Yorgo'nun Hazin Hikayesi

Evvel zaman icinde kalbur saman icinde, develer tellal iken pireler berber iken Yunanistan'in Pire kentinde Yorgo isminde bir memur yasarmis. Pire belediyesinin su ve kanalizasyon idaresinde 40 yil calistiktan sonra 2006 yilinin basinda emekli olan Yorgo, emekli ikramiyesi olarak 50000 avro para alir. Daha onceden biriktirdigi paralarla da kendine Mikonos adasinda iki oda bir yazlik alan Yorgo hayatinin geri kalan gunlerini huzur icerinde gecirmek icin buraya yerlesir.

Ada'da Turk televizyonlarini da izleyen Yorgo avronun deger kaybetmesinden korkarak parasini dolara yatirmaya karar verir. O zamanlar 1 avro 1.2 Amerikan dolarina esit oldugundan 50000 avrosuna karsilik 60000 dolar alir. Gelecek hakkinda umutludur.

Aradan 2.5 yil gecer, dolar avroya karsi deger kaybetmis ve son gunlerde 1.6 sinirini gecmistir. Yatirim bankalari dolarin gerilemeye devam edecegini, hatta bazilari dolarin 1.75 avroya kadar duseceginden bahseder. Tam bu siralarda Yorgo adaya tatile gelen Alman Hans ile tanisir. Hans Yorgo'ya elindeki paralari nasil Turk lirasina cevirdigi, sonra da Turk hazine bonolarina yatirip dunyanin parasini kazandigini anlatir. Hans Yorgo'ya "salaklik etme oglum, bak Yigit Bulut ve Gungor Uras bile bu isin ne kadar balli kaymakli oldugundan bahsediyor. Ben de 1.3 YTL'den bozdurdugum dolarlarimi YTL'den %18 faiz kazandiktan sonra 1.2 YTL'den geri aldim, bir senede %25'den fazla kar yaptim. Hatta bu sene Turkiye'ye getirecegim parayi bes katina cikardim." der. Agzi sulanan Yorgo da Turkiye'ye yatirim yapmaya karar verir.

Ama once dolardan yaptigi zararlari da karsilamak icin mobilyaci olan kayincosu Niko'ya gider ve $140000 borc alir. Kafasinda Hans'in bahsettigi hesabi yapar ve bir senede $60000'ini $120000'a dondurecegini dusunur.

23 Temmuz gunu Turkiye'ye gelip 1.2 YTL'den dolarlarini bozdurup eline gecen 240000 YTL ile bir yil vadeli hazine bonosu alir. Hanimi Alexis'e bu durumdan hic bahsetmez ama, surpriz yapmayi planlamaktadir. Bu arada dolarin daha fazla deger kaybetmesine karsi onlem olarak 3 ay vadeli piyasada 1 euro= 1.56 dolarlik fiyattan euro almak uzere de anlasma yapar. Boylece hem Turkiye'den balli kaymakli faiz kazanirken hem de dolarin deger kaybetmesinden de cukkayi cebe indirecektir.

Aradan uc ay gecer ve isler hic de umdugu gibi gitmez. Nasil olduysa Turk lirasi dolara karsi deger kaybetmeye baslar. Onceleri endiselenmeyen Niko dolar guclendikce iyice kaygilanmaya baslar. 23 Ekim gunu 1 dolar 1.7 YTL degerine ulasir. Turk lirasini degerini takip eden Yorgo'nun kayincosu Niko daha fazla dayanamaz ve Yorgo'ya elindeki bonolari sattirip dolar aldirir. Bonolari satip dolara ceviren Yorgo'nun eline sadece $150000 gecer. Ama daha once dolarlari 1 euro=1.56 dolardan cevirmek uzere anlasma yaptigindan eline sadece 96000 avro gecer. Niko ise Yorgo'dan $140000 talep etmektedir. Niko 96000 avroyu 1.3'den dolara cevirir ve eline sadece $125 gecer. Paranin hepsini Niko'ya verir ama yetmez. Ev fiyatlarinin dustugu ortamda yazligini ipotek ederek bankadan $15000 borclanir ve borcunu kapatir.

