Enflasyon Orani Beklentileri Yuksek mi?

Enflasyon oranlarinda bu ay piyasa beklentilerinin uzerinde ziplama bekliyordum. Piyasadaki ortalama artis beklentisi TUFE icin %0.93 idi; gerceklesen rakam %1.88 oldu. Bu ne demek aciklayalim. Faizlerdeki artis devam edecek, borsa ise olumsuz etkilenecek demek.

Bu yuzden bugun 50 adet AKBNK hissesini 9.6 YTL'den ve 50 adet DOAS hissesini 7.4 YTL'den sattim. Bu iki kagit da hem faiz artisindan hem de doviz kuru artisinda negatif etkilenen kagitlar.

Bu yilin ilk 5 ayinda enflasyonda gerceklesen artis orani %4.53. Gorunen o ki sene sonundaki azami enflasyon hedefi %7 tutturulamayacak gibi gorunuyor. Faizlerdeki artisin da sebebi bu. Pazartesinin borsa acisindan hos gececegini dusunmuyorum.

Borsa nedir?
Borsa nasıl oynanır
Hisse Yorumları
Ekonomi nedir
Fraktal nedir?
Çernobil Faciası

4 Yorum Var.:

Adsız dedi ki...

Mayıs enflasyon verileri kötünün ötesi geldi,hele Nisan dış ticaret açığı daha vahim,ihracatın ithalatı karşılama oranı %52,5 u sadece 2000 yılı temmuzunda görmüşüz.
TCMB Başkanı iki hareket yaptı,1. faiz indirdi enflasyon Nisanda beklentinin 2 katı geldi,2.ekonomik dalgalanma nedeniyle Mayıs ayı enflasyonu binde 4 fazla çıkabilir dedi,enlasyon gene beklentilerin 2 katı çıktı.Merkez bankalarının suyu bulandırmayan canlı türlerinden olduğunu biliyoruz ama son iki hareketini vatoz(çarpan)balığı yapmaz,piyasayı bir çarparsınız iki çarparsınız..
Açıklama yapılırken biraz daha gerçekçi olunması zamanı geliyor.
Tunç K.

Adsız dedi ki...

Bence mayis verilerinde bir surpriz yok. Kurlarin %20 arttigi bir ortamda normal. Haziran rakamlarinin da %1 civarinda gelmesini beklemek lazim (gecen senenin 1 puan uzeri yani. Mayis'da oldugu gibi). Onemli olan tuketicinin nasil tepki verecegi. Eger keskin bir dusus olursa fiyat artislarini sinirlar.

MB'nin son zamanlarda D* diye isimlendirdigi cekirdek enflasyon endeksine bakiyor - islenmemis gıda ürünleri, enerji, alkollü içecekler, altın ve tütün ürünleri hariç tutulan endeks. Nisan ayinda bu endeks dusmeye devam etmis ve %6'nin altina inmisti. Trend'in olumlu oldugunu dusunup faizleri indirdiler. Mayis rakamlari yuksek cikti, D* ne gosterecek merak ediyorum.

MB Baskani'na yuklenmek yanlis. Faiz kararlari cogunluk oyuna bakiyor, eskisi gibi baskanin iki dudagina degil.

Bence MB kamuoyu etkisinde kalip erken gevsedi. Petrolun varili 70 dolar iken ve ic tuketim yuksek seyrederken daha temkinli davranmaliydi. Faiz kararindan bir hafta sonra kundeye geldiler. MB'nin sayginligi yara aldi. Velakin buyutecek bir sey yok bence. Enflasyonda denge duzeyi (steady state) artik tek haneli rakamlardir. Bu sene %5 degil 8-9 olur. Gelecek sene tekrar iner.

Dogru, disaridaki gevsek para politikalarindan Turkiye cok faydalandi. Ancak cok da buyuk bir petrol soku yasadi (yasamakta). Petrolun 70$'i astigi bir devirde enflasyonu indirmek basaridir.

Dis ticaret acigi hakkinda, sabri olanlara, bir kac istatistik: son 12 ayda dis ticaret acigi 11.2 milyar $ artti. Bunun 7.1 milyari yakit ithalatindandi. Son 4 ayda artis 4.1 milyar$, 2.8 milyari yakittan - yuzde 70'i neredeyse.

1996-1997 arasinda (ekonominin dengede oldugu donem diyelim buna) ihracatin ithalati karsilama orani %54 idi. Su anda %61. Yakit haric bu oran %62 idi, su anda %76. Dis ticaret aciginin milli gelire orani %11.5 idi, su anda %13. Yakit haric %8 idi, su anda %6.

Hala benimle iseniz son bir set rakam daha vereyim. Imalat sanayi ihracatinin ara mal ithalatina orani 1996-97 arasinda %80 idi. Su anda %88. Yakit haric tutarsak bu oran 1996-97 arasi %102 idi. Su anda %127.

Biliyorum CW'a aykiri bir iddia ortaya atiyorum ama gidin rakamlara bakin, Turkiye eskisine gore daha az aramali ile daha cok sanayi ihracati yapiyor, dis ticaret acigi (yakit haric tutulursa) eskisinden daha az, petrol ve dogal gaz fiyatlari 1996'da oldugu gibi olsaydi cari acik %2-3 duzeyinde olurdu. Turkiye'nin ithalat cenneti oldudu, herkesin uretmek yerine ithal ettigi, sanayinin sizlere omur oldugu, issizligin arttigi, ithalata dayali bir buyume yasandigi (ne demekse) genelde kabul edilen hususlar. Ben rakamlara bakinca goremiyorum bunlari. Neyim var benim?

t.

