Merkez bankasının kriz suresinceki politikasını, gerek sogukkanlı tutumu, gerek faiz oranlarındaki zamanlaması, piyasaları iyi okuması ve aldığı tedbirler gerekse de kamuoyunu bilgilendirmesi acısından oldukca iyi buldugumu daha once de belirtmiştim. Aslında Mehmet Şimseğin maliye bakanı olması sonrası belki maliyenin de kamuoyuyla daha fazla bilgi paylaşıcı bir konuma gecebilecegini dusunuyorum. gerci mehmet şimsek finans formasyonlu biri bildiğim kadarıyla bu acıdan maliye bakanlıgı nasıl olur pek bilemiyrm ama Babacanın ekonomi bakanlığına geri gelmesini sevdim. Herneyse Durmus Yılmaz'ın bogazici universitesinde yaptıgı sunumdan dikkatimi ceken iki hususu sizlerle paylaşmak istiyorum.
Dalgalı Kur: ben bu dalgalı kuru oldum olası sevdim, birkere serbest piyasanın mantıgına uygun degeri piyasa belirliyor, ayrıca gecmiste 1 gundeki kur zıplamaları, kuru tutamayısımız, bircok seyi sabit kurlu bu sacma programlara feda etmemiz de asabiyetimi bozmus sanırım(gerci o zamanlar daha okul kantinindeydik ya neyse). bakalım Merkez ne demis bu konuda: Sabit veya yönetilen kur rejimi uygulayan ülkelerde hem iktisadi faaliyette hem de enflasyon hızında dalgalı kur rejimi uygulayan ülkelere göre daha sert bir yavaslama yasanmaktadır. Bu farklılıgın nedeni sabit veya yönetilen kur rejimi uygulayan ülkelerin merkez bankalarının, sermaye çıkısı karsısında kurun seviyesini korumak için döviz satarak karsılıgında yerli parayı piyasadan çekmesi, bunun sonucunda piyasa faizlerinin yükselmesi ve likidite kosullarının öngörülenin de ötesinde sıkılasmasıdır. Dalgalı kur rejimi uygulanan ülkelerde ise para birimlerinin deger kaybetmesi ve para otoritelerinin faiz oranlarını kontrollü olarak gevsetmeleri iktisadi faaliyetteki daralmanın boyutunu sınırlamaktadır. Diger bir deyisle dalgalı kur rejimi, sermaye akısının serbest oldugu bir ülkede, hızla kötülesen uluslararası likidite kosulları altında ekonominin asırı düzeyde daralmasını önleyen bir emniyet subabı görevi görmektedir.
Kapitalizm Kapitalist nedir Faşizm nedir? Fraktal Nedir Kırmızı Başlıklı Kızın Hikayesi Çernobil Faciası
Kapitalizm Kapitalist nedir Faşizm nedir? Fraktal Nedir Kırmızı Başlıklı Kızın Hikayesi Çernobil Faciası
Yuksek Faiz Dusuk Kur: bu konuda cok sey yazdık ama Merkez guzel bir ornek sunmuş: ...döviz kurlarında hem 2006 Mayıs çalkantısında, hem de son dönemde sert yükselisler yasanmasına ragmen, Merkez Bankasının bu iki dönemde neden farklı para politikaları tepkisi verdigi daha kolay anlasılabilecektir. 2006 yılında güçlü iç ve dıs talep kosulları altında döviz kurlarındaki yükselis, enflasyon bekleyislerini ve enflasyonun orta vadede görünümünü olumsuz yönde etkileme potansiyeli tasıdıgı için Merkez Bankası kuvvetli bir parasal sıkılastırmayı gerekli görmüstür. Mevcut ortamda ise zayıf iç ve dıs talep kosulları altında döviz kuru geçiskenliginin düsük seviyede seyretmesi, reel kesim için finansman kosullarının sıkılasması, ithalat fiyatlarının düsüs egilimi göstermesi ve enflasyon bekleyislerinin iyilesmesi kontrollü ancak oldukça hızlı bir faiz indirim sürecini mümkün ve gerekli kılmıstır. 
Politika tepkilerindeki bu farklılık enflasyon hedeflemesi rejiminin dogal bir sonucudur. Bu durum “yüksek faiz, düsük kur“ olarak özetlenen, döviz kurunu düsürmek için faiz oranlarının yüksek tutulması gibi bir uygulama olmadıgını açık bir sekilde göstermektedir.
Politika tepkilerindeki bu farklılık enflasyon hedeflemesi rejiminin dogal bir sonucudur. Bu durum “yüksek faiz, düsük kur“ olarak özetlenen, döviz kurunu düsürmek için faiz oranlarının yüksek tutulması gibi bir uygulama olmadıgını açık bir sekilde göstermektedir.
8 Yorum Var.:
Aydınlatıcı ve güzel bir yazı.
Benim gibi 'serbest kur'un faziletlerine inanan ikinci bir kişinin çıkması süpriz oldu.
Ayrıca sabit veya kontrollü kur sistemlerinden günlük faizdeki dalgalanmaların merkez bankasının döviz alım/satış işleminin doğal bir sonucu olduğunu vurgulanman da iyi olmuş. Ülkemizdeki pek çok 'derin ikstisatçının' konudan haberi yok. Bilmedikleri için yaptıkları yorumlar saçmalık düzeyini aşamıyor.
