Oncelikle issizligin tanimini yapalim. Asagidaki tanimlar ve diger bilgiler icin bakiniz TUIK Hanehalki Isgucu Anketi.
TUIK, 15 yasindan buyuk olup da tam gun olarak bir iste istihdam edilmemis olanlar 12 sinifa ayiriyor:
1. İşsiz: Istihdam halinde olmayan, son üç ay içinde iş aramis ve 15 gün içinde işbaşı yapabilecek durumda olanlar.
2. Eksik İstihdam: 40 saatten daha az süre çalışıp daha fazla calismaya musait kisiler.
3. İş bulma ümidi olmayanlar: Bölgede iş bulunmadığına veya bölgede kendisine uygun iş bulunmadığına inandığı ya da nereden iş arayacağını bilmediği için iş aramayıp ancak işbaşı yapmaya hazır olduğunu belirten kişilerdir.
4.Diger Iş Aramayıp işbaşı yapmaya hazir olanlar: Is bulma umidi olmayanlar disinda, iş aramadığı halde işbaşı yapmaya hazır olduğunu belirten kişilerdir.
VOB nedir? Taksi Şöförü Borsa Tüyoları? Olasılık nedir? Enformasyon Nedir
5. Mevsimlik Çalışan: Mevsimlik çalışması nedeniyle iş aramayan ve işbaşı yapmaya hazır olmayan kişilerdir.
6. Ev Kadını: Ev kadını olması nedeniyle iş aramayan ve işbaşı yapmaya hazır olmayan kişilerdir.
7. Öğrenci: Öğrenci olması nedeniyle iş aramayan ve işbaşı yapmaya hazır olmayan kitilerdir.
8. Emekli: Emekli olduğu için iş aramayan ve işbaşı yapmaya hazır olmayan kişilerdir.
9. İrad Sahibi: İrad geliri olduğu için iş aramayan ve işbaşı yapmaya hazır olmayan kişilerdir.
10. Özürlü, Yaşlı veya Hasta: Bedensel özür, hastalık veya yaşlılık nedeniyle iş aramayan ve işbaşı yapmaya hazır olmayan kişilerdir.
11. Ailevi ve Kişisel Nedenler: Ailevi ve kişisel nedenlerle iş aramayan ve işbaşı yapmaya hazır olmayan kişilerdir.
12. Diğer: Diğer nedenlerle iş aramayan ve işbaşı yapmaya hazır olmayan kişilerdir.
Uluslararasi siniflandirmalara gore bu 12 kategoriden sadece birincisi "issiz" olarak kabul edilir. Tum dunyada issizlik orani hesaplanirken bu gruba bakiliyor.
Malumunuz, bizim ulkedeki "komplo" teorileri arasinda TUIK buyuk bir yer isgal eder. Bir cok insanimiz TUIK'in gercek issiz sayisini sakladigini dusunur(ve ne hikmetse TUIK'in acikladigi rakamlari kullanarak gercek issiz sayisini hesaplamaya calisirlar) veya buyume rakamlarini sisirdigini soylerler (sicak para kacmasin diye. Cunku onlarin farkettigi hileyi sicak para farkedemez. Cunku sicak para kerizdir). TUIK, Basbakanliga bagli bir kurum oldugu icin siyasi baski altindadir (Bildiginiz gibi eskiden TUIK, Tuketiciyi Koruma Dernegi icinde bagimsiz bir kurumdu. Hey gidi gunler hey).
Bakiniz, TUIK, internet sitesinde gayet acik ve saydam bir sekilde anket ile ilgili hemen hemen tum sayilari acikliyor. Eger TUIK'in ve tum dunyanin kullandigi issizlik tanimini begenmiyorsaniz, yukaridaki 12 gruptan istediginizi issiz olarak alin ve kendi istatistiginizi olusturun.
Ben, kendi hesabima, iki tane issizlik tanimi yapiyorum. Birincisi "dar tanimli issizlik" ve ilk gruptaki kisileri kapsiyor.
Ikincisi "genis anlamda issizlik". Bu tanima, is arayan issiz kisileri (1. grup), bir ise sahip olup da o isde tam gun calisamayanlari (2. ve 5. grup), ve calismak isteyip de is bulma umidi olmadigi icin is aramayan issizleri (3. grup) kapsiyor.
4. gruptaki insanlar, yani is bulma umidi oldugu halde is arama zahmedine girmeyen, ama kapisina gelip "N'olur bizde calisir misin" diyen isvereni geri cevirmeyecek kadar nazik olan kisiler daha cok "genis anlamda tembel" sayilabilecegi icin onlari issiz sinifina dahil etmedim.
Iki tanima gore de issizlik oraninin son 10 yil icindeki degisimini (Turkiye capinda, kentlerde, ve kentlerde yasayan genclerde olma uzere) asagida gosterdim (yillik hareketli ortalama). Verilerin guvenilirligi acisindan daha cok kentlere bakmayi tercih ederim, cunku kirsal kesimde kimin calistigi kimin calistigi tam olarak belli olmuyor maalesef.
TUIK, 15 yasindan buyuk olup da tam gun olarak bir iste istihdam edilmemis olanlar 12 sinifa ayiriyor:
1. İşsiz: Istihdam halinde olmayan, son üç ay içinde iş aramis ve 15 gün içinde işbaşı yapabilecek durumda olanlar.
2. Eksik İstihdam: 40 saatten daha az süre çalışıp daha fazla calismaya musait kisiler.
3. İş bulma ümidi olmayanlar: Bölgede iş bulunmadığına veya bölgede kendisine uygun iş bulunmadığına inandığı ya da nereden iş arayacağını bilmediği için iş aramayıp ancak işbaşı yapmaya hazır olduğunu belirten kişilerdir.
