Taksiciler

İstanbul’un legal soyguncuları, yeri geldiğinde hırsızlıktan yeri geldiğinde tacizden çekinmeyen trafiğin bir numaralı teröristleri, yargılanamayan mafya isyanda. Kimlerden bahsediyoruz? Şehir hayatında ne kadar kaçınsak da bazen canımızı, malımızı bazen en sevdiklerimizi emanet etmek zorunda kaldığımız şehir ayıları taksicilerden. İsyanlarına sebep AB uyum yasaları gereği İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin hazırladığı yönerge. Habere hepiniz rastlamışsınızdır. NTVMSNBC’de alıntıladıklarımdan daha geniş bir versiyonu mevcut. Yönergeye göre “2007 sonundan başlayarak 5 yaşından büyük, klimasız, hava yastığı ve GPS’si olmayan taksi kalmayacak. Yönergeye göre aracını temiz tutmayan, kısa mesafeyi veya yağmurlu havayı bahane eden, yolu uzatan sürücülere 50 YTL’den 200 YTL’ye kadar para cezası geliyor. Eğitimden geçmeyen, sertifika alamayan taksi şoförü olamayacak.”

Hesapça ayılarımız biraz adam olacak, biz de medeniyet ve insan gibi muamele göreceğiz yani. (Umarız öyle olur, biz ne okumuş ayılar biliyoruz.) Peki Türkiye’de böyle bir kural getirmek kolay mı? Elbette değil. Kural işlerse İstanbul’da 11 bin aracın değiştirilmesi söz konusu. Yani külüstürler ortada kalmayacak. Ayrıca, yeni yasal uygulamayla LPG'li araçların da tarihe karışması bekleniyormuş.

Swap Nedir    Deflasyon Nedir    Bono Nedir?    Reeskont Nedir    Ekonomi Nedir    Enflasyon Nedir

Bu durumda taksicilerin bayrak açmasını beklememek olmaz. Nitekim öyle de olmuş zaten. Taksiciler “Klimadan önce canımızı düşünün” demiş ama bu kurallarla taksicilerin öldürülmesinin ne alakası var anlamadım. ‘Taksicilerin öldürülmesi’ önemli değildir demiyorum. Can güvenlikleri tehlikedeyse onunla ilgili önlem alınması için uğraşırsın, ama bunun yukarıdaki kurallarla ilintisi nedir onu soruyorum. Kaldı ki, araçların yenilenmesi, hava yastığı, teknolojik yenilenme en azından trafik kazası ölümlerini azaltacaktır.


İyi niyetimizi devreye sokarak acaba taksiciler “hazır bu kurallar gündeme gelmişken sıkıntılarımızı dile getirelim” diye mi düşünmüşler diye soruyoruz. Ancak taksicilerin asıl amaçlarının hedef saptırma ve meseleyi bulandırma olduğunu haberin devamını okuyunca anlıyoruz. Çünkü önerileri arasında altını (altın yorumları) çizdikleri soruna dair bir çözüm önerisi yok. Ama gariban edebiyatı, ağlanma, sızlanma, devletten teşvik (rüşvet) bekleme sonuna kadar var.

İstanbul Taksiciler Esnaf Odası Başkanı Semih Kaçanoğlu, “Yetkililerden klima, iyi arabayı düşünene kadar can güvenliğimizi düşünmelerini istiyoruz. Son üç ayda beş taksici öldürüldü. 6-7 bin gece çalışan taksici sayımız bin 500’e düştü. Böyle giderse korkarım vatandaş gece araç bulamayacak” demiş. Sonra da devam etmiş: “İstanbul’da 18 bin taksiden 7-8 bininde klima bulunuyor. Esnaf araçlarını yenileme gayreti içinde. Hal böyleyken bize sahip çıkılmasını istiyoruz. İstanbul’da günde 1,5 milyon insanı taşıyoruz. Otomotiv sanayii de bize sahip çıkmalı. Biz yeni arabaları almaya talibiz ama 45- 50 ay vade yapsınlar.”

Öncelikle sayın Kaçanoğlu’nun ‘son üç ayda beş taksicinin öldürülmesi’nden ‘45-50 ay vade’ konusuna nasıl geldiğini anlayamadık. Yani kredi vadesi uzayınca taksicilerin artık öldürülmeyeceğini mi ima ediyor? Biraz garip.

Sayın oda başkanımızın istekleri kredi vadeleriyle sınırlı değil. Hükümettin bir defaya mahsus ÖTV ve KDV uygulamasını kaldırmasını istiyor. Hatırlatmış: “Sayın Başbakanımızın bu konuda bize verdiği sözü kendisine hatırlatırız. Eğer bize kolaylık sağlanırsa İstanbul’da 10 binin üzerindeki arabayı çekeriz. Onları Anadolu’nun ücra yerlerine satabiliriz.” Yani İstanbul’da kullanamayacak durumda olan arabalar aslında Anadolu’da kullanılabilir. Çünkü bizim canımız can Anadolu insanlarının canı patlıcan. Harika bir bakış açısı doğrusu.

