Sarkozy ve Serbest Piyasa

Herkesin ic politikaya odaklandigi gunlerde Fransa secimlerinin ardindan yorum bulmakta zorlandim. Milliyet'ten Semih Idiz "Fransa'nin asil korkusu gelisen Turkiye'dir" seklinde sacma bir baslik atarak bir yazi yazmis. Kendisinin okudugum ilk yazisi bu. Yazisinin anafikri Sarkozy'nin secilmesi ne Fransa icin ne de Turkiye icin iyidir seklinde ozetlenebilir. Demek ki Semih Idiz bu konulardan anladigi icin bu yaziyi yazmis degil, anlamiyormus.

Devlet Nedir    UNESCO Nedir    Bono Nedir?    Reeskont Nedir    Enflasyon Nedir  Aritmetik Ortalama Nedir  Forex Nedir

Oncelikle Sarkozy'nin secilmesini Fransa icin degerlendirelim. Fransa geleneksel solcu-sosyalist politikalara devam karari ile serbest piyasa-rekabet politikalari arasinda bir secim yapti bu secimde. Sarkozy'nin bu secimde kullandigi ana temasi Fransa'da uygulanan 35 saatlik haftalik calisma kurali "abzurd"tur idi. Ayrica Mehmet Agar'in "Sehir eskiyasini 15 gunde bitiririm" ifadesi kadar iddiali olmasa da yine de suclulular ve gocmenler konusunda daha sert olacaklari sozunu de vermistir. Anlayacaginiz ben Fransa cumhurbaskanligina aday olsam soyleyeceklerimi Sarkozy soylemis ve neticede kazanmistir.

Peki Fransa kazanacak midir? Evet. Ekonomik faaliyetlerin onune devlet tarafindan konulan suni engeller ekonomiyi yavaslatir ve carpiklastirir. Fransa bu konularda eski komunist ulkelerle yarisir bir konumdadir bugun itibariyle. Is yalniz haftalik calisma suresinin 35 saat olmasiyla da kalmiyor; is gucu piyasasinda bir suru ayrimcilik ve carpikliklar mevcut. Detaylarina girmeyecegim. Neticede Fransa'da serbest piyasaya daha fazla gecmek isteyen (tepki oylari mi desem) %53'luk bir kesim varmis, ve bu yonde karar alarak ulkeleri adina hayirli bir is yapmislar. Ben sahsen Fransizlari sevmem, Fransizlarin geri kalmasini da ibreti alem olmasi acisindan tercih ederdim; simdi serbest piyasa ilkelerini kismen uygulayarak biraz basari yakalayacaklar, ondan sonra da cahillerden "sosyal devlet ve serbest piyasa ekonomisi karmasi bir sistem cok basarili olur" sacmalamalarini duymaya baslayacagiz.

Peki Fransa'ni kazanmasi Turkiye acisindan iyi midir? Evet. Her ne kadar Sarkozy Turkiye karsiti soylemlere sahip olsa da Turkiye'nin AB'ye girme olasiligi Sarkozy'nin secilmesiyle bence sadece marginal olarak azalmistir. Ote yandan daha hizli buyuyen ve piyasalarini disariya daha cok acak bir Fransa yaratacagi pozitif externality'ler vasitasiyla Turk ekonomisinin buyumesine katki saglayacaktir.

Sonuc: Bu soylediklerimin yatirimlar acisindan da bir sonucu var. Neticede Fransiz borsasi Ingiliz ve Alman borsalarina kiyasla daha cok artacaktir. Bugun Alman borsasi 7500, Ingiliz borsasi ise 6600 seviyesindedir. Fransa borsasi (CAC) 6000 civarindadir. Iki sene sonra Fransiz borsasi Ingilizleri gececek, Almanlara cok yaklasacaktir (belki sonuclari bir sene icerisinde de gorebiliriz).

16 Yorum Var.:

veritas dedi ki...

