Bu Isler Adami Sisler

Bu blogda yazmaya basladigimda oldukca iyimserdim, 2006 yilinda borsa 31000'lere dustugu zamanlarda hep iyimser yazilar yazdim. Ancak iyimser tonum 2007'nin Subat ayindan itibaren degismeye basladi. Her ne kadar 2007 icin borsa 60000'i gorecek seklinde bir tahmin yapmis olsam da, Subat ayinda %4'luk enflasyon hedefinin tutmayacagini acik bir ifade ile belirttim. Ben de enflasyonun %6-7 arasinda cikacagi tahmininde bulundum.
Ben de kendimi enflasyon konusunda karamsar zannediyordum. Megersem iyimsermisim. Enflasyonun %4 cikacagini varsayan yazarlarsa hayalperest.

Daha sonrasinda hukumetin secimden once populizm politikalarini elestirdim. Secimlerden sonra da Zafer Caglayan gibi populist kisileri ekonominin direksiyonuna getirmelerini elestirdim. Eylul ayindan itibaren de Merkez Bankasini elestiriyorum. Ekim ayinin basinda bu sene sonu icin %6, 2008 icin ise %3.2 enflasyon tahmini yapiyorlardi. Gelecek senenin sonunu beklemeye gerek kalmadi. Bu sene enflasyon %8'in uzerinde cikacak gibi gorunuyor. Gelecek sene de %4'un cok uzerinde cikacak.

Merkez Bankasi Ekim ayinin basindan itibaren faizleri 3 kez 50 baz puani, toplamda da 1.5 puan dusurdu. Bu sure zarfinda da 1.5 sene vadeli faiz oranlari %16'dan %16.6'ya yukseldi. Faizlerin yuksek oldugundan, Merkez Bankasinin kisa vadeli faizleri dusurerek uzun vadeli faizleri duserecegini dusunenler iyi bir ders almis oldular. Bu arada da bonoya yatirim yapmis yabancilar (bazilari sicak para da diyor buna) yaklasik 35 milyar dolarlik portfoylerinin 7 milyar dolarini denizi fazla dalgalandirmadan disariya cikariverdiler. Dolar yukselmedi, faizler de fazla oynamadi. Bu aktiviteleri daha devam edecektir, bu sefer erken davranan pacayi siyiracak, geride kalanlar ayvayi yiyecekler.

Bu ongorulerimizle paralel olarak Morgan Stanley de Turkiye'nin agirliginin azaltilmasi tavsiyesini vermis. Ben de gecen hafta elimdeki Garanti Bankasi hisselerinin (hisse senedi nedir?) tamamini 10.8 YTL'den sattim. Boylece 1.5 yil once 4.19 YTL'den aldigim hisseleri elimden cikarmis oldum.

Turkiye'nin yakin bir zamanda ciddi bir kriz yasamasi olasiliginin oldukca yukseldigini dusunuyorum. Bu ekonomist diliyle "kriz cikacak" demektir, cikmazsa kendime kacis icin acik kapi birakmis oluyorum. Amacim sadece kriz tahmini yapmak degil, simdiden suclularin kim oldugunu belirtmek. Sonra kriz ciktigi zaman kabahati baskasinin ustune yikmaya calismasinlar.

Evet, cikacak krizin en buyuk suclusu Erdogan hukumeti ve onun bir sonraki seviyeye ulasamayan (beceriksiz) ekonomi yonetimidir. Iki senedir mikro reform yapacaklarina saz caliyorlardi. Simdi kis geliyor, karincanin agustos bocegine dedigi gibi "biraz da oynama" zamani geliyor. Ikinci kabahatli ise yukselen enflasyon ve risk ortaminda tef calan Merkez Bankasidir. Piyasadaki faizlerin Merkez Bankasiyla zit yonlere gitmesi bunun en buyuk gostergesidir. Perde onunde Zafer Caglayan'in, perde arkasinda ise diger AKP'li politikacilarin baskilarina yenik duserek hukumetin dumen suyunda hareket etmeye baslamislardir. Neticede kaybeden yine Turkiye olacak, elinde doviz tutanlar biraz rahatlayacaklardir.

Haa, kriz ciktiginda bana ABD'yi, kuresel ekonomiyi bahane olarak getirmeyin. Cin'de ve Hindistan'da kuresel ekonomi yok mu? Onlar niye %9-11 arasinda hizlarla buyumeye devam ediyorlar?

