Dolar'la Borçlanmak Riskli

Doların zayıflamasını FED’in faiz indirimine bağlama eğilimi hayli güçlü. Ancak şunu unutmayalım; FED uzun süredir faizini ‘göreceli olarak’ yüksek tutuyor. Artırıma başladığı Haziran 2004’te faiz %1, parite (dolar/euro) 0.81’di. Üç küsur yıl sonra gelinen noktada faiz 4.75 ve parite 0.75. Bütün bu dönem boyunca parite en fazla 0.84’e tırmanabildi, ortalama 0.77 düzeylerinde ‘süründü’ durdu. Dünyada, ‘döviz kurları günlük faizle açıklanabilir’ tezini savunan ‘yüzbinlerce’ iyi eğitimli uzman bulunduğunu kabul ederim. ‘Sen onlardan daha mi iyi bileceksin’ diye sorabilirsiniz. Evet gördüğünüz gibi bazen daha iyi bilebiliyorum. Ama bu konuda yalnız da değilim. Bugünlerde çok sayıda Türk; dolar cinsinden yükümlülük altına girmekten kaçıyor, dolar’da parasını biriktirmeyi yeğliyor. Niye ‘yüksek faiz-düşük kur’ teorisini görmezlikten geliyorlar ? Çünkü bilinçli yada bilinçsiz olarak uzun yıllardır ‘parayı basıp’ teorileri test eden onlar, uzmanlar değil. Deniz bey de dönem dönem bu teoriye abone oluyor. Halbuki uzman görüşlerini ‘kendi tasarruflarını yönlendirerek’ test etmiş olsaydı bu teoriyi ağzına almayabilirdi (bir televizyon programında tasarruflarını daha çok emlağa yatırdığını söylemişti).

Ben 1998’de ‘yüksek faiz-düşük kur’ teorisinin üzerine çarpı koydum. ‘Sessiz çoğunluk’ ta böyle bir ilişki olmadığını sezgisel olarak farkında. Konudan haberi olmayan başkalarına akıl vermekle görevlendirilmiş uzmanlar. Bu uzmanların ‘niye carry trade tayfası bunca yıldır BOJ’dan aldığı sıfıra yakın maliyetli borçları kullanarak doların başını göğe erdiremedi ?’ sorusuna verecekleri cevapları yok. Bakın bugün bile bu tür ticaretin getirisi kağıt üzerinde yüksek gözüküyor: FED faizi – BOJ faizi = 4.75 – 0.5 = 4.25. Al, tepe tepe kullan. Değil mi ? Ama siz Japon ev kadınlarının yerine olsaydınız bu işe bulaşmadan önce iki kez düşünürdünüz: ‘Dolara yatırım yaptığım dönemde Yen’in %10 değer kazanmayacağından nasıl emin olabilirim ?’. (Bu arada Japon erkeklerinin ve bekar hanımlarının carry trade işine girmemiş olmalarının sosyolojik bir açıklaması olmalı. Aslında ‘Japon ev kadınları’ efsanesinin bir çeşit hurafe olmadığına dair elimizde kanıt var mı ? Geçenlerde bu hanımların bizim Süleymaniyenin çevresinde görüldüğüne dair bir söylenti okumuştum. Fotoğrafla desteklenen bu haberi bir kanıt olarak görmek kolay değil.)

Ben ‘önümüzdeki kısa dönemde’ dolar hiç değer kaybetmez iddiasında değilim. Ancak gelin konuyu bir de 2009’da tekrar değerlendirelim. Bu yazıma referans verip ‘bülbül gibi şakıyacağımdan’ hiç şüpheniz olmasın. Ne yapayım. Bir türlü Ekonomix gibi alçakgönüllü bir 'beyefendi' olmayı beceremiyorum.

Ahmet Çavuşoğlu