“ Uzman teknisyen, karmaşık
durumları tetkik etme kapasitesinde olan ve zor konuları çözüme ulaştıran
kişilerdir. Trendleri onlar belirler.” John F. Kennedy’nin lobi tanımı
Faiz lobisi, fındık lobisi, çikolata lobisi derken dilimize
pelesenk oldu “lobi” kelimesi. Lobi nedir? Lobiler kimlerden oluşur? Bu
adamların amacı nedir? Gerçekten faiz lobisi var mı? Bu yazıda biraz bu
konulara değineceğim. Yazıda geçen hükümet ifadesi ile Amerika Birleşik
Devletleri kastedilmektedir.
Lobiciler siyasetçileri etkileyerek onların siyasi güçlerini
kullanarak bir çıkar sağlayan insanlardır. ABD’de yaklaşık 35000 kişi lobi
faaliyetinde bulunur. Ve bunlar yılda 2.3 milyar USD'lik harcama yaparlar.Durum böyle olunca bunu düzenleyen bir kanun da
var. Adı: “Lobbying Disclosure Act of 1995”. Bu kanun kimin lobici kimin korsan lobici olduğunu
açıklar ve olay şöyle tatlıya bağlanır: Federal
hükümet seviyesinde lobi faaliyeti yöneten kişi;
1)
3 ay boyunca lobi faaliyetlerinden en az 3000$ kazanmış,
2)
Etkilemeye çalıştığı birden fazla müşterisi olan,
3)
6 aylık zaman periyodu boyunca zamanının %20’ sini
lobicilik faaliyetlerinde kullanan kişi lobici olarak tanımlanabilir.
Birleşik Devletler Kongresi’nde lobicilik faaliyetlerini
genellikle avukatlar üstleniyor. Eğer kurallara uyulmazsa hapis cezası bile
verilebiliyor. Kısaca değindik. Gördüğünüz gibi lobi faaliyetleri ABD’de
kanunlarla çizilmiş katı kuralları olan bir eylem. Hükümet ve kanun koyucu
organı etki altına almak için kullanılıyor.
Peki kimler lobici olabilir? Bunlar da hükümet tarafından
belirlenmiştir ve regüle edilmiştir.
1) Şirket sahibi özel şahıslar
2)
Şirketler
3)
Yasa koyuculara yakın olan kişiler
4)
Avukatlık grupları
5)
Kar amacı gütmeyen kuruluşlar
Peki lobi kurmak karlı mıdır? 2009 yılında yapılan bir
araştırmaya göre lobi faaliyetine yatırım yapan S&P 500 firmaları görülmeye
değer bir performans göstermiş ve çoğu hedge fonu geride bırakmıştır. Bazı
olaylarda %22.000 getiri elde etmiştir.
Peki Türkiye’de faiz lobisi var mı? Yazıdan
çıkarttıklarımızı ortaya koyalım:
1)
Devlet lobicileri ve lobi faaliyetlerini tanımlar
2)
Devlet bu faaliyetleri düzenler
3)
Kanunlara uymayanlara hapis cezası bile verilebilir.
4)
Lobicilerin genel amacı yasa koyucuları ve kongre
üyelerini etkilemektir.
5)
Sadece belli kişiler lobici olabilir.
6)
Bu iş profesyonel olarak yapılır
Tüm bunlara baktığımız zaman Türkiye’de faiz lobisi vardır
ve bu kişiler faizleri yükselterek rant elde eder demek laf kalabalığından
başka bir şey değildir. Komplo teorisidir. Lobinin kelime anlamını bile
bilmemektir.
Ekonomi Türk blogunda yayınlanan konuyla ilgili daha faydalı bir yazı için:
0 Yorum Var.:
Yorum Gönder