Adsız dedi ki...

Tugrul bey,

Güzel yazınız için teşekkürler.TCMB Mayıs enflasyonuna 0.4 puan ilave beklediğini söylerken enflasyon beklentisi %1'in altındaydı hatta 0.7 puan bile bekleniyordu ama %1.88 çıktı,bu süprizdi, pazartesi günü piyasa bunu nasıl algıladığını gösterecek zaten.

Kur artışının etkisi ise Ağustos,Eylül'den sonra maliyete girer şu anda enflasyona etki petrolden geliyor 3 ay sonra maliyet artışından gelecek,

Verimlik artışı olduğunu bunun bile bubble yaptığını söyleyebilirim, bununda sonu geliyor onada çok bel bağlamak gerekir artık,

Maalesef bize son üç senedir yardımcı olan dış dünya koşulları artık yardımcı olamayacak ve muhtemelen köstek olacak,petro dolarların nereye gideceği bizim gibi ülkeler için artık çok önemli,umalım cari açığımızı finanse etmeye devam eder,umalım politik riskimiz daha fazla artmaz,

Yaz aylarına girmemiz şansımız, bu ayları hasarsız atlatabilirsek son 3 yıldaki kazanımlarımızı koruruz.

Tunc K.

Adsız dedi ki...

Tunc Bey,

MB Baskani'nin mayis ayi enflasyonu ile ilgili tahmin yapmasi bir hata idi. Esasinda bir MB baskaninin aylik tahmin yapmasi basli basina bir hatadir. MB baskaninin gorevi piyasa icin aylik tahminlerde bulunmak degildir. Bu is yapan ekonomistler vardir. MB baskanina ihtiyac yoktur.

Yine de hosgormek lazim bu hatalari. Koskoca Amerika MB baskani yanlis anlasilan aciklamalar yapti da Amerika'da borsa bir gunde 100 puan artip ertesi gun 100 puan dustu. Olur boyle seyler. Onemli olan ders almak hatadan.

Gazetelerde ardi ardina cikan zam haberlerinden sonra yuksek bir enflasyon orani cikacagini tahmin etmek gerekirdi. Her ne kadar MB'nin yaptigi calismalar kur-fiyat geciskenligini X ay kadar oldugunu (rakami tam olarak hatirlamiyorum ve TCMB web sayfasina bakamayacak kadar da usengecim, kusura bakmayin) soyluyorsa da o calismalar enflasyonun dusus surecinde ve iki haneli rakamlarda oldugu doneme aittir. Icinde bulundugumuz kosullarda ne olur, bunu tahmin edecek veri setine sahip degiliz.

Benim sahsi gozlemim ve dusuncem piyasanin yukselen kura cok cabuk tepki verecegi ve bir kac hafta icinde pes pese zamlari biterecegi. Rekabet ortaminin cok kisitli oldugu ulkemizde ithalat urunleri fiyatlari dizginleyen ve ureticiye ceki duzen veren en etkili guctu. O yuzden simdi ureticiler kar oranlarini yukseltmek (veya korumak) icin gayet liberal davranacaklardir.

Demek istedigim o ki bence devaluasyonun (opps?) etkisini su anda yasamaktayiz ve bu etki en fazla Haziran'a kadar kendini hissettirir. Daha sonra eger kurlar istikrara kavusur, petrol 70 dolari ustune cikmaz, ic tuketim esneklik gosterirse daha fazla fiyat arttirimi olmaz.

Ben Mayis ayinda petrol'un belirleyici bir etkisi oldugunu zannetmiyorum. Ulastirma endeksindeki artis Mayis'da gecen senenin uzerindeydi (1.5 vs. 0.2) ama asil belirleyici gida (gecen seneye oranla ekstra katkisi 0.2 puan), giyim (ektra katki 0.3 puan) ve diger mal-hizmet grubu (ekstra katkisi 0.3 puan). Bu gruplarda fiyat artisi gecen seneki kadar olsaydi Mayis ayi enflasyonu %1 cikardi. Yani gecen senenin aynisi.

Diger bir degisle ureticiler sanki kur artisini firsat bulup fiyat ayarmalasi yapmislar gibi geliyor bana. Zam yapmak ureticinin hakki, zam yapilan urunu almamak da tuketicinin.

Son bir not: Mayis ayi ihracat rakamlari yuksek cikti. Nisan ayi ise muhtemelen yukari yonlu revize edilecek (tipki Mart ayinin yuksektildigi gibi). Bu sene tarim rekoltesi de iyi gozukuyor. Gida urunleri son 12 aylik enflasyona 3.1 puan katki yapti (2005 Mayis'inda katkisi 1.5 puan idi). Belki yazin normali uzerinde bir dusus gerceklesir gidada. Su anki enflasyona tutun-alkol etkisi 1.4 puan. Agustos ayinda bu etkiden de kurtulacagiz. Ben simdilik temkinli bir iyimserlik icindeyim. Velakin unutmamak lazim: Son bir ay icindeki kur artisi ve borsanin dususu 2001 krizinden sonraki en buyuk soku temsil ediyor. 2004 baharindan bile daha yuksek bir sok. Bu soku bence kaldiririz.

Ne kadar gevezeyim degil mi?