Stand by modundan çıkış

Ekonomiyi analiz etmeye devam ediyoruz. 26 Ekim’de “Borsa&Dolar :Stand by modu” adında bir yazı yazmıs ve dolar 1.7 iken doların gerilemesini beklediğimi ve ytl ye gecmenin mantıklı bir karar oldugunu soylemiştim. Şimdi bu yazıyı yazmamın nedeni ise açıklanan sanayi üretim verilerinin, uykudan uyanış anlamına geldiğini belirtmek ve genel bir değerlendirme yapmak. Yalnız önemle belirtmek isterim ki ben finans konusunda yeterince bilgili degilim ve hala çok gencim :).
Sanayi üretimi Bize Ne Diyor?
TÜİK bugün sanayi üretim endeksi (sue) verilerini açıkladı. Eylül ayında sanayi üretimi %5,5 azalmış. Ben daha önce ağustostaki % 4.1’lik azalmanın ne kadar ürkütücü olduğunu belirtmiş ve daha haziran ayı sue verilerinin analizi yoluyla ekonominin yavaşladığını söylemiştim. Aşağıdaki grafikte, sürekli çizgiler 2008 yılı sanayi üretim endeksini, kesikli çizgiler ise 2007 yılı sue’yi göstermekte. Grafikte, kırmızı ile işaretlenen alanlar ağustos ve eylül sue endeksleri arasındaki farkı gösteriyor.
Yıllara ve aylara göre sanayi üretim endeksi 1997=100

Toplam sanayideki %4.1 ve %5.5’lik gerilemeden bahsettik ama sektörler bazında olaya bakmak da gerekli. Temmuz ayında tüm sektörler (geçen yılın aynı ayına göre) pozitif büyüme oranları sergiliyor. Ağustos ayında, toplam sanayi %4,1 gerilerken, imalat sanayi %5,8 geriliyor (tablodaki kırmızılara dikkat) ve eylüle doğru belki de en önemli negatif sinyali gönderiyor. İmalat sanayi, eylül ayında %6,4 küçüldü. Bu sefer madencilik sektörü de %4,3 ile gerilemeye girdi. Her ne kadar elektrik gaz su sektörü poizitf büyüse de, büyümenin düştüğü açık. Ekim ayında ne olur? Geçen yılın üretim seviyesinin nispeten düşük olması nedeniyle (147,8 endeks değeri), büyük ihtimal %3-4 gibi %5.5’den daha düşük bir oran görebiliriz.


Önemli bulduğum diğer bazı haberler,
İhracat 32 ay sonra frene bastı
Otomotiv ve tekstil ihracatındaki sert düşüş nedeniyle Türkiye 32 ay aradan sonra ilk kez ihracatta frene basmış. Ekim ayında ihracat geçen yılın aynı ayına göre yüzde 1.87 oranında gerileyerek 9.53 milyar dolar olmuş
ABD sanayi üretimi, Eylül ayında geçen yılın aynı ayına göre % 4.5 gerilemiş.
Ayrıca, Almanya'da , Eylül ayında ülkedeki üretimin, ağustos ayına göre yüzde 3.6 oranında gerilediği, bunun da 1990'lı yılların ortalarından bu yana ülkedeki en büyük düşüş olduğu bildirildi.
Otomobil satışları düştü
Küresel krizin doğum yeri ABD'de ekim ayı otomobil satış oranları son 25 yılın en büyük aylık gerilemesini kaydederek yüzde 32 oranında düştü. Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde de otomobil satışları düşüşe geçti. Ekim ayında İspanya'daki yüzde 40'lık gerilemenin ardından İtalya'daki düşüş yüzde 19 oldu. Fransa'nın iki büyük otomobil üreticisi PSA Peugeot Citroen ve Renault'da da satışlar sırasıyla yüzde 4,7 ve 9,8 geriledi.
ABD, kurtarma planından ilk ödemeleri yaptı
ABD Hazinesi, 700 milyar dolarlık kurtarma paketinden ilk ödemeleri yaptı.Hazine yetkililerinin yayımladığı raporda, ABD'deki 9 büyük bankaya Salı günü yapılan toplam 125 milyar dolarlık ödemelere yer verildi. Rapora göre, Hazine, Citigroup Inc, JP Morgan Chase & Co. ve Wells Fargo & Co'ya 25'er milyar dolar, Bank of America Corp'a 15 milyar dolar, Merrill Lynch & Co'ya 10 milyar dolar, Bank of New York Mellon'a 3 milyar dolar ve State Street Corp'a 2 milyar dolar verdi.Goldman Sachs Group Inc ve Morgan Stanley de 10'a milyar dolar yardım aldı.
Dolar
Borsa Bundan Sonrası ? Aşağıdaki grafikler, eylül ayından buyana dolar ve borsadaki (Borsa Yorumları) hareketleri gösteriyor. Son veriler bugun itibariyle borsanın 26.960’da ve dolar kurunun da 1,53’de oldugunu gösteriyor. Şimdi üretimdeki düşüş bu derece açık biçimde ortaya çıktıktan sonra, bence dolar 1.6 ya doğru yavaşca artış sürecine girer ve borsa ise tekrardan gerilemeye başlar. Krizin o alevli nominal kısmı bitmiş gibi görünüyor, bundan sonra reel ekonomideki değişimlere bakıcaz artık. yani diğer bir deyişle, ben borsada olsam ytl ye gecerim.

