Piyasalarin son iki gunde cosmasina neden olan ABD hukumetinin bankalari kurtarma plani hakkinda detaylar ortaya cikiyor. Bush'un baskanliktan ayrilmadan once Iran'a saldirmasini bekleyenler yanildi. Bush son kursununu ekonomik krize karsi kullanacak gibi. Biz de ona buna laf atacagimiza olanlar konusunda ne dusunuyoruz burada belirtelim. Ekonomiks gibi adamlar bile Turkiye'ye gelmek isterken iceride rekabet artacaktir. Isimizi iyi yapalim.
Bilindigi uzere krizin arkasinda ABD'de ev fiyatlarinda olusan balonun patlamasi ve sadece bu evleri "dayanak varlik" alarak cikarilmis menkul kiymetlerin banka bilancolarinda milyarlarca dolar zarara yol acmasi yatiyor. Gectigimiz donemde krizi ve belirsizligi derinlestiren bir faktor ise, "gercek degerleri hesaplanamayan" bu varliklarin cogunun bilanco disinda muhasebelestirilmesinden oturu hangi bankanin tam olarak ne kadar zarar ettiginin bilinememesi oldu. Bir de sirketlerin bu zararlari gizlemek icin muhasebe hilelerine yonelmesi tum bunlarin uzerine tuz-biber ekerek piyasada guven duygusunu iyice zayiflatirken, spekulasyonlara ise hergun yenileri eklendi. Ornegin bu hafta iflasini aciklayan Lehman'in ne kadar kotu durumda oldugunu anlayabilmek icin ancak Ekonomiks'in bahsettigi David Einhorn kadar iyi bir analist olmaniz gerekiyordu. Piyasanin geri kalan kisminda cogunluk Lehman'in bu kadar zor durumda oldugunun farkinda degildi.
Ayni durum su anda diger bankalar icinde gecerli ve gercekleri tam olarak sadece banka yoneticileri ve regulatorler biliyor. Bizim yapabilecegimiz ise mumkun oldugu kadar iyi analiz etmek olanlari. Bakin piyasanin olumlu algiladigi kurtarma planinda neler var.
Bloomberg'den:
"The Bush administration asked Congress for unchecked power to buy $700 billion in bad mortgage investments from U.S. financial companies...
...The plan necessitates raising the ceiling for the national debt and spends as much money as the combined annual budgets of the Departments of Defense, Education and Health and Human Services....
It sounds like Paulson is asking to be a financial dictator..."
ABD Hazinesi kimseye hesap vermeden toplam 700 milyar dolar'a kadar bankalarin elindeki mortgage varliklarindan satin almak istiyor. Bu islemin neden -unchecked- yapilmasi isteniyor? Benim tahminim, rakamlari salliyorum, ornegin Citi'nin 100 milyar dolarlik varliginin degeri 5 milyar dolara dusmus durumda ama bu bilgi public degil yani aciklanmamis. Hazine bakani simdi gidecek ve gercek degeri 5 milyar dolar olan bir varlik icin Citi'ye buyuk ihtimalle en son bilancosunda acikladigi rakama yakin ve 5 milyardan kat ve kat fazla para odeyecek. Cunku yapilan adi ustunde: "kurtarma".
Deniz Baykal-Aydin Dogan ikilisi Amerika'da olsaydi bu plana karsi neler derlerdi bilemiyorum ama ben planin olasi ekonomik sonuclari uzerine yorum yapayim.