Niko ise bu arada olanlari ablasina yetistirir. Yorgo'nun emeklilik ikramiyesi olan 50000 avruyo Turk piyasalarinda kaybettigini, ustune ustluk yazliklarini ipotek ettirdigini ogrenen Alexis bosanma davasi acar. Yorgo ise kendisini bu yatirimi yapmaya tesvik eden Hans'tan ve gazete koselerinde Turk bonolarindan %30-40'lik karlarin kazanildiginin reklamini yapip milleti bu piyasalarda kumar oynamaya tesvik eden Yigit Bulut ve Gungor Uras'tan intikam almak icin yemin eder.

Oysa Hans da ayni durumdadir. Kaldirac kullanarak Turk piyasalarina son bir kez daha giren Hans elinde ne var ne yok kaybeder ve bunun acisina dayanamayarak kendisini Berlin'de trenin onune atarak intihar eder.

Yorgo'nun Yigit Bulut ve Gungor Uras'a ne yaptigini anlatan hikayenin ikinci kismini okuyucularimiz TEGV'e 50 YTL bagis yaptiktan sonra yayinlayacagim. Gorusmek uzere...

7 Yorum Var.:

Junior dedi ki...

Bu adamlarda utanma olmadigi icin, simdi de "Ulkemiz bir ayda 50% fakirlesti, bana ne Yorgo'dan Alex'den" derlerse hic sasmam.

tekeli71 dedi ki...

Dün Kanal D 19:00 haberlerini izleyenler bilir.
100 Ytl'miz 63 Ytl olmuş.

Kadir dedi ki...

ben de altının hazin hikayesine dikkat çekmek isterim.ayrıca şöyel bir hede var.

Euro için kısa vadede beklediğimiz hareket çok zayıf kaldı ve çok kısa bir süre 1.37leri gördükten sonra bu sabah 1.2770e kadar geriledi. Önümüzdeki yıllarda paritenin 1 olması da kaçınılmaz görünüyor.



Israrla söylediğimiz gibi Deflatif bir ortamda sadece doların değer kazanması çok normal olmasına rağmen neden düştüğüne dair en fazla sorgulanan varlık Altın. Faiz indirimlerinin dolar negatif olduğu psikolojik bombardımanı, Bear ve Lehman iflasları,enflasyonist olduğu düşünülen TARP, TAF,CPFF, vergi iade paketleri ve14binden 8bine çakılan hisse piyasası gibi yaşanan belli başlı olaylar yatırımcılara Altının daha yüksek seviyelerde olması gerektiğini düşündürüyor. Uzun vadede altının çok yüksek potansiyeli olmasına rağmen şu anda 728 dolara gerileyen altının 650-700 dolar aralığına kayması da kaçınılmaz.(ama 700un altında almaya başlamak gerek)



Son dönemde FED ve Hazine kaynaklı operasyonların enflasyonist olduğuna dair geçerli beklentiler var.Geçtiğimiz günlerde para tabanlarının durumunu görebileceğiniz verileri atmıştım, ciddi bir yükseliş görünüyor. Ancak birkaç önemli noktayı unutmamamız gerekiyor. 1-Paranın miktarı artıyor olmasına rağmen velocitysi sert bir şekilde düşmeye devam ediyor.İlerideki günlerde de tüketici harcamayacak, bankalar kasalarındaki para ile para yaratmaycak , kredi vermeyecek.2- FED fund ratelere baktığımızda (eylüldeki aşırı panik günleri haric) oranın hedef oranın altında kaldığını görüyoruz.Mesela bugün 1den kapanmış önceki gün daha da düşük (0.875, bugün rezervlere verilen faizleri değiştirerek yukarı çekmeye karar verdikleri anlaşılıyor The federal funds rate on overnight loans between banks traded as low as 0.25 percent this week and 0.13 percent last week. Fed officials cut their target for the benchmark rate by a half point to 1.5 percent on Oct. 8. Fed governors ``judged that a narrower spread between the target funds rate and the rate on excess balances at this time would help foster trading in the funds market at rates closer to the target rate,'' the Fed said in a statement in Washington. ) yani FED SOMA üzerinden rezervlere müdahale ederek 100% bir sterilizasyon uygulamıyor diyebiliriz.Ancak öte yandan halen normale dönmeyen kredi spreadleri ve ortaya çıkan para ihtiyacı nedeni ile yüz milyarlarca dolarlık her paketin veya açılan musluğun direk olarak hemen enflasyona dönüşmesi söz konusu olmayacak. Bunun örneği Japonya'da da görüldü. 1929 krizinde para "fiziksel olarak" ortadan kalmıştı ve bölgeler, kooperatifler kendi paralarını issue ediyordu (Ebay üzerinden peşinden koşuyor, örneği olan varsa satın almak isterim). Bugün elbette bunun gerçekleşmesi imkansız (Zaten Bernanke böyle bir durumda helikopterden para atacağını açıklamıştı, Helicopter Ben espirisi de buradan geliyor) ancak Bernanke'nin (Essays on the Great Depression'dan) kendi sözleri ile ""Those who doubt that there is much connection between the economy of the 1930s and the supercharged, information-age economy of the twenty-first century are invited to look at the current economic headlines - about high unemployment, failing banks, volatile financial markets, currency crises, and even deflation.The issues raised by the Depression, and its lessons, are still relevant today."



