Sigorta

Turk yatirimcilarinin ve isadamlarinin cogu sigorta kavramini cok iyi bilmiyorlar. Sigortanin degisik cesitleri var tabii ki. Benim bahsedecegim sigorta cogunuzun bildigi hayat, yangin, deprem, saglik, vb. sigortalardan degil. Yabancilarin hedging dedikleri pozisyonlarinizi sigorta ettiginiz sigortadan bahsedecegim.

Isadamlari neden bu sigorta turunu bilmiyorlar. Bugun vadeli islemler borsasina giderseniz doviz kuru icin sigorta alabilirsiniz bir fiyat odeyerek, veya doviz kuru riski de satin alabilirsiniz spekulasyon yapmak istiyorsaniz. Doviz kurlarinin fiyati asagi yukari su sekilde belirleniyor. Bugunku doviz kuru diyelim ki 1.50 olsun. Aylik faiz oranlari da %1 olsun. Bir ay sonraki doviz kuru (arbitraj yapmaya firsat vermeyecek olan) 1.515 fiyatindan belirleniyor; 6 ay sonraki doviz kuru simdiki doviz kuru 6 aylik faiz olan %6 oraninda arttirilarak bulunuyor. Mesela bugun Aralik 2006 tarihinde dolar almak veya satmak isterseniz islem yapacaginiz kur 1$=1.592 YTL'dir. Gidin Vadeli Islemler Borsasinin sayfasina bakin.

Simdi siz akli basinda bir is adami iseniz, tekstil isi icerisindeyseniz ve doviz kuru dusmesi karsisinda artik daha fazla dayanamayip kepenk kapatmak durumunda olacaginizi dusunuyorsaniz (ki 2 ay once butun tekstilciler kivranip duruyordu) gidip vadeli islemler borsasindan 1.592 YTL'ye dolar satabilir ve doviz kurunu kendiniz icin sabitleyebilirsiniz. Eger bu sure icerisinde doviz kuru tekrar eski seviyesine duserse siz kepenk kapatmak zorunda kalmazsiniz. Eger doviz kuru yukselirse karinizdan zarar edersiniz ama yine kepenk kapatmak zorunda kalmazsiniz.

Bizim VOB hala cok sig, yeterince islem hacmi yok, sayfasina gidip bakarsaniz dandik bir sayfasi oldugunu da gorursunuz. Daha amator bir borsa yani. Amerika'daki vadeli islemler borsalarinin piyasa degerleri NYSE ve NASDAQ'in cok cok uzerinde. Mesela CME'nin piyasa degeri 15.6 milyar dolar iken NASDAQ'in piyasa degeri sadece 3.3 milyar dolar. Yani adamlar risklerini sigorta yapmasini biliyorlar. Daha uzun vadeli islem yapmak isterseniz bunu bankalar araciligiyla gerceklestirmeniz de mumkun.

Is riskinizi azaltmanin tek yolu doviz kuru riskinizi sigorta etmeniz degil tabii ki. Isinizde hammade kullaniyorsaniz cok uzun vadeli islemler yapmaniz soz konusu. Mesela NYMEX'te 2012 vadeli petrol alabilirsiniz veya satabilirsiniz. Genelde petrol ureticileri uzun vadeli satislari bu piyasada yapiyorlar.

Yatirimcilar peki pozisyonlarini nasil sigortalarlar? En garanti yolu kisa vadeli hazine bonolarinda parayi tutmaktir, getirisi genelde dusuktur ama tum piyasalar dustugunde bu pozisyonlar deger yitirmezler. Yatirim araclari yukariya gittigi zaman ise bu pozisyonlar yerinde sayar. Sigorta yapmanin diger bir yolu ise vadeli islemler borsasinda IMKB100 veya IMKB30 endekslerini alip satabilirsiniz. Bu yolla eger hisse senedi pozisyonlarin karli ise %15'lik stopaj vergisini vermekten kurtulabilirsiniz.

Daha kesfetmemiz gereken cok enstruman var.

0 Yorum Var.: