VOB nedir (usd kontrat işlemi)

VOB nedir yazı dizisine devam ediyoruz…

VOB piyasasının işleyişini daha iyi kavramanız açısından bu konu hakkında yazılmış önceki yazılarımı okumanızda fayda vardır.

VOB nedir?
FUTURES PİYASALAR nedir ?
VOB İşlemleri – Döviz Futures İşlemleri

VOB piyasası yapısı bakımından küçük teminatlarla büyük montanlı işlemlerin gerçekleştirildiği bir piyasadır. Döviz kontratlarının işlem hacmi piyasanın geneli itibariyle düşük kalmasına rağmen iş görür niteliktedir. Dolar sözleşmelerinde yatırılan teminatın 8 katına kadar işlem yapabilmek mümkündür.

25.03.2010 tarihinde kontratın açılış fiyatı tabloda göründüğü üzere 1,5705-TL’dir. Günsonu kapanış fiyatı ise, uzlaşma fiyatıdır. Vadeli işlemlerde her günün sonunda kar veya zararınız uzlaşma fiyatı üzerinden hesaplanır. Gün sonu uzlaşma fiyatı ise; 1,5645-TL’dir. Aşağıdaki tabloda Haziran Vadeli-USD Kontratının fiyat bilgilerini görmektesiniz.



25.03.2010 tarihinde 185-TL teminat yatırılarak 1 ADET USD HAZİRAN-2010- vadeli kontrat satıldığını varsayalım. Hangi fiyat düzeyinde alış veya satış yapacağınıza karar vermek sizin işiniz. Burada sadece VOB’da nasıl işlem yapıldığını anlatamaktayız. Bu nedenle tabloda verilen güniçindeki en yüksek fiyattan işlemin yapıldığını varsayarak 1,5735-TL ‘den 1 Adet Kontrat satılmıştır.)

Haziran vadeli kontrat satmak; haziran ayının son iş günü oluşan uzlaşma fiyatı üzerinden dolar satmayı taahhüt etmek demektir. Bu işlemde yatırımcının düşüncesi; haziran ayında dolar fiyatının 1,5735’in altında olacağı varsayımına dayanmaktadır. Eğer vade sonunda spot piyasada dolar 1,5735’in altında oluşursa; spottan ucuza alacağı doları 1,5735’ten VOB’da söz verildiği şekilde satacaktır. Bu sayede aradaki fiyat farkı yatırımcının kazancını oluşturacaktır. (VOB işlemleri mantıken bu şekilde gerçekleşmektedir, ancak anlattığım gibi ortada fiziken bir para yoktur, sadece işin mantığını anlamanız bakımından bu şekilde anlattım)

185-TL ile satılan aslında 1.000$ ‘dır. Kazanç veya kayıp 1.000$ üzerinden olacaktır.

Eğer yatırımcı bu işlemi sonlandırmak isterse ,(aynı vade aynı tür kontrat) USD HAZİRAN-2010- vadeli kontrat “ALIŞ” işlemi yapılır. Yani yapılan işlemin tersi yapılarak pozisyon kapatılır.

Yatırımcı kısa pozisyon (bkz.short position) aldığından (1 Adet USD-Haziran 2010 Vadeli kontrat satmıştır), fiyat azalışlarıyla kazanç elde etmektedir. Gün sonu kazancını hesaplarsak;

USD “SATIM” sözleşmesi satılmıştı,

Kontratın satış fiyatı :1,5735-TL
Kontratın uzlaşma fiyatı : 1,5645-TL
Başlangıç Teminatı : 185-TL

Yatırımcı kısa pozisyonda olduğundan alış fiyatı, satış fiyatından düşük ise, aradaki fark kazancını gösterir. Kazanç hesaplanırken alış-satış fiyatları arasındaki fark dikkate alınır. Çıkan sonuç 1 dolar başına TL cinsinden kazanç veya kaybı gösterir. 185-TL karşılığı alınan; 1.000$ olduğu için, çıkan kazanç veya kaybı 1.000 ile çarparız.

KAZANÇ >>>> 1,5735 – 1,5645 = 0,009-TL 1 dolar başına kazanç, satılan kontrat 1.000 dolar değerindedir. >> 0,009 x 1.000 = 9,00-TL günlük kazanç vardır.

9,00-TL yi günlük kazanç olarak düşük görebilirsiniz ancak bunu kazanabilmek için sadece 185-TL teminat yatırılmaktadır.

Oransal olarak kazanca bakarsak sonucu daha net görebiliriz. 9,00 / 185 = %4,86

Şuanki piyasa koşullarında yıllık banka faizi vadeli TL %8, vadeli vadeli USD %1,75 civarlarındadır. Bu yatırımcı parasını VOB’da değerlendirerek GÜNDE %4,86 kazanç elde etmiştir.

İsterseniz gün sonunda 9,00-TL karınızı pozisyonunuzu kapatmadan realize edebilir, takasbank’tan çekebilirsiniz. Ya da vadeli işleminizi gün sonuna kadar kapatmayıp ertesi gün devam ederseniz hesabınızda 185 + 9 = 194-TL teminatla yola devam edebilirsiniz. Kazanç ve kaybınız bundan sonra da 1.000$ üzerinden uygulanacaktır. (Bu arada takasbankta kalan temiantınız gecelik faizden sürekli nemalandırılmaktadır.)

Önümüzdeki günlerde buna benzer birkaç farklı senaryoya dayalı örneklerle VOB’da nasıl işlem yapıldığını anlatmaya devam edeceğim.