Bu nedenle piyasa hareketlerine deflasyon gözü ile bakmak ve çok fazla faiz indirimleri, enflasyonist paketler, dolar negatif veriler olarak değerlendirmemek daha doğru olacaktır.Böylece önümüzdeki yıllarda görmemiz muhtemel daha düşük Endeks seviyelerini de zorlanmadan açıklayabiliriz.

ekonoTurq dedi ki...

Benim merak ettigim.. Nicin kimse Turkiye'deki buyuk cari aciktan, ve bunun tehlikelerinden bahsetmiyor?? Su an butun dunya dolara ihtiyac duyuyor, ister bankalar, ister hedge funlar veya money market fundlar olsun, herkes en sonunda dolara duyduklari ihtiyactan Turk lirasini daha cok satmaya baslayacak.. TRY daha cok dusecek.. Sonra merkez bankasi TL'yi korumak, ve fx kaynakli enflasyonu onlemek icin faiz oranlaraini 200 bps artiracak.. Bu da ekonomiyi daha da yavaslatacak.. TRY'nin dusmek icin daha yolu var. Amerika'da ve Avrupa'da adi duyulmamis bir suru kucuk fund ve banka adi sani duyulmadan batiyor. Dunyanin dolara olan ihtiyaci azalmadikca, ya da normal seviyelerine dusmedikce (bunun icin OIS-Libor spreadlerine bakilabilir) Turkiye ekonomisi de kendine gelemez bir muddet bu cari acikla. Eski krizler kadar korkunc olmayacak belki, IMF yardima kosacak kisa vadeli fonlarla...


Kadir, soylediklerine katiliyorum.. Ayrica on another note..

Teknik olarak fed efektif rate'in 1.15'in yani reservlere verilen faizin altina dusmemesi gerekir. Bankalar birbirine borc vermektense paralarini fed'de saklamayi tercih ederler dogal olarak. Ancak fed'de reserve bulundurma hakki olmayan kimi kuruluslar (GSE's gibi..) paralari bosuna durmasin diye cok dusuk oranlarda borc vermeyi tercih edebiliyorlar. Fed'in bu son reserve'lere verdigi faizi arttirisi da, fed effectifi yukari cekmeye calismaktan farkli bir hareket degildi..

Fed butun bu programlarina devam ettigi muddetce - ki etmese ne olur dusunmeyelim bence.. - fed target'dan cok fed'in reservelere verdigi rate onemli olacak..

Hüseyin MEÇO dedi ki...

EkonomiTurk takipçileri..... Türkiyeden diyarbakır mahkemesi tarafından erişiminiz engellenmektedir... Türkiyeden bu siteye erişim yok.. yurtdışından girişlerde problem yaşanmaz... ip adresinizi yurtdışında gösteren programlar aracılığıyla bu siteyi Türkiye den takip etmek mümkün.. herkes önlemini alsın:):) şu an ben öle yapıyorum mesela...

BerNaile dedi ki...

Bu bi saka olmali.. Ne hallere dustu memleket...

tekagac dedi ki...

Bu tamamen Yorgo ve Hans'ın aptallığı.Bütün dünya duydu, Türkiye'deki çobanlar bile borsada sattı nakite geçti.Yorgo Mikonos'ta çıplaklara fazla kaptırmış kendini. 5 yıldır atı alan Üsküdar'çoktaaan geçti. Yiğit ve Güngör beyler doğru söylüyorlar. Hans veya Yorgo zarar etti diye yabancılar deveyi hamuduyla götürmemiş mi oldular. Hiç bir saadet zinciri sonsuza kadar sürmez. Ama zincir kopuncaya kadar da bu ülkenin milyarlarca doları ziyan oldu. Bu böyle biline.