Şirketlerin döviz borçları

Bir sure once bu konu hakkinda hazirlanmis bir calismayi (Reel Sektorun Borc Yapisi ve Doviz Kurunun Bilancolara Etkisi) burada ozetlemis ve "reel sektorun yabanci para cinsinden borcu nedir?","doviz kurlarindaki degismeler reel sektoru nasil etkiler?" sorularina cevap aramistik. Bu calismada arastirmacilar (Mehtap Kesriyeli, Erdal Özmen ve Serkan Yigit), MB'nin hazirladigi ve sirketlerin 1992-2003 arasi bilancolarini kapsayan veri bankasini kullanarak bir takim sonuclara varmislardi (bakiniz).

Gecenlerde MB Istatistik Genel Mudurlugu bu veri bankasini 2005 yilina kadar guncellestirdi. Fatih Özatay'in Radikal'de konu ile ilgili bir yazisi sayesinde benim de bu isten haberim oldu.

Fazla fali uzatmadan size iki grafik sunacagim. Ilk grafik
(i) yapanci para cinsi borclarin toplam borclara orani ve
(ii) yabanci para cinsi kisa vadeli borclarin toplam yabanci para cinsi borclara orani ile ilgili.

Asagida da goreceginiz uzere sirketler agirlikli olarak yabanci para cinsinden borclaniyorlar ve bu oran %70-80 arasi degisiyor. 2001'de %81 iken 2005'de %71'e inmis.

Hisse Yorumları  Marjinal Nedir  Fiyat Kazanç Oranı Nedir?  Fraktal Nedir  Borsa Nasıl Oynanır

Iyi bir gelisme borc vadesinin gittikce uzuyor olmasi. Kisa vadeli yabanci para cinsi borclar 1998'den beri neredeyse araliksiz azalmis ve %77'den %55'e dusmus.

Ikinci sekilde ise yabanci para cinsi borclanmanin oransal buyuklugunu gosteriyor. Oransan buyukluk olarak kastettigim sey (i) dis satis gelirlerine orani ve (2) ozkaynaklara orani.

2001 krizi oncesi %100'un uzerinde olan hatta 1999'da %123'e varan disborc/ihracat orani, kriz sonrasi keskin bir dusus kaydetmis. 2004'de %45'e kadar inmis. 2005'de ise %57.

Asil uzerinde durulmasi gereken olumlu gelisme, dis borclarin ozkaynaklara oraninda gozukuyor. 2001 krizi ozkaynaklarinin %60-70 oraninda dis borc alan sirketler, su anda ozkaynaklarin %28'i oraninda dis borc kullaniyorlar.

Saruhan Ozel, ozel sirketlerin dis borclanmasi konusunda "Bu kez farkli" derken hakliymis.

(Farkli ile kastettigi borclanmanin vadesi, artan dis yukumluluklerin artan ihracat geliri ile dengelenmesi, ve dis borclanma ile yapilan yatirimin nakit akisi guclu alanlara yapilmasi)



1 Yorum Var.:

ahmet dedi ki...

Tugrul bey,

Verdiginiz bilgiler çok sevindirici. Benim algilamam farkliydi. Demekki yaniliyormusum. Merkez Bankasi dalgalanmalarda daha rahat davranabilir.

saygiar