What is Insider Trading Anomaly
Recent Academic Studies on Insider Trading
How to Profit Legally From Illegal Insider Trading
Insider Trading in Germany
Inside Information About the Massive Insider Trading Probe
Insider Trading Returns
Definition of Insider Trading
Is Insider Trading Legal?
How Insiders Use Private Information and Don’t Get Caught?
SEC Regulation on Insider Trading: Section 10b

5 Yorum Var.:

Unknown dedi ki...

Dolar kurunun ihracatta olumlu etkisi nezaman kendisini gösterir yahut olumlu etki olurmu ?

Unknown dedi ki...

Bu yılın sanayi üretim endeksinin düşüşünde ramazan-şeker bayramının eylül ayına denk gelmesi-tatil etkisi gözardı ediliyor olabilir mi, yoksa verilen rakamlarda bu durum gözönüne alınmış mıdır?

Hüseyin MEÇO dedi ki...

rdynk, 11.11 2008 tarihi itibari ile yorumlarınız gerçekleşti.helal olsun.şunu sormak isterim.piyasa ile yönetilen ülkeler her yedi yılda krize girerlermiş aslı var mıdır. teşekkür ederim.

rdynk dedi ki...

Huseyin,

tesekkurler, e ne de olsa Ekonomix'in ogrencisi sayılırız :) tabi kendisi kabul ederse. Bu blogun ekonomi (ozellikle turkiye ekonomisine bakıs acısı olarak)dusuncemizin sekillenmesinde oldukca onemli katkıları oldu.

piyasa ile yonetilen ulkeler her 7 yılda bir krize girmez aslı yoktur!daha cok gelişmiş ve gelişmekte olan piyasa ekonomileri gibi bir ayrım yapılabilir gelişmişlerin krizleri cok nadiren negatif buyume ile sonuclanır ve genelde de 7-10 yıl arasında gercekleşir. bizim gibi ulkelerde ise, bu blogda işledigimiz sebepler nedeniyle %10lara varan oranlarda ve bazen 2 yılda bir bile krizler olabilir. Kısaca bu bir yonetim(yonetememe) meselesidir.

Senol,

verilen rakamlarda bu durumu gozonune almadım, ama daha once yazdıgım bir yazıda (ekonomi yavaşlıyor mu?) bu meseleyi ayrıntısıyla inceleyip, bu etkinin varlıgının gecerli oldugunu ama etkisinin cok abartılmaması gerektigini yazmıstım. vaktin varsa o yazıya bir bakmanı oneririm.

Havzalı,
aslında bu soru beni aşar, bu dış ticaretcilerin isi ama benim kabaca dusuncem şu: 1. kurdaki volatilite cok yuksek, bu ongoruleri dusuruyor 2. kurdaki artış çogu gelişmekte olan ulke icin gecerli, bu bizim icin olumsuz bir durum 3. dış piyasalarda bir talep daralması olmasa ve bizim kur yukselse, bu iyi olabilir fakat 4. dıs talep geriliyor (ihracatımız da dusuyor), yani fiyatımız ucuzlasa bile alan yok bu kotu haber 5. euro ihracat pazarımız ama eurodaki degerlenme cok daha az 6. dolardaki yukselme ithalatımızı ciddi oranda daraltacaktır 7. cari acik dusecektir 8. AB ekonomisi duzluge cıkmaya başladıgında eger kurlar bu seviyedeyse ihracatta olumlu etkiyi gorebiliriz. bu da sanırım ancak 2009un 2.ceyregine tekabul eder.

Hüseyin MEÇO dedi ki...

Gelişmiş ülkelerin bireylerine sınıf atlatma çabasının sonuçlarını yaşamaktayız. Kredilerle desteklenen arz ve talep tarafında beklenen kar marjları oluşmadı. Krediler için oluşturulan havuzdaki sermayenin yetersizliği de hesap edilemedi. Çünkü geride kalan dünyanın ekonomik gücü çok fazla yetersizdi. Dünya, para bolluğu içinde para krizi yaşamaya başladı. Bu krizin çözümü 1600-1700'lerdeki Latin Amerika coğrafyasındadır.