların yükselmesi. Ancak mevcut sistemde bu mümkün değil. Çünkü dünyanın hemen her yerinde organ ticareti yasak. Organ arzı sadece bağışlara dayanıyor. Yani organı veren karşılığında sadece bir başkasına yardım etmenin manevi hazzını elde ediyor. Tabii bu durumda organ arzını talebi karşılayacak kadar arttırmak mümkün olmuyor. Halbuki bir de organlarını bir bedel karşılığında başkalarına vermeye razı olanlar var. Organ ticareti yasal olmadığı için bundan yararlanamıyoruz. Organ ticareti yasal hale getirilse, bedelini ödeyen herkesin ihtiyacını karşılayacak kadar organ bulmak mümkün olabilir.
Bu önerinin kulağa hoş gelmediğini biliyorum ama bu yöntemin birçok avantajı var. Tabii ki en büyük avantajı birçok insanın hayatının kurtulması. Bunun yanında sigorta şirketlerini diyaliz gibi uzun süreli ve yüksek maliyetli tedavilerden de kurtarıyor. Bu nedenle sigorta şirketleri bu nakillerin bedelini memnuniyetle karşılayacaktır.
Kapitalizm Kapitalist nedir Faşizm nedir? Fraktal Nedir Kırmızı Başlıklı Kızın Hikayesi Çernobil Faciası
Günümüzde birçok hasta, yasadışı olmasına rağmen, denetimlerin zayıf olduğu ülkelerde, sağlıklı olmayan koşullarda organ nakli yaptırmaktalar. Organ satışının yasallaşması halinde hem nakiller daha sağlıklı koşullarda gerçekleştirilecek hem de organını satanların eline organ simsarlarından daha fazla para geçecektir.
Organ satışına karşı yapılan en önemli eleştiri bu işin satan tarafında sadece fakirlerin olacağıdır. Doğrudur. Organ pazarı birçok tek böbrekli ama cebinde yaklaşık 15-20 bin dolar para olan fakirler yaratacaktır. Bu durum çift böbrekle ama cebinde beş para olmadan dolaşmaktan daha mı kötüdür?
Bana kalırsa organ nakli hemen yasallaştırılmalıdır. Hatta bu işi ilk yapan ülke olmak Türkiye’ye diğer ülkeler karşısında ciddi bir avantaj sağlayacak, ilk olmanın bütün meyvelerini toplayacaktır. İstanbul Menkul Kıymetler Borsası var. Neden bir İstanbul Böbrek Borsası da olmasın?
7 Yorum Var.:
Oncelikle heryeri saglam olan kisiler bu basligi yuha liyacaktir , yada bir yakini sevdigi veya kendisi organ bekleyen kisiler alkislayacaktir .Boyle bir ticaretin serbest birakilmasi insanlari kaosa surukler hic tahmin edilecemiyecek seyler dogurur. Bu isin ticareti yerine bir kanunla Kaza ile olen kisilerin tum organlari devlet tarafindan ihtiyac sahiplerine dagitilacaktir diye resmilestirilebilir . Organ nakli tek elden devlet tarafindan adil bir sekilde UCRETSIZ olarak yapilmasi gerekli , aksi taktirde parasi olan yasayacak olmayan 2 kez olecektir , sigorta sirketleri belli masraflari karsilasada , dunyada kac kisinin saglik sigortasi var ?
insan satisi da serbest olsun o zaman!?
satilan insan maddi imkan(sizlik)lar sebebiyle bu duruma razi olduktan sonra ha parca parca satmissin, ha komple..
http://ekonomiturk.blogspot.com/2008/09/4-organ-borsas-fikri.html
daha evvel ben de bu konuya yukarıdaki linkte değinmiştim. destekliyorum.
Konuyu sadece yaşayan insanların sağlam böbreklerini vermesi şeklinde almamak lazım.Bu durumdakiler için devlet denetimi şart.Ancak öldükten sonra organlarını ailesine bırakabilmek geride kalanlar için bir nevi hayat sigortası olur.
Organ mafyasının ne yapacağı konusunda kafam biraz karışık.Arz artacağı için işleri bozulur gibime geliyor.
böbrek borsası fikrine oha. diyorum. Kusura bakma en nazik bu kelimeyi buldum.Konuya gelince oldukça önemli. İran modeli en akla yakın yöntem gibi geliyor kanımca. Şöyleki bu sistemde alan vereni tanımıyor. İsteyen böbreğini devlete bağışlıyor. Devlet karşılığında bir maddi karşılık veriyor. Böbreğide öyle parayı bastırana değil ihtiyaç sırasına göre dağıtır. Not: İranda böbrek bekleyen hasta yok diye duydum.
http://ekonomiturk.blogspot.com/2006/11/bobrek-piyasasi.html
2006 DA exonomix yazmişti ilk.
İlk yorumumuda bu konuda yapmiştim. Öğrenciydim o zamanlar :)
Havzalinin dedigi gibi komsumuz Iran'da bobrek satip kar etmek belli duzenlemeler dahilinde serbest. Iran'da bobrek nakli sirasi bulunmuyor. Bu nedenler Iran modeli cesitli ulkelerde sIk sIk islenen bir konu.
Bir de insanlar organ satisi yasak olunca fakir ve caresiz insanlar organlarini satamiyor saniyor. Oysa gunumuzdeki yasak yuzunden sadece cok caresiz insanlar zengin insanlara organ satiyor. Ustelik ameliyatlar arka sokaklarda oldukca kotu sartlarda oluyor.
Yorum Gönder