Sarkozy'ye giden oylari Fransizlar serbest piyasa istiyor diye dusunmek bence hata olur. Hergun Fransizlarla icli disli oluyorum. Sunu soyleyebilirim, Sarkozy'nin secimi Galatasaray'da Canaydin'in seciminden farkli degildir. Canaydina secim kazandiran etkenler alternatif eksikligi, ve kendisine gonulden bagli cekirdek oy potansiyelidir. Bayan Royal, Sarkozy'e iyi bir alternatif olusturamamistir. Fransiz halkinin kararsiz kismida kotunun iyisini secmistir. Reformlar baslasin, aglamalari duyacagiz.

Sevgili Ekonomiks, Chirac basa geldiginde ayni vaatlerle gelmisti, gorduk reformu !!!

Adsız dedi ki...

bizim başbakanımız ile benzerlikler taşıdığı kesin..

Şöyleki;

Adaylığını açıkladığı dönem eleştirilerde ortak sıfatlar sıralanıyordu: Hissiz, mekanik, otoriter... Bu imajı silebilmek için "Değiştim" sloganını seçti.

soğukkanlı değil. Fevri tavırlarıyla meşhur

Adsız dedi ki...

Faşizm konusunda beni de geçtiniz.Ben de sevmem Fransızları ama bunu daha önce söylesem Tansel Bey beni haşlardı. Hem göçmenlere karşı sert davranmak serbest piyasa ile çelişmiyor mu? Ben göç etme potansiyeli olan bir çalışan olsam , göçmenlere karşı sert olunan bir yere değil de , böyle İngiltere ,Hollanda gibi daha hoşgörülü ülkelere giderim. Göçmenlere karşı sert davranmak potansiyel emek göçünü engelleyip, emek piyasalarının daha esnekleşmesini önlemez mi? Fransa da yaşayan müslüman bir arkadaşımla msn de konuşuyordum dün, Müslümanlar açısından karamsardı. Umarım bu da bizim laiklerin AKP'den korkuları gibi yersizdir.(?)

Adsız dedi ki...

Fransızcayı da Fransa'yı da severim! Ama bu başka o başka!

Segolane Royal hem isim hem tip olarak bana daha sempatik gelmişti gerçi Tansu Çiller de bi zamanlar sempatik gelmişti de sonrası malum!!??

Yine de nerdeyse başabaş bir çekişme olmuş! Yani kadın %6 bir oy farkı ile kaybetti! Seçimlere hile filan karışmış olabilir mi acaba?? Katılım oranı da %85 civarındaymış!

Özge

Adsız dedi ki...

Sarkozy'e piyasa öğretir ne yapacağını, ama Mehmet Ağar'ın 15 günde şöyle yaparım böyle yaparım demesini bırak, 15 yılda çıkılmaz yollara sokar Türkiyeyi.

Adsız dedi ki...

>>Sarkozy'ye giden oylari Fransizlar serbest piyasa istiyor diye dusunmek bence hata olur. <<

Tam tersini dusunmek en buyuk hatadir - serbest piyasa ekonomisinin Fransa'da dogru durust islememesi sebebiyle Fransa'dan dis dunyaya goc "fahis" boyurlarda idi. Bu "gocmenlerin" onemli bir kismi da Ingiltere'de calisiyor, hatta Sarko, Fransiz secimlerinde disaridan oy vermek mumkun oldugu icin, Ingiltere'de bile bu insanlara donuk kampanya yapti.

Benim icin cok bilgilendirici bir soylesiye ise BBC'de denk geldim, soylesi Sarko'nun politika danismaniyla idi. Bu zat'ti gormeniz lazim - konusmalar, dusunceler, tam Anglo-Sakson tarzi, parmaklari siklatiyor falan -icraat hareketleri bunlar-, ve daha onemlisi su sozleri oldu "yapacagimiz degisimi saklamadan, cok net bir sekilde soylememizin bir sebebi var, cunku eger secilirsek, yonetim/degisim icin halk iznini (mandate) kazanmis oluyoruz.

Ayrica Sarko'nun secim sirasinda kovboy tarzi "ata binme" gibi politik attraksiyonlarini (stunt) unutmayalim. Demek ki Sarko, kendinden onceki Chirac'tan "daha abartili olarak" yapacagi degisiklikleri lanse etmistir, ve bu degisiklikleri eyleme gecirmeye daha istekli olacaktir.

Adsız dedi ki...

Sayin Anonim,

Fransa'yi Amerika gibi dusunmeyin derim. Baskanin istedigi gibi at kosturamayacagini dusunuyorum, hele birde cohabitation olursa, ki sol oylarini epey artirdi.
Kita Avrupasinda insanlar bazi kazanimlarini kolay kolay kaybetmek istemeyeckerdir. Misal vermek gerekirse, sizin is saatinizi uzatiyorum, ve bunu kompanse etmiyorum, sizde pasa pasa bunu kabul edeceksiniz dediginizde Fransa'da adama gulerler.

Simdiki basbakan Dominique De Villepin is ve isveren haklari konusunda reforma gittiginde adam baskanlik sansindan oldu. Umarim Sarkozy sizin umdugunuz gibi ciksin, ekonomisi guclu bir Fransa'ya her zaman ihtiyac var.

Adsız dedi ki...

>>Kita Avrupasinda insanlar bazi kazanimlarini kolay kolay kaybetmek istemeyeckerdir<<

Evet, bu degisim kolay olmayacak, kabul ediyorum, fakat dedigim gibi, Sarkozy kendi secilmesine daha ilk gunden "degisime oy verilmesine" bagladi cunku bastan bu secimi pazarlamaya baslamisti. Zannediyorum degisimi daha onceki deneyenlerin problemi, "gonullerinin isin icinde olmamasi" idi.. Nasil derler "their heart wasn't in it". Villepin bence zaten fazlasiyla sosyal dusunceli bir basbakandi, Chirac ise sagci olmasina ragmen "eski Fransa"'nin bir parcasi. Sarko ilk "baby boomer" baskan oluyor. Fr. halki kapsamli degisimi ilk kez Sarko'nun masaya getirdigine sait oluyor bence, ve ek olarak durumlari yakin tarihe kiyasla bile daha da kotulesti ve degisimin aciliyeti artti.

Bana daha ilginc gelen bir konu da, su Akdeniz Birligi laflari. Sarko tam bizi on kapidan disari atarken, birdenbire arka kapidan iceri alabilir mi acaba? Gelecek ilginc olaylara gebe.. Ben Fransa'ya omur billah gitmemeye yeminliydim, ama Anglo'lasirlarsa, bu orucu bozacagim galiba..

Adsız dedi ki...

>>Segolane Royal hem isim hem tip olarak bana daha sempatik gelmişti<<

Tum dunya geneline bakarsak, bayanlarin genelde "sag" partilerden basari kazandigini goruyoruz. Merkel, Theatcher, Ciller gibi.. Royal soldan kaybetti.

Bir aciklama su olabilir: Sol zaten "yeterince feminine" bir akimdir, oradan aday olan bayan ultra feminine gozukup oy kaybediyor olabilir. Fakat sag, "erkek" bir gorustur, ve buradan secilen hanimin daha masculine dusuncede olacagi, hatta iki tarafin iyi sentezinin olabilecegi dusunulecektir.

Bu teoriyi takip edersek, Hillary Clinton da ABD'de kaybedecektir.

Tzipni Livni Israil'de kazanacaktir.

Adsız dedi ki...

"Tzipni Livni Israil'de kazanacaktir."

Zor, Kadimanin nerdeyse butun potansiyle Sharon'dan kayanaklaniyordu. Secimlerde Kadima, havasini alir. Bayan Livni de Disisleri Bakanligindan otesini goremez. Benim merak ettigim Ehud Barak geri donus yapip, Bibi ile bir rakabete tutusur mu?

Adsız dedi ki...

ki sol oylarini epey artirdi.

Sola giden bu oylarin icinde, market reform olmasini isteyebilecek ama diger sebeplerden (!) korkarak Sarkozy'nin tersine, Royal'e, oy vermis olan gocmenlerin cok olmasi mumkun.

Adsız dedi ki...