Bana kalırsa mevcut uyguladığımız sistemde Günlük Faizi dövizi kontrol etmek amacıyla kullanmak kadar ahmakça bir yöntem olamaz. Seninde gösterdiğin gibi, bu iki değişken arasında böyle bir ilişkinin olduğuna dair hiç bir kanıt yok.
faizleri reel olarak analize katmış olsanız daha sağlıklı olurdu.2006 da talep kuvvetliydi ve dolayısıyla enflasyon baskındı.bu durumda merkez faizi artırdı ki reel kaybı önlemek için.ee şimdi kriz döneminde ise talep zayıftı ve yine dolayısıyla enflasyon baskın değildi.merkez de ne yapsın(?) hemen faizleri düşürüverdi (eleştirenlere bakın biz nasıl faiz düşürüyoruz diye rol keserek).çünkü reel faiz artıcaktı ve ne gereği vardı ki, böle iyiydi..velhasıl arkadaşlar merkezin bu politikası yüksek faiz düşük kur ile ilgili bize hiçbir şey açıklamaz.
tesekkurler Ahmet,
gerci ben bisey yapmadım sadece dikkatimi ceken iki noktayı paylaştım. acıkcası bence kur kontrol edilmesi en zor degisken, hedeflenmesi de sacmalık, sana ne adamın parasının senin ulkendeki degerinden.
marjinaliktisat, reel fazle ilgili grafik aynı sunumda var oradan bakabilirsin. ama ondan sonraki yazdıklarından pek bisey anlayamadım kusura bakma.
açıklaması şu arkadaşım:
reel faizin değiştiğini pek sanmıyorum..önemli olan reel faizin büyüklüğü.reel faizi de türkiyede yüksek tutuyorlar..onun haricinde merkezin faizi bir aşağı bir yukarı çekmesine ve kurda ters yönde hareket olmamasına istinaden "bakın kurla arasında bağ yokmuş demek ki!" demek abesle iştigal olur.
bugünkü kriz ortamında tabiki de merkez faiz düşürür..şartlar buna izin veriyo..durum böle diye ve faiz indirirken kur artmıyo diye heyecanlı yorumlara giriyosunuz ona takıldım..
anlamadıgınız nokta farklı bir ekonomik temele sahip farklı bir para politikası uyguladıgımız buna Enflasyon Hedeflemesi deniyor. şimdi siz bu stratejide enflasyonu hedeflersiniz kuru degil, gecmis kur kafalarınız sizi bugune getiremiyor ne yazıkki.şimdi burada kısa vadeli faizleri enflasyonu kontrol altına almak icin kullanırsınız. merkez faizleri hızla asagı indirdi, enflasyona paralel hareket etti ve eger grafige bakarsan reel faizlerinde dustugunu gorursun, BU DA TR ICIN BIR ILK, krizde reel faizlerimizin dusmesi...burda kurun zıplaması ve bu hareketin enflasyona olumsuz etkisi bir tehditti ama gorunen bunun beklentilerden cok daha az oldugu para politikası icin iyi bir hareket alanı yarattı bu durum da adamlarda ust uste indirdiler faizleri.
sağol arkadaşım enflasyon hedeflemesinin ne olduğunu ve nasıl işlediğini bilmiyodum..sayende öğrenmiş oldum bu iktisada giriş kısa dersinle..enflasyon hedeflemesi filan hikaye merkez bankası için..onun stratejisi değişmez.o da kuru istikrarlı şekilde kontrol altında tutmak.sahiden para politikasını sadece enflasyon için mi o kadar zaman sıkı tuttuğunu düşünüyodun yani..peki söle bakalım o kadar zaman p.p.nı sıkı tuttu da nasıl büyüdük o kadar biz.merkezin tek amacı faiz ve bunun için enflasyona gözü gibi bakmak zorunda.ve çok iyi biliyo ki kur enflasyonun en önemli belirleyicilerinden ülkemizde..2006 da kurun zıplamasına hemen faizleri artırarak verdiler çünkü enflasyon artacaktı..ama asıl korkulan reel faizin düşmesi.yoksa nasıl para girer ülkeye dışardan..
gelelim günümüze kriz ortamına..yani tüm dünya nerdeyse krizden inim inim inlerken,talep durmuşken,sermaye akışı tamamen kendi iç dinamikleri nedeni ile bitmişken nasıl da bu dönemi genel normal süreçmiş gibi izleyerek merkezin faiz düşürmesini ve çok şaşırıyosun ya reel faizin düşmesini diğer normal zaman sonuçlarıyla karşılaştırarak analize tabi tutarsın..bu dönem çok ekstra bi dönem..ve diğer sağlıklı aldığın verilerle karşılaştırılamaz..çünkü karşılaştırılırsa senin ki gibi heyecanlı yorumcular çıkar ve "bakın merkez nasıl da faizleri düşürdü,hani yüksek faiz düşük kur politikası uyguluyolardı!"der..biz en iyisi şu kriz geçtikten,herşey normale döndükten sonra konuşalım bu konuyu ve görelim merkez nasıl politika izliyomuş..
e be kardeşim senin mantıkla acıkla o zaman reel faiz 2001 krizi sonrası nasıl dustu bugunkü seviyelerine devamlı yuksek faiz veriyorsak. bir ikinciside nasıl oluyorda 1994, 2001 krizlerini normal goruyorsun anlamadım gercekten!
Birincisi kriz dönemlerini her zaman analiz dışı bırakmışımdır.Ayrıca da şu an yaşanan kriz bizim dışımızdaki bir kriz,dış talep bitmiş düzeyde..senin de bileceğin gibi bunlar hiç de aynı şeyler değil..İkincisi de 2001 krizi sonrası verdiğimiz yüksek faiz az para çekmedi ülkemize..bu sayede de az büyümedik..kur ne kadar zaman çok düşük seviyelerde kaldı.enflasyonun hiç olmadığı kadar düşük seviyelere gelmesinde en önemli etmen bu..reel faiz düşmesinde ne yapsın..yani sorun beni öle bi kanıtlıyo ki..
Yorum Gönder