Dengesiz Buyume

Referans Gazetesinde ekonomideki sektorel bazda dengesiz buyume uzerine cikan bir haberde soyle deniliyor:

"Türkiye ekonomisindeki büyüme genellikle yüksek ithal girdi kullanan sektörlere yansıdı. Büyümeden nasibini alamayan diğer sektörler ise sıkıntıda. Hükümet bu soruna el attı. İşadamları yarın Başbakan'a sorunlarını anlatacak."

Haberi okuyunca icinizden “vay be ne iyi yapmislar!! Gercekten de onemli konu, geride kalan sektorlere de destek verip ulkeyi toptan kalkindiralim” siye dusunenler olabilir. Bunun ustu kapali bir sekilde sosyalizmi savunan bir dusunce sekli oldugunu belirtmeliyim. Iki elin on parmagi bir degil, elbetteki bir ekonomide rekabet gucu yuksek olan sektorler veya tuketicinin ilgi gosterdigi sektorler digerlerinden daha hizli buyuyecektir. Ote yandan rekabet gucu dusuk olan sektorler veya tuketicinin ilgi duymadigi sektorler ise ya daha yavas buyuyecek ya da kuculecektir.

Ornegin bilgisayar piyasaya ciktiktan sonra daktilo uretimi veya tamiriyle ugrasan sektorlerde bir daralma gorulmesi gayet dogal bir olaydir. Burada hukumetin veya baska bir grubun cikip da “Yahu daktilocular da cok zarar goruyor, yeterince buyuyemiyorlar. Devletin bunlara yardim elini uzatmasi gereklidir” demesi ekonomik olarak dogru degildir. Hayatin gercegi sudur, duruma ayak uydurabilen ureticiler krizleri atlatacak (hatta onceden gorecek), zayif olanlar ise kaybolup gideceklerdir. Bu cok dogal birseydir. Ekonomide acima, merhamet yoktur.

Bu “dengesiz buyume” konusundaki asil mevzu tekstilcilerin artan rekabet yuzunden zarar gormeleridir. Daha once de bu konuda yorum yapmistim. Cin’de ve Hindistan’da bizim asgari ucretin yarisina adamlar muhendis calistirarak uretim yapiyorlar, tasima maliyetleri de ucuz oldugu icin bizim tekstilde rekabet edebilmemiz mumkun degil. Bu isin tek caresi tekstilde kendi markalarimizi yaratmamizdir. Bu durumda dahi akilci olan davranis kendi markamiz olan bu urunleri Cin’de veya Hindistan’da uretmemizdir. Yani fabrikalari Hindistan’a veya Cin’e tasimamiz lazimdir. Konu bu kadar basit ama anlayana sivrisinek saz anlamayana davul zurna az misali bu konu surekli karsimiza cikiyor.

Devlet baba degildir. Ekonomide her sektor esit buyuyecek diye bir kural da yoktur. O yuzden hukumet vaktini tekstilcilerle bosuna harcamasin. Kaynaklar verimli kullanilsin.