Amerika'da Asgari Ucret ve Kuzu Eti

Amerika'da guzel kuzu etinin poundunu $11.99'dan ancak alabiliyoruz (en azindan benim oturdugum yerde daha ucuzu yok). Bir kilo 2.2 pounda esit olduguna gore burada kuzu etinin kilosu $26.4'a geliyor. Burada asgari ucretle calisan bir kisinin eline vergi ve SSK kesintileri sonucunda (yalniz yasadigini ve 40 saat calistigini varsayarsak) haftada $180 gecer. Demek ki Amerika'da asgari ucretle calisan birisi kazanciyla haftada 7 kilo, gunde sadece 1 kilo kuzu eti alabilir. Bu hafta sonu marketten kiraz aldim, mevsimi geldigi icin kirazin kilosu $13.2'a dusmustu. Benzer bir analizi asgari ucretli icin yaparsak bir gunluk kazanciyla sadece 2 kilo kiraz alabilecegini goruruz. Amerika'daki asgari ucret arttirilmali mi sizce?

Niye soyluyorum bunlari aciklayayim. Hurriyet'in haberine gore:

"Asgari Ücret Tespit Komisiyonu’nun yeniden toplanması gerektiğini savunan Türk-İş, bir asgari ücretli çalışanın bir kilo et alabilmek için bir gün, bir kilo peynir için ise 5 saat çalışması gerektiğini hesapladı. "

Gorulecegi uzere Turk-Is'in yaptigi gibi biz de rakamlari kullanarak ortaya kara bir tablo cizmeyi basardik, hem de dunyanin en zengin ekonomisi Amerika'da. Hic de zor olmadi. O yuzden bu tur raporlarin veya aciklamalarin hic bir degeri yok. Neye bakmaniz lazim? Birincisi ben ucretlerin serbest piyasa icerisinde belirlenmesi gerektigini dusundugum icin bence kimsenin hicbir sey bakmasina gerek yok. Ama illa ki bakacagim diyorsaniz enflasyon oranindaki gerceklesmelere bakmaniz gerekir. Cunku enflasyon oranlari bir sepet kullanilarak hesaplanir ve bu sepet icerisinde et de vardir, peynir de, zeytin de, sivri biber de, kiraz da.... Tutup da tek bir urune yonelik istatistikleri yayinlamak Demirel'in tabiriyle abesle istigal etmektir.

Yeri gelmisken soyleyelim, Turk insaninin bir et takintisi var. Turkiye'deki insanlarin farkinda olmadiklari sey Turkiye'deki sebze ve meyvenin hem cesidi hem lezzeti dunyanin cok az yerinde oldugu, ve bu ustun kalitedeki sebze ve meyvelerin fiyatinin dunya fiyatlarinin cok altinda oldugudur. O yuzden Turk-Is cikipta bir asgari ucretlinin bir gunluk kazancina ne kadar kiraz, ne kadar nar, kac tane somun ekmek (30 kurusluk somun ekmek Amerika'da 3 YTL'ye satiliyor mesela) alabilecegini hesaplamiyor. Yani sepetin hep pahali tarafina bakiyor, gida konusunda dunyaya 10 gol atmisiz 1 gol yemisiz, adamlar cikip "cok pis gol yedik, boyle gitmez, yonetim istifa!!!" diyor. (Amerika'daki diger sebze ve meyve fiyatlarini duysaniz dudaklariniz ucuklar)

Bu arada benim burada son 5 sene icerisinde sadece bir kez kuzu eti almisligim vardir, onun yerine
cok daha ucuz olan hormonlu tavuk ve balik tuketiyorum. Turkiyeliler ise hormonlu urunlere burun kiviriyor.

6 Yorum Var.:

Adsız dedi ki...

yazdiginiz genel anlamda dogru olsa da
ABD icin verilen rakamlar tamamen uctan alinmis.
Bls.gov dan verecegim rakamlar gorulebilir.
bahsettiginiz asgari ucret kuzeyde sigortali,duzenli 40 saat calisan biri icin imkansiz gibi bir sey.New jerseyde median 16,mean 21$.
part time calisanlar bile 1300-1500$ para yapiyor,bahsettiginiz gibi 720$ degil.
ABD de service sektor en dusuk maaslidir,orda bile 7 $ saati.Asgari ucreti 5.35 ten hesaplarsaniz dedikleriniz dogru belki,ama anlatmaya calistigim realite o parayi alan cok az hele duzenli calisanlarda yok denebilir..
ve verdiginiz et ise kuzu pirzola,inek kiyma degil.ayrica tekrar edeyim kuzeydeki fiyati.mesela texas ta bahsettiginiz kuzu 4.5$ civari.
sebze ve meyvelarda Tr ye gore cok ucuz ya da ayni.
yani fikrinizi ileri surerken yerdiginiz sendikadan cokta farkli davranmamissiniz.
PS:dostane bir uyari.Son zamanlardaki yazilarinizda hakaret dozunuzu gittikce arttiriyorsunuz.Sayginligi korumaniz adina dikkat edin.Yok Deniz Gokce gibi hakaret edip adimi duyuracagim derseniz o baska...

