2008 Degerlendirmesi ve 2009 Tahminleri

2008'in basinda karamsardik, sene ortasinda yaptigimiz tahminlerde karamsarligin dozunu iyice kacirdik. Hala karamsariz. 2009'dan bahsetmeden once 2008'in basinda ve ortasinda yaptigimiz tahminler nasil cikmis bir bakalim:

Buyume

2008'in basinda Merkez Bankasinin hukumete destek cikarak ekonomiyi atesleyecegini ve ekonominin %5 buyuyecegini tahmin etmisiz. Sene ortasinda ise buyumenin %4'un altinda gerceklesecegini soylemisim. O zamanlar sadece ilk ceyrek buyume rakamlari aciklanmisti ve buyume orani %6.6 idi. Ayrica Deniz Gokce de %4.5'lik bir tahmin yapmisti. Biz Deniz Gokce'nin tahminin iyimser kaldigini belirtmisiz. Neticede buyume rakamlari bekledigimin de altinda gerceklesecek. O yuzden karamsar olan ben aslinda bayagi iyimsermisim!!

Faiz

Bu konuda hem sene basinda hem de sene ortasinda yaptigimiz tahminlerle turnayi gozunden vurmusuz. Sene ortasinda soylediklerime bir bakin: "Merkez Bankasinin kisa vadeli faizleri %15'e indirecegini ama orta vadeli faizlerin %16'nin altina dusmeyecegini hatta %20'leri gorebilecegini soylemisiz. Gercekten de faizler bekledigimiz gibi yukselmeye basladi. Bugun %22.5 seviyesini gecti. enflasyona endeksli bonolarin faizi %11 civarinda seyrediyor, iki ay icerisinde enflasyon rakamimizin da %13'e dayanacagini tahmin ediyorum. Bu baglamda Eylul gibi faizler %24'e yukselirse sasirmayin derim"

Enflasyon

Enflasyon konusunda da turnayi gozunden vurdum. Sene ortasinda sunlari soylemisim: "Sene basinda enflasyon hedefi %4 iken biz en iyi ihtimalle %7 olur, %10'lari gormemiz surpriz olmaz demisiz. Dogru demisiz, simdiki %10.7'lik enflasyon benim icin hic surpriz olmadi. Merkez Bankasinin sene sonunda %9-10 civarinda bir enflasyon hedefledigini goz onune alirsak, sene sonunda enflasyonun %12-13 civarinda cikacagini soyleyebiliriz. (tahmin edebileceginiz gibi enflasyon konusunda Merkez Bankasi ne soylerse 3 fazlasini soyluyorum!!!)"

Petrol fiyatlari $140 iken ve Merkez Bankasi petrolle ilgili varsayimlarini $145 uzerine kurduktan sonra ben petrol fiyatlarinin %25 gerileyecegini bu yuzden de sene sonunda enflasyonun %10 civarinda olacagini tahmin etmistim. Dikkat ederseniz yaz ortasindan beri Merkez bankasini pek hirpalamiyorum.

Dolar

Sene basinda dolarin 1.5'i gorup seneyi 1.3'den kapatacagi tahmininde bulundum. Dolar uzun sure yukselmemek icin direndi. Ondan sonra ise 1.7'nin uzerine cikip seneyi 1.5'dan kapatti. Ben sene sonuna dogru $1=2 YTL gibi ucuk bir tahminde bulunmustum. Asagida bahsedecegim.

Kapanis degeri olarak tutturamamis olsam da yonunu ve hareket bicimini isabetli bir bicimde tahmin etmisim. Bu tahmini yaparken kriz sirasinda dolarin yukselecegini ama sonrasinda gerileyecegini dusunuyordum. Kriz tahminimden daha derin oldugu icin dolardaki yukselis de tahminimden daha fazla oldu.

Borsa
Sene basinda "Borsa icin tahmin araligim 45000-65000. Kisa vadeli dusunenlere bu sene borsayi tavsiye etmem, en azindan bu seviyelerden alim yapmam. Ben borsadaki agirligimi azalttim ve azaltmaya da devam ediyorum, %35'e kadar dusurmeyi hedefliyorum." demisim. Agustos ayinda borsa 43000 seviyesindeyken cok yuksek oldugunu belirtmistim. Ekim ayinda borsa 32000 iken 25000'e duser diye bir kez daha tahminlerimi guncellemistim. 2008'i cok az kayipla atlatmamin arkasinda borsa ile ilgili tahminlerin isabetli olmasi yatiyor.

Altin
Sene basinda "Altin almam. Sene sonunda $900'i gecmez diye tahmin ediyorum" demisim. Neticede $880 gibi bir rakamdan kapadi 2008'i. Bu tahminimiz de isabetli olmus.

