Bugun piyasa derinligi ne demektir sorusuna cevap verecegiz. Her finansal piyasa birbirine benzemez. Cogu finansal piyasada fiyatlar belirlenir, bazi finansal piyasalarda ise sadece islem yapilir. Ornegin dunya piyasalarinda petrolun fiyati belirlenir, Turkiye'deki piyasalarda ise petrol islemleri dunya piyasalarinda belirlenen islemler uzerinden yapilir. Diyelim ki dunya piyasalarinda petrol fiyati $60 olsun, Turkiye'deki piyasalarda da petrol fiyatlari $60 civarinda olur. Diyelim ki bir varil petrolun nakliye maliyeti sifir olsun. Dunya piyasalarindaki petrol fiyati $60 olsun ve Turkiye'de petrol $61 olsun. Boyle bir durumda kafasi calisan piyasa profesyonelleri Turkiye'de $61'dan kim istiyorsa petrol satar ve ayni anda dunya piyasalarindan $60'a ayni miktarda petrol alir. Boylece hic risk almadan arbitraj yapmis olur. 1 milyon varil petrol satarsa risksiz kari da $1 milyon olur.Arbitraj finansin en onemli kavramlarindan bir tanesidir.
Arbitraj ilkesine dayanarak fiyatlandirma yapilan diger bir pazar da forward ve futures dedigimiz ileriki bir tarihte bir malin alim satimina yonelik anlasmalarin yapildigi piyasalardir. Mesela Ekim 2007 tarihinde 1 milyon dolar satmak icin bir anlasmayi bugun yaparsaniz bir forward islem gerceklestirmis olursunuz. Peki forward islemlerinde fiyatlar nasil belirleniyor? Forward islemlerinde fiyatlar arbitraj ilkesine dayanarak belirleniyor. Bu konuda daha once yazilmis yazimizda bir ornek veriyoruz. Bu ornekten yola cikarak siz de forward piyasalarindaki fiyatlari yaklasik olarak hesaplayabilirsiniz. (ipucu: Bugunku piyasa faiz oranlarina bakarsaniz Ekim 2007'de 1 ABD dolari 1.74 civarinda olacaktir sonucu cikiyor)
Devalüasyon Nedir Verimlilik Nedir Altın Yorumları Hedge Fon Nedir Resesyon Nedir Nükleer Santraller
Simdi asil konumuza gelelim. Fiyatlari yukarida bahsettigimiz arbitraj ilkesine dayanarak belirlenen piyasalarda derinligi etkileyen tek unsur taleptir. Yani Turkiye'deki doviz futures piyasasinin derinliginin olmamasinin sebebi talep olmamasidir. Neredeyse hic kimse dovize bagli risklerini ortadan kaldirmak istemiyor. Simdi bazi kisiler cikip da "biz islem yapmak istiyoruz ama piyasa derin olmadigi icin yapmiyoruz" diyorsa dogruyu soylemiyordur. Isin dogrusu insanlar islem yapmadigi icin bu piyasalar derin degildir.
Bakin karistirmayin, her finansal piyasa boyle degildir. Hisse senedi piyasalarina bakarsaniz islem olabilmesi icin iki unsurun gerceklesmesi gereklidir. Birincisi fiyat belirlenmesi, ikincisi de talep. Bazi durumlarda insanlar islem yapmak isterler ama dogru fiyat uzerinde anlasamazlar. Yani hisse senedi gibi piyasalarda kisiler gelecekle ilgili farkli beklentilere sahip olduklarindan hisseleri de farkli fiyatlandirirlar. O yuzden bu piyasalar derin degilse bunun tek sebebi talep degildir. Ama yukarida da belirttigimiz gibi doviz futures piyasasinda fiyat onceden belli oldugu icin piyasa derinligi olmamasinin tek sebebi talep olmamasidir.
Bu piyasalara neden talep yok peki?
6 Yorum Var.:
talep neden yok.
cunku henuz yeteri kadar kurumsallasamayan orta olcekli sirketlerin finans/muahsebe/butce elemanlari( mevzu bahisimiz ithalat yada ihracat yapan sirketler) henuz 'ulan ben simdi su kadar dolar shortlasam 1.60dan, vadesi geldiginde dolar 2 lira olursa patron beni oyar' dusunce yapisindan kurtulamadilar.
tanitim deseniz, tamam bankacilar brokerlar gidiyor anlatıyor ama yine bu 'patronlar'ın gozunde bankacılar 'tefeci' olarak goruldugu icin bir de 'ulan bu iste bi pislik vardir' zihniyeti de var tabi. kurumsal kulturun yerlesmesini beklemeliyiz. iste size yabanci sermayenin bir artisi daha.
Aklima takildi:
Turkiye`de futures alim satimi nasil yapiliyor? Maliyetler nasil?
L.A
L.A guzel bir soru sormus.Turkiyede Future vede option piyasalari nasil calisiyor.Birde bu konularla ilgili ayrintili bilgilendirme yaparsaniz sevinirim.Tesekkurler.AHMET
http://ekonomiturk.blogspot.com/2006/05/sigorta.html
15 mayis tarihli ekonomix'in yazisi sorunuzu cevapliyor.
Detayli bilgi icin Izmir Vadeli Islemler Borsasinin sayfasindan alabilirsiniz.
Mehmet Unsal
Dertsiz basima dert aldim. Oncelikle Mehmet Bey tesekkur ederim iyi bir ipucu vermissiniz, sizin ipuclarini takip ederek soyle bir dokuman buldum:
http://www.vob.org.tr/VOBPortalTur/docs/yatirimci_rehberi091605.pdf
Icinde vadeli islemler hakkinda bilgiler mevuct. Islem yapan araci kuruluslarin da adlari telefonlari var.
Ancak dokuman kafami biraz karistirdi. Benim bildigim option olayi, belli bir premium odedikten sonra belli fiyattan alim/satim garantisi idi ve alim/satim beirlenen tarihe kadar ne zaman istenirse gerceklestirilebilirdi. Olayin icinde margin call yoktu. Margin hesabi kisa pozisyonlar icin kullanilirdi. Option aldiginiz zaman maksimum zarar, verdiginiz premium oluyordu.
Yukarda verdigim dokumanin icindeki orneklerde benim bildigim anlamda opsiyona yer verilmemis ve sadece kisa/uzun pozisyonlar anlatilmis. Ayrica alinan komisyonlari ve premiumlari bulamadim.
Beni aydinlatabilecek kimse var mi?
Kanimca bu isin yayginlasmamasinda bilgi eksikligi rol oynuyor olabilir. Zira VOP web sitesini hic begenmedim; konu hakkinda birazcik fikri olan birisi icin bile yeterince anlasilir degil. Ayrica maliyetleri bulmak mumkun degil. En onemlisi de SSS bolumu bos.
Ben ekonomi hakkinda bilgili degilim ve dahasi pek zeki oldugum da soylenemez. Ancak yine de siradan bir insanin boyle bilgilerere rahatlikla ulasmasi gerekmez mi ?
L.A
zaten vob'da sun anda sadece short-yada-long yapılabiliyor. hisse,doviz yada endeksin belli seviyelerine ait opsiyonlar turemedi henuz. tabi uzmanlar bunlari kendi portfoyleriyle zaten yapiyorlar. islem masraflarina gelince. her islem basina 5 dolar aliniyor (benim islem yaptigim kurum), bir eksikiligi de internetten kendinizin al sat yapamayasiniz. telefonda talimat veriliyor genelde.
Yorum Gönder