Blog Sahibi dedi ki...

ABD'deki rakamlari zaten bilerek uctan aldim, gostermek istedigim iki tane urunun fiyatini baz alarak "asgari ucret dusuktur, hemen yukseltilmesi gereklidir" demenin abesligi idi. Tam anlatamamisim galiba.

Ozetleyeyim. Asgari ucretin satin alim gucunde artis veya azalis oldugunu gostermenin yolu Satin Alma Paritesine gore asgari ucreti hesaplamaktir. Bunun bilimsel yolu budur. Yoksa Turk-Is'in yaptigi gibi ya da benim "alayci" bir sekilde yapmaya calistigim gibi (becerememisim anlasilan) degil.

Benim kullandigim rakam ayrica $5.35'lik legal asgari ucret rakamidir. $16'lik Median ucretten bana ne, ben de Turk-Is gibi asgari ucreti analiz ediyorum, o yuzden baz almam gereken rakam brut $5.35'lik asgari ucrettir. Ayrica Turk-Is Hakkari'deki fiyatlari baz almamis, Istanbuldaki fiyatlari baz almis, ben de ona gore kendi yasadigim Kuzeydogu Amerika'daki fiyatlari baz aldim. Neyse, onemli olan nokta su. Turk-Is'in analizinde ne kadar bozukluk varsa benim "alayci" analizim de o kadar bozuk.

Yorumlariniz icin tesekkur ederim, en azindan diger okuyucular icin yaziyi daha anlasilabilir hale getirdik sayenizde.

Adsız dedi ki...

eğer kuzu etinin poundunu 11,99$ dan alıyor ve 1 pound = 2,2 kilo ise sayın ekonomix kuzu eti 5,45$ a gelir ki bu da gayet makul yada uzun lafın kısası 1 pound = 2,2 kg değil 1kg = 2,2 pound.

Blog Sahibi dedi ki...

Matematiksel olarak bir yanlis yok, turkce yanlisi var, onu da duzelttim simdi. Tesekkurler.

erol dedi ki...

Buraya birde ABD ve Türkiyede kişibaşı yıllık et tüketimini yazsaydınız durum tam anlamıyla kafamda şekillenecekti.

Unknown dedi ki...

ben sizler gibi fiyat vermem ama örnek veririm orda 1 saat çalışma ücretiyle 1 paket malbora burda 4 saat çalışmayla 1 paket malbora el ediliyor bu bir ihtiyaçtır orda gıda ürünleri çok ucuzdur peynirler sosisler salamlar her şey ucuzdur burda sucuk olmuş 10 lira meyvelere gelince meyveler ülkeler arası değişir o hiç bir şekilde baz alınmamalı hiç bir ülkede fiyatları çünkü türkiye bin tane çeşit var diyelim abd de 100 tane fransada 500 tane afrikada on bin tane ülkelerin kendilerine ait meyveleri var olmayanlar sipariş ediliyor biz kendimiz üretiyoruz abd sera yapıyor üretiyor ama fiyatları bizle aynı yada ucuz et fiyatlarına gelince orda ne olursa olsun kuzu eti sana göre 20 dolar olsun gerçekte 5 dolar olsun türkiyede kuzu eti 50 milyon olmuş haberin varmı ? 50 milyon hak etmek için 2 gün çalışmak gerek orda 20 dolar dahi olsu 1 gün oda senin verdiğin uçuk fiyat sen orantıyı güzel yazmışsın arkadaş abd de fahiş fiyatları yazmışsın türkiyedeki en uygun fiyatları yazmışsın yinede yakalayamamışsın kendi ellerinle türkiye abd den geri ve geri olmaya mahkumdur abd petrolü azaldımı gelip ırakı libyayı vurup petrollere el koyuyor biz ne yapıyoruz ? abd abi yapta bize yolla diyoruz