Küresel Isınma Var mı Yok mu?

Bu yazımızda küresel ısınma var mı yok mu sorusuna cevap vermenizi kolaylaştıracak, belki de zorlaştıracak bir kaç bilgiye dikkatinizi çekeceğim. Bugun soyle bir email aldim:

"Tüm dünyada küresel isinmaya karsi ortak bir eylem!... Yerel saatlerin farkliligi gözetilmeksizin bütün dünyada 1 Mart 19.55-20.00 arasi tüm enerji kaynaklari kesilecek. Evde ya da isteyseniz salterler inecek! Arabadaysaniz yol kenarina çekeceksiniz vs. yapabilen yapacak! Amaç bütün dünyada yer alacak bu 5 dakikalik kesintiyle meydana gelecekenerji tasarrufuyla karar mercilerinin dikkatini çekmek. Bu e-postayi ne kadar çok kisiye iletirseniz eylemin kapsami o kadar büyük olur."

Oncelikle enerji tasarrufu yapilmasini ekonomik oldugu surece destekledigimi belirtmek istiyorum. Bu kuresel isinma (global warming) denen olay insanlari korkutup enerji tasarrufu konusunda daha bilincli davranmaya sevk edecekse bunu da desteklerim. Ancak gercekten kuresel isinma var mi? Bu sorunun cevabina finanstan bir ornek vererek baslayalim. Finansal piyasalarda ortada hic bir pozitif veya negatif haber olmadigi zaman bile bir dalgalanma vardir, varlik fiyatlari asagi yukari salinirlar. Biz buna "noise" ya da gurultu diyoruz. Simdi finansta bir degiskenin etkisini ispat etmek istiyorsaniz, bu etkinin istatistiksel olarak cok guclu olmasi gerekir, yoksa gurultu arasinda kaybolur gider.

Ornegi sayilara dokelim ki daha rahat anlasilsin. Diyelim ki borsa her gun %2'lik bir oynaklik gosteriyor olsun. bazi gunler %0.5 artiyor olsun, bagi gunler %1.5 dusuyor olsun ama bu hareketler her zaman mutlak deger olarak %2'den dusuk olsun. Buradaki gurultu %2'dir. Simdi Basbakan Erdogan "Enerji ihalelerini iptal ettik" diye bir aciklama yapsin. Ertesi gunde borsa %1.8 dussun. Simdi borsa Erdogan'in yaptigi aciklama yuzunden mi dustu, yoksa bu dusus borsanin her zaman olan oynakligindan mi kaynaklandi? Bilemeyiz degil mi? Peki borsa ertesi gun %10 dusseydi hangi sonucu cikarirdik?

Simdi kuresel isinma var mi sorusunu cevaplayabiliriz. Kuresel isinmanin oldugunu iddia eden kisiler son 30 yildaki isinmayi buna kanit olarak gosteriyorlar. Ilk grafikten gercekten de son 30 yilda bir isinma oldugunu gorebiliyoruz. Gerci 1940-1975 arasinda hafif bir sogumada yasanmis ama cok ciddi degil.

Dikkatinizi ikinci grafige cekmek istiyorum. Bu grafige baktiginiz zaman bundan 3000 sene once ortalama hava sicakliginin simdikinden 5 derece daha yuksek oldugunu goruyoruz. Unutmayin, simdi kuresel isinma yasadigimizi iddia edenlerin baz aldiklari son otuz yildaki 1 derecelik isinma. Kaldi ki 1940 yilindan beri sadece 0.5 derecelik bir isinma var. Ikinci grafigin gosterdigi baska bir sey de su: kuresel sicaklik oldukca yuksek bir gurultuye (noise) sahip, sicaklik 71 derece ile 77 derece arasinda degisiklik gostermis. Hatta bu degisiklikler yavas yavas ortaya cikmamis, birden bire hizli bir sekilde artmis ve azalmis (Bakiniz Milattan once 500 yili civarinda) sicaklik 4.5 derece artmis, hemen akabinde 5 derece azalmis.

Bu kadar gurultu arasinda 1 derecelik veya 2 derecelik bir sicaklik artisini baz alarak, bakin kuresel isinma oluyor, arabalara binmeyelim, elektrik kullanmayalim, imalat yapmayalim sonucuna baliklama atlamak biraz sacma olmuyor mu?

Yine de dunya cok yasli bir gezegen. Oyle 150 yillik gecmise bakip sonuc cikarmak kadar, 3000 yillik gecmise bakip sonuc cikarmak da cok dogru degil. Bilim adamlari sagolsun 400000 yillik sicaklik degisimlerini bir sekilde hesaplamayi becermisler. Simdi bu grafige bakip daha mantikli sonuclar cikarabiliriz. Ucuncu grafige bakarsak her 100000 yilda bir kuresel sicakligin simdiki seviyelerinin 5 derece yukarisina kadar ciktiktan sonra dusmeye basladigini, bun muteakiben sicakliklarin dustugunu ve uzun sureli buzul caglari yasadigimizi goruyoruz. Yani buradaki tehlike sicakliklarin yukselmesi degil, aksine dusup tum dunyayi yeni bir buzul cagina suruklemesi.

Bence bizim sorunumuz kuresel sogumadir. Yinede bunu bir kenara birakalim ve kuresel isinma var mi sorusuna geri donelim. Kuresel sicakligin 1-2 derece yukselmesini bence gurultuden ayirt edemeyiz. Sanayilesmenin olmadigi milattan once 10000 yilindan milattan sonra 1000 yilina kadar gecen 11000 yilda toplam kuresel isinma 10 derece olmus. Simdi burada tam Demirel vari veya Ibrahim Tatlises vari bir laf edebiliriz: kuresel isinma vardi da biz mi yedik, ya da Urfada kuresel isinma vardi da gitmedik mi? 11000 yildaki kuresel isinmayi doga kendisi yaratti da son 1000 yildaki 3 derece sogumanin sebebi mi sanayilesme?

Kuresel isinmanin oldugunu iddia eden iklim bilimcilerin benim gozumde Istanbul'da onumuzdeki bir kac sene icerisinde deprem olacagini iddia eden deprembilimciler kadar kredibilitesi var, yani pek bir kredibiliteleri yok. Bundan 30 sene once kuresel sogumanin oldugunu dusunen bu uckagitcilar simdi de milletin gozunu kuresel isinma ile korkutup kendilerine cikar saglama pesindeler. Bundan 8 ay once, firtina sezonu baslamadan once kuresel isinmacilar "REKOR SAYIDA" buyuk firtina tahmin ediyorlardi. Nasilsa 2005 senesinde Dennis, Emily, Katrina, Rita ve Maria isimli 5 tane buyuk firtina olusmustu. Teorilerine gore Meksika korfezinde kuresel isinmadan dolayi su sicakligi artiyor ve bu firtinalarin daha da buyumesine neden oluyordu. Peki rekor sayida buyuk firtina tahmini yapilan 2006 yilinda kac tane buyuk firtina yasandi? 15? 10? 9? 5? 3?

Dogru cevap SIFIR. Kuresel isinma var mi? Gercekten var mi?

Küresel ısınma var mı yok mu sorusuna cevap vermeniz kolaylaştı mi?