En basta ABD'nin meshur national debt rakami onemli miktarda artacak. Fannie ve Freddie'ye el koymadan once 9.7 trilyon dolar seviyesinde olan ABD hukumetinin borcu 11 trilyona dogru yukselecek. El konulan finansal kurumlarin bilancolarindaki trilyonlarca dolarlık yukumlulukler bu hesaba dahil degil. Tum bunlari yapan ABD disinda bir ulke olsa yasananlar "risk faktorunu artiran" gelismeler olarak degerlendirilirdi. Amma velakin, en temel finans dersinde gosterildigi gibi ABD hukumetinin borclanma kagitlari risksiz yatirim araclaridir. Peki papaz her zaman pilav yemeye devam edecek midir? Bu soruya cevap verebilmeniz icin ekonomist, analist veya tarihci olmaniz degil, psikoloji bilimi hakkinda bilgi sahibi olmaniz gerekmektedir. Eger yalniz gezen, cirkin ve kizlarin ilgisiz oldugu bir erkegin okulun en guzel kiziyla cikmaya basladiktan sonra diger kizlar tarafindan begenilmesini aciklayabiliyorsaniz, eger hic giymedigi renkte ve modelde bir t-shirt'u uzerinde en sevdigi marka yazili oldugu icin satin alan gencin dusunce yapisini cozebiliyorsaniz, iste o zaman su an degersiz durumdaki mortgage varliklarinin ABD hazinesi tarafindan satin alinmasinin piyasayi nasil kurtaracagi konusunda tahmin yapabilirsiniz. Piyasa risk-free niteligini ABD'den geri alana kadar bu gucun keyfini surecektir her iki taraf. Buyuk buhran'dan savunma harcamalarinin destegiyle cikan ABD, bu sefer yazinin basinda dedigim gibi paralari savas yerine Wall Street calisanlarinin bonuslarina harcamaya karar verdi (Paulson is asking for the power to hire asset managers). Ne diyelim. Mutlu son.
Aslinda ben Enron krizi sonrasi cikarilan Sarbanes-Oxley Act tarzi cok guclu bir regulasyonla yeniden yapilandirma aciklamasi bekliyordum ama o da daha sonra gelecek sanirim. Durum acil oldugundan can simidine sarildilar, tamirat daha sonra...
Artan ABD borclanmasinin bir sonucu elbet artan uzun vadeli faizler, bunun sonucu daha az yatirim daha az buyume. Bir miktar da gelir dagilimi bozulmasi. Kurtarma planinin ekonomik birimlerde yarattigi algi bozulmasi da cabasi. Ama bosverelim bunlari. Enjoy the Rally...
Iyi pazarlar herkese...
Bilindigi uzere krizin arkasinda ABD'de ev fiyatlarinda olusan balonun patlamasi ve sadece bu evleri "dayanak varlik" alarak cikarilmis menkul kiymetlerin banka bilancolarinda milyarlarca dolar zarara yol acmasi yatiyor. Gectigimiz donemde krizi ve belirsizligi derinlestiren bir faktor ise, "gercek degerleri hesaplanamayan" bu varliklarin cogunun bilanco disinda muhasebelestirilmesinden oturu hangi bankanin tam olarak ne kadar zarar ettiginin bilinememesi oldu. Bir de sirketlerin bu zararlari gizlemek icin muhasebe hilelerine yonelmesi tum bunlarin uzerine tuz-biber ekerek piyasada guven duygusunu iyice zayiflatirken, spekulasyonlara ise hergun yenileri eklendi. Ornegin bu hafta iflasini aciklayan Lehman'in ne kadar kotu durumda oldugunu anlayabilmek icin ancak Ekonomiks'in bahsettigi David Einhorn kadar iyi bir analist olmaniz gerekiyordu. Piyasanin geri kalan kisminda cogunluk Lehman'in bu kadar zor durumda oldugunun farkinda degildi.
Ayni durum su anda diger bankalar icinde gecerli ve gercekleri tam olarak sadece banka yoneticileri ve regulatorler biliyor. Bizim yapabilecegimiz ise mumkun oldugu kadar iyi analiz etmek olanlari. Bakin piyasanin olumlu algiladigi kurtarma planinda neler var.
Bloomberg'den:
"The Bush administration asked Congress for unchecked power to buy $700 billion in bad mortgage investments from U.S. financial companies...
...The plan necessitates raising the ceiling for the national debt and spends as much money as the combined annual budgets of the Departments of Defense, Education and Health and Human Services....
It sounds like Paulson is asking to be a financial dictator..."
ABD Hazinesi kimseye hesap vermeden toplam 700 milyar dolar'a kadar bankalarin elindeki mortgage varliklarindan satin almak istiyor. Bu islemin neden -unchecked- yapilmasi isteniyor? Benim tahminim, rakamlari salliyorum, ornegin Citi'nin 100 milyar dolarlik varliginin degeri 5 milyar dolara dusmus durumda ama bu bilgi public degil yani aciklanmamis. Hazine bakani simdi gidecek ve gercek degeri 5 milyar dolar olan bir varlik icin Citi'ye buyuk ihtimalle en son bilancosunda acikladigi rakama yakin ve 5 milyardan kat ve kat fazla para odeyecek. Cunku yapilan adi ustunde: "kurtarma".
Deniz Baykal-Aydin Dogan ikilisi Amerika'da olsaydi bu plana karsi neler derlerdi bilemiyorum ama ben planin olasi ekonomik sonuclari uzerine yorum yapayim.
En basta ABD'nin meshur national debt rakami onemli miktarda artacak. Fannie ve Freddie'ye el koymadan once 9.7 trilyon dolar seviyesinde olan ABD hukumetinin borcu 11 trilyona dogru yukselecek. El konulan finansal kurumlarin bilancolarindaki trilyonlarca dolarlık yukumlulukler bu hesaba dahil degil. Tum bunlari yapan ABD disinda bir ulke olsa yasananlar "risk faktorunu artiran" gelismeler olarak degerlendirilirdi. Amma velakin, en temel finans dersinde gosterildigi gibi ABD hukumetinin borclanma kagitlari risksiz yatirim araclaridir. Peki papaz her zaman pilav yemeye devam edecek midir? Bu soruya cevap verebilmeniz icin ekonomist, analist veya tarihci olmaniz degil, psikoloji bilimi hakkinda bilgi sahibi olmaniz gerekmektedir. Eger yalniz gezen, cirkin ve kizlarin ilgisiz oldugu bir erkegin okulun en guzel kiziyla cikmaya basladiktan sonra diger kizlar tarafindan begenilmesini aciklayabiliyorsaniz, eger hic giymedigi renkte ve modelde bir t-shirt'u uzerinde en sevdigi marka yazili oldugu icin satin alan gencin dusunce yapisini cozebiliyorsaniz, iste o zaman su an degersiz durumdaki mortgage varliklarinin ABD hazinesi tarafindan satin alinmasinin piyasayi nasil kurtaracagi konusunda tahmin yapabilirsiniz. Piyasa risk-free niteligini ABD'den geri alana kadar bu gucun keyfini surecektir her iki taraf. Buyuk buhran'dan savunma harcamalarinin destegiyle cikan ABD, bu sefer yazinin basinda dedigim gibi paralari savas yerine Wall Street calisanlarinin bonuslarina harcamaya karar verdi (Paulson is asking for the power to hire asset managers). Ne diyelim. Mutlu son.
Aslinda ben Enron krizi sonrasi cikarilan Sarbanes-Oxley Act tarzi cok guclu bir regulasyonla yeniden yapilandirma aciklamasi bekliyordum ama o da daha sonra gelecek sanirim. Durum acil oldugundan can simidine sarildilar, tamirat daha sonra...
Artan ABD borclanmasinin bir sonucu elbet artan uzun vadeli faizler, bunun sonucu daha az yatirim daha az buyume. Bir miktar da gelir dagilimi bozulmasi. Kurtarma planinin ekonomik birimlerde yarattigi algi bozulmasi da cabasi. Ama bosverelim bunlari. Enjoy the Rally...
Iyi pazarlar herkese...
6 Yorum Var.:
Birilerinin write off yapip hukumetin bunlari ustlenmesi operasyonunun aslinda danisikli dogus oldugunu, krizi kullanarak(cikartarak da diyebiliriz) birilerinin ciddi paralari ic ettigini dusunuyorum.
Normal doğum veya sezeryanla yapay erken doğum.Hiç farketmez.Doğumu erken yapan Ebe de çok para götürmüş.Neticede ortada tosun gibi bir çocuk var ve uzaktan da akrabamız.Tosun çok çabuk büyüyecek.Önümüzde bayramlar var.Yakın zamanda kapımızı çalıp el öpmeye gelecek ve el açıp harçlık isteyecek.
