Issizlik ve Bilgisayar Vergileri

Issizlik ve is firsatlari serisinde yazdigimiz yazilarimiza devam ediyoruz. Bugun ogrenecegimiz temel prensip piyasada yaratilan carpikliklarin degerlendirilmesi olacak.

Eski okuyucularim bilir, bundan 3 sene once kizkardesim $500 (o zamanin parasiyla 700 YTL) harcayarak bir cep telefonu almis ve ben de onu burasi dahil olmak uzere cok elestirmistim. Eger o zaman 700 YTL'yi cep telefonuna degil de faize koymus olsaydi bugun eline 1100 YTL para gecmis olacakti. Gelecek hafta Turkiye'ye giden birileriyle kardesime dizustu (laptop) bilgisayar gonderiyorum. Turkiye'de dizustu bilgisayarlar pahali imis o yuzden bu zahmete giriyorum. Hesapli bir seyler istedi, parasini kendisi odeyecek.

Ben de gittim ona Dell'den Intel Core 2 Duo T5670 1.8GHz 15.4 inch ekran 2GB memory 320 GB sabit disk ve webcam iceren bir dizustu bilgisayar aldim. Fiyati kaca tahmin.

Vergiler dahil $517. Evet, kardesim 3 sene once parasini cep telefonuna yatirmasa bugun bu dizustu bilgisayardan 2 adet alabilirdi. Ama neyse yazimizin konusu bu degil. Yazimizin konusu benzer ozelliklere sahip bilgisayarlarin Turkiye'de neredeyse $1500'a satiliyor olmasi.

Devlet sifir faizle saga sola kredi dagitacagina bilgisayarlara koydugu vergileri cok cok makul seviyelere dusurmelidir. Hindistan fabrika gibi bilgisayar muhendisi yetistirirken bizim universiteler ise yaramaz ziraat, iktisat (iktisat nedir) ve isletmeciler yetistiriyor, bunlarin cogu da ya issiz issiz dolasiyor ya da devlete memur olarak kapagi atmaya cabaliyor. Yoksul Hindistan'daki bilgisayar mezunlari da ayda $1000 maas aliyorlar. Bu rakami kafadan atmiyorum, rakamlar gercekten boyle. Turkiye'de kac tane iktisat mezunu ayda $1000 para kazaniyor? Ben bazen is icabi Hindistan'dan programcilar kiraliyorum ve onlara yaptiklari isin karsiligi olarak saat basina $20 ucret oduyorum. Devlet universitelerinin ve onlara kaynak aktaranlarin artik uyanmasi lazim.

Uyanmazlar ama. O yuzden is sahibi olmayan arkadaslara bu durumdan istifade etmek duser. Birincisi kendi kendilerine (veya birbirlerinden yardim alarak) bilgisayar programlamayi ogrenebilirler. herseyi bilmelerine gerek yok, oncelikle tek bir alanda uzmanlasip daha sonra kendilerini gelistirebilirler. (hafta 80 saat calisarak 3-4 ayda cok seyler ogrenebilirsiniz.)

Ikincisi bilgisayar vergilerini avantaja donusturebilirler. Nasil mi? Bir sirket kurarlar ve Amerika'dan Turkiye'ye tatile gelenlerden kendilerine hesapli bilgisayarlardan getirmelerini ve bunun karsiliginda $800 gibi Amerika'daki fiyatin $200-$300 ustunde bir rakami odeyeceklerini taahhut ederler (ya da ucret tarifesi gibi birsey asarlar internete). Boylece Amerika'dan gelenler problemsiz bir sekilde $200 civarinda bir para kazanarak tatillerini ucuza getirmis olurlar. Daha sonra $800'a aldiklari bilgisayar'i "ikinci el" diyerek $1100-$1200 gibi bir fiyata Turkiye'de rahatlikla satabilmeleri lazim. Detaylarini siz dusunun iste. Burada yaptiginiz vergi makasinin alici, satici ve araci tarafindan paylasilmasidir. Olan devlete olur.

Issizlere gozunuzu acik tutun dedigimizde kastettigimiz budur, firsat coktur, bahane coktur, calisan ve yapan yoktur.