Borsa Yarin Ne Olur?

Bugunlerde hepimiz borsa yarin ne olur sorusunun cevabini daha fazla merak ediyoruz. Buna cevap vermeden asagida aciklayacagimiz kavramlari bilmeniz lazim. Piyasalarimizda ve dis piyasalarda volatilite (keskin hareketler) artisi var. "Uzmanlar" bunu yatirimcilarin risklerini azaltma yoluna gitmesiyle acikliyor. Bugun cok hareketli gecti, borsa %5.7 deger kaybetti, dolar %4'e yakin deger kazandi, faizler yukari gitti. Anlayacaginiz hisse senedi ve bonodaki satislar devam ediyor, satis sonunda ele gecen YTL'ler de dolara cevrilerek "garantiye" aliniyor. Bu surec devam ettigi muddetce hisse senedi ve bono fiyatlarindaki dususler devam edip oynakligi dolayisiyla "riski" arttiriyor ve neticede daha fazla satislari beraberinde getiriyor.

Borsadaki fiyatlar uzun vadeli yatirim icin oldukca cazip seviyelere gelmis durumda, normalde bu kosullar altinda hic beklemez hehem borsaya dalardim. Ancak, su an farkli bir surecten geciyoruz. Turkiye'ye yatirim yapan yabancilar ya mutual fund (halka acik yatirim fonu) ya da hedge fund (zenginlere acik yatirim fonu) adini verdigimiz kurumlardir. Yatirimcilar bunlarin performansini cok yakindan takip ederler ve cogu "uzun vadeli yatirim" nedir bilmez. O yuzden en ufak bir tokezleme durumunda paralarini bu fonlardan cekme yoluna giderler. Bunu bilen yatirim fonlari da tek bir ulkeye olan risklerini sinirlarlar. Ancak son bir aydaki gelismeler tum gelismis ve gelismekte olan piyasalari vurdu. Bu fonlarin cogu buyuk zararlar yazdilar. O yuzden de simdi bu fonlara paralarini koyan yatirimcilarin bir kismi paralarini geri cekiyor. Bu fonlar da bu paralari odeyebilmek icin ellerindeki kagitlari (fiyatlarin cok ucuz oldugunu dusunseler bile) satiyorlar. Bu kosullar altinda benim izleyebilecegim en iyi strateji beklemektir. Fiyatlar cok makul olsa bile alim yaparak riske tahammulu olmayan yatirimcilarin isini kolaylastirmak istemem.

Maalesef ayni kararliligi Merkez Bankasi gosteremedi ve bugun doviz satisi gerceklestirdi. Satis miktarini basin bildirisinde aciklamadilar. Merkez Bankasinin amaci fiyat istikrarini saglamaktir yazisini da sayfalarinda gozumuze sokuyorlar. Gercekten de fiyat istikrarini saglamak icin ellerinden geleni yapiyorlar. Faizlerin 1.75 puan yukseltilmesi ve dovize mudahale bu yonde atilabilecek iki onemli adimdi. Enflasyon konusunda ne kadar kararli olduklarini simdi gorebiliyorum ve bundan sonra da faizlerde artislar gorebilecegimizi dusunuyorum. Ancak bu "fiyat istikrari" politikasi ulkeden cikmak isteyen spekulatif sermayenin ekmegine de yag suruyor, daha detayli bilgi icin gecen hafta bu konuda yazdigimiz yaziyi okuyabilirsiniz.

Merkez Bankasinin bu mudahalesinin borsaya ve bonoya etkileri ne olur ona bakalim. Kendinizi yabanci yatirimci yerine koyun. Ulkeye getirip paranizi koymussunuz ama sizin yatirimcilariniz tedirginler, her uc ayin sonunda oldugu gibi Haziran sonunda da getirilerinizi yatirimcilariniza aciklamak durumundasiniz; ay basindan bu yana borsada gordugunuz ciddi dususlerden sonra ay sonunda karsiniza iyi bir tablo cikmayacagi simdiden belli. Yapabileceginiz simdiden ellerinizdeki kagitlarin bir kismini satarak Temmuz basinda itibaren goreceginiz para cikisina karsi hazirlikli olmanizdir. Maalesef her satis yaptiginiz zaman borsa asagi inmekte ve tum pozisyonunuz deger kaybetmekte; ayrica paranizi dolara cevirirken de bir darbede orada yemektesiniz. O yuzden satis miktarini sinirli tutuyorsunuz ve yavas yavas piyasayi bulandirmadan satmaya calisiyorsunuz. Allahtan bugun Merkez Bankasi dovize mudahale etti ve 1.6 seviyesinin uzerine cikilmasina musaade etmeyecegini belli etti. Artik dolar alirken artislardan korkmama gerek kalmayacak, o yuzden simdi biraz daha fazla satis yapabilirim.

Anlayacaginiz Merkez Bankasinin bu mudahalesi dovizdeki artislari sinirlarken, borsa ve bonolardaki dususleri daha da arttiracaktir. Yabancilarin ulkeden cikmalari kolaylastirilmistir. Onlar da salak degil ya, firsattan istifade cikacaklardir. Bunun neticesinde uzun vadeli faizler artacak, borsa da dusecektir. Bu ne kadar surer?

Bunun ne kadar surecegini kestirmek guc, ama kosullari soyleyelim. Faizler yukselecegi icin ve dolar kurundaki artis bir noktada sinirlanacagi icin enflasyon oranindaki artis tepe noktasina ulasacak ve yuksek faizlerin neden olacagi ekonomik buyume oranindaki yavaslama neticesinde enflasyon tekrar dusus trendine girecektir. Bu noktada reel faizler cok yuksek ve borsadaki kagitlar cok ucuz gorunecektir. Su siralar can havliyle Turkiye'den kacan yabanci fonlar da tekrar ulkeye giris yapmaya baslayacak ve hem borsa yukselecek hem de faizler tekrar dusecektir. Yani sermaye akislarinin oyuncagi haline gelecegiz (Merkez Bankasinin mudahalesiyle bu noktaya geldik desek daha dogru olur). Merkez Bankasi mudahale yapmasa borsadaki ve faizlerdeki hareketler olacagindan daha az olurdu ve duzeltme daha kisa surede gerceklesirdi. Bu mudahale yuzunden daha fazla sermaye disari cikacak ve piyasalardaki volatilite (oynaklik) daha keskin olacak ve bunlarin akabinde gerceklesecek normale donus de daha gec gerceklesecektir. En azindan enflasyon cok artmayacak!!!!

Borsa yarin ne olur ona cevap verelim. Boyle soruya verdigim standard cevap "bilmiyorum"dur, ancak illaki bir cevap istiyorsaniz yukselir diyeyim. Piyasalar bugunku dususe kesin bir "tepki" alimiyla cevap verir. Ben ise kenarda %43'luk nakit pozisyonumla bekliyorum.

Bu konu ile diger alakali bir yazi ise Borsa Nasıl Oynanır? En Sağlam Tüyolar baslikli yazimizdir.