1. İstatistik, Uras ve Sanayisiz Büyüme

Güngör Uras, dün sanayisiz büyüme diye acayip bir yazı yazdı. Yazıyı eleştirme işlevini Orhan Karaca yaparak icimi rahatlattıgı icin o yazının ustunde durmayacagım. Fakat, Syn. Uras'ın bugunki "İmalat sanayii on yılda yüzde 43.3 büyüyebildi" başlıklı yazısına dokundurmadan da edemeyecegim. Aslında yine pas gecebilirdim, ama dogrudan istatistiklerle ugrasip da yanlis sonuclarla ders vermeye kalkınca dayanamadım.

Uras, "İstanbul Sanayi Odası tarafından yapılan bir araştırmaya göre, 1997 yılında 100.0 olan imalat sanayii endeksi, 2007 yılında 143.3 olmuş" diyor. İlk itirazım araştırmayı İSO yapmiyor, bu veri zaten TÜİK tarafından anket yoluyla toplanıyor. neyse bu şekil itirazı, gelelim içeriğe.
"On yılda imalat sanayii üretimini sadece yüzde 43.3 oranında artırabilmişiz. Bunun anlamı, imalat sanayiinin son on yılda ortalama yıllık büyüme oranının sadece yüzde 3.66 olduğudur." (bkz. yüzde hesaplama)

Hıım, işte burda duralım. Büyük ihimalle Uras bunu İSO'nun calismasindan aynen almış. İSO'da "İmalat sanayimizde, on yılda toplam, %43.3 oranında üretim artışı gerçekleşmiş gözüküyor. Yıllık ortalama üretim artışı ise %3.6" diyor" ve buna bağlı çıkarımlarda bulunuyor. Yapılan işte bir hata olduğu, 10 yıllık toplam %43.3'lük büyümenin hemen altına, 3.6'lık ortalama buyume konuldugunda sırıtmasından belli. Sorun 1997 ve 1998 ortalama endeks değerlerinin her ikisinin de 100 değerine sahip olmasından kaynaklanıyor. Diğer bir deyişle hem 1997-2007 (11 yıl) hem de 1998-2007 (10 yıl) döneminde % 43.3 büyümüşüz. Şu durumda son on yılda ortalama % 4.3, son onbir yılda ise 3.9 büyümüşüz. 3.6 nerden mi cıktı 1997-2006 hesabından, 2006 endeks değeri 136'da ondan. ISO bu hesaplama hatasını calismanın butunune de (alt sektor analizleri) yayıyor ne yazıkki..

Şimdi gelelim ikinci noktaya. Uras bu yazısını, 1997-2002 dönemi icin yazsa biraz anlayacagim da , (nitekim 1997=100, 2002=102 imalat sanayi neredeyse % 2 büyüyor) 2002-2007 döneminde 6 yılda ortalama % 6.6 büyüyen trend kırıcı bircanavar icin yapınca (bkz. sekil) biraz abes oluyor. Siz sanayisiz bir buyume goruyor musunuz?

3 Yorum Var.:

Editor dedi ki...

Eline saglik. Gungor Uras'i savunmak gibi olmasin ama 3.66 rakami (1.433)^0.1-1 hesabindan geliyor gibime geliyor.

Ote yandan Gungor Uras neden bu rakamsal uckagitcilik olaylarina tenezzul ediyor 2 yildir bir turlu anlayamiyorum.

ekodok dedi ki...

Öz ekonomix (kim bu be!) doğru söylemiş. 3.66 rakamında hata yok. Galiba senin de biraz istatistik çalışman gerekli rdynk. :) Fakat ikinci hususta haklısın. İşin sırrı da orada zaten. Bu arada aramıza hoşgeldin (Her ne kadar artık pek yazı yazmasam da Ekonomix beni yazarlar listesinden silmemiş de o bakımdan diyorum).

rdynk dedi ki...

Tesekkurler gercekten, % 43.3'un altında 3.6 yı gorunce geometrik ortalama hic aklima gelmedi ne yalan soyliyim. Ogrenmek boyle birsey sanırım.

ama iste grafikte de gozuktugu gibi, boyle bir donem aralıgı icin (97-07) ortalama almak ve butun analizi bu ortalamalar uzerinden goturmek dogru degil. burada ister aritmetik ister geometrik ortalama yoluyla buyumeye bak, bir kere trendde kırılma oldugu icin dogru sonuclara ulasmak zor.

belki yapılması gereken,1990 sonrasını 1990-01 ve 02-07 donemlerinine ayırarak incelemek olmalı. ayrıca sektor bazında incelerken, Irak savaşları, Gümrük birliği, krizler gibi hususların etkisi de daha acık olarak ortaya cıkabilir ve analize katılabilir.

Ekodok,
Turkiye siyasi acidan cok kritik donemlerden geciyor. Senin politik-ekonomik yazılarının tam zamanı gibime geliyor, bekliyoruz... (Bu arada bu gidisle iki ay sonra aranızdan ayrılacagim ama yine de tesekkurler :)