haberin yanit aradigi soru su: yeni kanun kiraciyi mi yakacak, ev sahibini mi? muhabir, iki hukuk profesorunun goruslerine basvurup soruya yanitlar aramis. ben de keske bir iktisatciya da sorsaymis dedim. durumdan vazife cikartip konuyla ilgili iki satir bir seyler yazdim.
What is Insider Trading Anomaly
Recent Academic Studies on Insider Trading
How to Profit Legally From Illegal Insider Trading
Insider Trading in Netherlands
Insider Trading Returns
Inside Information About the Massive Insider Trading Probe
Definition of Insider Trading
Is Insider Trading Legal?
How Insiders Use Private Information and Don’t Get Caught?
SEC Regulation on Insider Trading: Section 10b
yalniz bastan soyleyeyim, kanun tasarisi hakkindaki bilgim bu haberden ogrendiklerim kadar. emlak sektoru hakkindaki bilgim bir kiracininki kadar. ayrica oyle profesor falan da degilim. ama burada zaten, temel iktisat (iktisat nedir) prensiplerini hatirlatmaktan ote, derin bir yorum da yapmayacagim. konu hakkinda, derin ilgisi ve bilgisi olanlar, goruslerini bu yazinin yorum bolumunde paylasabilirler.
bu haberde ilk dikkatimi ceken sey su. kanun tasarisi tartisilirken, hem ev sahiplerinin hem de kiracilarin faydasina olacak bir seyin var olup olmadigi tartisilmiyor. sanki kira iliskilerinin sonucu sifir toplamli; birisi kazanirsa, digeri kaybedecek. oysa iktisadi iliskilerin cogu boyle degil. cogu zaman deger uretimini atlayip enerjimizi bolusumu tartismaya harcadigimiz icin, bunu gozden kaciriyoruz.
gozden kacirdigimiz bir sey daha var. iktisadi iliskilerden istedigimiz gibi bir sonuc elde etmek, uretebildigimiz kadar deger uretip onu istedigimiz gibi bolusturmek icin, kanun cikarmak yeterli saniyoruz. bu yuzden, devlet kanun cikartip alici ve satici (burada ev sahibi ve kiraci) arasindaki kontratin icerigine mudahale ettigi zaman, yok kanun ev sahibinin yararina, yok kiracinin yararina diye tartisiyoruz. ben tartisilan maddelerin kimin yararina oldugunu soyleyeyim. kimsenin yararina degil. iciniz rahat olsun. bundan kiracilar da kaybediyor, ev sahipleri de.
ogrendigimize gore, kanunun getirdikleri, yasal bosluklarin doldurulmasi ve kontratlarin sartlarinin yerine getirilmesinin saglanmasinin otesinde. kanun emlak piyasasini serbestlestirmiyor, kisitliyor. soz gelimi, kanunda kira bedelinin tespitine sinirlamalar getiriliyormus; kira kontratlarinda yapilabilecek degisiklikler sinirlandiriliyormus vs vs. haberde gorusu alinan uzmanlar bunlari kiracilarin yararina, ev sahiplerin zararina olarak yorumlamislar. prof. dr. ibrahim kaplan soyle diyor:
"Vatandaşlar ev almaktan çekiniyor. Kiracıyla uğraşmamak için ev almıyor, evi varsa boş tutuyor. Eski yasa zamanında da bu sorunlar vardı. Yeni düzenlemeyle bu sorunlar ağırlaşarak devam edecek."
demek ki, kisa vadede ev sahipleri evlerini daha zor kiraya verecekler. uzun vadede de emlaga yatirim azalacak. bunun bir anlami da su. kiralik ev arayanlarin ev bulmasi zorlasacak. yani, zarar gorenler sadece ev sahipleri degil. herhalde en cok zarar goren de bekarlar ve ogrenciler olur.
bir de hicbir seyi etkilemeyecek seyler var. ev bakim giderlerinden kiracilarin sorumlu olmasi gibi. oysa ne fark eder ki? ev sahibi sorumlu olsa bakim masraflarini kiraya yansitmaya calisir; kiraci sorumlu olsa ev sahibine. en temel arz-talep bilgisi bu. sonucta, ne kiracinin odedigi para degisir, ne ev sahibinin cebine giren para, ne de bakimi yapan tamircinin cebine giren para.
suraya yaziyorum. yarin obur gun kanun cikar. bu sefer, insanlarin kanunun etrafindan nasil dolandiklari, kanunun neden uygulanamadigi tartisilir.
