Kayip, araniyor: 1 trilyon dolar

Bugun gazeteleri gozden gecirirken beynimden vurulmusa dondum. Turkiye’nin toplam borcu 1.25 trilyon dolara cikmisti:

Türkiye'nin son 26 yılından veriler...
- Türkiye, 1980-2006 arasında 1 trilyon 880 milyar dolardan fazla bir kaynak elde etti.
Bu kaynağın 1.25 trilyon dolardan fazlası iç ve dış borçlanma ile elde edildi... (Yigit Bulut, Radikal)
Borc verilerine bir de ben bakayim dedim: kamunun toplam borc stoku 245 milyar dolar imis (2006 Temmuz itibari ile).

Peki o zaman 1 trilyon dolar borclanma nereye gitmisti?

Yaziyi bastan bir kez daha okuyayim dedim.

Türkiye'nin son 26 yılından veriler...
- Türkiye, 1980-2006 arasında 1 trilyon 880 milyar dolardan fazla bir kaynak elde etti.
Bu kaynağın 1.25 trilyon dolardan fazlası iç ve dış borçlanma ile elde edildi...
- 1980-2006 arasında vergiden elde edilen kaynaklar, borçlanma ile elde edilen kaynakların yarısından az olarak gerçekleşti...
Once kafam toplam yaratilan kaynak olarak verilen 1 trilyon 880 milyar rakamina gitti. Ulkenin 1980-2006 arasi yaratilan kaynak (yani milli gelir) 4 trilyon idi. Kaybolan sadece 1 trilyon dolarlik borclanma degil ayni zamanda 2.1 trilyonluk kaynakmis. Durum gitgide dedektiflik filmlerine donusuyordu.

Sonra farkina vardim, yazar Yigit Bulut. Muhakkak, Turkiye ile kastettigi kamu kesimidir, Turkiye'nin yarattigi kaynaktan bahsederken aslinda devletin yarattigi (daha dogrusu topladigi) gelirleri kastediyordur dedim kendi kendime.

Bütçe Nedir    iktisat Nedir    Borsa Yorumları    Regülasyon Nedir    Türkiyede Ödenen Vergiler, Vergi Türleri

Hesapladim, toplanan gelirler 1980-2006 doneminde 0.83 trilyon dolarmis. Borclanma ile saglanan kaynak ise 0.23 trilyon. Ikisinin toplami 1.06 trilyon ediyor, 1..88 degil. Olsun, dedim, kose yazisi bu, kimse verilen rakamlari dogru olmakla suclayamaz.

Ayni donemde toplam butce giderleri 1.08 trilyon dolar olmus. Bu rakam demin buldugumuz gelir ve borclanmanin toplamina hemen hemen esit. Zaten oyle de olmasi gerekir. Devlet, yaptigi harcamayi ya vergi gelirleri ile finanse edecek (%80’i buradan gelmis) ya da borclanma ile (%20’si de buradan). Borclanma ile saglanan kaynak, vergi gelirlerinin 2 kati degilmis, aslinda dortte biri imis. Olsun, dostlar arasinda trilyonun lafi mi olur?

Hala cozemedigim, 1 trilyon dolar borclanma neden hesaplarda borc olarak gozukmuyor? Birilerine cok fena kazik atmisiz. Shhhh...Aman caktirmayin!

2 Yorum Var.:

Adsız dedi ki...

Yiğit Bulut bu, yapar.

Daha önceden de kendisi şöyle bir yorumda bulunmuştu. Efendim yabancılar ülkeyi neden terk etti. Yakında cumhurbaşkanlığı seçimi varmış. Yeni gelen cumhurbaşkanının eşinin başı kapalı olabilirmiş. Bu durumda yabancılar başı kapalı eşi olan bir cumhurbaşkanına sahip ülkede durmazlarmış. O yüzden ülkeyi terk etmişler. İşte Yiğit Bulut bunu televizyonlardan söylüyor. Ve yakında geçirdiğimiz mini krizi yorumluyor.

Peki o zaman şimdilerde yabancıların bir kısmı geri döndü ve 9 milyar dolara yakın bir kaynak ülkeye getirdiler. Herhalde başı açık olan hanıma sahip bir cumhurbaşkanı yakında gelecek.

Unknown dedi ki...

Siz yazinin yorumun kendinize cekmekte ustasiniz..Turkiye'nin toplam borcu 1.25 trilyon dolardir diye bir ibare var mi..yok..eee..ne var?Turkiye 1.25 trilyonluk borclanma yapti diyor bu donemde..odenen borc hala borc hanesinde kalir mi sayin ekonomist?Nasil bir hesap senin yaptigin?
Kamu ve ozel sektorun aldigi dis borclar aslinda bu rakaminda ustundedir.Hele ki son bes senede alinanlar yillara oranla diger yillardan daha fazladir.
Demogojide ustunuze yok, bravo yani..