Konu Sosyal Guvenlik Sistemindeki asagi yukari 15 yildir suren gerizekali uygulamalarin ulkeye maliyeti. Calisma Bakani maliyeti bugunun parasiyla 851 milyar YTL hesaplamis. Deniz Gokce de buna ek olarak bu uygulamanin her sene ayrica 25 milyar dolarlik bir ek yuk getirdigini belirtmis. Bahsettigi yillik acik miktari, uygulamanin gercek maliyeti senelik 25 milyar dolardan daha fazla aslinda.
Sosyal Guvenlik sistemimiz Turkiye'nin demografik yapisini dikkate aldigimiz taktirde her sene %3 civarinda fazla vermesi gereken bir sistemdir. Oysa biz %5 acik veriyoruz. O yuzden kabaca maliyetin 25 milyar dolar degil, 40 milyar dolar oldugunu belirtelim. Ayrica bu acigi finanse etmek icin arttirilan vergilerin ekonomide yarattigi carpikliklarin ve verimsizliklerin de maliyetini bu hesabin icerisine katmiyoruz. Olay gorundugunden daha vahimdir. Hukumetin yapmaya calistigi reform bana kalirsa Sosyal Guvenlik canavarinin disinin kovugunu da doldurmaz.
O yuzden ben bu konuda umut verici bir gelisme olmasini umit etmeyi birakin, aklimdan bile gecirmiyorum. Bu yazinin amaci icinizi karartmak degildi tabii ki. Aklinizi basiniza alin ve 20 yil sonra emekli olacaksaniz simdiden para biriktirmeye baslayin, yoksa Halk Ekmek kuyruklarinda cok zaman harcamak zorunda kalabilirsiniz.
4 Yorum Var.:
Eskiden buyume datasi geldiginde 2 saate kalmaz ekonomiturk'te yorum gelirdi. Ekonomix? Baris Bey? Yorumlariniz havada kalmiyor inanin. Ben mesela ekonomix'in S&P 1500lere yaklasirsa alim icin firsattir demesinden feyz aldim, son 10 gundur yasanan rallinin keyfini cikardim dusuk seviyelerden risk alarak long'a gectigim icin. Ama sanirim hikayenin sonu geliyor. Buyume felaket kotu geliyor, YTL deger kazaniyor. Bir seferlik tarimdan dolayi diyip gecemeyiz bence bu ceyrekte ortaya cikan rakama, cogu sub-total'de bozulma var. dis talebin katkisini yitirmisiz.. vs vs.. bakalim 2008 neler getirecek..
cok olumsuz degil bence..tarimin 3. ceyrekte agirligi yuksek..ayni zamanda tarim hizmetler sektorunu de etkiliyor..agirligi yuksek olunca tabi etki daha da buyuk oldu..sanayi Ekim ayinda yuksek..faizler inme egiliminde..ic telepte hala bir canlanma yok ama verilen kredi rakamlari olumsuz degil..3. ceyrek bence buyuk oranda 22 Temmuz secimleri ortaminin ekonomide beklentileri bozmasinin etkisini yansitiyor..ekonomi 4. ceyrekten itibaren canlanma egilimine girecek..hala ihracat ithalattan kuvvetli gidiyor..o yuzden degerli YTL icin belirli sektorler disinda cok endise etmek gereksiz olacaktir..bu sene buyumeyi tarim cok kuculmezse ben 4,5 oraninda bekliyorum..2008 icin ise daha da iyimser 6,0 civari bir buyume hayalcilik olmayacaktir..
Faiz ve borsa cephesinden hiç bir tepki gelmedi. Cari açığında % 35 artmasına rağmen ne borsa düştü nede doviz yükseldi. Demekki sıcak para girişi full sistem devam. Gerçekten bu kadar iyimserliğe anlam veremiyorum. Demekki Türkiye çok güzel bir ekonomik temel oluşturmuş.
cari acık 2007 yılı ocak-ekim doneminde 29.1 milyar dolar gerceklesmis...odemeler dengesi istatistiklerinden bunun nereden finanse edildigine bir bakalim.sicak para denen yukumlulukler kalemi altinda yer alan kisim borc senetleri ve hisse senedi net alimlarindan olusmakta. bu da ilk on ayda 5.7 milyar dolar..hatta son aylarda tahvillerden cikis yasanmakta bu da kar realizasyonu ya da daha ilimli limanlara kacis olarak degerlendirilebilir. gercekte cari acigin en buyuk finansmani yine yukumlulukler kalemi altinda yer alan diger sektorler kismi. burada uzun donemli borclanma buyuk oranda..21.4 milyar dolar..bir de dogrudan yatirimlara bakalim..bu da 16.1 milyar dolar.. yani cari acigin finansmani sicak paradan degil..biri borc yaratmayan kalem olan dogrudan yatirimlar digeri ise ozel sektorun uzun donemli kredi kullanimlari...bence bu iyimserlik degil..Turkiye daha fazla iyimserlik hakediyor..ama tabi ki neden cari acik..ya da buna neden goz yumuluyor diyebiliriz..bu da tamamen politika tercihidir ve yapisal bir sorundur..politika tercihidir..cunku buyumek istiyorsan bunu nasil finanse edeceksin..ya ic tasarruflari artiracaksin ya da disaridan kaynak bulacaksin..Turkiye, icinde olunan konjonktur geregi ve de kendi tasarruf edemedigi icin bu yolu secmistir (bkz. sosyal guvenlik aciklari)..bu yapisal bir sorundur..bu da ihracat ithalat arasindaki organik bagdan kaynaklanir..ihrac etmek icin ithal de edersiniz...net ihracatcisi oldugunuz sektor sayisina bir bakiniz lutfen..ayrica yapisal derken bir de senelik 30 milyar dolari bulan enerji ithalatiniz soz konusudur..yani cari acik kadar enerji ithalatiniz var sizin..yani cari acigin olmasi bence iyimserlikten dgeil...herhalde suanki refomlarin biran once harekete gecirilmesi bu yuzden cok onemli..cunki ya disaridan kaynak gelemzse...musluk akmazsa..o zaman zaten ister istemez buyuyemiyeceksin..bu sorunu da cozmek tamamen suanki hukumetin ve STK'larin gorevidir..1. adim: enerji politikası 2. tasarruflarin artirilmasi 3. sosyal guvenlik kanununun acilen cikasi 4.ozellestirmelerin devami 5.rekabet ortaminin artirilmasi 6. sektorel tesvikler 7. birim isgucu maliyetlerinin azaltilmasi 8. kamunun kuculmesi..9. kayitdisi ekonominin kayita alinmasi 10.egitim reformu yapilmasi 11. yok'te degisiklige gidilmesi..tum bunlar artik gercekten ACİL reformlar..
Yorum Gönder