>>Misal vermek gerekirse, sizin is saatinizi uzatiyorum, ve bunu kompanse etmiyorum, sizde pasa pasa bunu kabul edeceksiniz dediginizde Fransa'da adama gulerler.<<
Zaten Sarko bunu soylemiyor ki, tam tersine daha çok kazanmak için daha uzun çalışmak isteyenlerin önünü kestiği için 35 saate karşı. Bence Fransa'nın rekabetçi olamamasının en önemli sebebi labor market'ın İngiltere'deki gibi esnek olmaması. Hızlı büyümenin önündeki en önemli engel bu. KOBİ sahibi önünde büyüme potansiyeli gördüğünde tak diye yeni eleman almak yerine fazla mesai yaptırıp durumu idare etmeye çalışıyor. Çünkü biliyorki yarın işler kötü giderse işe aldığı adamları çıkaramayacak.
Bu sistemde en büyük pay FRansız mentalitesi. Bir yerde okumuştum ortalama amerikalı kariyeri boyunca ortalma bir fransızdan 4 kat fazla iş değiştiriyor. Fransızlarda bir yere kapağı atıyım ömür boyu çalışayım, nasılsa kıdemim arttığında beni işten de çıkaramazlar mantığı hakim. Mavi yakalılar içinse işsizlik İngilteredeki gibi geçici bir durum değil adeta sosyal bir statü. Biraz dağıldım kusura bakmayın.
Neticede Sarko'yu yabancı düşmanlığından dolayı ben de sevmiyorum, ama ülkenin de sosyalist politikalarla da içine düştüğü sarmaldan çıkabileceğini hiç sanmıyorum.
Reformist politakalardan çok sistemi yerinden oynatacak revolutionist hareketlere girişeceğinden de eminim. Bunlar büyük tepki toplayacaktır ama sonunda kazanan Fransa olacaktır.

Pascal

Adsız dedi ki...

Pascal, yazdiklarina katiliyorum. Fransa, isten atma konusundaki engelleriyle unlu ve rahat atamayacaklari icin isverenler ise zor adam alir olmuslar. Isten atilmada sistem o kadar cok calisani kolluyor ki, Time dergisindeki bir hikayede orta yasli bir zat'tin atilma haberini alinca sevincten aglamaya basladigi hikayeler arasinda, cunku aylarca odenmis tatil kazanmis oluyor ve bu Fransa'da piyango kazanmak gibi bir sey.

Adsız dedi ki...

Bir rica; mümkün olursa İSRAİL'ki siyasete dair bir yazı olabilir mi ?

Adsız dedi ki...

Israil'le ilgili su anda soylenecek tek sey, Olmert'in halk desteginin bir ankete gore %3 olmasidir. Ve komedi bundan ibaret te degil: Bu anketlerde genelde asagi ve yukari %5 hata payi olduguna gore, matematiksel olarak Israil'de Olmert'i destekleyen karisi ve cocuklari disinda kimsenin kalmadigi gibi vahim bir sonuca bile varilabilir.

Din devletleri kotudur, vs denir, ama Israil bir din devletidir.

Israil ekonomisi dehset Amerikan ekonomik yardimi ile ayakta durmaktadir (bkz Rogue Nation, Clyde Prestowitz, bu adama tarafli demeden once Reagan'in danismani oldugunu acele hatirlatayim).

Israil'de hic askeri darbe olmamistir, cunku yonetimi zaten hep fasist militer olmustur.

Kendileri duvar arkasinda kapatildiktan sonra simdi baskalarini duvar arkasina kapatmanin muhakkak iyi bir psikolojik analizi yapilabilir, ama bu is bize dusmez, o isin en iyileri Yahudiler arasindan cikiyor. Keske genelde ABD'de olan bu babalar bir zahmet edip Ortadogu'daki akranlarina soyle bir goz atsalar.

Adsız dedi ki...

Ben bu Sarkozy secilmesinden sonra en cok Ozdemir Ince gibi Fransiz egitimli fasist ulusalcilar icin uzuluyorum. Cunku

- Pek sevdikleri Fransa'da bizi istemeyen adam basa geliyor
- Bu adam pek sevdikleri Fransa'yi "degistirmek" icin basa geliyor
- Ve Kemalist'ler hep "süs" niyetine kadinlari on plana one cikarmak isterken bunlarin pek begendigi ulkede kadin aday secimi kaybediyor.

Fransiz hayrani insanlarin hayati cok zor bu gunlerde...