Petrol
Sene basinda "Petrol de almam artik. Bence petrol fiyatlari $130 sinirini gecemez. Bu seviyeye ulasirsa alternatif enerji fiyatlari petrol fiyatlarinin altina dusmeye baslar cunku. Gunes enerjisinin donusumunu saglayan sirketler veya bu konuda teknoloji gelistiren sirketler prim yapar." demisim. Sene ortasina geldigimiz zaman bu gecen sene yaptigim en kotu tahminlerden biri gibi gorunuyordu. Sene sonunda petrol $40'dan kapatinca ne kadar isabetli bir tahmin oldugu ortaya cikmis oldu. Sene ortasinda 'Aslina bakarsaniz ortada Israil-Iran savasi tehlikesi olmasa bu aralar petrolu aciga satmayi bile dusunuyorum ama savas riski yuksek gorunuyor ve savas cikarsa birakin $150'i $250'i bile goruruz." demisim. Bu lafi soyledikten 2 hafta sonra ise petrol %25 duser tahminini yapmistim hatirlarsaniz.

Manipülasyon Nedir   Küresel ısınma Karikatürleri  Türk Bilim Adamı  Liderlik Nedir?    Türkiyede Ödenen Vergiler, Vergi Türleri  Enformasyon Nedir    Slogan Nedir    Enflasyon Nedir    Nükleer Santraller  Devlet Nedir

Petrol konusunda da gec de olsa turnayi gozunden vurduk.

Gayrimenkul
Sene basinda "Gayrimenkul fiyatlari da cok oynamaz 2008'de. Hatta krizle birlikte fiyatlar bir miktar dusebilir bile." Gayrimenkul fiyatlari dusmek bir tarafa, adeta cakildi.

Genel olarak 2008 tahminleri ortalamanin cok uzerinde dogru cikmis gorunuyor. 2009 yili icin dogru tahmin yapmak kolay olmayacak ama yine de bir deneyelim.

Buyume
2009 2008'e kiyasla cok daha zor gececek diye dusunuyorum. O yuzden senenin tamami icin buyume tahminim %-2. Senenin sonuna dogru toparlariz biraz dye dusunuyorum. 2008'in son ceyreginde ve 2009'un ilk ceyreginde %4 kuculuruz diye bekliyorum.

Faiz
Kisa vadeli faiz oranlari %10'lara gerileyebilir ama bu krizin ne zaman cikacagina bagli. Evet finansal krizin en azindan bir ayagi daha olacak diye bekliyorum. Bugun %15-16'ya dusmus orta vadeli faiz oranlari da %20'e yukselecektir bu esnada.

Enflasyon
Enflasyon konusunda bu sene cok umitliyim. Sene sonunda %7 olur diye bekliyorum.

Dolar
Dolar konusunda sene icerisinde 2 YTL'ye yaklasabilecegimizi dusunuyorum, uzun vadede ise dolari sevmiyorum. Kimseye de spekulasyon yapmayi tavsiye etmem.

Borsa
Borsa'nin 20000'e dusmesini bekliyorum. Sene sonunda ne olur simdiden kestirmek guc ama 20000'e dusmeden ben alim yapmam, o kadarini soyleyeyim. Amerika'da da S&P'nin 750'ye gerilemesini bekliyorum, orada da o seviyelere gelmeden alim yapmayi planlamiyorum.

Altin
Altin konusunda bu sene biraz daha iyimserim, uzun vadede dolarin deger kaybindan oturu altin da deger kazanacaktir. Yine de her zaman soyledigim gibi altindan cok daha iyi alternatifler var.

Petrol
Petrol fiyatlari kisa vadede $30'in altina bile dusebilir ama uzun vadede ben $100'in uzerine cikmasini bekliyorum. Bundan 1 ay kadar once petrol almayi planladigimi belirtmistim, hala giris icin uygun bir firsat kolluyorum.

Gayrimenkul
Borsada islem goren GYO'larin fiyatlarinin cok dustugunu dusunuyorum. Kisa vadede ne olacagini bilemem ama uzun vadede bence cok iyi bir yatirim firsati gibi gorunuyor.

2009'da su siralar en iyi yatirim stratejisi risk almamak gibi gorunuyor. O yuzden kisa vadeli faiz enstrumanlarini tercih ediyorum simdilik. Uzun vade icin yatirim yapilacak uygun fiyata sahip enstrumanlar da var ama ben borsalarin bir %10-20 arasinda dusmesini bekliyorum bunlara yatirim yapmak icin. Bakin bir sene once okuyucularimiza bu konuda ne demisiz:

"2008 icin en iyi yatirim stratejisi gecelik faiz veya uzun vadeli enflasyona endeksli bono gibi gorunuyor. Neticede %10 reel getiri elde ediyorsunuz. Bu her ne kadar goreceli olarak dusuk olsa da normalde opup basiniza koymaniz gereken bir getiri. Krizden sonra fiyatlari cok dusen kagitlara girerek getirini arttirmaniz da mumkun."

Ayni sozler 2009 icin de gecerli.