YOKSULLUK SINIRI

Turkiye'de herkes yoksulluk sinirini kafasina gore belirliyor. TNN.NET'te bir haber gordum bugun:

"Türkiye Kamu-Sen, 4 kişilik ailenin Ocak ayı yoksulluk sınırını bin 922 YTL 25 YKr olarak hesapladı. Türkiye Kamu-Sen'in hesaplamalarına göre, Aralık 2005'te bin 900 YTL 44 YKr olan 4 kişilik ailenin asgari geçim haddi (yoksulluk sınırı), geçen ay 21 YTL 81 YKr (yüzde 1.14) artarak bin 922 YTL 25 YKr'ye yükseldi." (bkz. yüzde hesaplama)

Kamu-Sen 1.33 YTL/$ doviz kuru kullanarak 4 kisilik bir ailenin yoksulluk sinirini aylik $1445.3 ve senelik olarak $17343.6 olarak belirlemis. Analiz edelim.

Birincisi baska baska kurumlar baska baska yoksulluk siniri belirliyorlar. Ornegin Harb-Is 1625.46 YTL olarak hesaplamis 4 kisilik bir ailenin yoksulluk sinirini. Turk-Is bir ay onceki yoksulluk sinirini 1650 YTL olarak aciklamis. Yani yoksulluk siniri sendikalarimiza gore senelik $14700 ile $17300 arasinda bir yerlerde.

Nasrettin Hoca'ya 1000 kirbac ceza vermisler. "Ulan, ya siz hayatinizda hic kirbac yemediniz, ya da sayi saymayi bilmiyorsunuz" demis. Ben de sendikalarin sayi saymayi bilmediklerini gosterecegim simdi.

Turkiye'de $1'a alinan ortalama bir mal dunyanin en zengin ulkesi olan Amerika'da ortalama $1.60'a alinabiliyor. Yani Amerika Turkiye'ye kiyasla %60 daha pahali, o yuzden de satin alma esitligi (purchasing power parity) olmasi bakimindan Turk rakamlarinda 1'e 1.60'lik bir ayarlama yapmamiz gerekli. Nasil yani? Kamu-Sen'in hesaplamis oldugu yoksulluk siniri mesela Amerika'da 1.6*$17343.6 =$27749.8 dolardir.

Yani Amerika'nin yoksulluk sinirini Kamu-Sen hesaplamis olsaydi $27750 gibi bir rakam aciklayacakti. Amerika'daki resmi yoksulluk siniri ise (detayli bilgi icin buraya bakiniz) 2005 yili icin $19350'dir. Amerika ve Turkiye'nin ayni yoksulluk sinirina sahip oldugunu varsayarsak (satin alma guvune gore ayarlamalari yaptiktan sonra tum ulkelerin ayni yoksulluk sinirina sahip olmasi da gerekir aslinda) 4 kisilik bir ailenin yoksulluk siniri aylik 1340.39 YTL olmalidir. Bu rakam dunyanin en zengin ulkesi olan Amerika'daki standardin Turkiye'ye uyarlanmis seklidir. Demek ki Kamu-Sen yoksulluk sinirini aciklarken %43.41 oraninda arttirarak abartili bir rakam sunuyor. Sebebi isverenle gorusmelerde bir avantaj saglamak.

Sunu da belirtmeliyim ki Amerika'nin acikladigi rakamlar bile bence cok abartili. Mesela Amerika'da yoksulluk sinirinin altinda 36 milyon kisi var, yani Turkiye'nin yarisi kadar bir topluluk Amerika'da yoksul. Bu nufusun %12'sine denk geliyor. Kamu-Sen'in standardini Amerika'ya uyarlasak nufusun %20'si "sozde yoksul" olacakti.

Turkiye'de boyle sarlatanlar oldugu surece ve "gariban edebiyatina" canak tutan basin oldugu surece adam olamayiz. Yanlis anlasilmasin, ne isci dusmaniyim, ne de isveren dusmani. Ama tesvik isteriz diyen isveren'e de, dolayli olarak 2 milyar maas isteriz diyen isciye de yeri geldiginde hak ettigi cevabi veririm.

1 Yorum Var.:

Adsız dedi ki...

Ben de 15 Şubat tarihli Radikal Gazetesi'nin benzeri bir haberi üzerine şu yazıyı yazmıştım. TÜİK'in 14 Şubat tarihli yoksulluk sınırı çalışmasına göre 4 kişilik ailenin yoksulluk sınırı 464 YTL. Buna göre sendikalarla TÜİK rakamları ve hatta sizin öngördüğünüz 1,340.39 YTL arasında uçurum var. TÜİK rakamlarını ben mi yanlış yorumluyorum?