9 Yorum Var.:
dr. sen neden daha sik yazmiyorsun?
kafam baska seylerle cok mesgul olmasa yazcam ama...
Açıkçası ben de emlak yatırımına tamamen bu yeni düzenlemelerle ilgili haberler yüzünden ve bir de insanların dürüst olmayışı nedeniyle cesaret edemiyorum. Yıllar önce kirasını ödemeyen kiracımı tahliye etmek için 8 ay mahkemelerle ve avukatla uğraştım. Bir sürü paradan oldum. üstelik de kiracının evime yaptğı tahribatı depozitosu karşılamadı bile. Evi boş tutsaydım, daha iyiydi. Oysa ben de yıllarca kiracıydım. Evlerin her türlü bakımını yaptım, kiramı ve aidatları zamanında ödedim ve mutlaka eşyam çıktıktan sonra temizlik yaptırdım, evi temiz teslim ettim. Fakat etrafta öyle insanlar var ki, doğrusu bir ev alıp da kiraya vermeye çekinirim. Sonuçta kanunlar ile hakıınızı arasanız, hiçbirşey elde edemezsiniz. Evi bir gecede boşaltıp kaçan kiracılar var, nerede hak arayacaksınız?
Kiraciyi korudugu soylenen yasalarin cogu da aslinda bir eve kapak atmis insanlari koruyup genel olarak kiraci grubuna zarar veren yasalar. Ornegin kira artisinda TEFE, TUFE kontrolu. Assar Lindbeck "kira kontrolu bir sehri yok etmenin bombalamaktan sonraki en etkili yoludur" diye bosuna dememis. ("In many cases rent control appears to be the most efficient technique presently known to destroy a city—except for bombing.") -
Rent Control
ben sunu merak ediyorum.
gecenlerde vergi denetmenlerinin kapi kapi dolasip kiraci avina ciktiklarina yonelik bir haber vardi. evini kiraya verenlerin kira gelirlerinin beyan edilmesini saglamaya yonelik olarak..
simdi diyelim ki kanunla yeni bir sistem kuruldu ve tum kira kontratlarini online olarak devletin sistemine kaydetmek zorunlu hale geldi. kiraya veren, kiralayan, bedel, adres bilgileriyle.. sistem tapu daireleriyle de esgudumlu olursa bu sekilde millet en azindan vergi kacirmaktan korkar, tespit ve denetim kolaylasir, kirayla ilgili vergi gelirlerini de ziplatir diye tahmin ediyorum.
1. tum evsahipleri vergisini tam olarak odese vergi kime ne oranda yansir?
2. boyle bir sistemi kurmak cok mu zor, ya da var da ben mi bilmiyorum.
milleplateaux, güzel tespitler. beğendim...
http://www.gib.gov.tr/index.php?id=1213
buradan hesaplanabiliyor.o istisna tutarı falan sadece bir ev için oluyor. kira vergisini kontrol altında almak zor.ancak maliye ile tapu müdürlüklerinin ortak çalışması ile olabilir yoksa faydalı bir çalışma olmaz.
fakat bu sistemin gelişmemesindeki yegane temel devletin vatandaşı bilinçlendirmemesi, şahsen hatırlıyorum bu vergi ilk çıktıgında beyanname vermeyenler ceza falan yiyecekmiş diye vergi dairesine kadar gitmiştik fakat bize dogru dürüst kimse cevap verememişti.dolayısıyla beyanname falan vermeden çıktık geldik.şimdi ögrendik ama bu seferde devletin bir kek ev sahiplerini görmesi gibi hissettigimden dolayı kira vergisi falan vermiyorum/z.
b)boyle online bir sistem yok.
tesekkurler.
Yorum Gönder