Bu aralar yazi yazmaya fazla vaktim yok. Pek istahim da kalmadi. Icimde 90'li yillara geri donuyormusuz gibi bir his uyaniyor. Dandik ekonomi politikalarinin ve politikacilarin at kosturdugu bir ortamda da benden fazla bir yorum beklemeyin. Deveye boynun egri demisler, "nerem dogru ki" demis; ben deveye boynun egri diyecek insan degilim.

7 Yorum Var.:

şekerim dedi ki...

Takma kafana.. HAYAT KISA.. diyeceğim ama takmadanda edemiyor insan..Çarşambanın gelişi salıdan belliydi.Bir süre önce bi yazarınız ile (Sn Barış bey)kur gözlüğü ve KERAMET konusunda polemik demiyeyim de tartışması yapmıştık.20 li yaşlardaki görüşlerimi hatırladım şimdi.İçim bi tuhaf oldu ya..!
(Kaşını,gözünü bilemem ama yazılarını okuyup biraz kendime benzetmiştim.)

Keramet/Abdurrahman Çelebi..Ha bide + konjonktür(şerefsiz) diyelim kısaca bu olaya..Şimdi bakalım önümüzdeki hayata..

Yinede OLMASI GEREKENLERİ yazan idealist blog yazar arkadaşlarımızı çok sevdiğimi belirtmeden geçemiyeceğim.Yaşım icabı bi sürü krizi bilinçli yaşadım.OLUŞMUŞ OLANIN oluşumundaki en büyük etkenin ne olduğunu benim gibi bi çoğununda farkında olduğunu biliyorum.Makus talih işte.Kalıcı çözüm isteyen insan faktörü..O çok zor,apayrı bi konu.

Bu hafta sonu yurt dışından dönüşte önümdeki koltukta Asaf hoca oturuyordu.İsteseydim saatlerce ülkeyi kurtarma konularını konuşabilirdik.İnanın içimden tek kelime bile etmek gelmedi.Yaşadığım boyutta lafla(tatlı konjönktür hariç) gemi yürümüyor.
Bu gidişle benim Sineklerin Efendisi 4 lükleri hiç bitmeyecek galiba..

Not:Yaklaşan bayramınızı kutlar,herşeyin gönlünüzce olmasını dilerim.

Investor dedi ki...

Öncelikle garantiler için tebrik ederim sonunda sattınız.Sizin için sanırım başarılı bir operasyon olsa gerek.

Kriz tahmininiz bekçisi olacağım belirtmek isterim çünkü etrafta her seferinde kriz çıkacak diyenler çok ki excelde kayıt altına tutmak gerekiyor aslında .

Ama siz dediğiniz için özellikle üstünde duruyorum ...

Son olarak bayramınızı kutlarım sayın hocam.

T'Pol dedi ki...

Sevgili Ekonomix,
Siz endiselenmeden ben de endiselenmezdim. Fikirlerinize cok kiymet veriyorum ve iyi bir ekonomist oldugunuzu dusunuyorum. Bu durumda uzun vade icin onerilerinize ne olacak? Borsa'dan cikip, Hazine Bonosuna mi donecegiz yani? Yoksa, 10 senede cok sey degisir, takmamak lazim deyip, borsa tekrar 31000'lere dusse bile "cool" mu takilacagiz? Borsa'dan korkan biri olarak sizin sayenizde biraz yatirim yapmayi becermistim de:) Nedir gorusunuz?

Serhad dedi ki...

kriz söylentilerine kulak asmamayı ogrendigim hocamdan bunları duymak sasırtıcı.. Ancak sizde boyle dusunuyorsanız, demekki kotu giden birseyler var.

yazı yazmak istememenizi anliyorum ancak sizin yazilarinizida beklemeden edemiyorum.

saygılarımla,

can dedi ki...

özelleştirmelerden sağlanan/sağlanacak gelirlerle 1-2 sene daha idare edilir.

feyka dedi ki...