4.Diger Iş Aramayıp işbaşı yapmaya hazir olanlar: Is bulma umidi olmayanlar disinda, iş aramadığı halde işbaşı yapmaya hazır olduğunu belirten kişilerdir.
VOB nedir? Taksi Şöförü Borsa Tüyoları? Olasılık nedir? Enformasyon Nedir
5. Mevsimlik Çalışan: Mevsimlik çalışması nedeniyle iş aramayan ve işbaşı yapmaya hazır olmayan kişilerdir.
6. Ev Kadını: Ev kadını olması nedeniyle iş aramayan ve işbaşı yapmaya hazır olmayan kişilerdir.
7. Öğrenci: Öğrenci olması nedeniyle iş aramayan ve işbaşı yapmaya hazır olmayan kitilerdir.
8. Emekli: Emekli olduğu için iş aramayan ve işbaşı yapmaya hazır olmayan kişilerdir.
9. İrad Sahibi: İrad geliri olduğu için iş aramayan ve işbaşı yapmaya hazır olmayan kişilerdir.
10. Özürlü, Yaşlı veya Hasta: Bedensel özür, hastalık veya yaşlılık nedeniyle iş aramayan ve işbaşı yapmaya hazır olmayan kişilerdir.
11. Ailevi ve Kişisel Nedenler: Ailevi ve kişisel nedenlerle iş aramayan ve işbaşı yapmaya hazır olmayan kişilerdir.
12. Diğer: Diğer nedenlerle iş aramayan ve işbaşı yapmaya hazır olmayan kişilerdir.
Uluslararasi siniflandirmalara gore bu 12 kategoriden sadece birincisi "issiz" olarak kabul edilir. Tum dunyada issizlik orani hesaplanirken bu gruba bakiliyor.
Malumunuz, bizim ulkedeki "komplo" teorileri arasinda TUIK buyuk bir yer isgal eder. Bir cok insanimiz TUIK'in gercek issiz sayisini sakladigini dusunur(ve ne hikmetse TUIK'in acikladigi rakamlari kullanarak gercek issiz sayisini hesaplamaya calisirlar) veya buyume rakamlarini sisirdigini soylerler (sicak para kacmasin diye. Cunku onlarin farkettigi hileyi sicak para farkedemez. Cunku sicak para kerizdir). TUIK, Basbakanliga bagli bir kurum oldugu icin siyasi baski altindadir (Bildiginiz gibi eskiden TUIK, Tuketiciyi Koruma Dernegi icinde bagimsiz bir kurumdu. Hey gidi gunler hey).
Bakiniz, TUIK, internet sitesinde gayet acik ve saydam bir sekilde anket ile ilgili hemen hemen tum sayilari acikliyor. Eger TUIK'in ve tum dunyanin kullandigi issizlik tanimini begenmiyorsaniz, yukaridaki 12 gruptan istediginizi issiz olarak alin ve kendi istatistiginizi olusturun.
Ben, kendi hesabima, iki tane issizlik tanimi yapiyorum. Birincisi "dar tanimli issizlik" ve ilk gruptaki kisileri kapsiyor.
Ikincisi "genis anlamda issizlik". Bu tanima, is arayan issiz kisileri (1. grup), bir ise sahip olup da o isde tam gun calisamayanlari (2. ve 5. grup), ve calismak isteyip de is bulma umidi olmadigi icin is aramayan issizleri (3. grup) kapsiyor.
4. gruptaki insanlar, yani is bulma umidi oldugu halde is arama zahmedine girmeyen, ama kapisina gelip "N'olur bizde calisir misin" diyen isvereni geri cevirmeyecek kadar nazik olan kisiler daha cok "genis anlamda tembel" sayilabilecegi icin onlari issiz sinifina dahil etmedim.
Iki tanima gore de issizlik oraninin son 10 yil icindeki degisimini (Turkiye capinda, kentlerde, ve kentlerde yasayan genclerde olma uzere) asagida gosterdim (yillik hareketli ortalama). Verilerin guvenilirligi acisindan daha cok kentlere bakmayi tercih ederim, cunku kirsal kesimde kimin calistigi kimin calistigi tam olarak belli olmuyor maalesef.
Dar tanimli issizlik:
Genis tanimli issizlik:
Dar Tanimli Issizlik, yillik hareketli ortalama
GenisTanimli Issizlik, yillik hareketli ortalama
Dedigim gibi, isteyen istedigi grafigi cizsin. Ama lutfen, TUIK'in yayinladigi rakamlari, yine TUIK'in rakamlarini kullanarak curutmeye calismayin, komik duruma dusuyorsunuz.
EK: Aslinda issizlik orani istastiki olarak guvenilir bir veri degil. Daha once isgucu istatistikleri ile ilgili bir kac yazi yazmistim. Orada, neden issizlik orani yerine, istihdam oranina bakmak gerektigini ve bunu yaparken kentleri gozonune almanin daha iyi olacagini anlatmistim. Bahsettigim yazilar: Issizlik Uzerine-1, Issizlik Uzerine-2, Issizlik Uzerine-3. Zamanim oldugunda gecmis yazilari yenileyecegim.
Asagida, kentlerde istihdam/15 yas+ oranini veriyorum. 1996-2000 arasi ortalama %40.1 olan istihdam orani, kriz sonrasi %37.5'a dusmus, su anda %40.0 ve yukselme egiliminde. Demek ki neymis, "istihdam yaratmayan buyume" aslinda istihdam yaratiyormus.
0 Yorum Var.:
Yorum Gönder