Bu arada paylaşılamayan çirkin çocuk deyince aklıma Okan Bayülgen geldi.Gerçekten ilmi bir durum.
kolay günler bitecek.eflasyon ve stagflasyonu bir arada yaşayacağız.hizmetlere erişim zorlanacak hastalık yoksulluk işsizlik herkesin sorunu olacak gibi.bence ab nin cern deki beklentisi ne ise abd ninde ekonomideki yeni manevraları o.
h.meco,
Sanirim sadece 'stagflasyon' demeniz yeterliydi. Zira stagflation, stagnation (durgunluk) ve inflation'in bir arada gorulmesine verilen ad.
Bu da Ekonomi Turk'un ogretici, duzeltici hizmeti olsun okuyucularina.
Kendi yorumuma gelince, USA'daki finansal krizin TR'yi etkileyecegini dusunmuyorum ben. US Treasury, finans sektorunun risk yonetimi zafiyetinin faturasinin onemli bir kismini ustlenerek krizi yumusatmis gorunuyor.
Ben emerging markets'ta tatli karlar yazan fonlarin yuvasina donecegini dusunmuyorum. Bu nedenle endiseye mahal yok.
Ulkede, enerji ve gida fiyatlarindaki yukselisin etkisiyle percinlenen, ama aslinda kendi kendi ic sebeplerimizden kaynaklanan asagiya dogru trendin 'durgunluk' mertebesinde yasanmadigi/yasanmayacagi kanaatindeyim ben.
Onumuz secim. Bu donemde ve sonrasinda (2009) ekonomik buyumenin artacagini, bunun yaninda da su an ulasilan enflasyon duzeyinin ise bir kac yilligina kalici hale gelecegine inaniyorum.
"Tum dunya bir araya gelse, kisinin kendine edecegi kotulukten daha buyugunu yapamaz" sozu Turk Ekonomisi'nin neredeyse yuz yillik gercegi.
Bu nedenle, distaki gelismelerden ziyade icerideki ekonomi ve maliye yonetiminin politikalari onumuzdeki donemde de belirleyici olmaya devam edecek gorunuyor kanimca.
Mikro reformlar guzel bir dusunceydi. Umarim bir daha icinde "reform" kelimesinin gectigi bir cumleyi gecmis zaman kipinde kullanmam diyesim geliyor.
Tuzmen'in, "bu kriz, bizim icin bir firsat olabilir" dusuncesine katiliyorum ben. Krizlerden ders cikarmasini ulkece ogrendik. Bu nedenle yogurdu ufleyerek yiyoruz galiba. Ama asil is, yogurdu ufleyerek yemek degil, sutu agzimizi yakmadan icmeyi ogrenmek. Oyle degil mi?
Umarim, basbakan muhalefet lideri gibi davranmayi birakir da tum mesaisini isine harcar. Zaten 2009'da ikinci bir kapatma davasi acilacak gibi gorunuyor. Daha fazla malzeme olmayi birakmali, olumlu yonde yapilandirma calismalarina devam etmeli derim. Kendi deyimiyle en azindan "hos bir sada" birakir, ulkede 'tas ustune tas koyar', sonra da ceker gider gerekirse.
keynesia006 ince düşünceniz için teşekkür ederim ekonominin teknik terimlerini bilgi sağarcığıma yerleştireceğim.ekonomi bilimini veya ekonomi ile herşeyi seviyorum kar zarar kardeştir sohbetlerin dışında elbette.nacizade bir düşüncem var.artan likidite hk da bu likidite daha ne kadar artar ve nerede kullanılır.yine artar yine kullanılır v s korkum şu likidite öyle bir hal alır ki ve çılgınca kullanılır ki insanlığın üzerinde hidrojen bombası etkisi ile patlayabilir mi sonrası ne olur.saygılar
Huseyin Bey,
Ugur Civelek ile bir akrabaliginizin olup olmadigini sorabilir miyim? Yazilarini hic okumadigim bu zat-i bir keresinde 2 saat boyunca dinlemek zorunda kalmistim. Guya ekonomi konusmustu ama duymadigim kiyamet senaryosu kalmamisti. Ekonomik kiyamet degil bildigimiz kiyamet milyarlarca insanin olmesi vs... Onu hatirlatti yorumlariniz...
Yorum Gönder