Sayın Ekonomix
Epey zamandır yorumlarınızı bekliyorduk.bir aksilik mi var? diye düşündüm.Bu son yorumunuzu okuyunca ferahlandım.Nihayet dedim.
deyimlerle süslediğiniz,kıvrak ve esprili dille anlamlandırdığınız 2008 Türkiye panoromasını okuyunca,daha önceki vecize niteliğindeki yazılarınız aklıma geldi.Samimi söylüyorum. Yorumlarınız %90 isabetli olmuştur.
Biz sizden değerli yorumlarınızı bekleriz.hep bekleyeceğiz.Sizin gibi değerli beyinlerin,öteden beri sürüp gelen beceriksizler
yüzünden kızgınlık ve öfkeye kapılması,dolayısıyla köşesine çekilip susması üzücüdür.
ayrıca sizden;Türkiye'nin Kendisi ile bitmeyen kavgasını ve en son sınır ötesi saldırısını yorumlamanızı bekliyor saygılar sunuyorum.

ulas dedi ki...

Bakıyoruz Amerika'da bir çaba bir çaba, nasıl yapsak da ekonomide düzeltmeye gitmesek, Fed piyasanın istediğini yaptı; başkanları Bush, mortgage konusunda faiz ve vadeler konusunda düzenmeler yapılacağını açıkladı.

Türkiye'de kriz olduğu zaman Amerika'da başlayan ekonomik kriz sonrasında gerçekleşecektir. Basın-hükümet ilişkilerini göz önüne aldığımızda suçlu bu bahsettiğiniz kurum ve kişiler mi olacak yoksa dış mihraklar mı göreceğiz.

Müneccimlik yapmak gerekirse, 2008 yılında ABD'de seçimler var, politikacıların klasikleşmiş davranışı olarak seçim ekonomisi uygulanacak ve bunun etkileri kötü gidişatı sebebiyle Amerikan ekonomisini izleyen süreçte vurmaya başlayacaktır. 2009 yılında yeni başkan gelir ve piyasaları tatmin etmenin dayandığı son nokta yaklaşmaya başlar, bence 2009 yılı zor olacaktır.

Peki Amerikan başkanı hangi partiden olacak ve bu Türkiye'yi nasıl etkiler?

Amerikan istihbarat örgütlerinin İran raporu değişimi simgeliyor. Cumhuriyetçiler ve onların askeri çözümleri ile tekçi dünya algılaması veda edecek gözüküyor, geçici bir süreliğine...

İran'a askeri operasyon tehlikeli, 2008'de önce İran seçimleri olacak, Amerikalılar duaya yatarlar eğer Ahmedinecad gelmez, uzlaşabilecekleri biri gelirse ne ala; Ahmedinejad gelirse, ekonomik operasyonlar dönemi başlar, çünkü petrol ve doğalgazdan çok kazandılar bu Amerikan çıkarlarına aykırı olmaya başladı. Rusya'da aynı şekilde ve Çin küreselleşmeden çok kazanmaya başladı. Küreselleşme Amerika aleyhine olmaya başladı,neden? Bölgeye hakim olacağım diye askeri operasyonlar bütçeyi, dış ticaret yapısı dış ticaret açığını dumura uğrattı.

O zaman Demokratlar gelir, uluslararası hukuk ve uluslararası kurumları kullanma, diplomasi, askeri seçenekler yerine ekonomik seçeneklerin kullanımı açılır. Türkiye'nin önemi devam eder ama anlayacağınız üzere Cumhuriyetçiler dönemi gibi olmaz. Ekonomik olarak Türkiye'nin kontrolü daha da artar. 2009 sancılı olur kriz gelir yada 2010'a sarkar.

Şimdi bomba tespit geliyor, askeri seçenek olmadığı için ordunun bu kadar kuvvetli kontrol edilmek istenmesi çabası gevşetilir. kİm kontrol edilmeli diplomasi ve ekonomik seçenek dediğime göre siyasiler...Neoconların partisi AKP, kriz geldiğinde Demokratlar'ın emrine direksiyonu kırarsa (kolay olur mu onu bilemem, girer başbakan görüşmeye yine win win derse, anlayın işlem tamam) onlar açısından sorun yok... Bir de Demokratlar, Neoconların körüklediği din olgusunun güçlendirilmesi dönemini durdurabilir. Bu da hem Avrupa'da hem de Türkiye'de bir iktidar değişikliğine yol açabilir. Yani 2009 ile birlikte yavaş yavaş irtica tartışmaları şiddetlenebilir. Sanıyorum o zaman seçim öncesi senaryosu olarak CHP-MHP gündeme gelir de MHP konusu geçen seferden şüpheli...

Tutarsa tebrikleri alırım, tutmazsa canım tabii bilimler mi ki iki formül koyayım çıksın der, işin içinden sıyrılırım.