Müşteri mağduriyeti konusuna da değinmiş Kaçanoğlu. Ama haberi hazırlayan mı yanlış aktardı sayın başkanın ağzından çıkanı kulağı mı duymuyor anlayamadık. Şöyle demiş: “Yasal düzenlemelerin yanındayız. İstanbul’da taksi esnafının ‘şurayı bilmiyorum’ demesine bizim de tahammülümüz yok. Saygı, çevre bilgisi, ilk yardım bilgisini öğrenelim. Bu amaçla bir Beyaz Masa kurduk. 212 283 65 46 faks numarasından bizi arayıp şikayetlerini iletsinler. Biz taksiciler şikayet duymak istemiyoruz. 140 meslek kuruluşu arasında en iyi meslek grubu olmaya adayız” dedi. Yani hem Beyaz Masa kurmuşlar, hem de şikayet duymak istemiyorlar. Umarım yanlış anlamışımdır. İkinci olarak "İt iti ısırmaz" diye bir atasözümüz var. Bu beyaz masa hikayeleri, durağa şikayet etme konuları sadece birer tuzaktır. Sonuç vermez. Bir usulsüzlük, bir kanunsuzluk varsa bunun şikayet edilecek merciler bellidir. Bu numaralara kanmayın!

İstanbul Otomobilciler Esnaf Odası Yönetim Kurulu Üyesi Metin Boztepeli ise “Hepimiz airbagli, klimalı arabada çalışmak isteriz. Ama bu uygulama şoför esnafına ağır yükümlülük getirecek. Bizim de devletimizden isteklerimiz var. Bir defaya mahsus ÖTV ve KDV’yi kaldırılarsa araçlarımızı rahat rahat değiştiririz” diye konuştu. Osmaniye Taksi Kooperatifi Yönetim Kurulu Başkanı Fehmi Şenoğlu da, “Müşterilerimiz ve esnafımız konuya olumlu yaklaşıyor. Ancak borçlanmış esnafımız zorlanacak. Bir araba en az 30 milyara çıkıyor” dedi.

Bu demeçleri dinleyince şoför esnafına acıyasınız geliyor. Ama mesela İstanbul’da bir taksi plakasının 450 bin YTL civarında olduğunu düşününce argümanların saçmalığı göze batıyor. Sonra mesela taksiciler odası başkanından taksici esnafının yakıt üzerindeki vergiler hariç (çünkü onları aslında taksiye binen kişi ödüyor) ne kadar vergi ödediklerini açıklamasını bekliyoruz.

Şimdi gelelim meselenin ekonomik boyutuna. Devletin benim paramı bir kısım mafya bozuntularına peşkeş çekme hakkı yoktur. Bu durumda benim de devletten bilgisayarımı, televizyonumu yenilemesini, abonesi olduğum bilumum yabancı gazete ve dergilerin finansmanını yapmasını istemek gibi taleplerim olacaktır. Yerli gazeteler için kaynak istemiyorum, nasılsa hepsi paçavra.

İkinci olarak, eğer gerçekten 450 bin YTL’lik taksici esnafı yeni araç alamayacak kadar zor durumdaysa bıraksınlar taksicilik yapmayı, plakayı satsınlar, tamamını mevduata yatırsınlar, yıllık 60 bin YTL civarında (=aylık 5,000 YTL) faiz geliri ederler, defolup gitsinler geldikleri yere. Hem İstanbul temizlenir ayılardan, hem biz kurtuluruz hem de onlar açlık sınırının altında gelirle yaşamak zorunda kalmazlar. Ortalıkta taksici mi kalmaz sayın Taksiciler Odası Başkanı? Bırakın da görün bakalım piyasa koşulları kendi kendine o boşluğu dolduruyor mu doldurmuyor mu? Sanki benim için taksicilik yapıyorsun! Kurallar işlesin. İşini yapabilen yapsın yapamayan çekip gitsin. Piyasa koşullarında bir işi yapamıyorsan, demek ki o işi yapmaman gerekir. Devletin taksicileri, dondurmacıları, tekstilcileri korumak kollamak gibi bir görevi yoktur. Devletin halkına iyi hizmet sağlayacak kuralları ve düzeni sağlama görevi vardır.

Umarız bu kurallardan geri adım atılmaz, bizim de neden ‘AB yanlısı’ olduğumuz daha net anlaşılır. Şahsen ben mümkün olduğunca bu mafya bozuntularının kullandığı taksilere binmiyorum, sevdiklerimi de bindirmiyorum. Görevi olmasına rağmen bozuk para taşımayan, verdiğim paramın üstüne el koyan, her daim iğrenç kokan, her daim pişmiş kelle gibi sırıtan, illa ki kendisiyle sohbet etmek zorunluluğum varmış gibi sürekli ahkam kesen, her dakika otuz defa ana avrat küfreden, yalnız binen kadınlara kızlara sarkıntılıktan tacizden çekinmeyen eşkıya bozuntularına canımı, malımı, sevdiklerimi emanet etmiyorum, etmek istemiyorum. Devletin benim güvenliğimi sağlaması, üç beş bin taksiciye rüşvet vermesinden daha önemli bir görevdir.

Bu arada, gelelim kredi ve uzun vade meselesine. Bankalar zaten karlı gördükleri bir işe balıklama atlarlar. Piyasa koşullarında optimum vade oranı ve faiz neyse rekabet ortamı bunu hemencecik sağlar. Devletin bu olaya parmak atmasına gerek yoktur.