Airbus A380'i Ucurdu. Cin Ucak da Uretecek

Airbus A380'i ucurdu, Cin ucak da uretecek yazimizla bu kadar politika ve cumhurbaskani muhabbetinden sonra biraz konuyu degistirelim dedik. Yaklaşık iki yıllık gecikmenin ardından Airbus en büyük yolcu uçağı A380’i uçurmayı başardı. Bu gecikmeler milyonlarca dolarlık zararın yanısıra bir de şirketin bir önceki CEO’sunun işten atılmasına sebep olmuştu. Yine bu gecikmeler sonucu ortaya çıkan finansal sıkıntıda şirket 10000 kişiyi de işten çıkaracağını anons etti. Ama bütün bu kötümser haberler mutlu sona engel olmadı ve ilk A380’ler deneme uçuşlarını başarıyla tamamladı.

Liderlik Nedir?   Küresel ısınma Nedir  Komünist Nedir  Komünizm nedir?  Kapitalizm Kapitalist nedir

İki katlı olarak dizayn edilen A380’ler standard dizaynında 555 yolcu taşıyabiliyor. Boeing’in en büyük uçağı olan 747’den 90 yolcu daha fazla taşıma kapasitesi olan uçak uzunluk olarak 747’den daha kısa ancak kanattan kanada genişliği bir futbol sahası kadar olmasıyla en büyük uçak ünvanını hakediyor. Alternatifi Boeing 747’den çok daha sessiz çalışan motorlarının yanısıra önemli ölçüde yakıt tasarrufu da sağlıyor. 617 ton ağırlıkla kalkabilecek bir şekilde tasarlandı bu dev kuşlar. Bu açıdan uzun menzilli uçuşlarda tercih edilecek bir uçak olacak gibi görünüyor. Ancak en önemli dezavantajı çok az havaalanı bu kadar yolcu taşıyan uçağı indirebilecek bir piste sahip. Bunun yanında bu kadar yolcuya aynı anda hizmet verebilmenin de ayrı bir zorluğu var tabii.

Bu uçağı üretebilmek için Airbus toplam 10 milyar dolarlık bir yatırım yaptı. Tek bir uçağın liste fiyatı ise 319 milyon dolar. Şu anda 14 ayrı havayolu şirketinde 156 adet sipariş alan Airbus bu uçağa yaptığı yatırımın masraflarını çıkarıp kara geçebilmesi için en az 400 adet sipariş alması gerekiyor. Daha önce sipariş veren UPS ve FEDEX peşpeşe gelen erteleme haberlerinden sonra siparişleri iptal ettiklerini bildirmişlerdi. Bununla birlikte henüz herhangi bir Amerikan şirketinin sipariş vermemesi de bir başka haber. Northwest gibi uzun menzilli uçuş yapan şirketlerin siparişlerini alacaklarına eminler Airbus yetkilileri. Bekleyip göreceğiz.

İlk transatlantik uçuşlarında Lufthansa Frankfurt’tan New York JFK’ye uçarken; Qantas Toulouse Fransa’dan Los Angeles Uluslararası havaalanına uçarak geç de olsa güzel bir başlangıç yapmış oldu. Buralardan Chicago O’hare gibi birkaç farklı havaalanına daha uğrayarak geri dönecek uçaklar. İşin bir diğer ilginç yanı ise bu uçağı ilk ağırlamak isteyen havaalanlarının kıyasıya bir rekabete girerek lobi yapması oldu. Tam Los Angeles önceliği aldı derken JFK son bir atakla önceliği kapınca Airbus iki uçak aynı anda uçurma kararı aldı. Harcanan para da cabası tabiii. Bu uçağın inebilmesi için New York JFK havaalanı toplam 300 milyon dolar harcayıp pistlerini genişleterek uçağın inişine hazır hale getirdi. Aynı şekilde Los Angeles havaalanı da 120 milyon dolarlık bir harcama yaptı.

Hava taşımacılığında iki büyük şirket yarışıyor. Boeing ve Airbus her ikisinin de ortalama yüzde 45’lik bir piyasa payı var. Boeing daha çok küçük uçaklarda üstünlük kurmuşken, Airbus büyük uçaklarıyla popüler. Ancak bu iki şirket son günlerde önemli bir sürprizle karşı karşıya. Şu anda 1100 uçağa sahip Çin önümüzdeki 14 yıl içinde 1600 uçağa daha ihtiyacı olduğunu tahmin ediyor. Bunun toplam maliyeti de yaklaşık 180 milyar dolar. Bunu göz önüne alan Çin hükümeti kendi uçaklarını üretmeye karar verdi. Sadece bu karar bile ciddi ticari açıkları olan ve en büyük ihracatçısı Boeing olan ABD’nin uykularını kaçırmaya yetti. Son gecikmeler dolayısıyla önemli sıkıntı yaşayan Airbus da Boeing’den farklı değil. Önemli sıkıntıları var. Henüz bu açıklamalar Çin’in bu uçakları üretebileceği konusundaki şüpheleri izale edebilmiş değil ama Çin’e bu konuda know how verebilmek için şimdiden her iki şirket de lobi yapmaya başladı bile. Çin şu anda 100 kişiye kadar yolcu taşıma kapasitesine sahip ARJ’leri üretiyor. Ancak bu uçaklara uluslararası piyasalarda henüz bir market bulabilmiş değil.

Selcuk Hakan (selcukh61.blogcu.com)